رهبران جهان برای دیدار با شی جین پینگ صف کشیده اند. آیا آمریکا باید نگران باشد؟
به گزارش جماران به نقل از سى ان ان شی جین پینگ چند هفته پرمشغله داشته است. از اواخر ماه گذشته، رهبر چین میزبان روسای دولتهای اسپانیا، سنگاپور، مالزی، فرانسه و اتحادیه اروپا بوده است – سرعت غیرعادی از فعالیتهای دیپلماتیک که در شرایطی رخ میدهد که کشورها به پکن نگاه میکنند، زیرا اقتصاد جهانی در پی بحرانهای اقتصادی جهان و همه گیری ویروس کرونا و جنگ در اوکراین درگیر است.
روز جمعه، این فهرست افزایش یافت و شامل لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیسجمهور برزیل شد، که انتظار میرود مجموعهای از قراردادهای دوجانبه را با شی امضا کند - و مانند بسیاری از رهبران قبل از او، با امید به پیشرفت در جهت پایان دادن به جنگ اوکراین و روسیه وارد میشود.
اما برای شی، این درب گردان رهبران بازدیدکننده - که سفر را حتی در شرایطی که چین از محکوم کردن تهاجم روسیه امتناع کرده است - نیز فرصتی است تا دیدگاه خود را برای نظم جهانی که توسط قوانین آمریکا دیکته نشده است - و عقب نشینی در برابر تهدیدات درک شده، ابراز کند.
ناظران می گویند که این مورد به ویژه برای رهبر چین در حال حاضر ضروری است.
سه سال دیپلماسی کاهشیافته به دلیل کنترلهای سختگیرانه کووید-۱۹ چین همراه با چالشهای اقتصادی، رقابت ریشهدار با ایالات متحده و افزایش نگرانیهای اروپا در مورد سیاست خارجی پکن، شی را تحت فشار قرار داده است تا اقدام کند.
لی مینگجیانگ، دانشیار روابط بینالملل در دانشگاه فناوری نانیانگ سنگاپور، گفت: «(رهبران چین) معتقدند که اکنون زمان آن رسیده است که چین برنامههای استراتژیک خود را انجام دهد.
او گفت: "یک نتیجه بالقوه خوب تضعیف اتحادهای آمریکایی است... به همین دلیل است که ما شاهد تلاش های بسیار شدید پکن برای تلاش برای ثبات و بهبود روابط با کشورهای اروپایی و همچنین تلاش برای بهبود و تقویت همکاری با اقتصادهای نوظهور هستیم."
در حالی که رهبران جهان علیرغم نگرانیهای بینالمللی درباره روابط رو به رشد چین و روسیه و ارعاب پکن از تایوان به پکن بازگشتهاند، شی از این فرصت استفاده کرده است تا مکالمات خود را با انتقاد پنهان از ایالات متحده و کلمات کلیدی که نشان دهنده دیدگاه خود شی در مورد چگونگی تغییر شکل قدرت جهانی است، بیان کند .
شی در اواخر ماه گذشته در صحبت با لی هسین لونگ از سنگاپور، تاکید کرد که کشورهای آسیایی با هم باید "قاطعانه با قلدری، جداسازی یا قطع زنجیره های صنعتی و تامین کننده مخالفت کنند" در حالی که از انور ابراهیم، نخست وزیر مالزی خواست تا "قاطعانه در برابر ذهنیت جنگ سرد و رویارویی بلوک مقاومت کند."
در همان روز به پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، او هشدار داد که "توسعه مناسب روابط چین و اتحادیه اروپا مستلزم حفظ استقلال استراتژیک اتحادیه اروپا" است.
پکن با ناراحتی نظاره گر جنگ در اوکراین است که ایالات متحده و متحدان اروپایی اش را به هم نزدیکتر کرده است. اکنون، تحلیلگران می گویند که نقش مهمی در مشارکت اقتصادی و بهره برداری از اختلافات بین کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس دارد.
هنگامی که امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه هفته گذشته وارد پکن شد، شی چین و فرانسه را مقایسه کرد: شی گفت: هر دو "کشورهای بزرگ با سنت استقلال" و "حامیان قاطع دنیای چند قطبی" - یا جهانی بدون ابرقدرت مسلط هستند.
پس از یک روز ملاقات در پکن، شی با مکرون در مرکز تجاری جنوبی گوانگژو ملاقات کرد تا گفتگوی "غیررسمی" را ادامه دهد - نوشیدنی چای و گوش دادن به ملودی های موسیقی سنتی چینی قبل از یک شام دولتی.
ماکرون، که مدتها از اروپا برای توسعه یک سیاست ژئوپلیتیکی مستقل و قابلیتهای دفاعی که نیازی به اتکا به واشنگتن ندارد، حمایت میکرد، به نظر میرسید که پذیرا باشد.
او بیانیه ای مشترک 51 ماده ای با چین منتشر کرد که در آن همکاری در زمینه هایی از انرژی هسته ای گرفته تا امنیت غذایی را تشریح کرد و به خبرنگارانی که با او سفر می کردند گفت که وقتی نوبت به رقابت آمریکا و چین می رسد، اروپا نباید «در بحران هایی گرفتار شود که مال ما نیست. بر اساس مصاحبه پولیتیکو، که آن را از ایجاد خودمختاری استراتژیک خود باز می دارد.
اظهارات ماکرون با واکنش های منفی در اروپا و ایالات متحده مواجه شده است، اما تحلیلگران می گویند که احتمالاً به عنوان یک پیروزی در پکن تلقی می شود.
ژان پیر کابستان، استاد علوم سیاسی در دانشگاه باپتیست هنگ کنگ، گفت: «هر چیزی که می تواند ایالات متحده را تضعیف کند، غرب را تقسیم کند و کشورها را به چین نزدیکتر کند، برای شی خوب است. از این رو، سفر ماکرون در پکن به عنوان یک پیروزی بزرگ تلقی می شود.
برگشت لولا
شی ممکن است برای یک پیروزی بالقوه دیپلماتیک دیگر در دیدار با لولا در روز جمعه آماده شود.
رهبر چپگرای برزیل، که حدود دو دهه پیش در اولین دوره قدرت خود، رونق روابط تجاری چین و برزیل را آغاز کرد، با هیئتی از رهبران تجاری، فرمانداران ایالتی، نمایندگان کنگره و وزرا در سفر است و انتظار میرود مجموعهای از آنها را ببندد.
بازگشت لولا به قدرت در حال حاضر پویایی روابط چین و برزیل را تغییر می دهد، که شاهد لحظات پرتنشی در زمان رهبر سابق ژایر بولسونارو بود که لفاظی های ضد چین را پذیرفت./ذلفا معیل