عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید: «بنده پس از اینکه ترامپ در آمریکا به قدرت رسید و قبل از آن با مشاهده رفتار آقای احمدی‌نژاد به این نتیجه رسیدم که کاندیدای ریاست‌جمهوری قبل از حضور در انتخابات حتما باید مورد بررسی روانشناختی و روانپزشکی قرار بگیرد. در چنین شرایطی اگر کسی دارای مشکلات شخصیتی یا نارسیسم باشد و به قدرت برسد آسیب‌های جدی به جامعه خواهد زد.»
به گزارش جماران؛ روزنامه آرمان ملی در شماره امروز خود نوشت: مناظره بایدن و ترامپ در حالی برگزار شد که جنگ لفظی بین طرفین اجازه ورود به مباحث مهم انتخابات آمریکا را نداد. با این وجود چند روز پس از مناظره، دونالد ترامپ به ویروس کرونا مبتلا شد؛ اتفاقی که بسیاری از معادلات انتخاباتی را به هم زده است و فعالیت‌های تبلیغاتی ترامپ را به حالت تعلیق درآورده است. در شرایط کنونی آینده سیاسی آمریکا و انتخابات ریاست‌جمهوری تا حدود زیادی به وضعیت بیماری ترامپ بستگی دارد.
این در حالی است که برخی از تحلیلگران سیاسی بیماری ترامپ را یک ترفند انتخاباتی برای فرار وی از چالش‌های انتخاباتی قلمداد می‌کنند. با این وجود آنچه دارای اهمیت است اینکه در مناظره بین بایدن و ترامپ این بایدن بود که موفق شد افکار عمومی را با خود همراه کند. بسیاری از تحلیلگران سیاسی نیز بایدن را پیروز مناظره نخست وی معرفی کردند. به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی این موضوع «آرمان ملی» با دکتر محمد صدر، مشاور ارشد وزیر امور خارجه و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت‌وگو کرده است که در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
مناظره نخست ترامپ و بایدن چه تاثیری بر روند انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا گذاشت. ارزیابی شما از این مناظره چیست؟
مناظره ترامپ و بایدن نشان‌دهنده فرهنگ آمریکایی بود که طرفین مناظره تنها به هم توهین می‌کردند و الفاظ غیر‌مناسبی را نسبت به یکدیگر به کار می‌بردند. با مشاهده چنین مناظره‌ای می‌توان پسرفت را در فرهنگ آمریکایی مشاهده کرد که کسانی که قرار است به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شوند چگونه با هم صحبت می‌کنند. ترامپ یک چهره افراطی و نژاد‌پرست است که با ادبیات و فرهنگ خاصی که دارد اهدافش را پیش می‌برد. اظهارات و رفتار وی در چهار سالی که ریاست‌جمهوری آمریکا را برعهده داشت شخصیت وی را به‌خوبی نشان داد. ترامپ تنها به منافع خود فکر می‌کند و به غیر از منافع خودش به چیز دیگری اهمیت نمی‌دهد. به همین دلیل نوع صحبت کردن ترامپ و قطع کردن سخنان بایدن زیاد عجیب به نظر نمی‌رسید.
این وضعیت تا حدودی درباره بایدن نیز وجود داشت و بایدن نیز جملات و عباراتی را به کار برد که ظاهرا در شأن وی نبود. در گذشته ندیده بودیم که اوباما از چنین الفاظی استفاده کند. رفتار دموکرات‌ها در گذشته نشان می‌دهد تفاوت‌هایی بین آنها و جمهوری‌خواهان در نوع بیان و رفتار وجود دارد. این در حالی است که در مورد بایدن شرایط به شکل دیگری رقم خورد. مناظره ترامپ و بایدن نشان‌دهنده افول فرهنگ آمریکایی بود. نحوه برخورد دو کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا به شکلی بود که برای هیچ‌کس قابل‌قبول نیست.
این انتظار می‌رفت که ترامپ با چنین رفتار و گفتاری در مناظره حضور پیدا کند. چرا بایدن مقابله‌به‌مثل کرد و از رفتاری استفاده کرد که مانند ترامپ بود؟ اگر بایدن خویشتندارتر بود وضعیت وی در افکار عمومی بهتر نمی‌شد؟
مهم‌ترین دلیل رفتار بایدن رفتاری بود که ترامپ از خود نشان می‌داد. ترامپ به صورت مرتب سخنان بایدن را قطع می‌کرد و اجازه صحبت کردن به بایدن را نمی‌داد. در این مناظره ترامپ فرزند بایدن را به گرفتن رشوه متهم کرد. این در حالی بود که بایدن نیز ترامپ را به فرار مالیاتی متهم کرد. هنگامی که مسائل خصوصی و خانوادگی کاندیدای ریاست‌جمهوری مطرح می‌شود طرفین به مرور زمان کنترل خود را از دست می‌دهند. نکته دیگر اینکه بایدن گمان می‌کرد برخی از طرفداران وی انتظار دارند نسبت به برخی مسائل مطرح‌شده توسط ترامپ واکنش نشان بدهد و اجازه ندهد ترامپ با اتهام‌زنی اهداف خود را پیش ببرد. ترامپ در تبلیغاتی که علیه بایدن انجام داده بود وی را فردی پیر و ضعیف معرفی کرده بود. بدون‌تردید این یکی از دلایلی بود که بایدن تلاش کرد نسبت به اتهام‌زنی‌های ترامپ واکنش نشان بدهد. این احتمال نیز وجود دارد که مشاوران بایدن به وی توصیه کرده بودند در مقابل ترامپ محکم‌تر صحبت کند تا تصوری که ترامپ نسبت به بایدن در جامعه ایجاد کرده از بین برود.
به نظر شما برنده مناظره چه کسی بود؟
قبل از مناظره تبلیغات گسترده‌ای صورت گرفته بود که ترامپ در مناظره یک برگ برنده رو خواهد کرد. از سوی دیگر عنوان می‌شد به دلیل اینکه ترامپ در گذشته مجری بوده و بایدن سن زیادی دارد تسلط ترامپ به صحنه مناظره بیشتر خواهد بود. با این وجود هیچ‌کدام از این اتفاقات رخ نداد. در چنین شرایطی بایدن وضعیت بهتری نسبت به ترامپ داشت و اگر بخواهیم کسی را پیروز مناظره معرفی کنیم باید بایدن را معرفی کنیم. نظرسنجی‌هایی که تاکنون صورت گرفته نیز بیانگر پیروزی بایدن در مناظره نخست بوده است. با وجود همه این مسائل به گفته یکی از مقامات آمریکایی بازنده اصلی این مناظره مردم آمریکا بودند که شاهد چنین مناظره‌ای بوده‌اند.
پیروزی بایدن در مناظره اول به معنای پیروزی وی در انتخابات خواهد بود یا این احتمال وجود دارد که در روزهای منتهی به انتخابات به یک‌باره ورق به سود ترامپ برگردد؟
با توجه به اتفاقات رخ داده بعید به نظر می‌رسد دوباره ورق به سود ترامپ برگردد. در شرایط کنونی ترامپ با چالش‌های مهمی مواجه است که هیچ‌کدام از این چالش‌ها تا یک ماه دیگر حل شدنی نیست. ترامپ از ابتدای شیوع ویروس کرونا این بحران را جدی نگرفت و به همین دلیل امروز آمریکا در صدر آمار تلفات و مبتلایان این بیماری قرار گرفته است. ترامپ در ابتدا کرونا را به شوخی می‌گرفت و عنوان می‌کرد کسانی که به این بیماری مبتلا هستند با خوردن مواد ضدعفونی بهبود پیدا می‌کنند. این در حالی بود که بخش‌های علمی و پزشکی آمریکا دیدگاه‌های ترامپ در این زمینه را رد می‌کردند. در نتیجه مدیریت ناکارآمد وی درباره بحران کرونا تا انتخابات ریاست‌جمهوری همراه ترامپ خواهد بود و وی نمی‌تواند به راحتی این چالش را نادیده بگیرد. یکی از بخش‌های علمی آمریکا که بیشتر به محیط‌زیست ارتباط دارد که در سیاست نیز دخالت نمی‌کنند طی بیانیه‌ای عنوان کرده‌اند اگر دونالد ترامپ دوباره به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود علم در آمریکا از بین خواهد رفت. این مساله نشان می‌دهد بخش علمی و فرهیخته جامعه آمریکا با ترامپ مخالف هستند. در گذشته سابقه نداشته بخش‌های علمی جامعه آمریکا وارد مسائل سیاسی و انتخابات شوند. این در حالی است که این اتفاق در زمان ریاست‌جمهوری ترامپ رخ داده است.
چالش مهم دیگری که ترامپ تا زمان انتخابات با آن مواجه است، مشکلات اقتصادی مردم آمریکاست که همچنان نیز ادامه دارد. مشکلات اقتصادی نیز در کوتاه‌مدت حل‌شدنی نیست و نیازمند زمان زیادی است که قطعا از زمان انتخابات بیشتر خواهد بود. نکته دیگر مدیریت سوال‌برانگیز دولت ترامپ درباره موضوع آتش‌سوزی‌های برخی ایالات آمریکا از جمله ایالت کالیفرنیاست. از همه مهم‌تر ناآرامی‌ها و تظاهراتی است که علیه نژادپرستی دولت ترامپ آغاز شده و چند ماه نیز ادامه داشته است. تظاهرات نیز همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد تظاهرکنندگان عامل اصلی نژادپرستی موجود در آمریکا را ترامپ می‌دانند. ترامپ در این زمینه نیز عملکرد قابل قبولی نداشته و با عنوان اینکه باید امنیت را برقرار کرد حامی عملکرد خشونت‌آمیز پلیس آمریکا بوده است. این مسائل مهمی است که ترامپ با آنها مواجه است و تا زمان انتخابات نیز حل شدنی نیست. به همین دلیل نیز ترامپ برگ برنده‌ای در اختیار ندارد که بتواند فضای انتخابات را به سود خود رقم بزند.
ترامپ در حالی موضوع تقلب در انتخابات را مطرح می‌کند که وی رئیس دولت مستقر است و سیستم انتخاباتی توسط دولت او مدیریت خواهد شد. به چه میزان این احتمال وجود دارد که ترامپ که احتمال تقلب در انتخابات را مطرح می‌کند با این حربه، معادلات انتخاباتی را به هم بزند؟
ترامپ فردی است که دست به چنین اقداماتی می‌زند و چنین اقداماتی با روحیات وی سازگار است. بنده پس از اینکه ترامپ در آمریکا به قدرت رسید و قبل از آن با مشاهده رفتار آقای احمدی‌نژاد به این نتیجه رسیدم که کاندیدای ریاست‌جمهوری قبل از حضور در انتخابات حتما باید مورد بررسی روانشناختی و روانپزشکی قرار بگیرد. در چنین شرایطی اگر کسی دارای مشکلات شخصیتی یا نارسیسم باشد و به قدرت برسد آسیب‌های جدی به جامعه خواهد زد. به همین دلیل نیز با توجه به شخصیتی که در طول چهار سال گذشته از ترامپ مشاهده شده احتمال اینکه وی بازی انتخابات را به هم بزند و معادلات را به بهانه تقلب به هم بزند، وجود دارد. این در حالی است که طرف مقابل نیز ضعیف نیست و به‌راحتی بازی را واگذار نخواهد کرد که ترامپ بتواند با بهانه تقلب سرنوشت انتخابات را تغییر بدهد. این اتفاق در انتخاباتی که جورج بوش و الگور در آن حضور داشتند نیز رخ داده که در نهایت جورج بوش به ریاست‌جمهوری انتخاب شد. ترامپ دارای شخصیت غیر‌عادی است و به همین دلیل احتمال اینکه قصد داشته باشد معادلات انتخاباتی را به بهانه انتخابات به هم بزند وجود خواهد داشت.
با وجود اینکه انتظار می‌رفت ایران یکی از موضوعات محوری مناظره ترامپ و بایدن باشد اما این اتفاق رخ داد. چرا در مناظره نخست موضوع ایران مطرح نشد؟
موضوعات مناظره را مجری مناظره تعیین می‌کرد که به نظر می‌رسید موضوع سیاست خارجی زیاد در اولویت قرار نداشت. به‌هرحال انتظار می‌رفت مسائلی مانند رابطه آمریکا با چین، روسیه و کشورهای اروپایی نیز جزئی از مناظره دو کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا باشد. این در حالی است که چنین اتفاقی رخ نداد. حتی موضوعات خروج ترامپ از توافقات و سازمان‌های بین‌المللی نیز یکی از موضوعات مهمی بود که پیش‌بینی می‌شد در این مناظره مورد بررسی قرار بگیرد. این در حالی است که چنین اتفاقی نیز رخ نداد. به‌صورت کلی موضوع سیاست خارجی در اولویت نخست مردم آمریکا نیست و جامعه آمریکا مسائل داخلی را به مسائل خارجی ترجیح می‌دهد.اگر قرار باشد در انتخابات ریاست‌جمهوری موضوع سیاست خارجی دارای اهمیت باشد نخست موضوع تاثیر اقتصادی چین بر اقتصاد آمریکاست و دیگری نیز موضوع امنیتی است که به روسیه ارتباط پیدا می‌کند.
بایدن مدعی است که اگر به ریاست‌جمهوری برسد به برجام باز خواهد گشت. این ادعا نیز مورد استقبال برخی طیف‌های سیاسی در درون ایران قرار گرفته است. اگر بایدن به برجام باز‌گردد چه تغییراتی در روابط ایران و آمریکا اتفاق خواهد افتاد؟
اگر ما فکر کنیم با پیروزی بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری همه مشکلات ما و آمریکا حل خواهد شد این یک سراب است و واقعیت ندارد. در مسائل سیاست خارجی نباید به صورت صفر و یک به مسائل نگاه کرد. حزب دموکرات آمریکا و بایدن عنوان کرده‌اند اگر در انتخابات به پیروزی دست پیدا کنند به برجام باز‌خواهند گشت. به‌صورت طبیعی اگر آمریکا به برجام باز‌گردد ایران نیز تعهدات خود را در قبال برجام انجام خواهد داد. حتی این احتمال وجود دارد که در چارچوب برجام دوباره مذاکراتی آغاز شود. این اتفاق می‌تواند در راستای مذاکرات ایران و آمریکا در دوران اوباما و جان کری باشد و در همان مسیر قرار بگیرد. در چنین شرایطی تحریم‌ها برداشته خواهد شد و وضعیت تا حدودی بهتر خواهد شد. در نتیجه اگر فکر کنیم با پیروزی بایدن و بازگشت آمریکا به برجام همه مشکلات حل خواهد شد اشتباه است اما احتمال اینکه درصدی از مشکلات حل شود وجود دارد.
