زندگینامه آیت الله علی اکبر مسعودی خمینی

خلاصه مطلب:

آیت الله علی اکبر مسعودی خمینی از مبارزان علیه رژیم پهلوی و شاگردان امام موسی صدر بوده است، وی مدتی مسئولیت مدرسه رضویه قم و تولیت آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها را برعهده داشته است. 

توضیحات :

علی اکبر مسعودی خمینی در سال 1310 در خانواده ای ساده و در حد متوسط عموم مردم در خمین دیده به جهان گشود. پدرش مرحوم غلامعلی مسعودی از راه قنادی امرار معاش می کرد. جد ایشان پس از وقوع قحطی در گلپایگان به خمین مهاجرت کرده بود، و در خمین صاحب فرزندی به نام غلامعلی شده بود.

آیت الله مسعودی در 6 سالگی مطابق با نظر پدر به مکتب خانه رفت، و در محضر مکتب داری به نام شیخ ابوالقاسم که حضرت امام خمینی (س) نیز نزد ایشان درس خوانده بود، حاضر شد. پس از گذشت 2 یا 3 سال راهی مدرسه ای در خمین شد و تحصیلش را در پایه دوم آغاز کرد. در آن دوران با آیت الله رضوانی و آیت الله جلالی خمینی در آن مدرسه درس می خواندند. 

ایشان به علت وضعیت معیشتی نابسامان خانواده تمایل داشتند در کنار تحصیل به کار نیز بپردازند که این امر با مخالفت پدر و مادرشان همراه بود، و خانواده علاقه داشتند که فرزندشان به تحصیل علوم دینی بپردازد. علاقه خانواده به روحانیت به حدی بود که مرحوم سیدمحمدتقی خوانساری را هر شب جمعه به منزل دعوت می کردند و همین رفت و آمد و وارستگی و زهد ایشان تاثیر به سزایی بر آیت الله مسعودی خمینی و علاقه ایشان به تحصیل علوم دینی داشته است. مرحوم حاج شیخ احمد آل طاهر که از شاگردان مرحوم عارف واصل آخوند کاشانی در اصفهان بود و برای اقامه نماز به خمین آمده بود، از دیگر کسانی است که انگیزه بخش آیت الله مسعودی خمینی برای ورود به حوزه بود. ایشان جامع المقدمات را بعدها نزد شیخ احمد آل طاهر فراگرفت، و بخشی از صمدیه را نزد آقای صدر که از اقوام حضرت امام بود آموخت. 

ایشان در سن 15 سالگی و پس از پایان فراگیری جامع المقدمات به اراک رفت. حاشیه ملا عبدالله را نزد سیدعلی اراکی، مطول را نزد استاد میرزا جعفر سبحانی و بخشی از آن را نزد آقا شیخ حسین بادکوبه ای آموخت. سپس با پایان یافتن کتاب معالم راهی قم شد، و معالم را بار دیگر نزد میرزا جعفر سبحانی آموخت. او در قم در مدرسه دارالشفاء ساکن شد، و دروس سطح را به پایان رساند.

پس از آن درس خارج را در محضر اساتیدی همچون امام خمینی (س)، آیت الله گلپایگانی و آیت الله بهجت فراگرفت. بخشی از شرح لمعه را نزد امام موسی صدر و بخشی را نزد آیت الله شیخ جواد تبریزی خواند، رسائل و مکاسب را در محضر آقایان مشکینی و شیخ اسدالله اصفهانی و شیخ عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی فراگرفت، او بخش اعظم کفایه را نیز نزد شیخ عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی آموخت. 

وی علاوه بر تحصیل فقه و اصول دروس دیگری از جمله فلسفه و تفسیر را در محضر اساتیدی از جمله علامه طباطبایی آموخت، او در جلسات اخلاق اساتید بزرگ اخلاق همچون حاج آقا حسین فاطمی حاضر می شد. 
آیت الله مسعودی خمینی منطق را در محضر آقای سیدجلال آشتیانی و منظومه را نزد آقای فکور و ملکوتی و حاج آقا رضا صدر آموخت. او برای فراگیری اسفار و تفسیر نیز در کلاس های علامه طباطبایی شرکت می کرد. 

از دوستان و همراهان ایشان در دوران تحصیل می توان به آیت الله جلالی خمینی، آیت الله رضوانی و آیت الله مصباح یزدی اشاره کرد. 

 

فعالیت های سیاسی: 

آیت الله علی اکبر مسعودی خمینی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت های سیاسی بسیاری در راستای تحقق انقلاب اسلامی انجام داده اند، ایشان مانند بسیاری از دیگر علما و مجاهدان از تفکر حضرت امام خمینی (س) در مبارزات پیروی می کردند. ایشان از سال های نخست آغاز مبارزه امام علیه رژیم شاه با ایشان همراه بودند، و در سخنرانی هایشان شاه را منکوب می کردند. 

بعد از هجرت امام به نجف ایشان نیز با سختی بسیار توانست از ایران خارج شده و به دیدار امام بشتابد. پس از بازگشت به ایران به دستور امام راهی سیرجان شد و در مدت 4 سال اقامت در آنجا به حل مشکلات مردم و آماده سازی آنان برای انقلاب پرداخت. از جمله اقدامات ایشان در سیرجان می توان به تاسیس حوزه علمیه آن شهر و دعوت طلاب قم برای سخنرانی در ایام ماه رمضان، محرم و صفر در این شهر اشاره کرد. 
فعالیت های سیاسی و افشاگری هایشان منجر به بازداشت، ممنوع المنبر و حتی ممنوع الکلام شدن ایشان شد، به همین خاطر او را به کرمان بردند و پس از روبه رویی با آرشام رئیس ساواک وقت چند روزی را در زندان کرمان به سر بردند، اما با راهپیمایی مردم سیرجان آزاد شدند و از ایشان تعهد گرفتند که در سیرجان نمانند.
قسمتی از فعالیت های سیاسی ایشان در دهه 50 مربوط به مبارزه با جریانات انحرافی و التقاطی بود. در این دوران با همراهی آیت الله مصباح یزدی به افشای طرح دشمن برای تحریف جریان مبارزه و حمایت از طرح های اسلام منهای روحانیت می پرداخت و بر پیروی از خط روحانیت و انقلاب کاملا اسلامی تاکید می کرد.
از جمله مهم ترین فعالیت های او در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی شرکت در تحصن علما در دانشگاه تهران بود، ایشان همچنین از اعضای کمیته استقبال از امام خمینی بود. آیت الله مسعودی خمینی در تشکیل جامعه مدرسین و سازماندهی دوباره آن نیز از افراد بسیار موثر بوده است. 
بعد از پیروزی انقلاب و بازگشت امام خمینی به کشور ایشان در مدرسه رفاه حضور داشت، و با تشریف فرمایی امام به قم با امام همراه شد.

از جمله مسئولیت های ایشان بعد از انقلاب می توان به موارد زیر اشاره کرد: 

  • مأموريت‌ از طرف‌ امام‌ برايی حل‌ مشكلات‌ مردم‌ و كميته‌هايی انقلاب‌ اسلامی
  • مأموريت‌ از طرف‌ امام‌ برايی بررسی مشكلات‌ زندان ها
  • اشتغال‌ به‌ كار در بازرسی كل‌ كشور با دستور امام‌ (س)
  • عضويت‌ در شورای عالی حجّ و هيأت‌ دوران‌ تاكنون‌
  • تصدی امور مدرسه‌ علميه رضويه‌ در قم‌ در پيش‌ از انقلاب‌
  • تصدی توليت‌ آستان مقدس حضرت‌ معصومه‌ سلام‌ الله عليها با حكم‌ مقام‌ معظم‌ رهبری

در طول سال های دفاع مقدس نیز آیت الله مسعودی خمینی در جبهه ها حاضر بودند و در کنار رزمندگان به دفاع از انقلاب می پرداختند. 

 

 

فعالیت های علمی و فرهنگی: 

آیت الله مسعودی خمینی علاوه بر فعالیت های سیاسی و اجتماعی خدمات علمی و فرهنگی بسیاری پیش و پس از انقلاب ارائه کرده اند. در طول سال های تحصیل در حوزه علمیه علاوه بر تحصیل به تدریس نیز می پرداختند. از جمله کتاب هایی که ایشان به طلاب نوآموز می آموختند می توان به کتاب حاشیه ملاعبدالله در مسجد محمدیه قم اشاره کرد، کتاب شرح لمعه و معالم حاصل این تلاش ها در حوزه علمیه قم است. 

از ایشان یادداشت ها و تالیفات بسیاری نیز باقی مانده است، از جمله کتاب «خمس» که بخش عمده آن در حادثه ای از بین رفته است، و نیز «تقریر مبحث دماء ثلاثه» امام خمینی نیز به چاپ رسیده است.
آیت الله مسعودی خمینی در فاصله سال های 1371 تا 1398 با حکم مقام معظم رهبری تولیت آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها را برعهده داشتند. ایشان در طول این دوره اقدامات مهمی انجام دادند، از جمله این اقدامات می توان به بازگرداندن بخشی از موقوفات آستان را که به دلیل اهمال از دست آستان مقدس خارج شده بود به حرم مطهر اشاره کرد. گسترش کتابخانه حرم، تعویض گنبد مطهر پس از دویست و ده سال، ساخت صحن و مسجد جدید در جوار حرم، راه اندازی انتشارات حرم و چاپ کتب مذهبی و چاپ نشریه ای با صاحب امتیازی آستان مقدس نیز از دیگر اقدامات دوره حضور ایشان محسوب می شود. 
آیت الله مسعودی خمینی در طول دوران حضور در آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها زمینه بهره مندی زائران از سخنان علما و مداحان برجسته و نیز برگزاری جلسات مختلف دعا را فراهم کرد، و به بهینه سازی و نگهداری موزه حرم نیز اهمیت ویژه می داد، همچنین اشیاء گران قمیتی که در رژیم شاه پراکنده شده بود را به موزه بازگرداند.

 

مقالات