کاهش سرانه مطالعه در کشور سالهاست به یکی از دغدغههای اصلی دوستداران عرصه فرهنگ تبدیل شده است و از این رو برخی نهادهای فرهنگی سعی بر آن داشتهاند تا با اجرای طرحهای تشویقی فرهنگ مطالعه را در بین اقشار مختلف جامعه افزایش دهند، در این میان نهاد کتابخانهها نیز با اجرای طرحهای مختلفی مانند عضوگیری رایگان در روزهایی خاص از سال، قفسه باز کردن مخزن کتابخانهها، اجرای طرح کتابخوان، برپایی ایستگاههای مطالعه در مکانهای پرتردد و طرحهای مختلف برای تشویق به اهدای کتاب از سویی سعی در جذب مخاطبان به کتابخانهها داشته و از سوی دیگر غنیسازی و دسترسی آسانتر به کتاب و کتابخوانی را مدنظر قرار داده است.
نکته مهم اینکه فضای نوساز و به روز کتابخانه در افزایش استقبال از کتابخانهها تاثیر بسزایی دارد به ویژه اینکه امروزه در جهان کتابخانهها تنها محلی برای امانت کتاب و یا کتابخوانی نیستند بلکه به تمام امکانات تفریحی و سرگرمی دیگر نیز مجهز هستند.
به گفته سرپرست کتابخانههای اصفهان این استان دارای ۱۸۰ کتابخانه نهادی و ۱۱۲ کتابخانه مشارکتی است که اغلب آنها نوسازی و یا بازسازی شده است.
در این میان در روزهای گذشته صحبتهایی مبنی بر تخریب کتابخانه امیرقلی به عنوان قدیمیترین کتابخانه اصفهان واکنشهای مختلفی را درپی داشته است، از سویی مسئولان بر ضرورت تخریب و ساخت دوباره این کتابخانه به دلیل نا ایمن بودن آن پافشاری میکنند و از سویی برخی مخاطبان قدیمی این کتابخانه از این امر ناراضی و دلگیر هستند.
فضای سالن مطالعه کتابخانه امیرقلی ایمنی لازم را نداشته است
در این ارتباط لیلی زوارهای یکی از اعضای کتابخانه عمومی امیر قلی امینی که حدود ۱۲ سال در این کتابخانه عضویت داشته است، از فضای نامناسب این کتابخانه سخن به میان میآورد که تاییدی بر لزوم بازسازی این کتابخانه است و به خبرنگار مهر میگوید: فضای سالن مطالعه این کتابخانه نامناسب بوده و ایمنی لازم را نداشته است.
او که معتقد است از زمانی که در این کتابخانه رفت و آمد دارم سه بار این کتابخانه را ترمیم کردهاند، ادامه میدهد: امروز بیش از دو تا سه ماه است که این کتابخانه را برای انجام امور تعمیرات تعطیل کردهاند و این در حالی است که مکانی، جایگزین برای اعضای کتابخانه تعیین نکردهاند.
این عضو کتابخانه امیر قلی امینی با اشاره به اینکه سه نفر از کتابداران کتابخانه امیرقلی امینی را به دیگر کتابخانههای شهر اصفهان منتقل کردهاند، تصریح میکند: این در حالی است که یکی از کتابداران این کتابخانه از صبح تا عصر در کتابخانه که به قول مسئولان نا امن است حضور یافته و هیچ فرد دیگری امکان ورود به این کتابخانه را ندارد.
وی با بیان اینکه بنا بر اظهارات کتابداران این کتابخانه قرار است کتابهای کتابخانه امیر قلی امینی به کتابخانههای مساجد اصفهان اهدا شود، ادامه میدهد: این در حالی است که ما همچنان سرگردان بوده و نمیدانیم باید برای مطالعه و دریافت کتاب به کجا مراجعه کنیم.
زوارهای همچنین با اشاره به اینکه تاکنون از کتابخانه طوقچی نیز بازدید داشته و این کتابخانه شرایطی وخیمتر از کتابخانه امیرقلی امینی دارد، ادامه میدهد: دیوارهای این کتابخانه تا نیمه نمدار است و هر آن احتمال ریزش دیوارها وجود دارد.
بخشی از انتقادها ناشی از حس نوستالژیک مخاطبان کتابخانه امیرقلی است
به نظر میرسد که بخشی از این انتقادها ناشی از احساسات مخاطبان قدیمی و حس نوستالژیک آنها از مراجعه به این کتابخانه و استفاده از منابع خوب این کتابخانه در طول سالیان متمادی باشد اما نباید فراموش کنیم که تکرار حادثه پلاسکو از مکانهای فرسوده دور نیست و بر این اساس توجه به ایمنسازی بناها بر هر مورد دیگر ارجح است ضمن اینکه منابع کتابخانه امیرقلی و صائب (در نزدیکی کتابخانه امیرقلی) نسبتا یکسان است.
کارگروه ویژه ساماندهی کتابخانههای فرسوده مصوب کرد کتابخانه امیر قلی امینی به عنوان تنها کتابخانه تخریبی اصفهان تعطیل و تخریب شود
در این ارتباط امیر هلاکویی، سرپرست کتابخانههای عمومی استان اصفهان با بیان اینکه کتابخانه امیرقلی امینی با قدمت ۵۰ سال، قدیمیترین کتابخانه استان اصفهان به شمار میرود، میگوید: این کتابخانه به دلیل مشکلات ایمنی حدود سه ماه است که تعطیل شده است.
کارشناسان ضرورت تخریب کتابخانه امیرقلی را تایید کردند
وی با بیان اینکه پس از حادثه پلاسکو، ایمنی کتابخانههای کشور با تشکیل کارگروه ویژه ساماندهی کتابخانههای فرسوده مورد ارزیابی قرار گرفت، اضافه میکند: بر اساس بررسیهای صورت گرفته توسط این کارگروه که متشکل از نماینده ستاد مدیریت بحران، شهرداری، کارشناسان عمرانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور بود مقرر شد که کتابخانه امیر قلی امینی به عنوان تنها کتابخانه تخریبی استان اصفهان تعطیل و تخریب شود.
سرپرست کتابخانههای عمومی استان اصفهان با اشاره به اینکه از زمان تعطیلی کتابخانه عضوگیری نداشتهایم، تصریح میکند: همکاران فعال ما در این کتابخانه نیز از این مکان منتقل شدهاند و هم اکنون هیچ کتابداری در این کتابخانه فعالیت ندارد، کتابهای کتابخانه نیز به طور موقت به دیگر کتابخانههای اصفهان منتقل شده است.
کتابخانه صائب جایگزین کتابخانه امیرقلی معرفی شده است
وی تاکید کرد: کتابخانه صائب به عنوان کتابخانه جایگزین برای اعضای کتابخانه امیرقلی معرفی شده است که از کتابخانههای نوساز و غنی اصفهان است و فاصله اندکی نیز با کتابخانه امیرقلی دارد.
هلاکویی با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان امکان بازسازی این کتابخانه وجود نداشته است، می گوید: بخشهایی از این کتابخانه از جمله سالنهای مطالعه طبقه بالا و مخزن اسناد این کتابخانه به دلیل عدم ایمنی پیش از این تعطیل شده بود.
وی با بیان اینکه برای تامین هزینههای مورد نیاز برای تعمیرات این کتابخانه رایزنیهایی را با خیران و معاون عمرانی فرمانداری اصفهان داشتهایم، میافزاید: دکتر زرگرپور، استاندار وقت نیز دستور مساعدت برای ساخت کتابخانه جدید امیر قلی امینی را صادر کرد.
سرپرست کتابخانههای عمومی استان اصفهان با اشاره به اینکه ظرف هفتههای آینده نیز کارگروهی در استان برای بررسی وضعیت کتابخانه امیرقلی امینی تشکیل خواهد شد، اضافه میکند: در این کارگروه نمایندگان ستاد مدیریت بحران استان، نماینده شهرداری، نماینده معاونت عمرانی فرمانداری اصفهان و نمایندهای از نهاد کتابخانههای عمومی استان اصفهان حضور خواهند داشت.
کتابخانه امیرقلی امینی در محل فعلی خودش بازسازی میشود
وی با اشاره به اینکه کتابخانه امیرقلی امینی در محل فعلی خودش بازسازی میشود، ادامه میدهد: البته بزرگترین مشکل کنونی ما برای اجرای این پروژه، بودجه است و امیدواریم با همکاری همه نهادها بتوانیم طی دو سال این پروژه را اجرایی کنیم.
هلاکویی تاکید میکند: در دو تا سه سال اخیر با عنایت استاندار سابق، فرمانداران اصفهان، معاون برنامه بودجه، هزینههای عمرانی خوبی دریافت و اکثر مشکلات عمرانی کتابخانهها و یا نیاز به تجهیزات رفع شده است.
درخواست تعمیر و بازسازی کتابخانه امیرقلی امینی به شهرداری ارائه نشده است
اما حمید عصارزادگان، مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه این کتابخانه تحت پوشش نهاد کتابخانههای استان اصفهان است، اظهار میکند: حدود شش ماه گذشته در قالب بازدیدهایی که از منطقه داشتم از این کتابخانه نیز بازدید کردم و شاهد فرونشست دو دیوار همراه با ترکهای بزرگی بودم.
وی افزود: به دنبال این بازدید از کتابدار فعال در این کتابخانه درخواست کردم که با مراجعه به شهرداری مجوز تعمیر این کتابخانه را دریافت کنند.
مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه ظاهراً بخشی از کتابخانه امیرقلی امینی در مسیر خیابانسازی در این منطقه قرار دارد، ابراز میکند: اجرای این خیابان در حال حاضر جزو اولویتهای شهرداری نیست.
اداره کتابخانههای عمومی اصفهان برای ترمیم کتابخانه امیر قلی امینی پیگیری نکرده است
وی با تاکید بر اینکه از شش ماه گذشته تاکنون و علی رغم اعلام همکاری از سوی شهرداری هنوز اداره کتابخانههای عمومی استان اصفهان برای ترمیم و یا دیگر اقدامات عمرانی برای کتابخانه امیر قلی امینی پیگیری نکرده است، میافزاید: با توجه به اخبار شنیده شده این کتابخانه بسته شده است و پیشنهاد میشود که مسئولان امر پیگیر ساماندهی این کتابخانه باشند.
عصارزادگان در ادامه با اشاره به اینکه چنانچه این کتابخانه تخریب شود، با توجه به اینکه بخشی از این پروژه در طرح اجرای پروژه شهرداری است امکان بازسازی آن دارای مباحث مختلفی است، میگوید: شهرداری آماده هرگونه همکاری برای تعمیر کتابخانه امیرقلی امینی است.
تعطیلی کتابخانه امیر قلی امینی بعد از بستن بودجه تملک و دارایی نهاد کتابخانههای استان
اما هلاکویی با تایید این مطلب که هنوز از شهرداری پیگیری در این زمینه انجام نشده است، ابراز داشت: بحث تعطیلی کتابخانه امیرقلی امینی بعد از بستن بودجههای تملک و دارایی نهاد کتابخانههای استان اصفهان انجام شده است، به همین دلیل امکان تغییر در بودجهها بسیار کم است و در بودجه امسال احتمال بازسازی این کتابخانه را نخواهیم داشت.
وی تاکید کرد: لازم است ابتدا از طریق حمایتهای خیران و یا استاندار و مسئولان اصفهان هزینه بازسازی این کتابخانه تامین شود و پس از آن به رایزنی با شهرداری که همیشه همکاری خود را برای بازسازی کتابخانهها اعلام داشته است، بپردازیم.
ضرورت نوسازی فضای کتابخانهها مطابق پیشرفتهای دنیای معاصر
به نظر میرسد نکته مهمی که در این میان مورد غفلت قرار گرفته است گسترش و نوسازی فضای کتابخانهها مطابق پیشرفتهای دنیای معاصر است به نوعی که در تمام دنیا کتابخانهها مجهز به کافیشاپ، کافی نت، فضای استراحتگاهی و امکانات رفاهی تفریحی است که در جذب مخاطبان به کتابخانهها بسیار تاثیرگذار است، موضوعی که در سالهای گذشته در صحبتهای مدیرکل کتابخانههای اصفهان نمود پیدا کرد اما تاکنون عملی نشده است، به گفته مسئولان کتابخانههای استان با توجه به میزان بودجه تخصیص یافته به امور فرهنگی هنوز امکان پرداختن به این مسئله فراهم نیست و موضوع بازسازی، نوسازی، تجهیز کامل کتابخانههای نهادی در کشور و اصفهان در اولویت است.
48