رفتن به مجمع عمومی سازمان ملل یا نرفتن، مساله این است؛ چندی است که اظهار نظرات مختلفی در خصوص حضور یا عدم حضور رئیسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به گوش میرسد.
به گزارش جماران، روزنامه آرمان نوشت:مخالفان عدم دستاورد اینگونه سفرها را متذکر میشوند و موافقان فرصت حضور و استفاده از قدرت و هنر دیپلماسی برای تامین منافع ملی را گوشزد میکنند. گرچه واقعیت این است که ترامپ فضا را به سمتوسویی برده که دلواپسان داخلی را فعال کند. مطلوب او این است که روحانی به نیویورک نرود و او تنها میداندار عرصه سخنوری در مجمع عمومی باشد، اما پر واضح است که حضور حسن روحانی در این اجلاس و سخنرانی از موضع اقتدار و عزت میتواند برای پیشبرد هرچه سریعتر اهداف دولت و کشور کمک شایانی باشد.
ضرورت حضور فعال و موثر
رئیسجمهور در هفته نخست مهرماه با سفر به نیویورک در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت خواهد کرد و در مورد مسائل مختلف منطقهای و بینالمللی سخن خواهد گفت. برجام، آمریکا، و تحریمهای یکجانبه از موضوعات مورد اشاره حسن روحانی خواهد بود. گرچه این دوره حضور رئیسجمهور در مجمع عمومی با برخی حواشی روبهروست، چرا که همه چیز تحتالشعاع ریاست یک ماهه آمریکا بر شورای امنیت و جلسهای قرار خواهد گرفت که با موضوع ایران برگزار میشود. در این راستا برخی معتقدند که عدم حضور ایران در این نشست میتواند ثمر بیشتری برای کشورمان داشته باشد، اما اغلب کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که حضور فعال ایران در این نشست و دفاع هوشمندانه و هنرمندانه از منافع خود و یادآوری قطعنامه 2231 این شورا برای اعضا و اشاره به نقض این قطعنامه از سوی آمریکا میتواند به نحوی وزن کفه ترازو را به نفع ایران سنگین کند. کما اینکه امروز جامعه بینالملل رویکرد مثبتی نسبت به آمریکای ترامپ ندارد و مؤید این مساله نیز تحرکات اخیر دموکراتها علیالخصوص اوباما برای خارج کردن ترامپ از صحنه قدرت ایالات متحده است. در این شرایط روحانی و ظریف به عنوان دو کارکشته عرصه دیپلماسی میتوانند با حضور فعال، حقانیت کشورمان را در مقابل بدعهدیها، نقض پیمانها و قانون گریزیهای آمریکا به جهانیان نشان دهند.
نرفتن عزت است؟
در حالی که اکثر تحلیلگران معتقد به حضور مقتدرانه رئیسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل و استفاده از این فرصت برای نشان دادن حقانیت ملت ایران هستند؛ برخی از جریانات دلواپس و رسانههای خاص به این مساله واکنش نشان دادهاند. یکی از این رسانهها که حکم لیدری رسانههای دلواپس را دارد با اشاره به سفر حسن روحانی به نیویورک آورده است؛ «خودداری آقای روحانی از شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل میتواند پاسخ دندانشکنی به اهانتهای بیوقفه ترامپ به ایران اسلامی و مردم شریف آن باشد. ضمن آنکه مگر حضور همه ساله آقای روحانی در نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل چه دستاوردی داشته است که با عدم حضور ایشان از دست برود؟» بهنظر میرسد این گونه رسانهها تعریف وارونهای از فضای بینالمللی و ارتباط با جهان دارند، چرا که نه شرایط و موقعیت را لحاظ میکنند، نه اینکه فرصت حضور در مجمع عمومی سازمان ملل را که سالی یک بار با حضور ایران و تمام کشورهای جهان برگزار میشود، درک میکنند. در این راستا 2 نکته وجود دارد که لزوم حضور رئیسجمهور در این اجلاس را تبیین و تفسیر میکند. نخست اینکه حضور آقای روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل جدای از سخنرانی و اعلام مواضع ایران در مورد مسائل مختلف منطقهای و بینالمللی و دفاع از عزت ایران؛ احترام به جایگاه سازمان ملل متحد به عنوان نهادی رسمی و بینالمللی است؛ لذا عدم عزیمت رئیسجمهور به این اجلاس فراهم کننده عزت نیست. از طرف دیگر در صداقت نداشتن این رسانهها، همین بس که در 8 سال دولت احمدینژاد حتی یک بار لب به گفتن چنین مسائلی نگشودند که حضور یا عدم حضور رئیسجمهور چه دستاوردی داشته که از بین برود؟ این نوع رویکرد جناحی و جریانی نسبت به منافع ملی قطعا نمیتواند تضمین کننده منافع کشور باشد.
سخنگوی نه به دیپلماسی
مشاور فرهنگی رئیسجمهور در توئیتی خطاب به مدیر رسانه خاص که نوشته بود «خودداری آقای روحانی از شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل میتواند پاسخ دندانشکنی به اهانتهای بیوقفه ترامپ باشد. ضمن آنکه مگر حضور همه ساله آقای روحانی در نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل چه دستاوردی داشته است که با عدم حضور ایشان از دست برود؟» واکنش نشان داد. حسام الدین آشنا با اشاره به این نوشته آورده است: کیهان قدیمیترین و ارشدترین سخنگوی جریان کوچک، اما قدرتمند «نه به دیپلماسی» در ایران معاصر است. کیهانیان غیاب را «پاسخ دندانشکن» و حضور را «بیدستاورد» میدانند. به یاد داشته باشیم حتی در دعواهای خیابانی هم «اهانتهای بیوقفه» را با «خودداری از حضور» پاسخ نمیدهند. من نمیگویم رئیسجمهور ایران در مجمع عمومی شرکت بکند یا نه. من نمیگویم در جلسه شورای امنیت شرکت کند یا نه، بلکه میگویم استدلال برای عدم حضور در مجمع از ترس امکان حضور در جلسه شورای امنیت غلط است. یادم نمیآید در جریان حماسه کلمبیای رئیسجمهور قبلی، کیهانیان درباره اهانت به ایشان یا ایران، ابراز نگرانی کرده باشند یا هیچگاه از دستاوردهای سفرهای همیشه موفق ایشان سوال کرده باشند.
بهترین مکان برای ارتباطات
یک تحلیلگر بینالملل درباره برخی سخنان درباره سفر رئیسجمهور به نیویورک اظهارداشت: عدهای همواره در این تلاش بودهاند که ایران را در جامعه جهانی منزوی کنند. در تفسیر بسیار مثبت و خوب اینکه اینها شعار استقلال- آزادی- جمهوری اسلامی را بد فهمیده و تفسیر کردهاند و تلقیشان معنای انزوا، جدایی و در خود فرو رفتن بوده است. سیدجلال ساداتیان به«آرمان» گفت: اینها فکر میکنند شرایطی است که ما دور خود دیوار بلند بکشیم تا از همه مسائلی که شاید از تبعات روابط با همه مصون بمانیم. وی افزود: بهترین جایی که با کمترین هزینه میتوان ارتباطات بینالملی را برقرار کرد سازمان ملل است که سران کشورها در آن حضور پیدا میکنند و با کمترین تشریفات ممکن میتوان به رایزنی و گفتوگو با رهبران مختلف پرداخت.
فرصت ملاقات
یک کارشناس مسائل بینالمللی در خصوص رفتن رئیسجمهور به مجمع عمومی سازمان ملل عنوان کرد: تشکیل هر ساله مجمع عمومی فرصتی برای رهبران کشورهای عضو سازمان ملل است که در درجه اول نقطه نظرات و مواضع خود را به اطلاع سایر کشورها برسانند و چون تمامی رهبران کشورها حضور دارند میتوان ملاقاتهای دوجانبه داشته باشند. قاسم محبعلی به «آرمان» گفت: امسال با توجه به کاری که ترامپ انجام داده سفر آقای روحانی میتواند جنجالی باشد. از این رو طبیعی است که واکنشها نسبت به سالهای قبل متفاوت باشد و باید تصمیم جدی در این ارتباط گرفته شود که آقای روحانی در جلسه شورای امنیت شرکت کند یا خیر.