علم نمادی از حضرت عباس علمدار کربلاست و مردم پنجه یا انگشتان باز دست منقوش برروی علم را نشان پنج تن آل عبا می دانند.
در مراسم علم بندان که همزمان با نخل‌گردانی آغاز می شود اغلب بانی و علمچی دارند که علم دار محسوب می شود و این کار به طور موروثی از پدر به پسر بزرگتر خانواده می رسد و نسل به نسل می‌چرخد.
علم چوب ۲ متری است که راس آن تیغه فلزی از جنس برنج و مزین به اسماء مذهبی است و سرتاسر آن را با پارچه های مشکی به نشانه عزا و سبز به نشانه مظلومیت حضرت عباس و سرخ به نشانه شهادت سالار شهیدان دشت کربلا می پوشانند.
علم نمادین در روز تاسوعا به نشانه رشادت سقای کربلا در میان عزاداران به حرکت در می آید.
آیین سنتی مذهبی عَلَم گردانی درخور و بیابانک قدمتی بیش از ۴۵۰ سال دارد که همزمان با روز تاسوعای حسینی طبق آداب و رسوم سنتی اجرا می‌شود.
به هنگام برگزاری این آیین سنتی مذهبی، عطر و دود اسپند در کوچه و ورودی خانه‌ها به مشام می رسد و اهالی محله با اسپند و گلاب و آب به استقبال عَلَم می‌روند.
مردم خور و بیابانک از سالیان دور همچون گذشتگان خود از آغاز محرم با برگزاری مراسم مختلف نسبت به سالار شهیدان ابراز اردات و محبت می کنند و به عزاداری می پردازند.
سوگواری برای امام حسین ( ع ) و یاران باوفایش در شهرستان خور و بیابانک در فرهنگ مردم جاری است، در آب خوردن مردم از لب تشنه امام حسین (ع) یاد می کنند، در دیدارها بر امام حسین (ع) سلام می فرستند و در عهد بستن‌ها از حضرت عباس ضمانت می طلبند و در عزاها، سوگواری‌ها امام حسین (ع) را محور قرار می‌دهند.
دو علم در خور هست که در بالای یکی نشانه یک دست و دیگری علامتی اسلیمی است با دو برگ تنه چوب، عَلَم را را پارچه و دستمال های ابریشمی سیاه می‌بندند.
طوق یا سر یکی از علم ها نقش تاج مانند است که آنها بنابر نوشته روی آن، این علم را سید رضا فرزند سید شهاب موسوی خوری در سال ۹۸۳ قمری وقف حسینیه خور کرده است.
علم‌گردانی در خور و بیابانک موروثی است که بیشتر سادات عبادی و موسوی و آل داود این آیین را انجام می‌دهند.
هرساله در تاسوعای حسینی علم توسط سادات برای تبرک به منازل اهالی شهر خور برده می‌شود.
در روز پنجم محرم که سادات و اهالی شهر برای نخل آرایی در حسینیه خور گرد هم می‌آیند، «علم» ها نیز همراه با نخل آرایش می شوند و با پارچه های رنگین قیمتی پوشیده می‌شوند.
از قدیم رسم بر این بوده که شب ششم محرم پس از چاووشی در حسینیه، عده ای برای عرض تسلیت و انتقال علم‌ها، به منزل یکی از خادم حسینیه می روند و همراه با سلام و صلوات علم را برای عزاداری به حسینیه می‌آورند.
در روز تاسوعا مردم شهر با نظافت خانه و آب و جارو کردن درب منزل به استقبال علم می‌نشینند.
گروه هایی جداگانه این علم ها را خانه به خانه می‌برند، صاحب خانه، علم را به تبرک در خانه می‌گرداند و پس از زیارت پارچه‌های رنگی و زینتی علم ها را در روز تاسوعا باز می کنند و برای شرکت در مراسم عزای سالار شهیدان آنها را سیاه پوش می کنند.، توقه آن را با آب و گلاب شستشو می‌دهد و اهل خانه از آن آب به عنوان تبرک و شفا می نوشند و گروه علمدار توسط صاحب خانه پذیرایی می‌شوند.
در خور وقتی علمداران کوچه به کوچه و خانه به خانه می روند این بیت را می‌خوانند: « ای شام رو سیه به چه رو می شوی سپید ---- فردا حسین تشنه جگر می شود شهید»
و چون وارد خانه ای می شوند می گویند: « گشاده باد به دولت همیـشه این درگاه---- به حق اشهدان لااله الاالله » و در پایان پارچه های رنگی و زینتی علم‌ها را در روز تاسوعا باز می‌کنند و برای شرکت در مراسم عزای سالار شهیدان سیاه پوش می‌کنند.
خور و بیابانک در ۴۵۰ کیلومتری شرق مرکز اصفهان قرار دارد.
۹۸۶۰/ ۶۰۲۲
