عضو شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم گفت: عبادت، تقرب به خداوند، تدریس و زهد و پارسایی شهید مدرس می تواند برای همه ما الگو باشند. به ما طلبه ها و اهل علم می گویند که مردم از حرف شنیدن خسته شدند و عمل ما را ملاک قرار می دهند لذا عمل ما در منزل، جامعه، محیط کار و تدریس باید نشان دهد که خدا ترس و متدین هستیم.
به گزارش جماران؛ همزمان با سالروز شهادت آیت الله مدرس و روز مجلس، مراسم بزرگداشت شهید مدرس با حضور مسئولان حوزه علمیه تهران و سخنرانی آیت الله استادی، مدیر حوزه علمیه تهران و معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران در خانه موزه شهید مدرس برگزار شد.
سیاست هیچ گاه ابعاد شخصیتی شهید مدرس را تحت الشعاع قرار نداد
آیت‌الله استادی، عضو شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم در این مراسم به ابعاد شخصیتی و علمی شهید مدرس اشاره و اظهار کرد: با توجه به فعالیت های شهید مدرس شاید اینگونه به نظر آید که بُعد سیاسی مرحوم شهید مدرس ابعاد دیگر شخصیتی ایشان را تحت‌الشعاع قرار داده، اما من معتقدم این چنین نیست. شهید مدرس شخصیتی جامع‌الاطراف و هم‌ردیف با مراجع زمان خود بود و از لحاظ علمی، عرفانی و عبادی نیز دارای جایگاه والایی بوده است.
وی به منظور شناخت ابعاد عبادی شخصیت شهید مدرس به یادداشت های او در زندان اشاره و خاطرنشان کرد: شهید مدرس در یادداشتی چنین می نویسد: «اعمال و افعال و اشتغالات من در این مدت تبعید تاکنون که ۱۶ ماه از آن گذشته، این است؛ اگر مشیت خداوند باز هم به گرفتاری من تعلق گرفته باشد به همین اعمال و افعالی که ذکر خواهد شد، بگذرد؛ بعد از استقرار در محبس به خداوند منان ملتجی شدم که مرا ظاهرا و باطنا، عملا و قصدا در این مدت حبس فقط و به خودش مشغول فرماید – نیتم بر این شد که از شبانه روز دوازده ساعت را مشغول اعمال و اذکار جوارحی باشم از واجبات و غیر ها که اقلا اعمال و اذکار من مشتمل بر دوزاده هزار مرتبه اسماء مبارک خداوند جل و علی بوده باشد. بحمدالله و شکره تا این تاریخ به این نیت موفق شده ام. امیدوارم که خداوند تبارک و تعالی مرا از این گرفتاری نجات دهد. ولی توفیقی که مرحمت فرموده باقی و زیاد فرماید تا انشاءالله تعالی با حال اختیار کامل از اعمال و اذکار و افعال و افکار، قبل از رفتن از دار فانی به مقام رضا و تسلیم و امتثال امر «موتوا قبل ان تموتوا» خود را برسانم. و پایان حال امیدوارم که به مقام شهادت فی سبیل الله که سالهای متمادی از خداوند مسئلت نموده ام موفق شده و مصداق آیه شریفه ” ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیائ عند ربهم یرزقون “واقع شوم. آمین آمین آمین یا رب العالمین. اعمال و اذکار من در مدت حبس بر دو نوع است: یکی اذکار و اعمالی که در تمام مدت محبوسیت تقریبا به آن اشتغال داشتم، دیگری آن که در بعضی اوقات مشغول آن بودم. اما آن اعمالی که در تمام مدت اشتغال داشتم: ۱- بعد از نماز صبح (هنگامی) که تقریباً یک ساعت و نیم از آفتاب برآمده بود مشغول نماز قضا از برای خود و جهت والدین و به جهت بعضی ارحام ذوی الحقوق انجام می دهم. ۲- زیارت عاشورا، که بعد از فراق از نماز قضا مشغول آن می شدم و لعن و سلام را در حال قدم زدن که مرسوم دائمی قبل از ظهر بود بجا می آوردم. ۳- بعد از فراغ از نماز، زیارت عاشورا و پس از خواندن هفت و یا چهارده مرتبه چهارقل، در گوشه ای مشغول مناجات کردن می شدم. ۴- هزار بار استغفار می کردم به صیغه «استغفرالله ربی و اتوب الیه» در حالی که مشغول قدم زدن بودم. ۵- پس از فراغت از استغفار در حال قدم زدن مشغول آیات خمسه اول سوره (اقرأ) می شدم تا ظهر به هر اندازه که شود. ۶- عصر به ختم صلوات اشتغال می ورزیدم. هر روزی یک هزار صلوات از برای یکی از چهارده معصوم هدیه می نمودم که هر چهار ده روز یک ختم کامل می شد. ۷- پس از صلوات یک صد مرتبه ذکر «ماشاء الله کان و مالم یشاء لم یکن و لا حول و لا قوعه الا بالله العلی و العظیم افوض امری الی الله ان الله بصیر العباد» در حال قدم زدن غالباً با تأمل می خواندم. ۸- توسل به امام زمان تا مغرب. ۹- هزار مرتبه «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء» در حال قدم زدن می گفتم که هر دوازده شب یک مرتبه یک ختم کامل شود»
سیاسی بودن شهید مدرس هیچ گاه مانع از عبادات و مناجات او نشد
آیت الله استادی گفت: جنبه عبادی شهید مدرس باید برای همه ما الگو قرار گیرد؛ سیاسی بودن شهید مدرس هیچ گاه مانع از عبادات و مناجات او نشد. ما گاهی خیال می کنیم که اگر روحانی یا سیاسی شدیم عبادت هیچ است.
هیچ روزی نباید تصور کنیم که دیگر به کسب علم احتیاجی نداریم
وی در مورد بُعد علمی شهید مدرس توضیح داد: شهید مدرس از یازده سالگی که به شهر اصفهان نقل مکان می‌کند و تا ۲۴ سالگی از محضر ۳۰ استاد بهره می‌برد. شهید مدرس به این مقدار از کسب علم اکتفا نمی کند و برای ادامه تحصیل به نجف اشرف سفر می کند و از محضر علمای بزرگ نجف نیز بهره می‌برد. جنبه علمی شهید مدرس نیز باید برای همه ما الگو قرار گیرد از این جهت که هیچ گاه نباید تصور کنیم که دیگر به کسب علم احتیاجی نداریم، لازم است که همیشه و مدام در حال کسب علم باشیم و از محضر اساتید بزرگ استفاده کنیم.
شرح رسائل شهید مدرس به چاپ برسد
عضو شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مرحوم شهید مدرس حاشیه‌ای بر رسائل نگاشته که بسیار خوب و تأثیرگذار است، گفت: شرح رسائل شهید مدرس می‌تواند به عنوان یکی از بهترین یادگارهای ایشان در اختیار حوزه‌های علمیه قرار گیرد. شرح رسائل نشان می دهد که شهید مدرس تنها در بُعد سیاسی متبحر نبوده بلکه در ابعاد مختلف علمی و عبادی نیز دارای جایگاه والایی بوده است.
وی افزود: کسانی که در حوزه ها به دنبال انقلاب و سیاست هستند، توجه داشته باشند که باید به دنبال سواد و علم هم باشند. امام خمینی(ره) در رأس انقلابیون بودند، اما مدتی که در تبعیت به سر می بردند به دنبال علم بودند.
حاضرم بدون دستمزد، این کتاب را تصحیح کنم
آیت الله استادی ضمن تأکید بر چاپ حاشیه رسائل شهید مدرس، گفت: در صورت تصمیم بر چاپ حاشیه رسائل، بنده حاضرم بدون دستمزد، این کتاب را تصحیح کنم. اگر این کتاب به چاپ برسد، خدمت بسیار بزرگی به حوزه‌ها، اساتید و طلاب خواهد شد.
مردم از حرف شنیدن خسته شدند، عمل ما را ملاک قرار می دهند
آیت الله استادی در پایان گفت: عبادت، تقرب به خداوند، تدریس و زهد و پارسایی شهید مدرس می تواند برای همه ما الگو باشند. به ما طلبه ها و اهل علم می گویند که مردم از حرف شنیدن خسته شدند و عمل ما را ملاک قرار می دهند لذا عمل ما در منزل، جامعه، محیط کار و تدریس باید نشان دهد که خدا ترس و متدین هستیم.
اگر طلبه ها را با قرآن مأنوس کنید امثال شهید مدرس به جامعه تحویل می دهید
حجت الاسلام و المسلمین محمدهادی رحیمی‌صادق مدیر حوزه علمیه تهران، اظهار کرد: اگر پاسداشت و گرامیداشتی از حوزه علمیه تهران صورت گیرد، محور و رکن اصلی آن معرفی علما و فقها و مراجع بزرگ و ارزشمندی است که حوزه علمیه تهران بر آنها می بالد و هستی و کیان خود را مرهون آنهاست. عالمانی همچون عالم بصیر و انقلابی شهید مدرس که امروز ۸۱ سالگرد شهادت این مرد ملکوتی و بزرگ است.
رحیمی صادق گفت: امام خمینی(ره) بسیار شیفته شخصیت شهید مدرس این مرد بزرگ بودند؛ وقتی سخن از تربیت قرآنی می کنند می فرمایند: «اگر طلبه ها را با قرآن مأنوس کنید امثال مدرس تحویل می دهید.» وقتی برای چاپ اولین اسکناس ها محضر امام(ره) می رساند، می فرمایند: «تصویر شخصیتی را روی اولین اسکناس ها چاپ کنید که اولین دشمنان رژیم ستمشاهی بودند» مقام معظم رهبری نیز وقتی شخصیت آیت الله شهید مدرس را بیان می کنند، می فرمایند: «بعد از سالها هنوز هم اگر کسی از مجلس و نماینده انقلابی سخن می گوید، مدرس به عنوان یک نماد یاد می شود.»
هوشمندی و هوشیاری شهید مدرس در مبارزه با استعمار
در ادامه این مراسم، موسی حقانی، استاد دانشگاه و معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران گفت: گفت: اگرچه به ابعاد سیاسی شخصیت شهید مدرس بیشر از بُعد علمی و فقهی پرداخته شده، اما معتقدم هنوز هم بسیاری از جنبه های سیاسی شخصیت آیت الله مدرس به درستی شناخته نشده است.
وی ادامه داد: اصول حاکم بر رفتار مراجع و بزرگان ما از جمله شهید مدرس که به عنوان یک روحانی فعال و مبارز فعالیت می کرد، مانند سایر بزرگان صیانت از اسلام، مسلمین، سرزمین های اسلامی، صیانت از تشیع و ایران، مبارزه با استعمار، مبارزه با استبداد و دفع افسد به فاسد است. شهید مدرس در طول مبارزات خود به عنوان یک رجل سیاسی و دینی اقداماتی دارد و تصمیماتی می گیرد که معمولاً افرادی که بدون نگاه به این چارچوب این رفتارها را بررسی می کنند ایشان را به تزلزل در تصمیم گیری ها و جبهه بندی های سیاسی متهم می کنند.
حقانی به یکی از اصول حاکم در مبارزه شهید مدرس اشاره و خاطرنشان کرد: این اصل در مبارزه شهید مدرس حاکم است که استعمار به سرزمین های اسلامی از جمله ایران حمله کرده و ما در مقام مدافعه و دفاع در مقابل استعمار هستیم بنابراین اولویت ما مبارزه با استعمار است به همین دلیل وقتی قرارداد ۱۹۱۹ مطرح می شود، ایشان در رأس این مبارزه قرار می گیرد، اما گاهی به این نتیجه می رسد که برای دفاع می توان از ابزار استعمار استفاده کرد و به نظر من این نتیجه گیری اوج هوشمندی و هوشیاری شهید مدرس را نشان می دهد. نمونه این حرکت در رفتار سیاسی ایشان مبارزه با استعمار انگلستان از طریق بهره‌گیری سیاسی از رضاخان در حزب «ضد استعمار» بود.
