در این یادداشت آمده است: طی چند روز اخیر عملیات تروریستی داعش در تهران بازتاب بسیاری هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی داشت، ضمن محکوم کردن اینگونه حرکات ضد بشری، در این مقاله به پدیده تروریسم با تمرکز بر نظام مالی آن پرداخته می‌شود.
امروزه تروریسم را بزرگترین خطر برای صلح و امنیت ملی و جهانی بر می شمارند، پدیده تروریسم پسامدرن به دلیل استفاده از تکنولوژی‌های جدید به یک معضل پیچیده تبدیل شده و توانسته است گروه های کوچک اما با ساختارهای درهم تنیده را به بازیگران برجسته در عرصه جهانی تبدیل کند.
در سال‌های اخیر این پدیده فراتر از مرزها حرکت کرده و به جغرافیا، قومیت، مذهب ، کشور و یا ملت خاصی منحصر نمی‌شود بلکه کل جامعه جهانی مورد تهدید آن قرار گرفته است و به یک خطر جدی برای جهان تبدیل شده است.
واژه ترور(terror) از ریشه لاتین (ters) به معنی ترساندن آمده است و در سیاست به کارهای خشونت آمیز و غیرقانونی برای سرکوب مخالفان و ترساندن آنها اطلاق می شود و معمولا با قتل و خونریزی همراه است.
* تامین مالی تروریسم
تروریسم معمولا از 2 طریق عمده منابع مالی خود را دریافت می کند: الف: تامین مالی از طریق نقل و انتقال غیررسمی پول،اغلب فعالیت‌های غیرقانونی تروریسم از طریقسیستم حواله که یک سیستم سنتی مبادله پول میان افراد می‌باشد تامین می‌گردد. لذا دولتها و نهادهای بین‌المللی در تلاشند که ضمن شناخت پیامدهای این سیستم مناسبترین برخورد با آن را در پیش گیرند.
سیستم‌های نقل و انتقال غیر رسمی پول(IFT) در حال حاضر در بسیاری از کشورها رواج دارد. حواله یکی از این سیستم‌هاست که به نام‌های مختلف در سراسر جهان از آن استفاده می‌شود. در این روش ماهیت معامله و کشورهای مبدا و مقصد اهمیت ندارد و بیشتر بوسیله کارگران مهاجر ساکن کشورهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ناشناس ماندن طرفین در این سیستم فرصت بسیار بزرگی برای تامین مالی تروریسم به وجود می آورد.
ب: پولشویی
پولشویی عبارت است از اقداماتی که برای مخفی کردن یا تغییر ظاهر عواید نامشروع انجام می گیرد، به عبارت دیگر قانونی کردن درآمدها و عواید غیرقانونی، مشروع کردن پول‌های نامشروع و تطهیر پول‌های حرام و یا تبدیل پول‌های کثیف ناشی از اعمال خلاف به پول‌های تمیز و پاک را پولشویی می‌گویند. در واقع پولشویی جرمی است نامشهود که هیچ مرزی را نمی‌شناسد.
مبارزه با تامین مالی تروریسم
برای جلوگیری و مجازات پولشویی و تامین مالی تروریسم قوانین و مقررات بین‌المللی گوناگونی در دسترس کشورها قرار دارد، این مقررات طیف گسترده‌ای دارند. برخی مانند قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و یا کنوانسیون‌های بین‌المللی الزام آور هستند و برخی دیگر نظیر FATF نیز توسط گروه‌هایی از کشورهای جهان ایجاد شده و توصیه‌هایی به جامعه جهانی دارد.
پولشویی دارای آثار و تبعات منفی فراوانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. برخی از این تبعات عبارتند از گسترش فساد و ارتشا در میان جامعه، تضعیف بخش خصوصی، کاهش درآمدهای دولت، کاهش اعتماد به بازارهای مالی و تقویت منابع و شبکه مالی مجرمین. این تبعات منفی موجب شده است تا دولتها همگام با سازمان‌های بین‌المللی درصدد مبارزه با آن برآیند.
برای این منظور گروه کاری اقدام مالی (FATF) که نهادی بین المللی است در سال 1989با هدف توسعه و گسترش سیاست‌های مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تشکیل شد، این گروه یک نهاد سیاستگذار است که در راستای انجام اصلاحات قانونی و حقوقی ملی در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم حرکت می کند.
یکی از اقدامات این نهاد تدوین و انتشار توصیه‌هایی است در رابطه با مبارزه با پولشویی و تروریسم که در سال 1990 اولین نسخه آن شامل 40 توصیه منتشر شد. پس از حادثه 11 سپتامبر این نهاد تعداد 9 توصیه دیگر به آن اضافه کرد.
در بند اول آن آمده است که کشورها باید براساس کنوانسیون‌های سازمان ملل در مورد قاچاق موادمخدر و داروهای روانگردان و نیز در مورد جرایم سازمان یافته (نظیر تروریسم) پولشویی را جرم بدانند.
در بندهای مختلف آن الزاماتی برای بانکها و موسسات مالی در نظر گرفته که برخی از آنها عبارتند از: تشخیص هویت کامل مشتریان و ثبت سوابق، پرهیز از ارائه خدمات به افراد ناشناس، مدیریت ریسک شخصیت‌های سیاسی، توجه به اقدامات ضدپولشویی بانکها و موسسات طرف معامله، توجه به پولشویی ناشی از فن‌آوری‌های جدید بانکی و نگهداری سوابق تمامی معاملات خصوصا رویدادهای کلان و پیچیده به مدت 5 سال.
همچنین در بندهای 26 تا 32 به بحث مقامات ذیصلاح، اختیارات و تکالیف آنها از جمله تاسیس واحد اطلاعات مالی، رسیدگی به اقدامات پولشویی و تامین مالی تروریسم توسط مقامات مذکور، اشراف اطلاعاتی بر فعالیت‌های پولشویی و تروریسم و همکاری بانکها و موسسات مالی با ناظران FATF و... پرداخته است.
در بندهای 33 و 34 در خصوص شفافیت توافقات و 6 بند آخر توصیه‌های 40 گانه در خصوص همکاری‌های بین‌المللی اعم از کنوانسیونها، کمک متقابل صرف نظر از نبود ارتکاب دوگانه جرم، توقیف و مصادره اموال حاصل از پولشویی و استرداد مجرمین تاکید شده است.
در 9 توصیه ویژه که بعد از حادثه 11 سپتامبر تدوین ومنتشر شد، تصویب و اجرای الزامات و قطعنامه‌های سازمان ملل، جرم انگاری، بلوکه و ضبط کردن دارائی‌های تروریستی، گزارشگری معاملات مشکوک مرتبط با تروریسم، همکاری‌های بین‌المللی گسترده، کنترل نقل و انتقالات وجوه نقدی و معاملات الکترونیک، کنترل نهادهای حقوقی غیرانتفاعی و جلوگیری از نقل و انتقال وجوه از طریق مرزها مورد تاکید قرار گرفته اند.
به هرحال حمایت‌های مالی از گروه‌های تروریستی به هر شکل و درهر کشوری انجام گیرد امری مذموم و غیر قانونی بوده و باید با آن برخورد دقیق و شفاف صورت گیرد. بدیهی است که برخورد با این فعالیت‌ها فقط برعهده سازمان‌های بین المللی نیست بلکه تمام واحدهای مسئول در درون کشورها از جمله بانکها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان مالیات، شرکت‌های پستی، بخش حمل و نقل و ترانزیت و مراکز اقامتی و رفاهی و ... می‌توانند به شناسایی این نوع فعالیت‌ها و دست‌اندرکاران آنها کمک داشته باشند. به امید روزی که ریشه تروریسم که قربانیان آن مسلمانان کشورهای منطقه از جمله ایران، سوریه و ... هستند، خشک شود.
6034
انتهای پیام امروزه تروریسم را بزرگترین خطر برای صلح و امنیت ملی و جهانی بر می شمارند، پدیده تروریسم پسامدرن به دلیل استفاده از تکنولوژی‌های جدید به یک معضل پیچیده تبدیل شده و توانسته است گروه های کوچک اما با ساختارهای درهم تنیده را به بازیگران برجسته در عرصه جهانی تبدیل کند.
در سال‌های اخیر این پدیده فراتر از مرزها حرکت کرده و به جغرافیا، قومیت، مذهب ، کشور و یا ملت خاصی منحصر نمی‌شود بلکه کل جامعه جهانی مورد تهدید آن قرار گرفته است و به یک خطر جدی برای جهان تبدیل شده است.
واژه ترور(terror) از ریشه لاتین (ters) به معنی ترساندن آمده است و در سیاست به کارهای خشونت آمیز و غیرقانونی برای سرکوب مخالفان و ترساندن آنها اطلاق می شود و معمولا با قتل و خونریزی همراه است.
* تامین مالی تروریسم
تروریسم معمولا از 2 طریق عمده منابع مالی خود را دریافت می کند: الف: تامین مالی از طریق نقل و انتقال غیررسمی پول،اغلب فعالیت‌های غیرقانونی تروریسم از طریقسیستم حواله که یک سیستم سنتی مبادله پول میان افراد می‌باشد تامین می‌گردد. لذا دولتها و نهادهای بین‌المللی در تلاشند که ضمن شناخت پیامدهای این سیستم مناسبترین برخورد با آن را در پیش گیرند.
سیستم‌های نقل و انتقال غیر رسمی پول(IFT) در حال حاضر در بسیاری از کشورها رواج دارد. حواله یکی از این سیستم‌هاست که به نام‌های مختلف در سراسر جهان از آن استفاده می‌شود. در این روش ماهیت معامله و کشورهای مبدا و مقصد اهمیت ندارد و بیشتر بوسیله کارگران مهاجر ساکن کشورهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ناشناس ماندن طرفین در این سیستم فرصت بسیار بزرگی برای تامین مالی تروریسم به وجود می آورد.
ب: پولشویی
پولشویی عبارت است از اقداماتی که برای مخفی کردن یا تغییر ظاهر عواید نامشروع انجام می گیرد، به عبارت دیگر قانونی کردن درآمدها و عواید غیرقانونی، مشروع کردن پول‌های نامشروع و تطهیر پول‌های حرام و یا تبدیل پول‌های کثیف ناشی از اعمال خلاف به پول‌های تمیز و پاک را پولشویی می‌گویند. در واقع پولشویی جرمی است نامشهود که هیچ مرزی را نمی‌شناسد.
مبارزه با تامین مالی تروریسم
برای جلوگیری و مجازات پولشویی و تامین مالی تروریسم قوانین و مقررات بین‌المللی گوناگونی در دسترس کشورها قرار دارد، این مقررات طیف گسترده‌ای دارند. برخی مانند قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و یا کنوانسیون‌های بین‌المللی الزام آور هستند و برخی دیگر نظیر FATF نیز توسط گروه‌هایی از کشورهای جهان ایجاد شده و توصیه‌هایی به جامعه جهانی دارد.
پولشویی دارای آثار و تبعات منفی فراوانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. برخی از این تبعات عبارتند از گسترش فساد و ارتشا در میان جامعه، تضعیف بخش خصوصی، کاهش درآمدهای دولت، کاهش اعتماد به بازارهای مالی و تقویت منابع و شبکه مالی مجرمین. این تبعات منفی موجب شده است تا دولتها همگام با سازمان‌های بین‌المللی درصدد مبارزه با آن برآیند.
برای این منظور گروه کاری اقدام مالی (FATF) که نهادی بین المللی است در سال 1989با هدف توسعه و گسترش سیاست‌های مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تشکیل شد، این گروه یک نهاد سیاستگذار است که در راستای انجام اصلاحات قانونی و حقوقی ملی در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم حرکت می کند.
یکی از اقدامات این نهاد تدوین و انتشار توصیه‌هایی است در رابطه با مبارزه با پولشویی و تروریسم که در سال 1990 اولین نسخه آن شامل 40 توصیه منتشر شد. پس از حادثه 11 سپتامبر این نهاد تعداد 9 توصیه دیگر به آن اضافه کرد.
در بند اول آن آمده است که کشورها باید براساس کنوانسیون‌های سازمان ملل در مورد قاچاق موادمخدر و داروهای روانگردان و نیز در مورد جرایم سازمان یافته (نظیر تروریسم) پولشویی را جرم بدانند.
در بندهای مختلف آن الزاماتی برای بانکها و موسسات مالی در نظر گرفته که برخی از آنها عبارتند از: تشخیص هویت کامل مشتریان و ثبت سوابق، پرهیز از ارائه خدمات به افراد ناشناس، مدیریت ریسک شخصیت‌های سیاسی، توجه به اقدامات ضدپولشویی بانکها و موسسات طرف معامله، توجه به پولشویی ناشی از فن‌آوری‌های جدید بانکی و نگهداری سوابق تمامی معاملات خصوصا رویدادهای کلان و پیچیده به مدت 5 سال.
همچنین در بندهای 26 تا 32 به بحث مقامات ذیصلاح، اختیارات و تکالیف آنها از جمله تاسیس واحد اطلاعات مالی، رسیدگی به اقدامات پولشویی و تامین مالی تروریسم توسط مقامات مذکور، اشراف اطلاعاتی بر فعالیت‌های پولشویی و تروریسم و همکاری بانکها و موسسات مالی با ناظران FATF و... پرداخته است.
در بندهای 33 و 34 در خصوص شفافیت توافقات و 6 بند آخر توصیه‌های 40 گانه در خصوص همکاری‌های بین‌المللی اعم از کنوانسیونها، کمک متقابل صرف نظر از نبود ارتکاب دوگانه جرم، توقیف و مصادره اموال حاصل از پولشویی و استرداد مجرمین تاکید شده است.
در 9 توصیه ویژه که بعد از حادثه 11 سپتامبر تدوین ومنتشر شد، تصویب و اجرای الزامات و قطعنامه‌های سازمان ملل، جرم انگاری، بلوکه و ضبط کردن دارائی‌های تروریستی، گزارشگری معاملات مشکوک مرتبط با تروریسم، همکاری‌های بین‌المللی گسترده، کنترل نقل و انتقالات وجوه نقدی و معاملات الکترونیک، کنترل نهادهای حقوقی غیرانتفاعی و جلوگیری از نقل و انتقال وجوه از طریق مرزها مورد تاکید قرار گرفته اند.
به هرحال حمایت‌های مالی از گروه‌های تروریستی به هر شکل و درهر کشوری انجام گیرد امری مذموم و غیر قانونی بوده و باید با آن برخورد دقیق و شفاف صورت گیرد. بدیهی است که برخورد با این فعالیت‌ها فقط برعهده سازمان‌های بین المللی نیست بلکه تمام واحدهای مسئول در درون کشورها از جمله بانکها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان مالیات، شرکت‌های پستی، بخش حمل و نقل و ترانزیت و مراکز اقامتی و رفاهی و ... می‌توانند به شناسایی این نوع فعالیت‌ها و دست‌اندرکاران آنها کمک داشته باشند. به امید روزی که ریشه تروریسم که قربانیان آن مسلمانان کشورهای منطقه از جمله ایران، سوریه و ... هستند، خشک شود.
6034
کپی شد
