تنش میان اروپا و ترکیه بر سر منابع غنی دریای مدیترانه به مرحله خطرناک رسیده است به گونه ای که اروپایی ها اعلام کردند که همه گزینه ها روی میز است و ترکیه نیز اعلام کرد که در برابر فشارها سر خم نمی کند.
به گزارش جماران، شورای اتحادیه اروپا حفاری‌های ترکیه در آب‌های شرق مدیترانه را غیرقانونی می‌داند و برای رفع نگرانی متحدانش و مقابله با شدت گرفتن تنش ها در این منطقه به هر گزینه‌ای متوسل خواهد شد.
این خلاصه بخشی از سخنان «شارل میشل» رئیس شورای اروپا است که روز گذشته -چهارشنبه- در جریان یک کنفرانس خبری در «استراسبورگ» با خبرنگاران در میان گذاشت.
میشل به موضع برخی کشورهای عضو در خصوص اوضاعِ شرق مدیترانه و روابط با ترکیه اشاره کرد و یادآور شد که شورای اروپا به شدت نگران افزایش بحران در این منطقه است و بر ضرورت کاستن از تنش‌ها تاکید می‌کند.
رئیس شورای اتحادیه اروپا همچنین ضمن ابراز همبستگی کامل با یونان و قبرس در این بحران و تاکید بر مواضع پیشین مطرح شده در خصوص «حفاری‌های غیرقانونی» ترکیه در آب‌های شرق مدیترانه خاطرنشان کرد که در جریان نشست ماه سپتامبر این شورا بحران یاد شده به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شارل میشل در پایان یادآور شد که همه گزینه‌ها برای مهار این بحران روی میز خواهد بود.
از سوی دیگر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه روز چهارشنبه طی سخنانی با اشاره به تنش‌های موجود میان کشورش و کشورهای مشرف به آب‌های شرق مدیترانه به خصوص یونان و قبرس تاکید کرد که برای تقویت گفتگو‌ها در انتظار گام‌های جدی آتن است.
اردوغان در این خصوص تصریح کرد: ترکیه انتظار دارد که یونان برای آغاز گفتگو‌ها جهت اطمینان از حل مسالمت‌آمیز بحران در شرق مدیترانه گام بردارد.
رئیس جمهور ترکیه در عین حال بار دیگر بر آنچه حق کشورش برای بهره‌برداری از ذخایر هیدروکربن در این منطقه خواند، تاکید کرد.
رجب طیب اردوغان در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد که ترکیه به جای تنش مدافع مذاکره و گفتگو است و از هر تلاشی برای کاستن از شدت تنش‌ها حمایت می‌کند.
اردوغان که روز چهارشنبه در مراسم افتتاح یک کارخانه تولید صفحه‌های خورشیدی در آنکارا سخن می‌گفت سپس با لحنی تهدید آمیز افزود: «همانطور که یک قرن پیش به عنوان یک ملت معاهده «سور» را پاره کرده‌ایم، امروز نیز در برابر پیمان دیگر که در مدیترانه شرقی به ما تحمیل می‌شود، زانو نخواهیم زد.»
پیمان سور، معاهده‌ای که موجب ظهور جنبش ملی‌گرایان تُرک شد ماه اوت سال ۱۹۲۰ میلادی میان امپراتوری عثمانی و نیرهای پیروز متفق امضا شد.
رئیس جمهور ترکیه پیش‌تر نیز پس از موضع تهدید آمیز اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که کشورش در برابر رایزنی و تحریم‌ها سرخم نخواهد کرد.
اتحادیه اروپا پیش از حفاری‌های آنکارا در شرق مدیترانه را خصمانه و خطرناک توصیف کرده و به صراحت از ترکیه خواسته بود عملیات در این منطقه را فورا متوقف کند.
این در حالی است که دو هفته پیش یونان و مصر نیز تفاهم‌نامه ترسیم مرزهای آبی در دریای مدیترانه را امضا کردند؛ اقدامی که واکنش شدید ترکیه را درپی داشت.
وزارت خارجه مصر در این زمینه اعلام کرد که قاهره و آتن در تلاش برای استفاده از منابع منطقه شرقی دریای مدیترانه توافق نامه ترسیم مرزهای دریایی دو کشور را امضا کردند.
در همین رابطه«سامح شکری» وزیر خارجه مصر و «نیکوس دندیاس» از همتای یونانی خود در قاهره استقبال کرد. دو طرف در این دیدار راه‌های تقویت روابط دوجانبه و همکاری در مورد دغدغه‌های مشترک را بررسی کردند.
بعد از نشست دوجانبه وزیران خارجه مصر و یونان توافقنامه ترسیم مرزهای دریایی در شرق دریای مدیترانه را امضا کردند.
این توافقنامه در شرایطی امضا می‌شود که منطقه شرق دریای مدیترانه به دلیل اقدامات ترکیه برای اکتشاف منابع انرژی در این منطقه دچار تنش شده است.
سامح شکری در یک کنفرانس خبری بعد از این نشست گفت: این توافقنامه به مصر و یونان این امکان را می‌دهد که میزان استفاده خود از ثروت‌های موجود در آب‌های اقتصادی خود به ویژه منابع نفت و گاز استفاده کنند.
وزیر خارجه یونان نیز گفت که تماس‌هایی در بالاترین سطوح بین دو کشور برقرار است. وی گفت توافقنامه ترکیه و دولت طرابلس که سال گذشته انجام شده بود قانونی نیست. وی تاکید کرد که یونان و مصر با همکاری هم با چالش‌های موجود در منطقه مقابله خواهند کرد.
وزارت خارجه ترکیه در واکنش به این توافقنامه آن را باطل اعلام و تاکید کرد منطقه‌ای که مصر و یونان بر سر تقسیم آن توافق کرده‌اند بخشی از حریم دریایی ترکیه است و حقوق دریایی لیبی را نیز نقض می‌کند.
برخورد دو کشتی یونانی و ترکیه ای
چهارشنبه هفته پیش نیز در ادامه تنش‌های ترکیه و یونان در شرق مدیترانه دو کشتی دو کشور با یکدیگر برخورد کردند و برخی از خبرگزاری‌های به انعکاس آن پرداخته‌اند.
رویترز به نقل از یک منبع یونانی مدعی شده که دو کشتی جنگی متعلق به دو کشور به صورت جزئی با یکدیگر تصادف کردند.
این در حالی ست که بنا به برخی دیگر از منابع در این حادثه یک کشتی باری ترکیه با کشتی جنگی یونان برخورد کرده است.
منبع یونانی با «تصادفی» خواندن برخورد میان یک ناو جنگی این کشور و ناو ترک گفته است که به ناو یونانی آسیبی وارد نیامده است.
وزارت دفاع ترکیه در باره این حادثه واکنش نشان نداد اما رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیش‌تر نسبت به عواقب سخت هرگونه حمله به کشتی‌های اکتشافی کشورش در شرق مدیترانه هشدار داده بود.
تنش‌ها میان یونان و ترکیه طی هفته جاری پس از اعزام یک کشتی اکتشافی از سوی آنکارا به آب‌های مورد مناقشه شرق مدیترانه بالا گرفت. کشتی «اوروچ رئیس» که برای عملیات حفاری و لرزه نگاری جهت یافتن منابع هیروکربن به شرق مدیترانه اعزام شده است را چند ناو جنگی ترکیه اسکورت کرده بودند.
تنش آنکارا و پاریس
از سوی دیگر ترکیه روز جمعه هفته پیش در واکنش به اقدامات اخیر پاریس در اعزام جنگنده و ناو‌های جنگی به منطقه مدیترانه از پاریس خواست همچون یک «رهبر» عمل نکند و از تشدید تنش در منطقه جلوگیری کند.
این واکنش پس از آن صورت گرفت که فرانسه دو جنگنده «رافال» و دو ناو جنگی را در شرق مدیترانه مستقر کرد. رافال‌های فرانسوی پیش از این برای تمرین عازم قبرس شده و ناوچه «لافایت» نیز در تمرین‌های نظامی مشترک با یونان شرکت کردند.
«مولود چاووش‌اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه در اشاره به اقدامات اخیر فرانسه تاکید کرده که پاریس باید از هرگونه اقدام که منجر به تشدید تنش در شرق مدیترانه شود، اجتناب کند.
وی که در یک کنفرانس خبری مشترک با همتای سوئیس خود در ژنو سخن می‌گفت در ادامه تاکید کرد که فرانسه با عمل کردن به عنوان «رهبر» چیزی در این منطقه نصیبش نخواهد شد.
ترکیه همچنین تاکید کرده که خواهان تشدید تنش با یونان در این منطقه نیست. آقای چاووش‌اوغلو با طرح این موضوع تاکید کرد که یونان باید با عقل سلیم رفتار کند.
وزیر امور خارجه ترکیه در عین حال با لحنی تهدید‌آمیز گفت اگر یونان برای کشتی اکتشافی «اوروچ رئیس» مزاحمت ایجاد کند با واکنش آنکارا مواجه خواهد شد.
