رئیس جمهور با تبیین شش نکته کلیدی در مسیر پایان دادن نهایی به بحران سوریه، همکاری ایران، روسیه و ترکیه را نقطه اتکای مطمئنی برای اعاده صلح در سوریه و همکاری‌های بلند مدت در سطح منطقه و جهان برشمرد و تاکید کرد: در هر گونه راه حلی برای آینده سوریه نقش اول و آخر از آن ملت سوریه است.
به گزارش جماران؛ حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی روز جمعه در اجلاس سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در تهران گفت: حضور و مداخله غیر قانونی آمریکا در سوریه که منجر به تداوم ناامنی در آن کشور شده است، باید فورا پایان یابد.
متن کامل سخنان دکتر روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای پوتین، رییس جمهور محترم روسیه؛ جناب آقای اردوغان، رییس جمهور محترم ترکیه،
میهمانان گرامی،
حضور شما را در جمهوری اسلامی ایران خوشآمد می گویم.
اجلاس امروز در ادامه تلاش‌های موفق سه کشور در چارچوب "روند آستانه" برای رویارویی موثر با تروریسم و پایان بحران سوریه بر اساس خواسته اکثریت مردم سوریه برگزار می‌شود. این اجلاس همچنین فرصتی برای بررسی اقدامات مشترک ما در مرحله فعلی و آینده است.
با توجه به پیچیدگی‌های بحران سوریه، بسیار مهم بود که سه کشور ایران، روسیه و ترکیه برای فرونشاندن شعله‌های جنگ در سوریه به چارچوبی مشترک بر اساس اصول بنیادین حفظ تمامیت ارضی ویکپارچگی سوریه و احترام به حاکمیت ملی و حق ملت سوریه برای تعیین سرنوشت آینده کشورشان دست یابند.
ما از ابتدا بر ناکارآمدی راه حل نظامی برای پایان بخشیدن به بحران سوریه تأکید کرده ایم و اکنون خوشنودیم که پس از گذشت هفت سال از بحران سوریه و بر مبنای تجربیات حاصله از آن، حل و فصل بحران سوریه و سایر بحران‌های مشابه در منطقه از طریق مسالمت آمیز به یک باور عمومی از سوی غالب بازیگران موثر تبدیل شده است. تلاش ما در طول سال‌های گذشته و به ویژه پس از متمرکز شدن فعالیت‌ها در چارچوب روند آستانه، همواره بر مبنای تسهیل روند گفتگوی "سوری-سوری" و تشویق دولت و معارضه برای پیوستن به این روند بوده است.
در اینجا لازم می‌دانم با ادای احترام به روح بلند تمامی شهدایی که مسیر مبارزه با تروریسم را با فداکردن جان خود گشودند و احترام به تلاش‌هایی که در سطح منطقه و جهان، از جمله از سوی سازمان ملل متحد، در طول سال‌های گذشته برای خاموش کردن بحران سوریه به عمل آمده است به نمایندگی از شرکای روند آستانه با افتخار اعلام کنم که تلاش‌های مشترک ما باعث شد تا آتش جنگ و خونریزی در سوریه به پایان خود نزدیک شود؛ ادامه فعالیت‌های تروریستی در سوریه متوقف و خطرات دراز مدت آن برای منطقه و جهان مهار شود؛ و زمینه برای گفتگوی ملی سازنده بین مردم سوریه فراهم گردد.
روسای محترم جمهور،
جمهوری اسلامی ایران بنا به درخواست دولت قانونی سوریه و برای مبارزه با تروریسم در این کشور حضور یافت و تداوم این حضور بر همین مبنا خواهد بود. در عین حال، این حضور نه در گذشته و نه در آینده در جهت تحمیل رای و نظر خود نبوده و نخواهد بود و از اراده ملت سوریه به عنوان ملت دوست حمایت خواهد کرد.
مبارزه با تروریسم یک خواسته مشترک بین المللی است؛ اما هنگامی که اجرای این خواسته در چارچوب مرزهای شناخته شده دولت و ملت دیگری قرار می‌گیرد، انجام آن جز با درخواست صریح و موافقت شفاف آن کشور، امکان پذیر نخواهد بود. ما نگرانی‌های برخی کشورهای منطقه از خطر تروریسم و جدایی طلبی را درک می‌کنیم؛ اما موثرترین و پایدارترین راه برای رفع این نگرانی‌ها را همکاری با دولت قانونی سوریه می‌دانیم و معتقدیم راه حل‌های دیگر از جمله از طریق مداخله مستقیم و بدون هماهنگی با دولت سوریه به تعمیق بحران منجر خواهد شد.
از سوی دیگر، مبارزه با تروریسم مستلزم رویکردی جامع با در نظر گرفتن کلیه ابعاد این پدیده زشت است. با همین نگاه، مبارزه با تروریسم در ادلب بخشی اجتناب ناپذیر از ماموریت اعاده صلح و ثبات به سوریه است؛ اما نباید این مبارزه به غیرنظامیان آسیب رسانده و منجر به اعمال سیاست سرزمین سوخته شود. ما برای صلح می جنگیم و جنگ برای جنگ از نظر ما راه غلطی است که گروه‌ها و رژیم‌های تروریستی در پیش گرفته اند. هدف نهایی چه در سوریه و چه در کل منطقه صلح است اما برای دستیابی به صلحی پایدار چاره ای جز مبارزه با تروریسم نداریم.
هیچ طرحی برای مبارزه با تروریسم نمی‌تواند بدون توجه به ریشه‌های پیدایش آن، طرح کاملی باشد. بانیان و مسببان اشغال، تروریسم، تجاوز، مداخله خارجی و تبعیض همچون ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی و برخی دیگر از حامیان تروریسم، نمی‌توانند با اتهام پراکنی و غوغا سالاری جایگاه خود را از متهم به مدعی تغییر دهند. رژیم صهیونیستی به عنوان رژیمی اشغال گر و مبتنی بر تبعیض قومی و دینی که موجودیتش با اشغال، تجاوز و بی ثباتی شکل گرفته است نمی‌تواند مدعی مبارزه با تروریسم باشد و خروج فوری این رژیم اشغالگر از سرزمین‌های اشغالی سوریه، خواسته مشترک همه آحاد مردم سوریه و منطبق بر مصوبات بین المللی است.
روشن است که از دولت آمریکا با حضور غیر قانونی در سوریه و اقدامات تجاوزگرانه، اشغال و حمایت از رژیم آپارتاید صهیونیستی، نباید انتظار داشت که در این زمینه نقش مثبت و سازنده ای ایفا کند. دخالت‌های غیر قانونی آمریکا در سوریه با هیچ یک از قواعد بین المللی سازگار نیست و بر مشکلات موجود در آن کشور می‌افزاید و روند دستیابی به صلح پایدار در سوریه را با چالش جدی مواجه می‌کند.
همکاران گرامی،
ادامه حضور صدها هزار آواره سوری در کشورهای همجوار، آثار و تبعات منفی بر آنها خواهد داشت؛ لذا باید زمینه را برای بازگشت فوری آوارگان فراهم کنیم. همچنین جامعه بین المللی باید برای بازسازی سوریه به دولت سوریه کمک کند. بازگشت آوارگان و بازسازی سوریه بی تردید به روند آتش بس و گفتگوی ملی و تسریع در فرایند آشتی و مصالحه کمک خواهد کرد.
در هر گونه راه حلی برای آینده سوریه نقش اول و آخر از آن ملت سوریه است و تلاش سازمان ملل متحد و نمایندگان سه کشور ضامن روند صلح در تعامل مستمر با سوری‌ها صرفا برای کمک به مردم سوریه و فراهم کردن مقدمات تشکیل کمیته قانون اساسی، ادامه مبارزه با تروریسم، کمک‌های بشر دوستانه، بازگشت آوارگان، بازسازی سوریه و همچنین خروج نیروهای نظامی خارجی، از سوریه است.
در ترسیم آینده سوریه، تنوع موجود قومی و مذهبی جامعه سوریه باید بدور از فشار، تهدید، و یا مداخله بیگانگان مورد ملاحظه و احترام قرار گیرد. تجربه تلخ مداخله خارجی در لیبی و فروپاشی دولت و واحد سیاسی لیبی و تجربه ارسال سلاح و تروریسم برای نابودی کشور سوریه کافی است تا ملت سوریه و ملت‌های منطقه و جهان با هر گونه مداخله و فشار خارجی مقابله کنند. ما به عنوان یک دموکراسی در منطقه معتقدیم راه مردمسالاری از لوله تفنگ نمی گذرد. آزادی یک خواست اجتماعی و مردمی و ملی است و هرگونه نظامی گری دور باطلی از خشونت را ایجاد می کند، چه در صورت تروریسم و چه در شکل دخالت خارجی.
میهمانان گرامی،
جهان و بویژه منطقه ما هزینه بسیار فراوان انسانی و مادی به خاطر دخالت خارجی و سیاست‌های یک جانبه گرایانه و ماجراجویانه برخی دولت‌ها پرداخته است و تجربه شکست مداخله نظامی خارجی در سوریه در گذشته، ترسیم کننده وضعیت آینده بحران یمن و سایر بحران‌های مشابه در منطقه و جهان خواهد بود. در عین حال، نابودی تروریسم و چیرگی نظامی به تنهایی نمی‌تواند، ضامن استمرار ثبات و صلح در آینده سوریه و دیگر کشورهای درگیر بحران در منطقه و جهان باشد؛ بلکه گفتگوی مردم هر کشور با پذیرش مفهوم مشارکت ملی و به رسمیت شناختن تنوع گرایش‌های سیاسی و اجتماعی مختلف می‌تواند نقطه قابل اتکا برای آینده باشد.
ما راه طولانی و دشواری را طی کرده ایم. اینک با مد نظر قرار دادن تجارب تلخ و شیرین گذشته، معتقدیم همچنان مسیری نه چندان کوتاه در پایان دادن نهایی به این بحران در پیش داریم. تسهیل کار کمیته‌های قانون اساسی و تبادل بازداشت شدگان، بازگشت آوارگان و طراحی چارچوبی برای مرهم نهادن بر زخم‌های آسیب دیدگان سال‌های سیاه بحران و سرانجام بازسازی سوریه از جمله اقدامات محوری پیش رو می‌باشد.
همکاری ما در بحران سوریه می‌تواند الگویی برای همکاری جهت حل و فصل سایر بحران‌های منطقه باشد. منطقه ما می تواند عاری از تهدید، اشغال، نظامی گری، تبعیض نژادی و مذهبی شود. همکاری سه کشور می‌تواند نقطه اتکای مطمئنی برای اعاده صلح در سوریه و همکاری‌های بلند مدت در سطح منطقه و جهان باشد.
در پایان، یک بار دیگر بر نکات ذیل تاکید می کنم:
1- در هر مذاکره سیاسی برای پایان بحران سوریه، باید تمامیت ارضی و استقلال سوریه محترم شمرده شود.
2- ضروری است تا ریشه کن شدن تمامی گروه‌های تروریستی در سوریه بویژه در ادلب، مبارزه با تروریسم ادامه یابد.
3- در شرایط کنونی، کمک به بازگشت آوارگان و بازسازی سوریه باید در دستور کار جامعه بین المللی قرار گیرد. جمهوری اسلامی ایران آماده است نقش سازنده خود را در این زمینه ایفا کند.
4- حضور و مداخله غیر قانونی آمریکا در سوریه که منجر به تداوم ناامنی در آن کشور شده است باید فورا پایان یابد.
5- جامعه بین المللی موظف است با اقدامات رژیم صهیونیستی به ویژه تداوم اشغالگری آن رژیم علیه سرزمین و موجودیت ملت و دولت سوریه که دامنه آن هر روز گسترش می یابد مقابله کند.
6- ضمن ارج نهادن بر تلاش‌های ارزشمند سه کشور در حل و فصل بحران سوریه، ضروری است همکاری و هماهنگی سه کشور تا استقرار کامل صلح و ثبات در سوریه ادامه یابد.
از توجه شما سپاسگزارم
پوتین: تروریست‌ها در ادلب دست به اقدامات تحریک آمیز برای استفاده از سلاح‌های شیمیایی زده‌اند
به گزارش جماران؛ رئیس جمهور روسیه با اشاره به پیشرفت‌های روند آستانه در حل بحران سوریه تصریح کرد: در حال حاضر بیش از 90 درصد سرزمین سوریه از حضور گروه‌های تروریستی پاکسازی شده و در این فرآیند تعداد زیادی از شهرهای این کشور آزاد شده‌اند.
ولادیمیر پوتین عصر روز جمعه در آغاز سومین نشست سران کشورهای ایران، روسیه و ترکیه که در تهران با محوریت موضوع سوریه برگزار شده است، طی سخنانی اظهار کرد: در حال حاضر گروه‌های تروریستی باقیمانده در سوریه در استان ادلب مستقر هستند و آنها تلاش می‌کنند که وضعیت آتش بس در این منطقه را به هم زده و دست به اقدامات تحریک آمیزی برای استفاده از سلاح‌های شیمیایی زده‌اند.
وی با بیان اینکه توافقات مشترک سه کشور ایران، روسیه و ترکیه برای حل بحران سوریه در چارچوب روند آستانه کمک زیادی برای حل این بحران از طریق سیاسی کرده و پیشرفت‌های خوبی در این زمینه به دست آمده است، خاطرنشان کرد: ما تاکید داریم که باید مردم سوریه خودشان به صورت مستقل سرنوشت‌شان را تعیین کنند.
پوتین همچنین بر اهمیت اجرایی شدن تصمیمات کنگره ملی سوریه که چندی پیش در سوچی روسیه نشستی را برگزار کردند تاکید کرد و افزود: باید به پیشبرد فعالیت‌های کمیته قانون اساسی سوریه کمک کرد و در راستای عادی سازی روند در این کشور قدم برداشت.
وی همچنین با بیان اینکه باید امنیت در سوریه در سرزمین‌های بازپس گرفته شده تحکیم شود، ادامه داد: روسیه برای تحقق موضوع بازگشت آوارگان سوری برنامه‌ای پیشنهاد داده که باید به صورت بین‌المللی اجرا شود و این برنامه از طرف دوستان ما یعنی ایران و ترکیه مورد حمایت قرار گرفته است.
رئیس جمهور روسیه در ادامه سخنان خود با تاکید مجدد بر بحث بازگشت آوارگان سوری به سرزمین‌شان و اقداماتی که در این زمینه از سوی مسکو صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: در جریان یک ماه و نیم گذشته بیش از 15 هزار نفر سوری به این منطقه بازگشته‌اند، روسیه در حال حاضر در زمینه‌هایی چون غذا، دارو و ... کمک‌های مستقیمی را به مردم سوریه ارائه می‌کند.
پوتین همچنین با تاکید بر اینکه باید اقدامات مشترکی برای بازسازی صنعت، کشاورزی، زیرساخت و ... در سوریه انجام شود، ادامه داد: در واقع ما باید از این طریق مساعدت کنیم که مردم سوریه به سرزمین خود بازگردند.
وی بار دیگر با تاکید بر اینکه با همکاری ایران، روسیه و ترکیه پیشرفت‌های خوبی در حل بحران سیاسی حاصل شده است، خاطرنشان کرد:امیدوارم نشست امروز بتواند کمک بسیار موثری برای پیشبرد حل بحران سوریه کند و ما در این ارتباط قدم‌های رو به جلویی برداریم./ایسنا
اردوغان:ادلب برای امنیت ملی ترکیه مهم است/نباید تراژدی انسانی دیگری در سوریه اتفاق بیفتد
رئیس جمهور ترکیه گفت: سرنوشت ادلب تنها آینده سیاسی سوریه نیست، بلکه امنیت ملی ترکیه است که می‌تواند در جهت ایجاد صلح و ثبات در منطقه موثر باشد.
رجب طیب اردوغان در اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه در رابطه با سوریه اظهار کرد: نتیجه این نشست از سوی افکار عمومی جهان دنبال می‌شود و در راستای تحولات در این کشور امیدواریم انتظارات برآورده شود. ما در روند آستانه قرار بود اراده خود را در جهت حداقل مشترکات قرار دهیم که این حداقل‌ها شامل اتحاد سیاسی سوریه، حفظ تمامیت ارضی و پیدا کردن راه حل‌های سیاسی بود و با این هدف سعی کردیم با تنش‌ها مقابله کنیم و به ویژه وضعیت انسانی را ارتقاء دهیم.
وی همچنین خاطرنشان کرد: ما تلاش داریم در روند آستانه خاک سوریه را امن کنیم تا به ویژه مهاجران سوری بتوانند به خانه‌های خود بازگردند. مهمترین گام در روند آستانه تاسیس مناطق عاری از تنش بود که این گام را برداشتیم و به مرور این مناطق از دور خارج شدند و تنها شهر ادلب باقیمانده است.
اردوغان با اشاره به اهمیت سیاسی و آینده شهر ادلب در سوریه گفت: ادلب برای امنیت ملی ترکیه مهم است و ما به عنوان ترکیه برای حفظ امنیت در مرزهای‌مان قربانی داده‌ایم.
رئیس جمهوری ترکیه در ادامه به 12 نقطه نظارتی اشاره کرد و گفت: ترکیه تضمین کرده است که در این نقاط امنیت جانی مردم به ویژه امنیت مردم در ادلب تامین شود. ما این ضمانت را به مردم داده‌ایم که نمی‌توانیم به رژیم اسد که سابقه قتل عام مردم خودش را دارد اعتماد کنیم و معتقدیم هر گونه حمله به ادلب به تراژدی بزرگی منجر می‌شود.
اردوغان به تبعات حمله به ادلب اشاره کرد و گفت: با حمله به این شهر مردم جایی برای فرار نخواهند داشت لذا به مرزهای ترکیه هجوم می‌آورند. ما اکنون در ترکیه چهار و نیم میلیون پناهنده سوری داریم و ظرفیت ما کامل است.
رئیس جمهوری ترکیه خاطرنشان کرد: ایران و روسیه نگرانی‌های امنیتی ناشی از برخی عناصر در ادلب دارند که ما آن را درک می‌کنیم اما در منطقه ادلب همه چیز در هم تنیده است و باید زمان را در این مسئله مد نظر قرار داد. ترکیه در این زمینه تلاش می‌کند تا به نحو مقتضی عمل شود. ما باید تلاش کنیم راه حل معقولی را برای ادلب پیدا کنیم و برای برطرف کردن تهدید علیه ادلب از هیچ کوششی فروگذار نخواهیم کرد.
اردوغان تصریح کرد: نگرش و عملکرد ما در ادلب تعیین کننده آینده همکاری ما در سوریه خواهد بود. ما امیدواریم طرف‌های دیگر حساسیت و نگرانی ترکیه را درک کنند. همچنین معتقدیم که آینده مردم ترکیه و سوریه را نمی‌توانیم به روزهای دیگر موکول کنیم و باید تا زمان هست برای آن اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد: باید بکوشیم تا تراژدی انسانی دیگری در سوریه اتفاق نیفتد. امروز در شرق فرات برخی تحولات در حال اتفاق است و برخی گروه‌های خارجی به بهانه مبارزه با داعش اقداماتی را انجام می‌دهند. در حالیکه ما تهدید داعش را در این منطقه نداریم.
رئیس جمهوری ترکیه گفت: باید در مقابل تحولاتی که در سوریه در حال اتفاق است موضع مشترک اتخاذ کنیم تا وقتی اتحاد سیاسی و تمامیت ارضی سوریه حفظ شود به این تلاش خود ادامه خواهیم داد.
اردوغان درباره استفاده از سلاح شیمیایی و حساسیت‌های بین‌المللی در این‌باره تصریح کرد: نمی‌دانیم چه کسی در سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرده است و چه کسی درست می‌گوید. بنا داریم در شورای امنیت سازمان ملل این مساله را در دستور کار قرار دهیم و موضع مشترکی را اتخاذ کنیم به نحوی که تامین کننده صلح و ثبات در سوریه باشد.
وی همچنین از برگزاری نشست بعدی در روسیه در سطح سران استقبال کرد./ایسنا
