رحیم شهرتی فر روز چهارشنبه در گفت و گوی اختصاصی با ایرنا با بیان اینکه منظور از مشارکت سیاسی، دخالت آحاد جامعه در اداره امور جامعه به شیوه های گوناگون مخصوصا بطریق برگزاری انتخابات است، گفت: مشارکت سیاسی به این معنی نیست که اداره امور به حزب و گروه مشخصی سپرده شود.
وی ایفای نقش و دخالت آحاد مردم در سرنوشت خود را لازمه شکل گیری جامعه مدنی دانست و گفت: انتخابات یکی از نمادهای بارز این جامعه است که مردم با مشارکت خود خواسته اکثریت را مطرح می کنند و بر صدر می نشانند.
شهرتی فر خاطرنشان کرد: در جوامعی که آزادی های قانونی تحدید شده باشد و عده مشخصی به هر ترتیبی حاکم بر سرنوشت مردم شده و تصمیم سازی و تصمیم گیری را برعهده بگیرند، مشارکت سیاسی معنا نخواهد داشت.
وی در پاسخ به این پرسش که عناصر اصلی مشارکت چیست، اظهار کرد: در قدیم با توجه به کوچک بودن جوامع، دموکراسی حضوری و مستقیم شهروندان مطرح و ممکن بود و امکان اخذ رای حضوری حاضرین وجود داشت، اما با بزرگ شدن جامعه، ساز و کار مشارکت مردم الزاما باید تغییر می کرد.
فرماندار تبریز با اشاره به تنوع نظام های سیاسی، ادامه داد: در نظام های ریاستی و پارلمانی، مشارکت از طریق رای مستقیم مردم یا به واسطه شورا های منتخب از طرف مردم ممکن می شود.
وی اظهارکرد: موضوع مهم، دخالت مردم در جابجایی صاحبان قدرت است که از طریق انتخابات و بطریق گزینش مردمی میسر می شود.
شهرتی فر گفت: در نظام های استبدادی مانند حکومت فعلی عربستان سعودی و دیگر نظام های سلطنتی، حاکمیت توجهی به ضرورت مشارکت مردم در امور جامعه احساس نمی کند و امور جامعه با فرامین حاکم اداره می شود.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که مشارکت مردم در امور جامعه عینیت پیدا می کند، نیازمند اخذ رای و نظر مردم و به رسمیت شناختن این آرا هستیم.
فرماندار تبریز با بیان اینکه در برخی نظام های شورایی معتقد به انجام مشورت و اخذ رای مردم هستند ولی تصمیم گیرنده یک نفر یا یک جمع مشخص هستند، خاطرنشان کرد: زمانی مشارکت مردم در امور جامعه عینیت پیدا می کند که آرای مردم به رسمیت شناخته شود.
وی با اشاره به اینکه رویکرد شورایی در امور روزمره جامعه می تواند کارساز باشد، گفت: رای مردم تزئینی و به منظور عوام فریبی نیست.
شهرتی فر با بیان اینکه با مشارکت در انتخابات، نظر مردم برای مدت معینی ساری و جاری می شود، گفت: این محدودیت زمانی به این منظور است که اگر عملکرد افراد منتخب رضایت بخش نباشد مردم امکان تغییر نظر خود را داشته باشند.
وی با بیان اینکه بشر همواره از استقرار مجدد دیکتاتوری واهمه دارد، گفت: برای همین است که اداره امور باید به مدت مشخصی در دست افراد باشد.
فرماندار تبریز در پاسخ به این پرسش که مفهوم مشارکت از چه زمانی وارد مباحث سیاسی شده است، گفت: مبانی این مفهوم به معنی محدود کردن قدرت و برپایی نظامهای شورایی به تمدن باستانی سومر و بین النهرین بر می گردد که از آن طریق به تمدن یونان باستان انتقال یافته و در عصر جدید هم از قرون هفدهم و هجدهم میلادی و پس از انقلاب فرانسه مفاهیمی مانند برابری، برادری و آزادی و سپس حقوق بشر در جوامع غربی مطرح شد.
شهرتی فر گفت: در کشور ما علیرغم اینکه موضوع مشورت ریشه دینی و قرآنی دارد، اما با کمال تاسف قرن های متمادی کشور ما به شکل شاهنشاهی و مطلق العنان بدست سلاطین و شاهان اداره می شد و شاه خود را مالک الرقاب و مردم را رعایای فاقد هیچگونه حقی تلقی می کرد.
وی با اشاره به اینکه به دنبال گسترش آگاهی های مردم از پیشرفت و تغییر ات بنیادین در جوامع اروپایی تحرکاتی در کشورمان شروع شد و در سال 1285 شمسی با امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه صاحب قانون اساسی و پارلمان شدیم، اظهار کرد: مشارکت سیاسی مردم در کشور ما از مشروطه آغاز شد اما با کمال تاسف این مشارکت آنگونه که باید و شاید استمرار نیافت و دولت ها، مقام های محلی و صاحبان قدرت، مشروطه را از جریان اصلی خود منحرف کردند و در سال 1299 کودتای سوم اسفند شکل گرفت و با فاصله کمی رژیم دیکتاتوری پهلوی بر مردم حاکم شد.
وی خاطرنشان کرد: ذر دوره پهلوی مردم به جز برهه های خاص مانند ملی شدن صنعت نفت که کمابیش در امور کشور دخالت داشتند، دخالتی در امور نداشتند تا اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی رژیم پهلوی ساقط شد.
فرماندار تبریز در خصوص جلوه های مشارکت سیاسی پس از انقلاب، گفت: انقلاب اسلامی ایران که انقلابی دینی و برخاسته از خواسته مردم برای حاکمیت احکام اسلامی در اداره امور جامعه بود، آزادی و استقلال را هم شعار و خواسته خود مطرح نمودند و استقلال آزادی و جمهوری اسلامی ارمغان انقلاب اسلامی و خون شهیدان شد.
وی اظهارکرد: بلوغ فکری، مردم ایران را به این آگاهی رسانده بود که انقلاب اسلامی می تواند در کنار احترام و حاکم نمودن اعتقادات اسلامی امکان مشارکت شان را در امور جامعه فراهم کند.
شهرتی فر خاطرنشان کرد: با رای گیری مردم در 12 فروردین سال 1358 جمهوری اسلامی رسمیت یافت.
وی با اشاره به سپری شدن 38 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و برگزاری انتخابات متعدد به عنوان نماد مشارکت سیاسی مردم، اظهار کرد: ممکن است بعضی از صاحب نظران و فعالین سیاسی نقدهایی به نحوه برگزاری انتخابات و یا بررسی صلاحیت افراد و یا حتی قانون انتخابات داشته باشند و در مقابل کسانی هم به آن نقدها پاسخ هایی داشته باشند، اما به نظر می رسد مهمترین کاستی که باید مورد توجه قرار بگیرد ضعف احزاب و تشکل های فعال مردمی که به صورت سازمان یافته و ضابطه مند به ایفای نقش در تحقق مشارکت مردمی کمک کنند، می باشد.
شهرتی فر تشریح کرد: جناح های سیاسی اصولگرا، اصلاح طلب و میانه روی کشور بیشتر در حد جریان های سیاسی فعالیت مقطعی و معمولا در ایام بخصوصی در سپهر سیاست کشور فعال می شوند ، حال آنکه برای تحقق مردم سالاری و نخبه پروری و توسعه متوازن و بالابردن سطح آگاهی مردم نیازمند احزاب سیاسی فرا گیر و فعال دائمی که با روش های قانونی و بصورت سازمان یافته فعال شده اند، هستیم.
مصاحبه از: پرویز انصاری** انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
3071/518
انتهای پیام وی ایفای نقش و دخالت آحاد مردم در سرنوشت خود را لازمه شکل گیری جامعه مدنی دانست و گفت: انتخابات یکی از نمادهای بارز این جامعه است که مردم با مشارکت خود خواسته اکثریت را مطرح می کنند و بر صدر می نشانند.
شهرتی فر خاطرنشان کرد: در جوامعی که آزادی های قانونی تحدید شده باشد و عده مشخصی به هر ترتیبی حاکم بر سرنوشت مردم شده و تصمیم سازی و تصمیم گیری را برعهده بگیرند، مشارکت سیاسی معنا نخواهد داشت.
وی در پاسخ به این پرسش که عناصر اصلی مشارکت چیست، اظهار کرد: در قدیم با توجه به کوچک بودن جوامع، دموکراسی حضوری و مستقیم شهروندان مطرح و ممکن بود و امکان اخذ رای حضوری حاضرین وجود داشت، اما با بزرگ شدن جامعه، ساز و کار مشارکت مردم الزاما باید تغییر می کرد.
فرماندار تبریز با اشاره به تنوع نظام های سیاسی، ادامه داد: در نظام های ریاستی و پارلمانی، مشارکت از طریق رای مستقیم مردم یا به واسطه شورا های منتخب از طرف مردم ممکن می شود.
وی اظهارکرد: موضوع مهم، دخالت مردم در جابجایی صاحبان قدرت است که از طریق انتخابات و بطریق گزینش مردمی میسر می شود.
شهرتی فر گفت: در نظام های استبدادی مانند حکومت فعلی عربستان سعودی و دیگر نظام های سلطنتی، حاکمیت توجهی به ضرورت مشارکت مردم در امور جامعه احساس نمی کند و امور جامعه با فرامین حاکم اداره می شود.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که مشارکت مردم در امور جامعه عینیت پیدا می کند، نیازمند اخذ رای و نظر مردم و به رسمیت شناختن این آرا هستیم.
فرماندار تبریز با بیان اینکه در برخی نظام های شورایی معتقد به انجام مشورت و اخذ رای مردم هستند ولی تصمیم گیرنده یک نفر یا یک جمع مشخص هستند، خاطرنشان کرد: زمانی مشارکت مردم در امور جامعه عینیت پیدا می کند که آرای مردم به رسمیت شناخته شود.
وی با اشاره به اینکه رویکرد شورایی در امور روزمره جامعه می تواند کارساز باشد، گفت: رای مردم تزئینی و به منظور عوام فریبی نیست.
شهرتی فر با بیان اینکه با مشارکت در انتخابات، نظر مردم برای مدت معینی ساری و جاری می شود، گفت: این محدودیت زمانی به این منظور است که اگر عملکرد افراد منتخب رضایت بخش نباشد مردم امکان تغییر نظر خود را داشته باشند.
وی با بیان اینکه بشر همواره از استقرار مجدد دیکتاتوری واهمه دارد، گفت: برای همین است که اداره امور باید به مدت مشخصی در دست افراد باشد.
فرماندار تبریز در پاسخ به این پرسش که مفهوم مشارکت از چه زمانی وارد مباحث سیاسی شده است، گفت: مبانی این مفهوم به معنی محدود کردن قدرت و برپایی نظامهای شورایی به تمدن باستانی سومر و بین النهرین بر می گردد که از آن طریق به تمدن یونان باستان انتقال یافته و در عصر جدید هم از قرون هفدهم و هجدهم میلادی و پس از انقلاب فرانسه مفاهیمی مانند برابری، برادری و آزادی و سپس حقوق بشر در جوامع غربی مطرح شد.
شهرتی فر گفت: در کشور ما علیرغم اینکه موضوع مشورت ریشه دینی و قرآنی دارد، اما با کمال تاسف قرن های متمادی کشور ما به شکل شاهنشاهی و مطلق العنان بدست سلاطین و شاهان اداره می شد و شاه خود را مالک الرقاب و مردم را رعایای فاقد هیچگونه حقی تلقی می کرد.
وی با اشاره به اینکه به دنبال گسترش آگاهی های مردم از پیشرفت و تغییر ات بنیادین در جوامع اروپایی تحرکاتی در کشورمان شروع شد و در سال 1285 شمسی با امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه صاحب قانون اساسی و پارلمان شدیم، اظهار کرد: مشارکت سیاسی مردم در کشور ما از مشروطه آغاز شد اما با کمال تاسف این مشارکت آنگونه که باید و شاید استمرار نیافت و دولت ها، مقام های محلی و صاحبان قدرت، مشروطه را از جریان اصلی خود منحرف کردند و در سال 1299 کودتای سوم اسفند شکل گرفت و با فاصله کمی رژیم دیکتاتوری پهلوی بر مردم حاکم شد.
وی خاطرنشان کرد: ذر دوره پهلوی مردم به جز برهه های خاص مانند ملی شدن صنعت نفت که کمابیش در امور کشور دخالت داشتند، دخالتی در امور نداشتند تا اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی رژیم پهلوی ساقط شد.
فرماندار تبریز در خصوص جلوه های مشارکت سیاسی پس از انقلاب، گفت: انقلاب اسلامی ایران که انقلابی دینی و برخاسته از خواسته مردم برای حاکمیت احکام اسلامی در اداره امور جامعه بود، آزادی و استقلال را هم شعار و خواسته خود مطرح نمودند و استقلال آزادی و جمهوری اسلامی ارمغان انقلاب اسلامی و خون شهیدان شد.
وی اظهارکرد: بلوغ فکری، مردم ایران را به این آگاهی رسانده بود که انقلاب اسلامی می تواند در کنار احترام و حاکم نمودن اعتقادات اسلامی امکان مشارکت شان را در امور جامعه فراهم کند.
شهرتی فر خاطرنشان کرد: با رای گیری مردم در 12 فروردین سال 1358 جمهوری اسلامی رسمیت یافت.
وی با اشاره به سپری شدن 38 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و برگزاری انتخابات متعدد به عنوان نماد مشارکت سیاسی مردم، اظهار کرد: ممکن است بعضی از صاحب نظران و فعالین سیاسی نقدهایی به نحوه برگزاری انتخابات و یا بررسی صلاحیت افراد و یا حتی قانون انتخابات داشته باشند و در مقابل کسانی هم به آن نقدها پاسخ هایی داشته باشند، اما به نظر می رسد مهمترین کاستی که باید مورد توجه قرار بگیرد ضعف احزاب و تشکل های فعال مردمی که به صورت سازمان یافته و ضابطه مند به ایفای نقش در تحقق مشارکت مردمی کمک کنند، می باشد.
شهرتی فر تشریح کرد: جناح های سیاسی اصولگرا، اصلاح طلب و میانه روی کشور بیشتر در حد جریان های سیاسی فعالیت مقطعی و معمولا در ایام بخصوصی در سپهر سیاست کشور فعال می شوند ، حال آنکه برای تحقق مردم سالاری و نخبه پروری و توسعه متوازن و بالابردن سطح آگاهی مردم نیازمند احزاب سیاسی فرا گیر و فعال دائمی که با روش های قانونی و بصورت سازمان یافته فعال شده اند، هستیم.
مصاحبه از: پرویز انصاری** انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
3071/518
کپی شد
