زندگینامه آیت الله ابراهیم امینی نجف آبادی

ابراهیم امینی از شاگردان امام خمینی (س)، آیت الله بروجردی و علامه طباطبایی بوده است، از جمله مسئولیت های او پس از پیروزی انقلاب اسلامی می توان به عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، امامت جمعه قم و امامت جماعت مسجد اعظم قم اشاره کرد. 

ابراهیم حاج امینی که به ابراهیم امینی معروف بود، در سال 1304 در نجف آباد متولد شد. او دوران تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود به پایان رساند، در همان کودکی در جلسات سخنرانی یکی از دانشمندان نجف آباد به نام حاج شیخ احمد حججی و درس مسائل شرعی حاج علی منتظری شرکت می کرد و به همین خاطر به علوم دینی علاقه مند شد و در فروردین ماه سال 1321 راهی قم شده و در مدرسه حاج ملاصادق ساکن شد. 

در آنجا در درس اخلاق مدرسه فیضیه ی امام خمینی (س) که عصرهای پنجشنبه و جمعه برگزار می شد  همچنین درس اخلاق شب های جمعه حاج حسین قمی شرکت می کرد.

پس از فرارسیدن تابستان به نجف آباد برگشت و در مدرسه علمیه نجف آباد به تحصیل مشغول شد، با فرارسیدن سال تحصیلی جدید با توجه به شروع جنگ جهانی دوم و ورود متفقین ارزاق عمومی کم و گران شده بود به همین خاطر نتوانست به قم برگردد، و برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت و در مدرسه نوریه ساکن شد. پس از مدتی به مدرسه کاسه گران رفت و ناچار بود هر روز پیاده به مدرسه جده ی بزرگ برود، و در طول مسیر بخشی از قرآن و اشعار الفیه ابن مالک را حفظ کرد. سپس به حجره ای در مدرسه جده بزرگ نقل مکان کرد. 

آیت الله امینی منطق و ادبیات را نزد آقا شیخ رمضانعلی ملایی، آقا شیخ هاشم جنتی، حاج میرزا محمود معین نجف آبادی و سیدمحمد جواد غروی، معالم الاصول و بخش اعظم شرح لمعه را نزد شیخ محمدحسن عالم، و بخش منطق منظومه سبزواری را نزد حاج آقا صدرعاملی کوهپایی فرا گرفت. او در همین درس با شهید بهشتی آشنا شد. بیع مکاسب را در محضر سیدعباس دهکردی و حیدرعلی برومند، و قوانین الاصول را از سیدعلی اصغر محقق آموخت. 

او از زمان حضور در حوزه اصفهان تدریس برخی از کتاب های منطق و ادبیات را آغاز کرد، و مهر ماه سال 1326 بعد از گذشت 6 سال اقامت در اصفهان برای ادامه تحصیل راهی قم شد. 

در آنجا رسائل و مکاسب را در محضر آقای سلطانی و حاج رضا بهاء الدینی و آقای مجاهدی به پایان رساند، جلد اول کفایه را نزد آیت الله مرعشی نجفی و جلد دوم آن را نزد آیت الله گلپایگانی فراگرفت، منظومه حکمت حاجی سبزواری را نیز نزد علامه طباطبایی آموخت. 

او در سال 1328 در جلسه بحث خصوصی علامه طباطبایی شرکت می کرد، از جمله افرادی که در این جلسه حضور داشتند می توان به شهید مطهری، شهید بهشتی، حضرات آیات مکارم شیرازی، جعفر سبحانی، عبدالحمید شربیانی، محمدتقی مصباح یزدی و عبدالله جواد آملی اشاره کرد. تالیف کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» نتیجه اولیه این جلسات بود که با پاورقی های شهید مطهری منتشر شد.

پس از تبعید امام خمینی به عراق، بحث خارج حج را نزد آیت الله گلپایگانی آموخت و سپس به تدریس علوم دینی اقدام کرد. در ایام ماه مبارک رمضان و محرم با هدف تبلیغ به روستاها می رفت، او در سال 1344 کتاب «دادگستر جهان» که اولین تالیف وی در ارتباط با امام زمان عجل الله تعالی فرجه بود را آغاز کرد.

فعالیت های سیاسی

آیت الله امینی فعالیت های سیاسی اش را به صورت جدی از سال 1341 آغاز کرد، او به همراه همفکران خود از جمله آیات خامنه ای، هاشمی رفسنجانی، قدوسی، ربانی شیرازی، مصباح یزدی، مشکینی، منتظری، حائری تهرانی و احمد آذری قمی در آن سال در قم تشکلی ایجاد کردند که بعدها هسته مرکزی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را تشکیل داد.

این تشکل اهداف مشخص و جلسات سری داشت و مسئولیت ها بین اعضا تقسیم شده بود، در سال 1342 با شروع مبارزات علیه رژیم پهلوی این تشکل بدون آن که خود را به صورت جمعیت متشکل معرفی کند با جدیت از نهضت امام خمینی حمایت می کرد. 

این مجموعه پس از بازگشت امام خمینی در 15 خرداد ماه سال 1342 برای روشن کردن اذهان مردم و تشویق علما و مراجع بسیار تلاش کرد. پس از آن که امام خمینی به ترکیه و سپس نجف تبعید شد، مسئولیت حفظ ارتباط امام با مردم و زنده نگه داشتن مبارزات را برعهده داشت.

آیت الله امینی نقش فعالی در تهیه اطلاعیه ها و تشکیل جلسات به عهده داشت، او همچنین یکی از یازده نفری بود که بعد از وفات آیت الله حکیم اعلامیه مرجعیت امام خمینی را امضا کرد، اما در طول دوران فعالیت و مبارزات علی رغم در امان نبودن از گزند ساواک زندانی و تبعید نشد. او در ماجرای بازداشت امام خمینی در بین علمایی بود که برای آزادی ایشان به اعتراض از قم به تهران رفتند، او همچنین در دوران تبعید امام خمینی در پاریس ایشان یکی از افرادی بودند که به آنجا رفته و در ارتباط با حوادث ایران با امام گفت و گو کردند. 

مسئولیت های پس از پیروزی انقلاب اسلامی

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آیت الله امینی فعالیت های خود را در خدمت به امام و انقلاب آغاز کرد. او 15 روز بعد از پیروزی انقلاب از سوی امام مامور شد که به استان هرمزگان رفته و امور نهادهای نوپا و اوضاع ارتش و ادارات بندر عباس، کیش و دیگر جزایر استان، را بررسی کند و به وضعیت علمای اهل سنت و حوزه های علمیه رسیدگی کند. در همین راستا چند ماهی را در آنجا به سر برد و مبلغی را میان طلاب و علمای اهل سنت تقسیم کرد که بعدها به دستور امام به صورت شهریه مستمر درآمد. 

پس از بازگشت از هرمزگان با حکم امام خمینی مامور شد به استان مازندران رفته، و به ویژه به امور ترکمن صحرا رسیدگی کند. او برای اجرای فرمان امام خمینی به همدان، ملایر و نهاوند نیز سفر کرد. 

در اولین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری به نمایندگی از مردم استان چهارمحال و بختیاری راهی مجلس شد، و بعد از دو سال به عنوان نائب رئیس مجلس خبرگان و سپس رئیس دبیرخانه فعالیت می کرد. 

در سال 1368 با حکم امام خمینی به عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی درآمد. در مجلس خبرگان دوم و سوم نیز به نمایندگی از مردم چهارمحال و بختیاری به مجلس رفت. 

فهرست سایر مسئولیت ها:

• عضویت در هیئت‌ امنای‌ دانشگاه‌ امام‌ صادق (ع‌)
• عضویت در هیئت‌ امنای‌ مجمع‌ جهانی‌ علوم‌ اسلامی‌ طلاب‌ غیرایرانی‌
• عضویت در هیئت‌ علمی‌ و برنامه‌ریزی‌ مجمع‌ جهانی‌ علوم‌ اسلامی‌
• مسئول‌ بخش‌ فرهنگی‌ جامعه‌‌ مدرسین‌ حوزه‌‌ علمیه‌‌ قم‌
• مدرس‌ حوزه‌‌ علمیه‌‌ قم‌
• عضویت‌ در مجمع‌ تشخیص‌ مصلحت‌ نظام‌

از سال 1371 نیز آیت الله امینی با حکم مقام معظم رهبری به عنوان امام جمعه شهر قم منصوب شد.  

فهرست تالیفات: 

• بررسی‌ مسائل‌ کلی‌ امامت‌

• همه‌ باید بدانند

• بانوی‌ نمونة‌ اسلام‌

• اسلام‌ و تمدن‌ غرب‌

• آموزش‌ دین‌ (۴ جلد)

• آیین‌ همسرداری‌

• آیین‌ تربیت‌

• خودسازی‌

• دروس‌، من‌ الثقافة‌ الاسلامیة‌

• انتخاب‌ همسر

• اسلام‌ و تعلیم‌ و تربیت‌

• آشنایی‌ با مسائل‌ کلی‌ اسلام‌

• وحی‌ در ادیان‌ آسمانی‌

• در کنفرانسها

• تعلیمات‌ دینی‌ دوره ابتدایی‌ و راهنمایی‌ تحصیلی‌

• الگوهای‌ فضیلت‌

• خداشناسی‌

• پیامبرشناسی‌ و پیامبر اسلام‌

• زن‌ در اسلام‌

• آشنایی‌ با مسائل‌ کلی‌ اسلام‌

آیت الله امینی بعد از یک دوره بیماری در تاریخ 5 اردیبهشت ماه سال 1399 در قم دعوت حق را لبیک گفت. پیکر ایشان روز بعد در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد.