جوانبِ ماجرای پیچیده ترور یک رئیس جمهور

به گزارش جماران، در نخستین ساعات‌ چهارشنبه گروهی از مردان مسلح به خانه شخصی «جوونیل مویز» ریختند و او را کشتند. همسر او هم در این حمله مجروح شد، اما گزارش شده خطر جانی تهدیدش نمی‌ کند.

تصاویر ویدئویی حمله نشان می‌داد افرادی تا بن دندان مسلح، با لباس‌ های سیاه خارج از منزل رئیس جمهوری هاییتی با فریاد و به زبان انگلیسی خود را ماموران مبارزه با مواد مخدر آمریکا معرفی می‌ کنند.

رئیس پلیس هائیتی اعلام کرده است که یک «جوخه ترور خارجی» عمدتا متشکل از نظامیان بازنشسته کلمبیایی، عاملان قتل رئیس‌ جمهور این کشور در اقامتگاهش بوده‌ اند.

«لئون شارل» رئیس پلیس هائیتی به خبرنگاران گفت که 26 کلمبیایی و دو آمریکایی هائیتی‌ تبار جزو این گروه بوده‌ اند.

هشت مظنون هنوز فراری هستند، اما 17 نفر از آنها دستگیر شده‌ اند.

باقی مظنونان در درگیری مسلحانه با پلیس «پورتو پرنس» پایتخت هائیتی، به ضرب گلوله کشته شده‌ اند.

هنوز روشن نیست چه کسانی پشت این سوءقصد هستند و دلیل آن چه بوده است.

اگرچه تمام جوانبِ ماجرای پیچیده ترور رئیس جمهور 53 ساله این کشور روشن نیست، اما مهم ترین نکات دربارۀ آنچه بر این کشور جزیره‌ایِ واقع در دریای کارائیب طی یک هفته اخیر گذشته، در ادامه ارائه می‌ شود.

عملیاتی که «به راحتی» اجرا شد

چهارشنبه 7 ژوئیه در ساعت 1 بامداد به وقت محلی، یک گروه از کماندوهای مسلح به محل اقامت جوونیل موئیز در پورتو پرنس، پایتخت هائیتی حمله کردند و او را کشته و همسرش را به شدت زخمی کردند.

به گفته منابع دولت هائیتی، آنها در پوشش اعضای آژانس «DEA» که یک آژانس مبارزه با مواد مخدر در آمریکا است، ظاهر شده بودند.

در ویدئویی که از این حادثه در شبکه‌ های اجتماعی در گردش است، صدای بیش از 30 تیراندازی شنیده می‌ شود.

با این حال به نظر می‌ رسد که این عملیات ترور، به گونه شگفت آوری آسان بوده و حتی هیچ مورد از جراحت در میان افسران پلیسی که باید از رئیس جمهور محافظت می‌ کردند نیز گزارش نشده است؛ رئیس جمهوری که محبوبیت چندانی در میان مردم کشورش نداشت.

رسانه‌ های محلی به نقل از قاضی مسئول پرونده اعلام کردند که 12 گلوله به بدن رئیس جمهور اصابت کرده است.

«مارتین موئیز» بانوی اول هائیتی که به شدت زخمی شده بود نیز قبل از اینکه با هواپیما به میامی منتقل شود، ابتدا در یک بیمارستان محلی تحت مداوا قرار گرفت. «کلود جوزف» نخست‌ وزیر موقت هائیتی عصر چهارشنبه اعلام کرد که هم اکنون وضعیت وی «پایدار» است.

چه کسانی عاملان این حمله بودند؟

«بوکیت ادموند» سفیر هائیتی در آمریکا اعلام کرده است که رئیس جمهور این کشور در یک عملیات «کاملا برنامه‌ ریزی شده» توسط «قاتلانی حرفه‌ ای و مزدور» کشته شده است.

او افزود که اعضای این گروه مسلح «خارجی‌ هایی بودند که انگلیسی و اسپانیایی صحبت می‌ کردند».

لئون چارلز رئیس پلیس ملی هائیتی نیز عصر چهارشنبه اعلام کرد که این گروه کماندوها متشکل از 28 مهاجم شامل 26 کلمبیایی و دو آمریکایی با اصالت هائیتی بودند. او افزود که تاکنون 15 کلمبیایی و 2 آمریکایی دستگیر، و 3 کلمبیایی کشته شده‌ اند؛ هشت مظنون دیگر نیز همچنان فراری هستند.

تلویزیون هائیتی تصاویر چند تن از دستگیرشدگان همچنین گذرنامه‌ های کلمبیایی آنها و اسلحه‌ هایشان را پخش کرد.

رئیس پلیس ملی هائیتی همچنین اعلام کرد که تاکنون شمار قابل توجهی از مجریان این ترور را دستگیر کرده‌ اند و اکنون به دنبال یافتن طراحان اصلی این حمله هستند.

واکنش کلمبیا و آمریکا

«دیگو مولانو» وزیر دفاع کلمبیا اعلام کرد که دست‌ کم شش نفر از مظنونان کلمبیایی این عملیات «اعضای پیشین ارتش» این کشور هستند. او افزود که به پلیس و ارتش کشورش دستور داده تا در تحقیقات با مقامات هائیتی همکاری کنند.

11 تن از مظنونان که در سفارت تایوان در پورتو پرنس مخفی شده بودند، سرانجام با گزارش مقامات سفارت و همکاری آنها با پلیس هائیتی دستگیر شدند.

وزارت خارجه آمریکا نیز بدون تایید دستگیری دو تن از اتباع آمریکایی در این ماجرا، اعلام کرد که با تحقیقات مقامات هائیتی همکاری خواهد کرد.

کلود جوزف یا آریل هنری؟ چه کسی هائیتی را اداره می‌ کند؟

اکنون کلود جوزف نخست‌ وزیر موقت هائیتی مسئولیت اداره کشور را برعهده دارد. او به مدت دو هفته در کشور وضعیت اضطراری اعلام کرده و برای این مدت اختیارات بیشتری به قوه مجریه داده است.

با این حال در این باره یک «مشکل» جدی وجود دارد. جوونل موئیز دوشنبه گذشته یعنی دو روز قبل از کشته شدن، آریل هنری را که یک پزشک است را به مقام نخست‌ وزیری گمارده و اعلام کرده بود که کلود جوزف «دیگر نخست‌ وزیر نیست» و باید وظایف پیشین خود را به عنوان وزیر خارجه از سر بگیرد.

بر این اساس آریل هنری خود را نخست‌ وزیر منصوب شده می‌ داند؛ با این وجود اعلام کرده که آماده گفت و گو و هم فکری است.

در پی ترور رئیس جمهور هائیتی، بیشتر احزاب سیاسی مخالف دولت در این کشور کلود جوزف را به تصرف غیرقانونی قدرت متهم کردند.

با این وجود «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه با کلود جوزف بصورت تلفنی گفت و گو کرد و مقابل رسانه‌ ها نیز دقیقا اعلام کرد که با «نخست‌ وزیر موقت هائیتی» گفت و گو کرده است.

واشنگتن همچنین از هائیتی خواست تا انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری را که برای پایان سال 2021 میلادی برنامه‌ ریزی شده، برگزار کنند.

وضعیت امنیتی حاکم بر هائیتی

ترور مویز تنش و ناآرامی‌ هایی را هم به دنبال داشته است و در سراسر کشور وضعیت اضطراری برقرار شده است.

روز پنج‌ شنبه همه فعالیت‌ ها در هائیتی، از پایتخت تا دیگر شهرهای مهم آن متوقف بود و فرودگاه، فروشگاه‌ ها، بانک‌ ها، پمپ بنزین‌ ها و مشاغل کوچک تعطیل بودند.

جمهوری دومنیکن در همسایگی این کشور نیز روز چهارشنبه مرز 380 کیلومتری خود را با هائیتی بست و سطح امنیت را در این منطقه افزایش داد.

مطابق قانون اساسی هائیتی باید رئیس دیوان عالی کشور اداره اوضاع را به دست می‌ گرفت، اما «رنه سیلوستر» رئیس دیوان عالی، چند هفته پیش با ابتلا به ویروس کرونا درگذشت.