واکسن ض کرونای آسترازنکا همچنان در جهان قربانی می گیرد.
به گزارش جماران به نقل از روزنامه گاردین، «لیزا شو» گوینده رادیویی بی سی انگلیس در پی دچار شدن به خون لختگی بعد از دریافت واکسن ضد کرونای «آسترازنکا» جان خود را از دست داد. این خبر را خانواده وی اعلام کرد.
خانواده شو با صدور بیانیه ای اعلام کرد که لیزای 44 ساله که از سال 2015 در رادیو بی بی سی فعالیت خود را آغاز کرد یک هفته بعد از تزریق واکسن آسترازنکا دچار سرگیجه شدید شد و چند روز بعد از آن احساس خستگی و بیماری شدید کرد.
در این بیانیه آمده است که لیزا شو هفته پیش در بیمارستان«رویال ویکتوریا» در شهر«نیوکاسل» و پس از آن که در اثر خون لختگی و خونریزی در بخش مراقبت های ویژه بستری شده بود، درگذشت.
سازمان سلامت دارو در انگلیس ماه جاری میلادی اعلام کرد که به بیشتر افراد بالغ که عمر آنها از 40 سال کمتر است واکسن جایگزین آسترازنکا می دهد زیرا این واکسن در موارد نادری با خون لختگی مرتبط شده است.
در همین حال، پس از ماهها و بحث و جدل بین شرکت دارویی آسترازنکا و اتحادیه اروپا بر سر تاخیر در تحویل واکسن کووید-۱۹ به کشورهای عضو اتحادیه، دادگاه بررسی این پرونده در بروکسل آغاز شد.
در نخستین جلسه دادگاه، اتحادیه اروپا، شرکت آسترازنکا را متهم کرد که با ارسال دُزهای واکسن به کشورهای دیگر در زمانی که به ۲۷ کشور عضو اتحادیه وعده تحویل فوری را داده بود، سوء نیت خود را نشان داده است.
بروکسل از دادگاه خواست تا شرکت آسترازنکا را برای هر مورد نقض مفاد قرارداد ۱۰ میلیون یورو جریمه کند و شرکت در آینده نیز برای هر روز تاخیر به ازای هر دُز واکسن، ۱۰ یورو جریمه شود. همچنین اتحادیه اروپا از دادگاه خواست تا این شرکت مجبور به تحویل فوری واکسنهای وعده داده شده شود.
قرار بود تا پایان ماه ژوئن ۳۰۰ میلیون دُز واکسن آسترازنکا به کشورهای عضو اتحادیه اروپا تحویل داده شود اما تنها یک سوم این میزان تامین شده است.
«رافائل جفرالی» وکیل اتحادیه اروپا به دادگاه گفت که شرکت اکنون میگوید کل دُزهای وعده داده شده را تا پایان دسامبر تحویل میدهد. وی افزود: «تاخیر شش ماهه، مسلما کوتاهی است.»
وکیل اتحادیه اروپا تاکید دارد که آسترازنکا باید از سایتهای تولید واکسن در داخل اتحادیه و انگلیس برای تامین واکسن ۲۷ کشور اروپایی بهعنوان بخشی از بند قرارداد که به «بهترین تلاش مناسب» اشاره داشت استفاده میکرد. وی تصریح کرد که ۵۰ میلیون دُز که باید به اتحادیه اروپا تحویل داده میشد، در عوض «با نقض» قرارداد به کشورهای خارج از اتحادیه ارسال شد.
تیم حقوقی اتحادیه اروپا همچنین این شرکت داروسازی را متهم کرد که به جای تحویل دُزهای واکسن به اتحادیه اروپا، آنها را در انگلیس توزیع کرده است. آسترازنکا می گوید بواسطه قرارداد آکسفورد با دولت انگلیس در مورد میزان واکسنی که در خاک این کشور تولید می شده تعهداتی داشته است که ملزم به رعایت آنها بود. در همین حال وکلای این شرکت انگلیسی/ سوئدی بارها تکرار کرده اند که توافق با اتحادیه اروپا الزام آور نبوده و تعهدات شرکت به «تلاش در بالاترین حد منطقی» محدود می شده است.
یکی از وکلای اروپا در این پرونده تصریح کرده که آسترازنکا حتی برای جبران عقب ماندگی در تعهدات خود تلاش هم نکرده است. رافائل جفرالی، گفته است که شرکت آسترازنکا برای تحویل واکسن به اتحادیه اروپا باید از هر چهار کارخانه مندرج در قرارداد استفاده میکرد چراکه این نهاد ۲.۳ میلیارد یورو از جمله ۳۳۶ میلیون یورو برای تامین هزینه تولید سرم آسترازنکا در چهار کارخانه سرمایهگذاری کرده است.
در حالی که اتحادیه اروپا اصرار دارد که شرکت آسترازنکا تعهدات ذیل قرارداد خود را نقض کرده است اما این شرکت میگوید که این توافق را کاملا رعایت کرده است. این شرکت داروسازی استدلال میکند که ساخت واکسن دشوار است و برای تحویل به موقع تمام تلاش خود را انجام داده است.
«حکیم بولاربا» وکیل شرکت آسترازنکا گفت که توافق نامه ماه مه سال ۲۰۲۰ این شرکت با دولت انگلیس و دانشگاه آکسفورد بهعنوان سازنده واکسن به وضوح اولویت را به انگلیس داده است. بولاربا افزود: «متهم شدن به کلاهبرداری بسیار تکان دهنده است.» وی این موضوع را یک اتهام بیاساس توصیف کرد.
جلسه دوم دادرسی در این پرونده برای روز جمعه در نظر گرفته شده است. پیشبینی میشود طبق دو یا چهار هفته پس از جلسه نهایی دادگاه تصمیم اعلام شود که قابل اعتراض خواهد بود.
کمیسیون اروپا تاکنون تامین بیش از ۲.۵ میلیارد دُز واکسن را ازطریق تولید کنندگان مختلف قطعی کرده است. حدود ۴۶ درصد از جمعیت اتحادیه اروپا تاکنون دستکم یک دُز واکسن را دریافت کردهاند.
ماجرای قرص ضد کرونا
آیا به زودی داروخانهها جعبههای داروهای ضد کووید-۱۹ را در قفسههای خود جای خواهند داد؟ پس از واکسن، شرکتهای دارویی در صدد پیگیری درمانی هستند که در صورت ظاهر شدن علائم بیماری، با یک لیوان آب در خانه بتوان آن را درمان کرد.
چراکه حتی اگر پیشگیری بهتر از درمان باشد اما دانستن چگونگی بهبود همچنان حیاتی است.
چندین سال طول میکشد تا واکسن در همه جا در دسترس باشد. و حتی اگر توزیع واکسن بهطور گسترده انجام شود برخی از افراد همچنان از تزریق خودداری میکنند. یا تعدادی از افراد واکسینه شده حتی اندک، باز هم بیمار میشوند.
داروهای آنتیویروس پیش از این برای مقابله با ویروسهای دیگر از جمله اچآیوی و یا ویروس آنفلوآنزا وجود داشتهاند.
در ابتدای همهگیری کرونا، بودجه و تحقیقات بر روی تولید واکسن متمرکز شد که همین موضوع تاحدی تاخیر در تولید داروهای ضدویروس علیه کرونا را توضیح میدهد.
اما داروهای ضد ویروس چگونه کار میکنند؟ داریا هازودا، معاون بخش پژوهش بیماریهای واگیردار شرکت مرک به خبرگزاری فرانسه گفت: «ویروسها ماشینهای کوچکی هستند که برای تکثیر به اجزای خاصی احتیاج دارند.»
وی افزود: «ضد ویروسها به طور کلی موکولهای شیمیایی کوچکی هستند که برای تداخل در این ماشینها تولید شدهاند.»
وی به طور خلاصه گفت: «آنها [آنتیویروسها] جهشی را به ویروس وارد میکنند و هنگامیکه این اتفاق چندین بار رخ میدهد، این جهشها توانایی تکثیر ویروس را کاهش میدهد.»
بنابراین روند بیماری کندتر میشود، میتوان از شدت بیماری، بستری شدن در بیمارستان و مرگ جلوگیری کرد.
غیر از ضدویروسها، روش درمانی از طریق داروهایی که سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار میدهند و پادتنهایی که میتوانند ویروس را هدف قرار دهند پیگیری میشود. اما طبق گفته محققان داروهای ضدویروس باید در آغاز درمان و داروهای ایمنی در مرحله آخر تجویز شوند.
دولت انگلیس در ماه گذشته اعلام کرد که در حال ایجاد یک گروه ویژه برای بررسی درمانهای ضد ویروسی علیه بیماری کووید-۱۹ است. آنها درصدد هستند دست کم دو روش درمانی موثر به صورت قرص را در سال جاری برای کمک به افراد با بروز علائم اولیه بیماری به سرانجام برسانند.
در حال حاضر چند طرح تقریبا پیشرفته روی بیش از هزاران نفر آزمایش شدهاند که دو پروژه در مرحله سوم آزمایش بالینی هستند. چندین پروژه نیز در مراحل ابتدایی آزمایشهای بالینی قرار دارند که مهمترین آنها طرح فایزر است.
یکی از داروها از سوی شرکت داروسازی مرک با مشارکت شرکت بیوتکنولوژی «ریجبک بیوتراپوتیک» پیگیری میشود.
این دارو «مولنوپیراویر» است که نخستین بار برای مقابله با آنفلوانزا تولید شد. تغییراتی در این دارو داده شده است که میتوان آن را به شکل قرص مصرف کرد. این دارو باید دو بار در روز و به مدت پنج روز مصرف شود.
این درمان در چند صد نفری که آن را دریافت کردهاند نتیجه خوبی داشته است.
به گزارش یورونیوز، تجزیه و تحلیل درمان دهها نفر با این دارو نشان داد که ویروس پس از پنج روز قابل تشخیص نیست اما در ۲۶ درصد افرادی که دارونما دریافت کرده بودند، ویروس کرونا قابل تشخیص بود. پیش بینی میشود که آزمایشها در ۱۴۵۰ بزرگسال تا پاییز امسال انجام شود.
شرکت «مرک» ماه گذشته با اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا در هند اعلام کرد که با پنج شرکت هندی به توافق رسیده است تا مجوزهای این دارو را بهطور داوطلبانه در اختیار آنها بگذارد. بنابراین یک شرکت هندی اعلام کرد که آزمایش بالینی مرحله سوم این دارو را روی ۲۴۰۰ بیمار مبتلا به کرونا از نوع خفیف تا متوسط امتحان خواهد کرد.
شرکت مرک پیش از این روی تولید دو واکسن کووید-۱۹ تحقیق میکرد اما این تحقیقات را در ماه ژانویه متوقف کرد و در پژوهش روی داروی کرونا متمرکز شد.
اما طرح بعدی، پروژه دارویی شرکت سوئیسی روش با مشارکت شرکت داروسازی «آتیا»ی آمریکا است. دارویی که مورد مطالعه این دو شرکت است «ایتی-۵۲۷ (AT-527)» نامیده میشود و در حال آزمایش روی ۱۴۰۰ داوطلب در اروپا و ژاپن است. این دارو در افراد بالای ۱۲ سال آزمایش میشود.
«ژان پیر سومادوسی» مدیرعامل شرکت آتیا به خبرگزاری فرانسه گفت: «پیشبینی میکنیم که تا پایان سال مجوزها را دریافت کنیم و دارو را در سال ۲۰۲۲ توزیع کنیم.»
این دارو نیز برای بیماران مبتلا به کووید از نوع خفیف تا متوسط خارج از محیط بیمارستانی [بیماران سرپایی] تجویز میشود.
شرکت فایزر برای تولید قرص دست به کار شد
سومین طرح برای تولید قرص ضدکووید-۱۹ از سوی شرکت فایزر پیگیری میشود که در مراحل ابتدایی مطالعه است.
نام این دارو، قرص ضد ویروس پیاف-۰۷۳۲۱۳۳۲ (PF-07321332) است. این دارو پیش از این وجود نداشت و به طور خاص برای مقابله با ویروس کرونا عامل بیماری کووید-۱۹ تولید شده است. این دارو در حال حاضر روی حدود ۶۰ بزرگسال در حال آزمایش است که نتایج آن تا پایان ژوئن مشخص میشود.
ساز و کار این قرص به گونهای است که به آنزیم ویروسی متصل میشود و از تکثیر آن جلوگیری میکند. این دارو همچنین با حمله به ویروس عامل بیماری کووید-۱۹ از تکثیر آن در دستگاه تنفسی جلوگیری میکند. این قرص در دسته داروهای مهارکننده پروتئاز قرار دارد.
طبق گفته مدیران شرکت فایزر، این قرص در مقابله با گونههای جهش یافته ویروس کرونا بسیار اثرگذار است. شرکت فایزر یک داروی تزریقی ضد ویروسی را نیز در حال آزمایش است که برای بیماران بستری در بیمارستان تجویز میشود.
در قرص تولیدی شرکت مرک و روشه، دارو نباید بیشتر از پنج روز پس از شروع علائم مصرف شود. یعنی تنها در هفته نخست شروع بیماری این دو دارو باید تجویز شوند.
«داریا هازودا» مدیر تحقیقی شرکت مرک میگوید: «اگر هرچه زودتر با یک آنتیویروس درمان شوید، نتیجه بهتر است.»
هنگامی که این قرصها در دسترس قرار بگیرند، چالش اصلی تشخیص زودهنگام بیماری خواهد بود.
ژان پیر سومادوسی پیشبینی میکند برای سرعت بخشیدن به روند کار، «آزمایشهای خانگی هر روز اهمیت بیشتری پیدا میکنند.»
از سوی دیگر پیشبینی میشود این داروهای ضدویروسی برای پیشگیری نیز مورد استفاده قرار گیرند. یعنی اگر یکی از اعضای خانواده به ویروس کرونا مبتلا شد، دیگران میتوانند برای جلوگیری از ابتلا به بیماری درمان را آغاز کنند.
تاکنون داروی تزریقی رمدسیویر تولیدی شرکت «گیلئاد» مجوز برای مقابله با کووید-۱۹ را گرفته است اما تردیدهایی نسبت به اثرگذاری آن وجود دارد.
انتقاد تند چین از آمریکا
چین میگوید ایالات متحده با طرح تئوریهای توطئه در پی انحراف افکار عمومی از آمار بالای مرگ و میر ناشی از کرونا در این کشور و همچنین سیاسی کردن موضوعی چون منشا ویروس کرونا است.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز پنجشنبه ۲۷ مه با اشاره به اقدام دولت آمریکا برای پیگیری منشا ویروس کرونا مدعی شد که جو بایدن با این اقدام نشان داد که به واقعیات و حقیقت اهمیت نمیدهد و همچنین علاقهای به ردیابی جدی منشا علمی این بیماری را ندارد.
اظهارات «ژائو لیجیان» پس از آن صورت میگیرد که جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده روز چهارشنبه به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داد تا در خصوص منشا شیوع ویروس کرونا تحقیقات بیشتری را انجام دهند.
سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین گفت که آمریکا باید اجازه دهد که تحقیقات در مراکز آزمایشات بیولوژیکی این کشور نیز انجام شود. لیجیان همچنین به صورت مشخص اعلام کرد که ایالات متحده باید اجازه انجام تحقیقات از مرکز تحقیقات پزشکی دریایی در ایالت مریلند را صادر کند.
سخنگوی وزارت خارجه چین بار دیگر این اتهام که ویروس کرونا در آزمایشگاهی در «ووهان» ایجاد شده است را تکذیب کرد و افزود: «آمریکا قصد دارد با سیاسیکاری، چین را مقصر شیوع بیماری کووید-۱۹ نشان دهد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین و همچنین جمعی از جمهوریخواهان آمریکا بارها این تئوری را مطرح کرده بود که ویروس کرونا از آزمایشگاهی در ووهان چین درآمده و به جهان ارسال شده است.
حالا بایدن پس از چند ماه و ظاهرا برای جلوگیری از فشار روزافزون جمهوریخواهان بر او، به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داده تا منشا پیدایش این ویروس را پیدا کنند. جمهوری خواهان از بایدن انتقاد کردهاند که به اندازه کافی در این موضوع در قبال چین محکم و سخت نبوده است.