زندگینامه آیت الله سیدحسن طاهری خرم آبادی
سیدحسن طاهری خرم آبادی از فقهای شورای نگهبان، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو شورای بازنگری قانون اساسی و امام جمعه موقت تهران بوده است.
او همچنین از شاگردان امام خمینی و نماینده ایشان در سازمان حج، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کشور پاکستان بود.
سیدحسن طاهری خرم آبادی در تاریخ 1 خرداد سال 1317 در خرم آباد متولد شده است. پدرش سیدحیدر شاگرد عبدالکریم حائری یزدی و از دوستان امام خمینی و سیدمحمدرضا گلپایگانی بود.
او تنها فرزند خانواده بود و به شدت به پدرش وابسته بود، و در 9 سالگی پدرش را از دست داد. او تحصیلاتش را در یکی از دبستان های خرم آباد شروع کرد، او اصرار داشت که با لباس روحانیت به مدرسه برود و در این مسیر با مخالفت هایی مواجه می شد. او پس از پایان دوره دبستان به مدرسه علمیه‌‌ی کمالیه رفت و طی دو سال جامع‌‌المقدمات و سیوطی را فرا گرفت. پس از دو سال به همراه مادرش به حوزه علمیه قم رفته و ادامه تحصیل داد.
در همان اولین روز ورود به قم با امام خمینی (س) و در سال اول ورود با آیت الله گلپایگانی آشنا شد. در همان سال اول ورود به قم، قسمت هایی از سیوطی را که باقی مانده بود، به همراه مغنی و حاشیه فراگرفت. در همان سال بود که با آقای سیداحمد مرعشی آشنا شد و همین امر زمینه ساز آشنایی با مرحوم هاشمی رفسنجانی شد، و کتاب حاشیه ملاعبداله را نزد ایشان آموخت.
آیت الله طاهری خرم آبادی از سال 1356 به عنوان یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم فعالیت خود را آغاز کرد.
او در دوران تحصیل در قم معالم الاصول و مطول را از آیت الله حسین شب زنده دار، شرح لمعه را از آیت الله حسین جزایری، آیت الله باقری کنی و آیت الله محمدتقی ستوده، رسائل را از آیت الله ناصر مکارم شیرازی، آیت الله حسین شب زنده دار، آیت الله علی مشکینی و آیت الله جعفر سبحانی آموخت. همچنین مکاسب محرمه را از آیت الله سیدمحمد محقق داماد، بیع مکاسب را از آیت الله ابوالقاسم خزعلی، کفایه الاصول را از شیخ عبدالجواد اصفهانی، و آیت الله سلطانی طباطبایی فراگرفت.
آیت الله طاهری خرم آبادی درس خارج فقه و اصول را از امام خمینی، آیت الله بروجردی، آیت الله مرتضی حائری یزدی و آیت الله سیدمحمد محقق داماد فراگرفت.
ایشان همچنین در زمینه علوم عقلی شرح منظومه را نزد شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی و آیت الله ابراهیم امینی، اشارات و الهیات شفا را از آیت الله جوادی آملی و اسفار را از علامه طباطبایی و شهید مطهری آموخت.
ایشان در دوره‌‌ی سطح با حضرات آقایان سیّداحمد مرعشی، سیّدعلی محقق داماد و عباسعلی عمید زنجانی به مباحثه پرداخته و از هم مباحثه‌ای‌های دوره تحصیل درس خارج، از آقایان مؤمن، حسینی کاشانی، ربانی املشی و حاج حسن تهرانی نام می‌برند.
در تاریخ 12 خرداد ماه سال 1340 امام خمینی به ایشان که در سن 23 سالگی بودند، اجازه نامه تصدی امور حسبیه و شرعیه اعطا کرد.
حدود سال 1354 در ارتباط با چگونگی مواجه با طرفداران تز اسلام منهای روحانیت اختلاف ایجاد شد، در این زمان سید حسن طاهری خرم آبادی مامور شد، که نظر امام خمینی را در این زمینه جویا شود. او در این رابطه نامه ای به امام خمینی که در نجف حضور داشت فرستاد، و پاسخی دریافت کرد.
ایشان خدمات علمی و فرهنگی شایانی داشته اند، و سال های طولانی به تدریس خارج فقه و اصول مشغول بوده است از شاگردان او می توان به آیت الله محمدمهدی شب زنده دار اشاره کرد که دروس مقدمات و سطح را از ایشان و چند استاد دیگر فرا گرفته است.
ایشان در کنار تدریس از سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در نشریات گوناگونی مانند معارف جعفری و پاسدار اسلام مقالات علمی و سیاسی منتشر می کرد، و برخی از آن ها به صورت کتاب منتشر شده است. برخی از کتبی که ایشان به رشته تحریر درآورده است به این شرح است:
- رسالة فی صله الرحم و قطعیتها
- رسالة فی مقدار المهر
- مسألة ولایة الفقیه فی کلام الشیخ الانصاری
- اسلام و مسائل اجتماعی
- ولایت فقیه و حاکمیت ملت
- جهاد در قرآن
- رساله‌ای در عموم حجیت بینه
- ردّ شبهات وهابیه
- منابع مالی اسلام در حکومت اسلامی
- کتاب الخمس
- ذبایح اهل کتاب
- ولایت الفقیه
آغاز فعالیت های سیاسی و اجتماعی
آیت الله طاهری خرم آبادی از مبارزین علیه رژیم پهلوی بوده است، در سال 1341 و بعد از تدوین لوایح شش گانه اصلاحات توسط رژیم شاه، امام خمینی به مخالفت با این لوایح پرداخت و به آیت الله طاهری خرم آبادی دستور داد که به خرم آباد برود و مسائل مطرح شده را با علما و مردم درمیان بگذارد. که تلاش ایشان در این زمینه از نقاط عطف مبارزات ایشان است، ایشان پس از مدتی به قم رفته و گزارش مذاکرات را به اطلاع امام خمینی رساند.
در اوایل سال 1342 با هدف تبلیغ در آستانه ماه محرم، ایشان تصمیم به عزیمت به کاشان گرفت و با موافقت امام خمینی پیام هایی برای علمای کاشان با موضوعیت جریان های پیش آمده و ضرورت مبارزه با رژیم شاه را ابلاغ کرد، که شورعجیبی در مردم کاشان ایجاد کرد و ساواک را بسیار هراسان کرد.
از دیگر فعالیت های ایشان سخنرانی در حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها پس از حادثه 15 خرداد و محکوم کردن جنایات رژیم می توان یاد کرد.
ایشان در طول سال های مبارزه بارها مورد تعقیب نیروهای ساواک قرار گرفت، و تبعید و زندانی شد.
مسئولیت های پس از پیروزی انقلاب اسلامی
ایشان در سال 1358 از حوزه انتخابیه استان لرستان به عنوان نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی فعالیت می کرد، و همچنین در دوره دوم، سوم و چهارم نیز حضور داشت. او همچنین به عنوان نماینده امام خمینی در سپاه فعالیت می کرد، که در تاریخ 3 شهریور سال 1361 با توجه به مسافرت خارجی ایشان محمدرضا فاکر جایگزین ایشان شده و سپس در 8 تیر ماه سال 1362 بار دیگر ایشان به عنوان نماینده امام منصوب شد، ایشان در تاریخ 4 اردیبهشت ماه سال 1368 به همراه 19 نفر دیگر از سوی امام خمینی به عنوان اعضای شورای بازنگری قانون اساسی منصوب شد.
آیت الله طاهری خرم آبادی پس از استعفای ابوالقاسم خزعلی از عضویت در شورای نگهبان در تاریخ 12 تیر ماه سال 1378 از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب شد. او سپس در تیرماه سال 1380 و بعد از حدود 2 سال از عضویت در شورای نگهبان کناره گیری کرد.
از جمله دیگر مسئولیت های ایشان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- نماینده امام خمینی در امور حج
- نماینده امام خمینی در پاکستان
- ریاست مجمع مشورتی فقهی شورای نگهبان
ایشان سرانجام در تاریخ 16 شهریور ماه سال 1392 پس از دوره طولانی بیماری دار فانی را وداع گفت. آیت الله شبیری زنجانی بر پیکر ایشان نماز خواند و پیکر او در رواق شهید مطهری در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد.