گردشگری عشایری در استان اردبیل با احیای سنت‌های ماندگار جامعه عشایری حال و هوایی متفاوت یافته هر چند که بخشی از زوایای آن هنوز مغفول مانده است.
به گزارش ایسنا، منطقه اردبیل، جامعه عشایر شاهسون استان اردبیل که به شکل پراکنده در مناطق مختلف این استان سکونت دارند با برخورداری از شرایط زندگی سنتی و گاه بی‌نظیر در سطح ملی و جهانی می‌تواند نقطه حضور گردشگران و علاقمندان به آداب و سنن طبیعی و سنتی باشد که با مشاهده این جاذبه‌ها بتوانند سیاحتی ماندگار داشته باشند.
کوچ‌نشینان شاهسون با دیرینگی صدها سال حضور در دشت‌ها و دامنه‌های کوه سبلان و منطقه مغان از دیرباز در عرصه‌های اقتصادی و حضور پررنگ در صحنه‌های دفاع از کیان و مرز این کشور نقش آفرینی داشتند به طوری که جمعیت عشایری استان اردبیل متشکل از دو ایل شاهسون و قره‌داغ و طوایف متعدد بیش از 66 هزار و 521 نفر از جمعیت استان را شامل می‌شود که این تعداد عشایر در 572 قشلاق، 7 زیست بوم، 22 کانون توسعه و یک هزار و 527 ابه زندگی می‌کنند.
دشت حاصلخیز مغان و دامنه‌های سبلان در دو نیم سال پذیرای عشایر شاهسون است که به صورت کوچرو سعی می‌کنند نیمی از سال را در ییلاقات و نیم دیگر را در قشلاقات سپری کنند که کوچ بهاره معمولا با گذشت 45 روز از بهار شروع و کوچ پائیزه نیز از اواخر شهریورماه تا اواسط آبان ماه ادامه پیدا می‌کند.
زیبائی‌های عشایر شاهسون در دید گردشگران
در کنار معیشت عشایر شاهسون که متکی به دامداری و استفاده از مراتع ییلاقی و قشلاقی است گردشگران با حضور در این مناطق می‌توانند از نزدیک با تولید شیر و فرآورده‌های لبنی و صنایع دستی به صورت زنده و از نزدیک آشنا شوند که به طور فراگیر عشایر استان اردبیل با داشتن 1.4 میلیون واحد دامی در 591 هزار هکتار مراتع اقدام به تالیف دام خود می‌کنند و سالانه با تولید 43 هزار تن شیر، 10 هزار تن گوشت و یک هزار و 515 تن پشم بخش عمده‌ای از مصرف محصولات پروتئینی را تامین می‌کنند.
اما مسکن ایل شاهسون نیز که به نام آلاچیق معروف است محل حضور گردشگران و مسافران نوروزی است که سعی می‌کنند از این پوشش بی‌نظیر که از نمد و پشم حلاجی شده گوسفندان درست شده از نزدیک بازدید کرده و حتی دقایقی را در داخل آن ایام خوش بهاری را سپری کنند.
در کنار آلاچیق مسکن دیگر شاهسون کومه است که مسکنی طوسی و به شکل دالان که با استفاده از چوبوق‌های جنگلی عمدتا بدون تلاش و صیقل و همچنین نمدهای مستعمل برای پوشش ظاهری آن درست کرده‌اند که خود از زیبائی خاصی برخوردار است.
پوشاک شاهسون نیز که دارای ترکیب متفاوتی است جذاب برای گردشگران بوده به طوری که مردان شاهسون لباس‌های خاص خود را به تن می‌کنند که ترکیب آن در زمستان و تابستان با انواع کلاه و کفش متفاوت است.
اما الگوی ترکیبی سنتی لباس زنان عشایر 9 تکه و شامل کوینک، تومان، یایلیق، الین یایلیق، آراخچن، یل، جلقا، جوراب و باشماق است که در نوع پوشش عشایر سطح کشور بی‌نظیر محسوب می‌شود.
موسیقی متداول در میان عشایر شاهسون موسیقی عاشیقی است که عاشیق‌ها راوی فرهنگ شفاهی، تاریخ و بیانگر حماسه‌ها، رزم‌ها و رویدادهای مهم تاریخی ایل در منطقه آذربایجان هستند به طوری که این نوع موسیقی را در جشن‌ها و سرودهای ملی و مذهبی، عروسی‌ها، تعزیه و لالایی مادران و یا نی‌لبک چوپانان می‌توان شنید.
صنایع دستی ایل شاهسون از چنان غنای فرهنگی و تمدن برخوردار است که هر قطعه آن به تنهایی می‌تواند معرف فرهنگ و تمدن باشد.
از مهمترین صنایع دستی عشایر می‌توان به ورنی، جاجیم، گلیم، فرش، خورجین، قالی، قالیچه، شال گردن، کلاه و ... اشاره کردانتهای پیام
