"امام خمینی (س) که انقلاب بزرگی را رهبری و نظام جمهوری اسلامی را پایه گذاری کرد، در کنار شخصیت بی بدیل مبارزاتی ، عالمی برجسته و فقیهی ژرف اندیش است؛ به گونه ای که مبارزات او علیه رژیم فقه » جائر پهلوی و نیز تأسیس و بنیانگذاری نظام اسلامی، برخواسته از اوست. او از جایگاه یک فقیه و مرجع به مبارزه با طاغوت فتوا « الحکومة »داد و مبارزات مردم مسلمان را رهبری نمود و نظام جدید را پی ریزی کرد."
چاپ اول کتاب "قاعدة لاضرر از نگاه امام خمینی(س)" نوشته ابوالقاسم رشیدپور، توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در مقدمه این کتاب آمده است: "امام خمینی (س) که انقلاب بزرگی را رهبری و نظام جمهوری اسلامی را پایه گذاری کرد، در کنار شخصیت بی بدیل مبارزاتی ، عالمی برجسته و فقیهی ژرف اندیش است؛ به گونه ای که مبارزات او علیه رژیم فقه » جائر پهلوی و نیز تأسیس و بنیانگذاری نظام اسلامی، برخواسته از اوست. او از جایگاه یک فقیه و مرجع به مبارزه با طاغوت فتوا « الحکومة »داد و مبارزات مردم مسلمان را رهبری نمود و نظام جدید را پی ریزی کرد.از توفیقات بس بزرگ این فقیه فرزانه، نگارش کتاب های متعدد و پرارزش فقهی و اصولی است . ایشان یک دوره کامل از مباحث اصول فقه را به هنگام تدریس خارج اصول در سال های اقامت در قم در حوزه علمیه این شهر برای صده ا طلبة فاضل، به رشته تألیف و نگارش درآوردند.حضرت امام اهتمام به ارائه بحث های روشمند و پرهیز از خلط مباحث و علوم داشتند و بر همین اساس به هنگام درس و نگارش به قاعدة لاضرر از نگاه امام خمینی(س) مباحث اصول، بحث طلب و اراده را که خارج از مباحث اصولی می دیدند، به صورت رساله ای مستقل نوشتند و هم این کار را به هنگام انجام دادند و آن را رساله ای « قاعدة لاضرر » تدریس و نیز نگارش مستقل قرار دادند . چنان که در این کتاب نظریه و دیدگاهی متفاوت از نظریه « لاضرر » حضرت امام در مسأله مشهور فقهاء و اصولیون ارائه داده است.پر پیداست که اتخاذ مبنای متفاوت، فتاوی و آثار متمایزی در پی خواهد داشت، که به هنگام بحث و تحقیق و بررسی رخ می نمایند. درک تاب پیش رو محقق ارجمند جناب حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم رشیدپور در بحثی تطبیقی به بررسی و مقایسه نظریه حضرت امام(س) با نظریه مشهور پرداخته و آثار و پیامدهای آن را برشمرده است."
همچنین در مقدمه نویسنده آمده است: "می توان گفت بخش مهمی از احیای دین و حکومت اسلامی و نعمت های فراوان آن در کشور ما مرهون اندیشه های حضرت امام خمینی; است . معظم له در رشته های مختلف علوم اسلامی، همچون : فلسفه، کلام، عرفان، اخلاق، ادبیات، تفسیر، حدیث و اصول فقه، از تبحر خاصی برخوردار بودند؛ اما با این وجود، محور اساسی اندیشه های ایشان را مسائل فقهی تشکیل می داد. تا آن جا که شاید بتوان گفت، نگاه خاص امام ; به فقه و برداشت و تلقّی ایشان از دستورات دینی منشأ انقلاب و تأسیس حکومت اسلامی در ایران شد . ایشان رسالت فقه را، ادارة زندگی فردی و اجتماعی انسان فقه، تئوری واقعی و کامل اداره » : می داند و در این باره چنین می فرماید 1.« انسان از گهواره تا گور است از این رو، بررسی نظریات و آرای حضرت امام (س) در مسائل فقهی و کاوش در مبانی فقهی ایشان به عنوان احیاگر فقه در ادارة امور اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ( صحیفه اما،م ج 21 ، ص 289)"
در این میان، یکی از بحث ها و قواعد مهم فقه که منشأ بسیاری از احکام و دستورات دینی است . و چگونگی موضع فقیه نسبت به آن در است . اندیشمندان و « قاعدة لاضرر » ، صدور فتاوایش تأثیر بسزایی دارد. فقیهان در این قاعده نظریات گوناگونی ارائه کرده اند، به ویژه حضرت امام خمینی; که در این بحث از دیدگاه نو و متفاوتی برخوردار است. از موضوعاتی است که همة انسان ها در سرتاسر « ضرر » از طرفی زندگی، دائماً با آن مواجه اند و فقه اسلام، نمی تواند در مقابل آن موضع اساسی و عامی نداشته باشد.
از این رو، بر آن شدیم، به یاری خداوند منّان و عنایت أولیای معصومین، پژوهشی در حد بضاعت، در این مهم انجام دهیم . تا سهم ناچیزی از رسالت بزرگی که در شناخت دیدگاه های امام خمینی و تجلیل از مقام علمی ایشان بر عهده است را ادا نماییم . امید است مورد قبول حق قرار گیرد و هدیه ای باشد به روح ناظر و شاهد او که پرچمدار حکومت بزرگ اسلامی در جهان معاصر است.
این کتاب مشتمل بر شش فصل است:
فصل اول : از آن جا که لاضرر به عنوان یک قاعده فقهی مطرح است و بر اساس دیدگاه مشهور از احکام ثانو یه و حاکم بر احکام اولیه است، اما طبق دیدگاه های دیگر یا حکم وضعی است که اثبات ضمان می کند، یا حکم تکلیفی و از محرمات شرعیه است و یا حکم حکومتی، از این رو در مقدمه بحث به تعریف قاعده فقهیه و تفاوت آن با مسأله اصولی و شرعی، حکم اولی و ثانوی، حکم تکلیفی و وضعی، حکم حکومتی و ... مقدمه مؤلف و نیز به تبیین محلّ اختلاف فقها در مبحث لاضرر پرداخته شده است.
فصل دوم: چون جمله لاضرر و لاضرار، بر گرفته از روایاتی است که از پیامبر 6 صادر شده است، در این فصل به بررسی متن و سند این روایات پرداخته می شود.
فصل سوم: بعد از آن که ورود این جمله از پیامبر 6 در فصل اول به اثبات رسید، از آ ن جا که شناخت مفهوم مفردات جمله در فهم صحیح «لاضرر و لاضرار » معنای آن نقش بسز ایی دارد در این فصل معنای مفردات در لغت و دیدگاه فقها بیان می شود.
فصل چهارم: بعد از بحث از مفردات در این فصل به مفاد جمله و مراد جدی پیامبر 6 از آن و مهم ترین دیدگاه ها در این زمینه پرداخته و سپس دیدگاه خاص حضرت امام ; به طور مفصل بیان گرد یده و بررسی شده است. این فصل مهم ترین فصل رساله است.
فصل پنجم: پاسخ به پرسش هایی است که تحت عنوان تنبیهات لاضرر مطرح می شود. البته تنها تنبیهاتی مورد بحث قرار گرفته است که حضرت امام ; به آن ها پرداخته اند و به تنبیهاتی که سایر فقها ذکر
کرده اند، فقط اشاره شده است.
فصل ششم : در این فصل به پاره ای از موارد کاربرد و مصادیق لاضرر پرداخته شده و به تطبیقات این قاعده در فقه از دیدگاه مشهور و سپس به بعضی از فروع فقهی بر اساس دیدگاه حضرت امام ; اشاره شده است.
چاپ اول این کتاب در 1000 نسخه و با قیمت 21000 ریال توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) منتشر شده است.
