خطر شعله ور شدن یک جنگ تمام عیار بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ به نگرانی‌های بین‌المللی دامن زده است. شمار قربانیان افزایش یافته است و ارمنستان احتمال استفاده از موشک اسکندر را رد نکرده است.
به گزارش جماران، رویارویی نظامی بین دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان همچنان ادامه دارد. شمار قربانیان حملات متقابل در حال افزایش است.
دومین روز از نبردهای مرگبار میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در ناگورنو-قره باغ نشان از تشدید آن دارد و نیروهای قره باغ بامداد دوشنبه از کشته شدن 15 نفر دیگر از افراد خود خبر دادند.
روز یکشنبه نیز نیروهای قره باغ از کشته شدن دست کم 23 نظامی و غیرنظامی در این منطقه خبر داده و گفتند که بیش از 100 نفر نیز زخمی شده اند.
در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان بر تلاش های دیپلماتیک خود برای پایان دادن به این رویارویی افزوده اند، حمایت ترکیه از آذربایجان به این تخاصم ابعاد خطرناک تری بخشیده است.
رئیس جمهور جمهوری آذربایجان، فرمان بسیج نظامی جزئی را در این کشور امضا کرده است.
«الهام علی اف» همچنین یک کنفرانس ویدئویی با اعضای شورای امنیت برگزار کرد.
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان هم می گوید که نیروهای ارتش این کشور ارتفاعاتی استراتژیک را در ناگورنو- قره باغ به کنترل خود درآوردند.
وزارت خارجه جمهوری آذربایجان هم از جامعه بین الملل خواسته حمله نظامیان ارمنستان به شهروندان در جمهوری آذربایجان را محکوم کند.
فعالیت فرودگاه باکو در جمهوری آذربایجان نیز در پی اعلان حالت جنگی در این کشور متوقف شد.
این در حالیست که وزارت دفاع ارمنستان تصاویر تعدادی از اجساد نظامیان کشته شده آذربایجانی در جریان نبردهای روز گذشته را منتشر کرد. ارتش ارمنستان تا این لحظه به کشته شدن 31 تن از نیروهایش اقرار کرده اما طرف آذربایجانی آماری از تعداد نیروهای کشته شده اش را منتشر نکرده است.
«هوانسیان» نماینده وزارت دفاع ارمنستان اظهار داشت که ممکن است در صورت نیاز از سیستم های موشکی بالستیک اسکندر استفاده شود.
وزارت دفاع ارمنستان می گوید که صبح امروز شهر «مارتونی» مورد حملات توپخانه ای جمهوری آذربایجان قرار گرفت.
سفیر ارمنستان در روسیه اعلام کرد که ایروان از CSTO درخواست پشتیبانی نخواهد کرد. اتحادیه CSTO یک اتحادیه نظامی بین ارمنستان و روسیه و قزاقستان و قرقیزستان و ازبکستان و تاجیکستان می باشد.
دو کشور از سال ها پیش بر سر منطقه قره باغ با هم اختلاف دارند. این منطقه با اکثریت ارمنی به‌طور رسمی بخشی از خاک جمهوری آذربایجان است اما از زمان پایان جنگ در سال 1994 در کنترل ارمنستان قرار دارد.
دو طرف در همان سال پیمان آتش بس امضا کردند اما این پیمان نیز به اختلافات میان دو کشور پایان نداد.
نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان روز یکشنبه گفت که ارمنستان ممکن است استقلال قره باغ را به رسمیت بشناسد.
پاشینیان در نشست فوق العاده پارلمانی گفت: «موضوع به رسمیت شناختن قره‌باغ در دستور کار ما قرار دارد. ما باید بسیار جدی بحث کنیم که آیا این گام را برمی داریم یا خیر.»
مناقشه ای که مدت هاست در جنوب قفقاز بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر این منطقه در جوشش است، روز یکشنبه به مرگبارترین درگیری نظامی بین دو کشور در چهار سال اخیر تبدیل شد و واکنش قدرت های منطقه ای و جهانی را به دنبال داشت.
ارمنستان و ناگورنو-قره باغ (قره باغ کوهستانی) حکومت نظامی اعلام کرده و جمعیت مردان خود را بسیج کرده اند. جمهوری آذربایجان نیز که به نوبه خود حکومت نظامی اعلام کرده، می گوید اقدام نیروهایش واکنشی به حملات ارمنستان بوده و در جریان حملات ارمنستان پنج عضو یک خانواده کشته شده اند.
نخست وزیر ارمنستان نیز می گوید که جمهوری آذربایجان به اهداف غیرنظامی در منطقه مورد مناقشه حمله کرده است.
مقام های ناگورنو قره‌باغ می گویند که نیروهای جمهوری آذربایجان بامداد یکشنبه در امتداد خط مقدم جبهه قره‌باغ و از جمله شهر اصلی این منطقه یعنی استپاناکرت/خان کندی اقدام به «بمباران» اماکن نظامی کرده اند.
هر دو طرف در این نبرد جدید از بالگرد، پهپاد، تانک و قدرت توپخانه استفاده می‌کنند.
گزارش‌ها همچنین حاکی است که نیروهای جدایی طلب در ناگورنو قره باغ صبح روز یکشنبه چهار بالگرد نظامی جمهوری آذربایجان را در این منطقه سرنگون کردند. وزارت دفاع ارمنستان نیز از ساقط کردن 15 هواپیمای بدون سرنشین و همچنین انهدام 10 دستگاه تانک در این منطقه خبر داده است.
در همین حال جمهوری آذربایجان می گوید، نیروهایش 7 دهکده در قره باغ را به تصرف درآورده اند.
«آراییک هارطونیان» رئیس تشکیلات مورد حمایت ارمنستان که ابتدا این خبر را تکذیب کرده بود، بامداد دوشنبه اذعان کرد که مواضعی را در نزدیکی «تَلیش» در جنوب از دست داده، اما سوگند خورد که آنها را پس خواهند گرفت.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا می گوید که واشنگتن در جست و جوی راهی برای توقف خشونت ها میان آذربایجان و ارمنستان است.
ترامپ در نشستی خبری اظهار داشت: «ما کاملا شرایط را رصد می کنیم. ما روابط خوبی در آن منطقه داریم و باید ببینیم که آیا می توانیم درگیری ها را متوقف کنیم.»
دخالت و حضور نظامی ترکیه
دولت ارمنستان از حمایت و پشتیبانی ترکیه از نیروهای نظامی آذربایجان خبر داده است. وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرده است که نیروهای نظامی آذربایجان از جنگ افزارهای ساخت ترکیه در حملات خود استفاده کرده اند. حتی گفته می شود که از پهپادهای نظامی ترکیه در این درگیری ها استفاده شده است.
نیکول پاشینیان در همین ارتباط با «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه تماس تلفنی داشته و از رئیس جمهور فرانسه درخواست کرده است تا مانع از دخالت بیشتر ترکیه در مناقشه بین دو کشور شود.
ترکیه رسما درباره ادعای حضور نظامی این کشور در مناقشه بر سر منطقه قره باغ اعلام موضع نکرده است. این در حالی است که اردوغان پشتیبانی ترکیه از الهام علی اف را پنهان نمی کند.
حضور نظامی ترکیه در مناقشه بر سر منطقه کوهستانی قره باغ می تواند به این رویارویی ابعاد جدیدی بخشیده و باعث شعله ور شدن یک جنگ تمام عیار شود.
تلاش های دیپلماتیک بین المللی
اتحادیه اروپا، آلمان و روسیه نیز طرفین درگیر در این مناقشه را دعوت به خویشتن داری کرده و از آنها درخواست کرده اند به رویارویی نظامی پایان داده و به پای میز مذاکره بازگردند.
وزیر خارجه آلمان نیز تاکید کرده است که گروه مینسک سازمان همکاری و امنیت اروپا که هدایت آن برعهده نمایندگان سه کشور فرانسه، روسیه و آمریکا است، برای میانجیگری آمادگی دارد.
علاوه بر آن، ایران نیز که با هر دو کشور مناسبات خوبی دارد، از آمادگی خود برای میانجیگری سخن گفته است.
نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان بارها بر سر منطقه ناگورنو قره باغ با هم درگیر شده اند و آخرین بار، اوج درگیری های در تیر ماه سال جاری روی داد و شمار قربانیان دو طرف مجموعا به 16 کشته رسید که یکی از آنها غیرنظامی بود. پیش از این، بالاترین رقم تلفات درگیری ها بر سر این منطقه مربوط به سال 2008 بود.
با این‌که از آغاز این بحران 32 سال می گذرد، مناقشه همچنان پابرجاست و حدود 30 هزار نفر در این مدت کشته شده اند.
