دیپلمات های اروپایی به صراحت اعلام کرده اند که اگر آمریکا توافق هسته ای را بر هم زند یا اقداماتی صورت دهد که بحران ایجاد کند، این بلوک خود را به بازگرداندن تحریم ها علیه ایران متعهد نخواهد دانست.
کشورهای اروپایی از مواضع دولت جدید آمریکا در قبال توافق هسته ای با ایران ابراز نگرانی کرده اند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت: دیپلمات های ارشد اروپایی امیدوار هستند که دولت بعدی آمریکا توافق هسته ای ایران را لغو نکند. اما آنها نگران هستند که دونالد ترامپ به شیوه هایی دیگر بر ایران فشار وارد کند که این کار وی، در توافقنامه هسته ای اختلال ایجاد خواهد کرد.
اتحادیه اروپا و دولت های آن در تلاش برای تقویت ارتباط ضعیف خود با ترامپ و تیم آن، دیپلمات های ارشد خود را در هفته های اخیر برای رایزنی با دولت آتی آمریکا به شهر «واشنگتن» فرستاده اند. آنها این تلاش ها را حتی پیش از معرفی «رکس تیلرسون» مدیر اجرایی شرکت اکسون موبیل به عنوان گزینه ترامپ برای احراز پست وزیر خارجه آغاز کردند.
روز 21 نوامبر «هلگا اشمیت» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن سفر به واشنگتن، دیدارهایی با مقامات آمریکایی داشت. هفته گذشته نیز مدیران سیاسی وزارت خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان برای دیدار با مقامات دولت «باراک اوباما» رئیس جمهور کنونی و اعضای مختلف تیم ترامپ به واشنگتن رفتند.
در میان نگرانی های دولت های اروپایی، مسئله پایبندی به برنامه جامع اقدام مشترک میان ایران و گروه 1+5 است که شامل آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس می شود.
اروپا نگران است که ترامپ به توافقنامه های مشترک آمریکا و بروکسل پایبند نماند. دولت های اروپایی به کرات گفته اند که برجام تا به امروز موثر واقع شده است. پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، آنها به سرعت تاکید کردند که تمایل به اجرای سریع تعهدات خود به برجام دارند.
این بلوک امیدوار است از معاملات تجاری که پس از اجرای برجام امکان پذیر شده است، بهره ببرد. سهم اروپا در این خصوص بالا است. بسیاری از دولت ها در اتحادیه اروپا نگران هستند که دولت ترامپ بسیاری از مواضع سیاست خارجی اروپا از جمله مواضع این کشور در قبال روسیه و چین را به چالش بکشاند.
هرچند ترامپ در طول رقابت های انتخاباتی به شدت به توافق هسته ای با ایران تاخته و تهدید کرده بود این توافقنامه را پاره خواهد کرد، اما مقامات اروپایی می گویند که اکنون «خوش بینی محتاطانه ای» وجود دارد که وی به برجام پایبند بماند. ترامپ از زمان پیروزی در انتخابات در خصوص این توافق اظهار نظری نداشته است.
یک دیپلمات ارشد اروپایی در این رابطه گفت که «احساس فزاینده ای وجود دارد مبنی بر اینکه بر هم زدن توافق اشتباه است.»
این دیپلمات گفت از اعضای تیم ترامپ شنیده که باراک اوباما دست کم در دو تماس، در خصوص تبعات خروج از توافق هسته ای به جانشین خود هشدار داده است. ترامپ «اکنون دریافته است که نادیده گرفتن این توافق کاری غیرمسئولانه است.»
با این حال تیم انتقالی ترامپ از اظهار نظر در مورد این گزارش خودداری کرده است.
با این وجود نگرانی فزاینده ای وجود دارد مبنی بر اینکه تیم ترامپ ممکن است اقداماتی انجام دهد که توافق هسته ای را در معرض خطر قرار دهد. بر اساس این توافق، اکثر تحریم های بین المللی انرژی، مالی، و اقتصادی که علیه این کشور اعمال شده بود، لغو شده است. در حالی که تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای علیه صدها شرکت ایرانی لغو شده، تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا در دیگر حوزه ها از جمله اتهامات مربوط به تروریسم و حقوق بشر همچنان پابرجا است.
اعضای تیم ترامپ به مقامات اروپایی گفته اند که توافق هسته ای به آمریکا اجازه می دهد تحریم هایی در ارتباط با فعالیت های ایران در حوزه های غیرهسته ای از جمله اقدامات منطقه ای علیه شرکت ها و شخصیت های ایرانی وضع کند.
مقامات اروپایی هم می گویند می توان در برخی از حوزه ها مانند برنامه موشکی اقداماتی علیه ایران انجام داد و برخی از ایرانی ها را در فهرست تحریم های خود دارند. اما در عین حال هشدار می دهند که اگر واشنگتن فشار بر تهران را افزایش دهد و تحریم های دیگری را علیه این کشور اعمال کند، ممکن است توافق هسته ای به سرعت بر هم بخورد.
دیپلمات اروپایی می گوید: «ما به سرعت با بر هم خوردن توافق هسته ای مواجه خواهیم شد.»
دیپلمات های اروپایی به صراحت اعلام کرده اند که اگر آمریکا توافق هسته ای را بر هم زند یا اقداماتی صورت دهد که بحران ایجاد کند، این بلوک خود را به بازگرداندن تحریم ها علیه ایران متعهد نخواهد دانست.
یک دیپلمات ارشد دیگر اروپایی در مورد گفت و گوهای اخیر گفت: «ما همواره می دانستیم که باید روی این خط باریک بین پایبندی به توافق و اقداماتی که می توان نسبت به ایران انجام داد - بدون آنکه از توافق تخطی شود - حرکت کنیم.» وی افزود: «و من هم موافقم که اگر ما اشتباه کنیم، ایران می تواند بگوید شما سوء نیت دارید.»
خطرات علیه توافق هسته ای در حال حاضر در حال ظهور است؛ حتی در زمانی که آژانس اتمی سازمان ملل متحد - که بر اجرای این قرارداد نظارت دارد - می گوید هر دو طرف تا حد زیادی به این توافق پایبند بوده است.
در همین حال تهران گفته است تصمیم اخیر کنگره برای تمدید تحریم های ایران نشان دهنده نقض این توافقنامه است.
ترجمه: زهرا طحانیان
