چند سالی است در کنار اقدامات نوآورانه فرهنگی، سنت " نذر کتاب " بین مردم اصفهان ترویج یافته است که تاثیر بسزایی در توسعه عدالت فرهنگی و دانایی در جامعه دارد.
به گزارش جماران، ایرنا نوشت: اصفهان با بیش از پنج میلیون نفر جمعیت و دارا بودن ۳۲۰ کتابخانه عمومی و مشارکتی در ۲۸ شهرستان؛ به گفته متولیان امر کتاب و کتابخوانی در جذب کتاب و تعداد کتابخانه در کشور پیشتاز است به گونه ای که ۵۰۰ هزار جلد کتاب در مدت سه سال در این استان جذب‌شده درحالی‌که این رقم در استان‌های دیگر حتی کمتر از یک‌صد هزار جلد اعلام‌شده است.
هم‌اکنون سرانه پیش‌بینی‌شده کتابخانه در کشور هشت مترمربع برای هر ۱۰۰ نفر جمعیت است که این سرانه در استان اصفهان با توجه به زیربنای ۱۴۴ هزار مترمربعی کتابخانه‌های استان، برای هر ۱۰۰ نفر جمعیت ۲.۵ مترمربع پیش‌بینی‌شده که از میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد.
نذر کتاب طرحی برای تامین منابع کتابخانه‌ای
پیشکسوت و کارشناس حوزه کتاب و کتابخوانی در اصفهان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در کنار تامین منابع کتابخوانی و توسعه فضای کتابخانه‌ها، طرح‌های مختلفی از جمله نذر کتاب با توجه به شرایط سخت اقتصادی و ناتوانی برخی خانواده‌ها برای خرید کتاب در استان اجرا شده است.
امیر هلاکویی مهمترین هدف در اجرا و پیاده‌سازی این طرح را تقویت فرهنگ اهدای کتاب در جامعه عنوان کرد و افزود: یکی از بسترهای توسعه کتابخوانی و مطالعه، امکان دسترسی عمومی برای افراد است.
وی اظهار داشت: این نذر فرهنگی می‌تواند در تامین غذای روح بشر و جامعه بسیار تاثیر گذار باشد و همگان بدون هیچ محدودیتی میتوانند در این کار نیک سهیم باشند.
سرپرست سابق کتابخانه‌های عمومی اصفهان افزود: با توجه به جمعیت استان و استاندارد جهانی که به ازای هر شهروند چهار کتاب باید در کتابخانه‌ها باشد؛ باید منابع کتابخانه‌ای افزایش داده شود و به این منظور اجرای طرح نذرکتاب یکی از راهکارها برای تامین این منابع است.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح شهروندان بدون هرگونه محدودیتی میتوانند کتاب‌های خود را به کتابخانه‌های عمومی اهدا و قبض رایگان عضویت در کتابخانه‌ها را دریافت کنند.
طرح "مبادله کتاب شهروند" سنت اهدای کتاب
رئیس اداره امور کتابخانه‌های شهرداری اصفهان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: نذر کتاب در کتابخانه‌های شهری این منطقه در قالب طرحی با عنوان "مبادله کتاب شهروند" صورت می‌گیرد که شهروندان کتاب‌هایی را که در گذشته مورد مطالعه قرار داده‌اند و نیازی به آن ندارند را به کتابخانه‌ها اهدا و در عوض آن یک جلد کتاب مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
مرضیه اربابان با بیان اینکه کتابخوانی و مطالعه تاثیر شگرفی در ارتقای فکری و فرهنگی جامعه دارد، افزود: با اجرای طرح‌هایی همانند نذر کتاب سعی می‌شود تا دانش و فرهنگ جامعه بیش از پیش ارتقا یابد.
وی خاطرنشان کرد: این طرح با استقبال بسیار مردم مواجه شده است و سالانه کتاب‌های بسیاری از سوی افراد فرهنگی و اهل مطالعه به کتابخانه‌ها برای در اختیار گذاشتن افراد علاقه‌مند ولی دارای ناتوانی مالی اهدا می‌شود.
وی نذر کتاب را رویکری ابتکاری دانست که مورد استقبال مطلوب مردم اصفهان قرار گرفته و بخشی از منابع کتابخانه‌های استان را نیز تامین می‌کند.
رئیس اداره امور کتابخانه‌های شهرداری اصفهان افزود: در زمان حاضر شهرداری بیش از ۷۰ سالن مطالعه و کتابخوانی در موضوعات حقوق، ورزش، ادبیات، هنر، رسانه، سلامت، ورزش و رسانه و همچنین کتابخانه های تخصصی برای کودکان و بانوان دارد.
وی همچنین به وجود یک کتابخانه دیجیتال در محل کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان اشاره کرد که کتاب‌های نفیس و گویا، اسناد تاریخی، کتاب‌های چاپ سنگی، نسخه‌های خطی، فارسی، لاتین و عربی، مقالات هنر و اصفهان‌شناسی در آن با هدف کاهش هزینه و زمان کاربران و دسترس‌پذیربودن منابع کمیاب ارائه می‌شود.
اربابان با اشاره به طرح‌های ویژه شهرداری برای دسترسی مردم گفت: می‌توان در این زمینه به طرح "پیک دانایی" اشاره کرد که ویژه گروه سنی سالمندان و افراد ناتوان جسمی است که با عضویت در این طرح بدون مراجعه به کتابخانه، کتاب مورد دلخواهشان از طریق تماس تلفنی برای آنها ارسال می‌شود.
به‌روز رسانی یک ششم منابع کتابخانه‌ای اصفهان با نذر کتاب
ر ئیس امور کتابخانه‌ها و کتابخوانی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی اصفهان گفت: یک ششم منابع کتابخانه‌های عمومی استان از طریق اهدای کتاب از سوی اعضا، مردم و ناشران به‌روزرسانی شده است.
محسن شمس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در سال‌های اخیر چهار دوره جشنواره اهدا و نذر کتاب با عنوان "بحارکتاب، انوار دانایی" به مناسبت بزرگداشت علامه مجلسی برپا و در هر دوره حجم بالایی از کتاب‌های اهدایی مردم به این نهاد در کتابخانه‌های مناطق محروم استان توزیع شده است.
وی اظهار داشت: این طرح سه هدف عمده شامل ترویج فرهنگ اهدای کتاب بین مردم، تامین منابع کتابخانه به ویژه در مناطق دورافتاده و محروم استان و افزایش فعالیت‌های ترویجی مانند معرفی کتاب در راستای شناخت بیشتر شخصیت علامه مجلسی را دنبال می‌کند.
وی با بیان اینکه شخصیت ممتاز علامه مجلسی محور اصلی این جشنواره است و بر این اساس هدف عمده این طرح شناخت بیشتر شخصیت این عالم بزرگوار شیعی است، بیان داشت: معروف ترین اثر علامه مجلسی بحارالانوار است که در این کتاب مجموعه بزرگی از احادیث را جمع آوری کرده است.
رئیس امور کتابخانه‌ها و کتابخوانی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی اصفهان افزود: در طرح نذر کتاب شهروندان میتوانند کتاب‌هایی را که خوانده شده یا برای آنها قابل استفاده نیست، اهدا کنند.
وی یادآور شد: در زمان حاضر علاوه بر وجود ۲۹۴ کتابخانه نهادی، مشارکتی و مستقل، نهادها و دستگاه‌های مختلف نیز دارای کتابخانه هستند.
اجرای طرح نذر کتاب نذر اندیشه در مدارس اصفهان
برای تقویت کتابخانه‌های مدارس و توسعه فرهنگ کتابخوانی، اداره فرهنگی هنری آموزش و پرورش استان اصفهان نیز با همکاری دانش‌آموزان، اولیا آنها و نهادهای فرهنگی، طرح "نذر کتاب، نذر اندیشه" را برگزار می‌کند.
رئیس اداره فرهنگی هنری، اردوها و فضاهای پرورشی اداره‌کل آموزش و پرورش اصفهان افزود: سنت‌های مختلفی بین مردم ایران رواج داشته که هر یک از آنها ریشه در اعتقادات و فرهنگ مردم این مرزوبوم دارد؛ یکی از این سنت‌ها، سنت حسنه "نذر" است که از دیرباز جایگاه ویژه‌ای در بین مردم کشور داشته است.
مرتضی شکری افزود: یکی از نذرهایی که می‌تواند در تأمین غذای روح افراد جامعه تأثیرگذار باشد "نذر کتاب" است، این نوع نذر علاوه بر ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی می‌تواند با در اختیار قراردادن کتاب‌های مفید در اعتلای آگاهی افراد جامعه به‌ویژه دانش‌آموزان تأثیرگذار باشد و افراد میتوانند با مطالعه یک کتاب برخی از مشکلات فرهنگی و اجتماعی خود را حل کنند.
وی با اشاره به افزایش قیمت کتاب و نبود بودجه برای خرید و اختصاص کتاب به مدارس اظهار داشت: در این طرح قرار است با کمک اولیا و دانش‌آموزان داوطلب و علاقه‌مند، هر دانش‌آموز، کتاب‌های مطالعه شده و بدون استفاده در منزل را به مدرسه محل تحصیل خود هدیه کند و مسئولان مدارس کُتب مناسب با هر پایه و دوره تحصیلی را در کتابخانه‌های آموزشگاهی و کلاسی مدرسه خود، تفکیک و تقسیم‌بندی می‌کنند.
رئیس اداره فرهنگی هنری، اردوها و فضاهای پرورشی آموزش و پرورش استان اصفهان افزود: با تشکیل کمیته‌هایی در سطح نواحی و مناطق ۴۱ گانه آموزش و پرورش استان اصفهان، کتاب‌های مازاد در هر دوره تحصیلی به اداره آموزش و پرورش منطقه تحویل داده می شود تا به مدارس نیازمند ارسال و کتاب‌های اضافه در سطح استان همراه با کتاب‌های اهدایی از افراد و نهادهای فرهنگی به مدارس عشایری اهدا شود.
وی از افراد خیر، اشخاص حقیقی و حقوقی، نهادها و دستگاه‌های فرهنگی خواست با مشارکت در این حرکت فرهنگی سهمی در نذر اندیشه داشته باشند و کتاب‌های خود را به نزدیک‌ترین مدرسه محل زندگی خود هدیه کنند.
