همایش "عرفان عاشورا" با محوریت دعای عرفه در تالار شهید آیت الله مصطفی خمینی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی با حضور اساتید،علما و دانشجویان آغاز به کار کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،آیت الله "عباسعلی روحانی" رئیس پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی ضمن خیر مقدم به مهمانان و عاشقان اهل بیت در انجمن عرفان اسلامی واین همایش گفت:" دعای عرفه چشمه جوشان معرفت الهی است. این دعا نخستین بار توسط فقیه،ادیب و زاهد گرانقدر ،مرحوم رضی الدین علی بن طاووس در کتار "اغوال الاعامل" نقل شده و کسی قبل از ایشان این متن را در کتابی ذکر نکرده است."
وی در ادامه گفت:"مرحوم ابن طاووس ازعالمان نیمه دوم قرن ششم و کتاب ایشان "اغوال الاعمال" گنجینه ای ازمعارف اهل بیت است. پس از ایشان با فاصله ای بیش از 200 سال مرحوم"شیخ ابراهیم کفعمی" در قرن دهم این دعا را نقل کرده اند. در نهایت مرحوم علامه مجلسی مجددا به نقل و بازخوانی آن پرداخته اند. مرحوم علامه مجلسی از ایشان نقل کرده اند:در حاشیه کتاب "البلد الامین" (کتاب دعای شیخ کفعمی)اشاره می کند،این متن را "بشرو بشیر"فرزندان غالب اسعدی کوفی، همراه سید الشهداء در سفر حج،به اتفاق جمعی از یاران امام حسین(ع) در جهت چپ کوه عرفه و رو به خانه خدا این متن خوانده شده است. این متن به دلیل طولانی بودن دوباره توسط حضرت امام حسین (ع)بازخوانی شده است و به همین دلیل یاران امام آنرا مجددا بازنویسی کرده اند. در کتابهای دیگر نام از "بشر و بشیر" ذکر نشده است.اما به نقل از "ابن عقیل "پدر آنها غالب اسعدی از یاران پیامبر بوده است. علیرغم تلاش های فراوان هنوز دقیقا مشخص نشده است که چه کسی این متن را از بشرو بشیرگرفته وبه رضی الدین علی بن طاووس در قرن ششم رسانده است."
وی با خاطرنشان کردن فقدان برخی از کتابهای عرفانی افزود:"قسمت دوم دعای عرفه،پس از آیه (یارب یارب یارب الهی ان فقیر فی عنا و کیف الا اکنو فقیرا...)شروع می شود،که در برخی از نقل ها وجود ندارد،در بعضی از نسخه های قدیمی اقبال نیز این قسمت از متن نقل نشده است.بنابراین همچنان پیگیری اسناد این دعا ادامه دارد،بسیاری از کتاب هایی که حاوی مضامین عرفانی بوده از بین رفته است ."
وی در ادامه گفت:"به نقل از یکی از مشایخ،آیت الله العظمی بروجردی به دنبال کتابی از شیخ صدوق بودند و با اشاره به اهمیت کتاب فرمودند:اگر این کتاب پیدا شود درسرنوشت فقه شیعه تاثیر فراوانی خواهد گذاشت.ایشان متوجه شده بودند که این کتاب در برخی از کتابخانه های هند وجود دارد."
وی همچنین در باره ویژگی دعای عرفه گفت:"دو ویژگی دعای عرفه ما را ازسند بی نیاز می کند:
" شهرت دعای عرفه،همه بزرگان شیعه،آنان که اهل تحقیق هستند در برابر این دعا خاضعانه تسلیم شدند.نظیراین دعا، در دعای کمیل حضرت علی (ع )نیز وجود دارد.دومین ویژگی ،متن بلند و طولانی این دعا است،این متن در قد و قامت انبیا و اولیا توصیف شده است."
آیت الله روحانی اضافه کرد :"بلندی متن گویای قطعیت صدور است. در روایات و احادیثی که در فقه برای حکم حرمت مورد استفاده قرار دهیم،به گفته نجاشی(رجال شناس معروف شیعه) بر می خوریم. وی چنین نقل کرده است"آنکه این روایت را نقل کرده ،مورد اعتماد است.از گفته نجاشی اطمینان می یابیم که این متن از امام صادق(ع) صادر شده است. مرحوم آیت الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی در یکی از درسهای اخلاق فرمودند:(طریقی به شما می آموزم که اگر عمل کنید،هیچ نیازی به بررسی احادیث ندارید) بنابراین بلندی و نورانیت متن دعای عرفه،با توجه به فهم و درک انسان به شناخت بدون سند آن کمک می کند."
وی افزود:"ناقل این متن که آن را به امام سید الشهدا نسبت می دهند تا به اطمینان نرسیده باشد،چنین حرفی را نمی زند. علی بن طاووس از بزرگانی است که علامه حلی سر کلاس او بزرگ شده است. ابن طاووس زاهدی دقیق است و بدون سند این دعا را به سید الشهدا و خواندن آن را در روز عرفه نسبت نمی دهد."
وی در پایان گفت:"هر کس به اندازه فهم و درک خودش از چشمه جوشان دعای عرفه بهره می گیرد. در این دعا جنبه های عرفانی ،معرفت شهودی و سیاست وجود دارد."
