چه شد که «دوشنبه سیاه» در بازار نفت آمریکا رقم خورد؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، بلومبرگ و وب سایت مارکت واچ گزارش دادند قیمت نفت برای نخستین بار در طول تاریخ به زیر صفر رسید.

به دنبال شیوع کرونا قیمت نفت افت شدیدی داشته است و قیمت‌ های ارائه شده برای قراردادهای ماه مه، در مواردی به زیر صفر رفته است.

در این خصوص، قیمت نفت سبک «وست تگزاس اینترمیدیت» تا این لحظه با 316 درصد کاهش به منفی 40 دلار سقوط کرده است.

این قیمت برای هر بشکه نفت آمریکا برای تحویل در ماه مه کمترین قیمت ثبت شده برای این نفت از سال 1946 یعنی درست پس از پایان جنگ جهانی دوم است.

این سقوط نشان‌ دهنده انباشت بیش از اندازه نفت در آمریکا است که تعطیلی کسب و کارها در ایام کرونا آن را موجب شده است.

پیشتر کارشناسان پیش بینی می کردند در صورتی که تعطیلی اقتصاد آمریکا ادامه پیدا کند قیمت نفت به ارقام منفی خواهد رسید چرا که به تدریج انبارها از نفت پر می شود و تولیدکنندگان نفت یا باید در چاه ها را ببندند و یا به امید راه افتادن چرخ های اقتصاد و افزایش تقاضا برای نفت همچنان به تولید خود ادامه دهند.

در همین حال، نفت خام برنت دریای شمال که شاخص اصلی بهای نفت در اروپا و بقیه جهان محسوب می‌ شود هم روز دوشنبه با حدود 9 درصد کاهش، برای تحویل در ماه ژوئن، به بهای بشکه‌ ای 26 دلار نزول کرد.

در کانادا نیز قیمت نفت سنگین «وسترن کنیدین سِلِکت» به زیر صفر سقوط کرده است.

بحران کرونا موجب شده است تا خریداران از تحویل گرفتن نفت خام خودداری کنند.

هفته گذشته کشورهای عضو اوپک توافق کردند تا سطح تولیدات خود را پایین بیاورند تا در جریان کاهش شدید میزان تقاضا، بازار را به تعادل برسانند.

تولیدکنندگان بزرگ نفت توافق کرده بودند تولید خود را تا یک دهم ظرفیت کاهش دهند. با این‌ حال این کاهش از نظر بازار کافی نبود و قیمت نفت هفته گذشته نیز سقوط چشمگیری داشت.

«استفن اینِس» استراتژیست ارشد بازارها جهانی در «اکسی‌ کورپ» در یادداشتی نوشت: «زمان زیادی طول نکشید تا بازار متوجه شود که توافق اوپک پلاس به شکل کنونی‌ اش نخواهد توانست بازارهای نفت را به تعادل برساند.»

هنوز معلوم نیست کشورهای متعهد به کاهش تولید، تا چه میزان به تعهدشان پایبند باشند، اما قیمت‌ های نفت در بازارهای جهانی نشان می‌ دهد که مشتریان نفتی امید به قطع تولید نفت مازاد در جهان ندارند.

در این میان برخی منابع مطلع گزارش دادند دولت روسیه به شرکت‌ های نفتی این کشور دستور داده است تا تولید نفت را نسبت به ماه فوریه 20 درصد کاهش دهند.

تولید نفت روسیه در ماه فوریه 11.29 میلیون بشکه بود و اگر 20 درصد تولیدش را کاهش دهد، تولید ماه مه و ژوئن این کشور 9 میلیون بشکه در روز خواهد بود که 500 هزار بشکه بالاتر از رقمی است که این کشور برای تولید متعهد شده بود.

بر اساس توافق اوپک و کشورهای هم‌ پیمان، روسیه متعهد شده بود تولید خود را در ماه‌ های مه و ژوئن، حدود 23 درصد نسبت به سطح تولید اکتبر 2018 (9 فوریه سال جاری) کاهش دهد و به 8.5 میلیون بشکه در روز برساند.

قیمت منفی نفت چیست و چرا شکل می‌ گیرد؟

ادامه بی سابقه کاهش تقاضای نفت که به علت شیوع کرونا روی داده به منفی شدن بهای نفت در آمریکا انجامیده است. به این معنی که اکنون فروشندگان نفت باید به مشتریان مبلغی هم بپردازند چرا که مخازن ذخیره نفت هم تا چند روز دیگر لبریز خواهد شد و جایی برای نگه داشتن نفت تولیدی آنها وجود نخواهد داشت.

به عبارت دیگر ، قیمت منفی به این معناست که تولیدکننده حاضر است مبلغی را به خریدار پرداخت کند تا محموله نفت را از او تحویل بگیرد. اما چرا قیمت منفی شکل می‌ گیرد؟ اگر تولیدکننده نتواند تولید میدان را متوقف کند (توقف باعث آسیب دیدن چاه نفت می‌ شود)، امکان ذخیره سازی نداشته باشد (بدلیل پر بودن انبارها یا هزینه بالا)، تقاضا بسیار محدود باشد یا وجود نداشته باشد، قیمت منفی شکل می‌ گیرد.

«استیو پاکت» مدیرعامل شرکت بین‌ المللی تریزن می‌ گوید: ظرفیت ذخیره‌ سازی رسمی جهان به سرعت و به شدت سقوط کرده و حالا بیش از 70 درصد آن پر شده است و با سرعت تمام به سوی 100 درصد شدن پیش می‌ رود.

تاجرانی که قبلا نفت خریداری کرده‌ اند و جایی برای ذخیره آن پیدا نکرده‌ اند حالا به فروش آن هجوم آورده و به دنبال تعویض آن با قرارداد ماه بعد هستند تا شاید شرایط ذخیره و تقاضا بهتر شود. این موج فروش جدید باعث شده است هر لحظه سقوط قیمت برای قراردادهای ماه مه بیشتر و بیشتر شود.

«هلیما کرافت» سرپرست جهانی خرید کالا در «آر.بی‌.سی کپیتال» می‌ گوید: نفت خام خیلی زیادی در حال حاضر روی دریا وجود دارد که پالایشگاه‌ ها به آن نیازی ندارند.

«جف کیلبرگ» از «کی‌.کی‌.ام فایننشالز» می‌ گوید: فاصله قیمت بین قرارداد ماه اول (مه) و ماه دوم (ژوئن) به بالاترین سطح تاریخ خود رسیده است. این پدیده به علت اتمام فروش قرارداد ماه مه در روز سه‌ شنبه و همزمانی آن با سقوط تاریخی قیمت نفت می‌ باشد.

آژانس بین‌ المللی انرژی پیش‌بینی کرده بود که کاهش تقاضای نفت در ماه جاری میلادی روزانه 29 میلیون بشکه کاهش می‌ یابد و به کمتر از یک سوم متوسط سال گذشته میلادی می‌ رسد. همچنین تازه‌ ترین گزارش آژانس نشان می‌ دهد که بزرگ ترین قطب ذخیره‌ سازی نفت در اوکلاهمای آمریکا با سرعتی حیرت‌ انگیز در حال پر شدن است.