ارسال مزدوران مسلح سوری هوادار ترکیه توسط آنکارا از شمال سوریه به جمهوری آذربایجان تبدیل به مشکلی جدید شده است که بر درگیری نظامی جدید میان آذربایجان و ارمنستان سایه سنگینی انداخته است.
به گزارش جماران به نقل از خبرگزاری رویترز، ارسال مزدوران مسلح سوری از سوریه به آذربایجان که توسط ترکیه صورت گرفته بر جنگ «قره باغ» که روز گذشته از سر گرفته شد سایه انداخت.
«حکمت حاجییف» معاون رئیس جمهور آذربایجان در سیاست خارجی گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه درباره مشارکت افراد مسلح سوری هوادار ترکیه در درگیری با ارمنستان را تکذیب کرد و آن را «چرت و پرت» توصیف کرد.
در مقابل، وزارت دفاع ارمنستان نیز اعلام کرد که درباره اطلاعات منتشر شده درباره مشارکت افراد مسلح سوری در جنگ در کنار آذربایجان در قره باغ تحقیق می کند.
فعالان سوری روز گذشته -یکشنبه- اعلام کردند که ترکیه نخستین بخش از عناصر مسلح سوری«مزدوران» را به اراضی جمهوری آذربایجان منتقل کرد.این رخداد در پی تنش نظامی شدید میان نیروهای آذربایجان و ارمنستان صورت گرفت.
دیده بان حقوق بشر سوریه، وابسته به مخالفان سوری، اعلام کرد که نخستین بخش از عناصر مسلح سوری هوادار آنکارا به آذربایجان رسیدند. ترکیه این عناصر را از طریق اراضی اش به آذربایجان منتقل کرد.
این دیده بان تأکید کرد که این عناصر چند روز پیش از منطقه «عفرین» واقع در شمال غرب «حلب» به اراضی ترکیه رسیدند و بخش دیگری از این عناصر آماده خارج شدن و رفتن به آذربایجان هستند این در حالی است که ترکیه اصرار دارد این عناصر مسلح سوری هوادارش را تبدیل به مزدور کند.
در همین حال، فعالان ارمنی تصاویری را منتشر کردند که تحرکات گسترده این افراد مسلح را نشان می دهد که به زبان عربی شعار می دهند و سوار بر خودروهایی هستند که گفته می شود به جبهه های جنگ در صفوف ارتش آذربایجان علیه نیروهای ارمنستان می روند.
در این تصاویر 20 خودروی شاسی بلند دیده می شود که افراد مسلح سوری را به آذربایجان منتقل کرده اند.
این در حالی است که صبح روز گذشته نخست وزیر ارمنستان اعلام کرد که آذربایجان حمله به منطقه «قره باغ» را آغاز کرد.
«نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان صبح امروز گفت:« دشمن حمله به قره باغ را آغاز کرد. ارتش با موفقیت بر اوضاع کنترل دارد.»
وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد که نیروهای این کشور دو بالگرد و سه پهپاد آذربایجان را سرنگون کردند.
وزارت دفاع ارمنستان رهبران آذربایجان را مسئول کامل اتفاقاتی دانست که در حال رخ دادن است.
از سوی دیگر، وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرد که ارمنستان مواضع ارتش آذربایجان و شهرک های واقع در نزدیکی خط تماس را به شدت گلوله باران کرده است که در اثر آن شماری غیرنظامی کشته و زخمی شدند.
وزارت دفاع آذربایجان تأکید کرد که ارتش تدابیری برای پاسخ را اتخاذ کرده است و اوضاع عملیاتی تحت کنترل است.
یورونیوز نیز گزارش داد که جمهوری آذربایجان امروز یکشنبه ۲۷ سپتامبر پس از هدف قرار گرفتن و سرنگونی دو بالگرد نظامیاش در ارتفاعات قرهباغ این منطقه را زیر آتش سنگین توپخانه و سامانههای موشکی خود قرار داد.
جدایی طلبان قرهباغ که تحت حمایت ارمنستان هستند میگویند که در جریان درگیری با نیروهای نظامی آذربایجان خسارات سنگینی به آنها وارد کرده اند.
این جدایی طلبان همچنین اعلام کردند که 16 نیروی آنها در جریان درگیری با ارتش آذربایجان کشته شده اند و 100 تن دیگر نیز زخمی شدند.
باکو اعلام کرده که نظامیان آذربایجان پس از حمله جدایی طلبان دست به تهاجمی متقابل زدهاند و بسیاری از مواضع جدایی طلبان از جمله دوازده سکوی پدافند هوایی را هدف قرار دادهاند.
مقامات نظامی آذربایجان همچنین گفته اند که تنها یک بالگرد ارتش این کشور در جریان حمله جدایی طلبان سرنگون شده است.
سخنگوی جدایی طلبان منطقه قرهباغ روز یکشنبه در یک پیام فیسبوکی اعلام کرد: «نیروهای آذربایجان صبح امروز کلیه خطوط تماس در منطقه را بمباران کردند.» وی با درخواست از ساکنان این منطقه برای رفتن به پناه گاهها تصریح کرد که «استپاناکرت»، مرکز و پایتخت قرهباغ نیز بمباران شده است.
هر دو طرف مناقشه از کشته شدن غیرنظامیان در جریان درگیری های صبح روز یکشنبه خبر داده اند. پیشتر برخی خبرگزاری ها اعلام کرده بودند در جریان تبادل آتش میان دو طرف خسارات سنگینی به واحدهای مسکونی و تجاری در مناطق مرزی وارد شده است.
در پی از سرگرفته شدن درگیری های شدید در قرهباغ، جدایی طلبان این منطقه از اعلام بسیج عمومی برای مقابله با آذربایجان خبر دادند. ریاست حکومت خودمختار قرهباغ روز یکشنبه اعلام کرد که در پاسخ به تهاجم گسترده نیروهای نظامی آذربایجان به این منطقه فرمان «بسیج عمومی» صادر کرده است.
«آرائیک هارطونیان» رهبر کنونی جمهوری قرهباغ در جریان نشست فوق العاده پارلمان محلی که صبح روز یکشنبه تشکیل شد ضمن اعلام وضعیت «حکومت نظامی» در این منطقه تاکید که برای افراد بالای هجده سال فرمان بسیج عمومی صادر کرده است.
وزارت دفاع حکومت منطقه مورد مناقشه قرهباغ که تحت حمایت ارمنستان قرار دارد، ادعا کرد در درگیریهای امروز یکشنبه با جمهوری آذربایجان، 4 بالگرد، 15 پهپاد و 10 تانک این کشور نابود شدند.
در حالی که درگیریهای مرزی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه مورد مناقشه قرهباغ ادامه دارد، وزارت دفاع حکومت این منطقه مدعی شده که چندین بالگرد، پهپاد و تانک ارتش جمهوری آذربایجان نابود شده است.
وزارت دفاع حکومت منطقه مورد مناقشه قرهباغ که تحت حمایت ارمنستان قرار دارد، ادعا کرد در درگیریهای امروز یکشنبه با جمهوری آذربایجان، 4 بالگرد، 15 پهپاد و 10 تانک این کشور نابود شدند.
ادعای این حکومت در حالی مطرح شده که پیشتر وزارت دفاع جمهوری آذربایجان خبر داد که نیروهای نظامی این کشور توانستند 6 روستای تحت کنترل ارمسنستان را «از اشغال درآورده و آزاد کنند».
از سوی دیگر نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان نیز با اعلام حکومت نظامی و بسیج عمومی از مردم کشورش خواست که آماده دفاع از «میهن مقدس» باشند.
نیکول پاشینیان در پیامی که در شبکه اجتماعی فیس بوک منتشر شد، خطاب به مردم کشورش تاکید کرد: «قاطعانه از کشور و ارتش خود حمایت کنیم...ما پیروز خواهیم شد. زنده باد ارتش با شکوه ارمنستان!»
این در حالی ست که رئیس جمهوری آذربایجان با مشروع خواندن اقدام نظامیان کشورش در مناقشه قرهباغ وعده پیروزی در میدان نبرد داد.
«الهام علیاف» رئیس جمهوری آذربایجان صبح روز یکشنبه پس از شروع مجدد درگیری ها در منطقه قرهباغ طی یک نطق تلویزیونی وعده داد که ارتش این کشور در نبرد با نیروهای ارمنی و جدایی طلبان پیروز از میدان خارج خواهند شد.
آقای علیاف در این خصوص تصریح کرد: «ارتش آذربایجان امروز در سرزمین خود می جنگد و از تمامیت ارضی خود دفاع می کند.»
رئیس جمهوری آذربایجان در ادامه تاکید کرد که کشورش «هدفی درست» را دنبال می کند و با وارد کردن «ضربات ویرانگر به دشمن» در نهایت پیروز خواهد شد.
مسکو در نخستین واکنش به شعله ور شدن دوباره آتش جنگ میان آذربایجان و ارمنستان در منطقه قرهباغ که گفته می شود تلفانی را در میان غیرنظامیان به همراه داشته، خواهان «آتش بس فوری» در این منطقه شد.
وزارت امور خارجه روسیه با انتشار بیانیه ای ضمن اشاره به «بمباران های شدید» در خطوط تماس میان دو طرف مناقشه، خواهان توقف فوری درگیری ها و آغاز مذاکرات برای تثبیت اوضاع در منطقه شد.
قرهباغ با مرکزیت استپاناکرت، به دنبال جنگ و درگیریهای باکو و ایروان در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ میلادی، اعلام استقلال کرد. اغلب ساکنان قرهباغ را که از حمایت تمام عیار ارمنستان برخوردار است ارمنیها تشکلیل می دهند. قره باغ پیش از اعلام استقلال جزیی از خاک جمهوری آذربایجان بود.
آذربایجان و ارمنستان چندین دهه است که بر سر منطقه «ناگورنو قرهباغ» با یکدیگر اختلاف دارند؛ اختلافی که اواخر دهه هشتاد میلادی آتش یک مناقشه و جنگ ادامهدار میان دو کشور را شعلهور کرد.
ارمنستان عضو یک پیمان امنیت منطقهای موسوم به «سازمان پیمان امنیت جمعی» است که رهبری آنرا مسکو برعهده دارد. آذربایجان اما در این مناقشه حمایت کشور ترکیه را با خود دارد.
د ر همین حال،نخست وزیر جمهوری ارمنستان نسبت به هرگونه مداخله احتمالی ترکیه در درگیری این کشور با آذربایجان هشدار داد.
نخست وزیر جمهوری ارمنستان یکشنبه بعد از ظهر نسبت به هرگونه مداخله محتمل ترکیه در تنش بین ایروان و باکو هشدار داد.
خبرگزاری رویترز در این زمینه گزارش داد که نخست وزیر ارمنستان از جامعه بینالمللی خواسته تا اطمینان حاصل کند ترکیه از هرگونه دخالت احتمالی بابت درگیری در منطقه قره باغ کوهستانی خودداری میکند. وزارت خارجه ترکیه روز یکشنبه در بیانیهای بار دیگر حمایت خود را از جمهوری آذربایجان اعلام و تاکید کرد که کمکها و حمایتهای لازم را در اختیار آذربایجان قرار خواهد داد.
اتحادیه اروپا: درگیریها متوقف و مذاکرات فوراً آغاز شود
اتحادیه اروپا در نخستین واکنش به این درگیری ها خواستار توقف خصومتها و بازگشت فوری طرفین مناقشه به میز مذاکرات شد.
«شارل میشل» رئیس شورای اتحادیه اروپا روز یکشنبه ساعاتی پس از شروع درگیریها خواستار توقف خصومتها میان نیروهای ارتش آذربایجان و جدایی طلبان منطقه قرهباغ شد و طرفین مناقشه را به بازگشت فوری به میز مذاکرات دعوت کرد.
رئیس شورای اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در توییتر نوشت: «خبرهای منتشر شده مبنی بر خصومت و درگیریهای تازه در منطقه قرهباغ نگرانی های شدیدی را بر انگیخته است.»
شارل میشل در ادامه تاکید کرد: «برای جلوگیری از شدت گرفتن دامنه خشونتها، اقدام نظامی باید هر چه سریعتر متوقف شود.» وی همچنین تاکید کرد که طرفین باید بدون هرگونه پیش شرط به میز مذاکره بازگردند و این تنها راه ممکن است.»
فرانسه: درگیریها باید فوراً متوقف شود
پاریس نیز از «درگیریهای شدید» در ارتفاعات قرهباغ به شدت ابراز نگرانی کرد و از طرفین مخاصمه خواست فوراً به درگیریها پایان دهند و گفتگوها را از سر بگیرند.
در بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه چنین آمده است: پاریس به همراه شرکای روس و آمریکایی خود بر تعهد دوباره برای دستیابی به راه حل پایدار مناقشه جاری در منطقه از راه گفتگو و با احترام به قوانین بین الملل تاکید می کند.
جامعه بین الملل پیش از این با ابتکاری در قالب «گروه مینسک» شامل کشورهای روسیه، فرانسه و ایالات متحده تلاش کرده بود تا از طریق میانجی گری مناقشه قرهباغ را حل کند.
روسیه: فوراً آتشبس شود
مسکو در نخستین واکنش به شعله ور شدن دوباره آتش جنگ میان آذربایجان و ارمنستان در منطقه قرهباغ که گفته میشود تلفانی را در میان غیرنظامیان به همراه داشته، خواهان «آتش بس فوری» در این منطقه شد.
وزارت امور خارجه روسیه با انتشار بیانیهای ضمن اشاره به بمباران و گلولهباران شدید در خطوط تماس میان دو طرف مناقشه، خواهان توقف فوری درگیریها و آغاز مذاکرات برای تثبیت اوضاع در منطقه شد.
آمادگی ایران برای میانجیگری
«سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه در ارتباط با در گیریهای نظامی به وقوع پیوسته یبن جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران از نزدیک و با نگرانی درگیری های نظامی میان جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان را دنبال می کند و ضمن دعوت طرفین به خویشتنداری، خواستار توقف فوری درگیری ها و آغاز گفتگو میان دو کشور است.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین آمادگی کشورمان برای استفاده از همه ظرفیت های خود به منظور برقراری آتش بس و آغاز گفتگو ها میان طرفین را اعلام کرد.
واکنش سازمان ملل و آمریکا
«آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل توقف فوری درگیری ها در منطقه قره باغ را خواستار شد.
«استفان دوجاریک» سخنگوی گوترش در بیانیه ای اعلام کرد دبیرکل سازمان ملل «طرف های درگیر را با قاطعیت به متوقف کردن فوری درگیری ها، متعهد شدن به کاهش تنش ها و بازگشت بدون تاخیر به مذاکرات معنی دار دعوت کرد».
وی تصریح کرد: آنتونیو گوترش در نظر دارد با الهام علی اف و نیکول پاشینینان گفت و گو کند.
وی همچنین افزود: دبیرکل از بازگشت مجدد خصومت ها به شدت نگران است و توسل به نیروی نظامی را محکوم می کند.
وی همچنین حمایت خود را از میانجیگری گروه مینسک که فرانسه، روسیه و آمریکا اجرا کرده اند، اعلام کرد.
گوترش همچنین طرف های درگیر را به «همکاری نزدیک» با این کشورها «برای از سرگیری فوری گفت و گوهای بدون پیش شرط» ترغیب کرد.
وزارت خارجه آمریکا هم تشدید خشونت میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان را محکوم کرد و از دو طرف خواست فورا خصومت ها را متوقف کنند.