نژادپرستی آشکار و خام به یکی از نشانه های بارز پیامدهای جنگ روسیه در اوکراین تبدیل شده است.
به گزارش جماران، در حالی که اوکراینی‌ها در سراسر این کشور در بحبوحه حملات روسیه در حال فرار به سوی مرزها هستند، شهروندان آفریقایی، کارائیب و آسیایی با تبعیض در مرز اوکراین و لهستان مواجه و از ورود به لهستان منع شده‌اند. همچنین رسانه های غربی در بحران اوکراین رویکرد متفاوتی را در مقایسه با سایر بحرانها در پیش گرفته اند که برخی از این رویکردها رنگ و بوی نژادپرستی دارد.
سیل گزارش‌ها و فیلم‌هایی که در هفته گذشته در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، اعمال تبعیض و خشونت علیه شهروندان آفریقایی، آسیایی و کارائیب که بسیاری از آنها در اوکراین تحصیل می‌کنند هنگام فرار از شهرهای اوکراین و در برخی از پست‌های مرزی این کشور را نشان می‌دهد.
آنها در میان صدها هزار نفری هستند که با افزایش تلفات غیرنظامیان و ویرانی‌ها تلاش می‌کنند از کشور فرار کنند.
شب‌های سرد و رفتارهای نژادپرستانه بر رنج صدها آفریقایی در مرز لهستان افزوده است، زیرا آنها ناامیدانه تلاش می‌کنند تا اوکراین مورد حمله روسیه را ترک کنند.
بر این اساس ، سایت ها و شبکه های اجتماعی ویدئوها یی را پخش کردند که انبوه آفریقایی ها را به تصویر می کشد که توسط نیروهای امنیتی اوکراین عقب رانده شده و از سوار شدن به قطار برای فرار از جنگ جلوگیری کردند. تعدادی از این آفریقایی‌ها که خانواده‌ها نیز در میان آنها وجود دارد، گفتند که توسط نیروهای اوکراینی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و نیروهای اوکراینی آنها را عقب راندند و همچنین برای جلوگیری از عبور هندی‌ها از نزدیک مرز لهستان، سلاح‌های خودکار را به سمت آنها نشانه رفتند.
فرستاده ویژه سازمان بهداشت جهانی، دکتر. آیودی آلاکیجا در صفحه توییتر خود، گفت: سیاه‌پوستان آفریقایی در اوکراین و لهستان در معرض نژادپرستی و تحقیر قرار می‌گیرند و غرب نمی‌تواند از آفریقا بخواهد که در همبستگی با آن بایستد، اگر او کوچکترین احترامی برای آفریقایی ها قائل نشود، حتی اگر شرایط مربوط به جنگ باشد، افزود: "آنها در طول همه گیری ما را نادیده گرفتند و ما را رها کردند تا در طول جنگ بمیریم."
دولت نیجریه نحوه رفتار با هزاران دانشجو و شهروندان خود را که از جنگ در اوکراین فرار می‌کنند، محکوم کرده است، زیرا نگرانی‌های فزاینده مبنی بر اینکه دانشجویان آفریقایی با تبعیض مقامات امنیتی و ممنوعیت ورود آنها به لهستان مواجه هستند.
به گفته آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، از زمان آغاز تهاجم روسیه در هفته گذشته، بیش از نیم میلیون نفر از اوکراین فرار کرده‌اند.
محمدو بوهاری، رئیس‌جمهور نیجریه، روز دوشنبه با استناد به گزارش‌هایی مبنی بر ممانعت پلیس اوکراین گفت: همه کسانی که از یک موقعیت درگیری فرار می‌کنند، طبق کنوانسیون سازمان ملل حق عبور امن دارند و رنگ پاسپورت یا پوست آنها نباید تفاوتی داشته باشد.
او ادامه داد: «از شواهد ویدئویی، گزارش‌های دست اول و از کسانی که با مقامات کنسولی نیجریه در تماس بودند، گزارش‌های تاسف‌باری مبنی بر امتناع پلیس و پرسنل امنیتی اوکراین از سوار کردن شهروندان آفریقایی به اتوبوس‌ها و قطارهایی که به سمت مرز اوکراین و لهستان می‌رفتند، وجود دارد. »
نمایندگان سه کشور آفریقایی در شورای امنیت سازمان ملل شامل کنیا، غنا و گابن در جلسه عصر دوشنبه این شورا در نیویورک، تبعیض و نژاد پرستی علیه شهروندان آفریقایی را در مرز اوکراین محکوم کردند.
مارتین کیمانی، سفیر کنیا در سازمان ملل عصر دوشنبه به وقت محلی گفت: در شرایط اضطراری که هم اکنون در جریان است، گزارش‌های نگران‌کننده درباره رفتار نژادپرستانه با آفریقایی‌ها و افراد آفریقایی‌تبار که به دنبال فرار از اوکراین به سوی یک مکان امن هستند، منتشر شده است.
وی تصریح کرد رسانه ها این حوادث وحشتناک را پوشش می دهند و چندین کشور بدرفتاری با شهروندان خود را تایید کرده اند. ما شدیدا این نژادپرستی را محکوم می کنیم و معتقدیم که این نژادپرستی به روح همبستگی که امروزه به شدت به آن نیاز است آسیب می رساند.
وی افزود: بدرفتاری با مردم آفریقایی تبار در مرزهای اروپا، چه با آفریقایی‌هایی که از اوکراین فرار می‌کنند و چه با کسانی که از دریای مدیترانه عبور می‌کنند باید فوری متوقف شود.
کارولین اوپونگ انتیری، معاون سفیر غنا در سازمان ملل متحد نیز در اظهارات خود خواستار تسهیل خروج "بدون تبعیض" از اوکراین و ارائه کمک های بشردوستانه به متقاضیان از جمله مراقبت های پزشکی مطابق با اصول انسانیت و بی طرفی شد.
سفیر سازمان ملل از کشور گابن گزارش های نژادپرستی در مرزهای اوکراین را غیرقابل قبول خواند.
میشل خاویر بیانگ سفیر گابن در سازمان ملل گفت: ما خواستار احترام به کرامت و رفتار عادلانه با همه مردم در شرایط بحرانی هستیم. این فرصتی برای کشور من است تا درخواست اتحادیه آفریقا برای احترام به قوانین بین المللی را یادآوری کند. این قوانین مستلزم رفتار برابر با همه افرادی است که از مرزهای بین المللی در مناطق درگیری عبور می کنند.
چند روز پیش خبرنگار ارشد شبکه سی‌بی‌اس گفته بود اوکراین کشوری متمدن‌تر از افغانستان و عراق است . پس از آن که اظهارات چارلی داگاتا در مورد افغانستان و عراق، با واکنش‌های منفی زیادی روبه‌رو شد، این خبرنگار بابت سخنانش عذرخواهی کرد. چارلی داگاتا، خبرنگار ارشد شبکه سی‌بی‌اس آمریکا، روز جمعه در حالی که به صورت زنده از اوکراین گزارش می‌داد، گفت: با تمام احترام، اوکراین مانند افغانستان و عراق نیست که چندین دهه شاهد جنگ و درگیری بوده باشد... کشوری نسبتا متمدن و اروپایی است- من باید کلمات را با دقت انتخاب کنم- اوکراین جایی نیست که چنین اتفاقی در آن رخ دهد. کشوری که شما انتظار ندارید چنین وضعی پیدا کند.
تارنمای شبکه سی‌بی‌اس آمریکا روز دوشنبه با نشر گزارشی، به واکنش‌ها در قبال این اظهارات چارلی داگاتا پرداخت. به گزارش این شبکه، نوار ویدئویی سخنان جنجالی داگاتا، در چند روز بیش از شش میلیون بازدید کننده داشته است. اکثریت بازدیدکنندگان آن ویدئو، او را به ابراز سخنان توهین‌آمیز متهم کردند. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در مورد اظهارات داگاتا نوشته‌اند که نظر او در مورد افغانستان و عراق نادرست و شرم‌آور است. پس از این واکنش‌ها، چارلی داگاتا به دلیل اظهاراتش عذرخواهی کرد. سی‌بی‌اس از قول او نوشت: «من طوری صحبت کردم که از آنها پشیمانم و بابت آن عذرخواهی می‌کنم.» داگاتا افزود که او می‌خواست نشان دهد که اوکراین برخلاف سایر کشورهای خاورمیانه در سال‌های اخیر «این مقیاس جنگ» ندیده است. او همچنین گفت: «به هر حال، هرگز نباید درگیری‌ها را با هم مقایسه کرد. هر کدام منحصر به فرد است... من کلمات ضعیفی انتخاب کردم و برای هر توهینی که ممکن است کرده باشم، عذرخواهی می‌کنم.»
سارا صالح، نویسنده و شاعر عرب‌تبار استرالیایی، در حساب توییتر خود نوشت: «نهایت همبستگی من با مردم اوکراین که بالاترین هزینه را می‌پردازند. اما این پوشش عمیقا نژادپرستانه است و استانداردهای دوگانه سیاسی باعث نگرانی همه ما شده است.»
کیانگا-یاماهتا تیلور، استاد مطالعات آفریقایی-آمریکایی در دانشگاه پرینستون آمریکا، دیدگاه آقای داگاتا را مبنی بر این که جنگ بخشی از استاندارد زندگی در عراق و افغانستان است، محکوم کرد. او در صفحه توییتر خود نوشت که نژادپرستی و قوم‌گرایی فوق‌العاده در جریان اصلی خبررسانی صورت گرفته است. تنها مسئله داگاتا، مطرح کردن متمدن یا غیرمتمدن بودن نیست، بلکه این تصور پیش می‌آید که در عراق و افغانستان، جنگ صرفا بخشی عادی از زندگی است و نه یک تحمیل شریرانه غرب متمدن. او همچنین افزود که عراق و افغانستان هر دو مورد تهاجم نیروهای زیر رهبری آمریکا قرار گرفتند و سال‌ها متحمل ناآرامی، ویرانی، و خشونت، و در نتیجه درگیری، شدند.
البته فقط چارلی داگاتا نیست که چنین تفسیری از جنگ اوکراین می‌نویسد. لوسی واتسون، خبرنگار آی‌تی‌وی نیوز (ITV NEWS)، نیز پیش از این گفته بود که اوکراین کشور جهان سومی نیست. اینجا اروپا است و برای اوکراین وقوع چنین اتفاقی تصور نشدنی است.
و همچنین مجری شبکه bmftv فرانسه هم در پخش زنده گفت: ما در مورد سوری ها که از بمباران دولت سوریه تحت حمایت پوتین، فرار کردند صحبت نمی کنیم.
در مورد اروپایی ها حرف می زنیم که دارند فرار می کنند که قیافه شان شبیه ما است که سوار بر ماشین درحال فرارند، فرار می کنند تا ما جان آن ها را نجات دهیم.
کارشناسان مسائل کشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا بر این باورند که دیدگاه‌هایی مانند آنچه داگاتا مطرح کرده است، نوعی عادی‌سازی بحران در کشورهای آفریقایی، خاورمیانه، و آسیای جنوبی است. آنان نگران‌اند که این دیدگاه تبدیل به ذهنیتی عام شود که جنگ و بحران در این کشورها را زمینه بومی داخلی و جزئی از سرشت تاریخی مردمان این جغرافیا می‌داند، و در نتیجه، مهاجرهراسی که در بعضی از کشورها رواج یافته است، بیشتر از این اوج بگیرد.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه دوشنبه ۲۱ فوریه/۲ اسفندماه با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو اعلام کرد که کشورش استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانتسک را به رسمیت می‌شناسد و در کاخ کرملین قراردادهای همکاری و دوستی را با سران این جمهوری‌ها امضا کرد.
پوتین بامداد پنجشنبه ۲۴ فوریه/۵ اسفند ماه در یک سخنرانی در تلویزیون ملی روسیه، از اقدام نظامی در دونباس خبر داد و از نیروهای اوکراینی خواست سلاح‌های خود را زمین بگذارند و به خانه‌های خود بروند.
به دنبال حمله نیروهای روسیه به اوکراین، این جنگ اکنون وارد ششمین روز خود شده و همزمان با ادامه آتش جنگ، سیل واکنش های جهانی به این رویداد همچنان ادامه دارد و فشارهای دیپلماتیک و تهدیدها و تحریم‌های بین المللی علیه روسیه درحال افزایش است.
بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی و آمریکا بلافاصله این اقدام روسیه را به عنوان جنگی علیه اوکراین، محکوم و فشارهای مضاعف دیپلماتیک و اقتصادی خود بر روسیه را آغاز کرده اند.
