رای‌گیری در اروپا طی سال ۲۰۲۵ نوید‌بخش تغییرات سیاسی عمده در بسیاری از کشورهای این قاره است و می‌تواند آینده اتحادیه اروپا را تحت تاثیر قرار دهد.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، رای‌گیری در اروپا طی سال ۲۰۲۵ نوید‌بخش تغییرات سیاسی عمده در بسیاری از کشورهای این قاره است و می‌تواند آینده اتحادیه اروپا را تحت تاثیر قرار دهد.
در این میان می‌توان به انتخابات زودهنگام پارلمانی در آلمان، رقابت بر سر سمت ریاست‌جمهوری در رومانی، همه‌پرسی لهستان درباره دولت توسک و ظهور نیروهای پوپولیست در چک، نروژ و فراتر از آن اشاره کرد.
اگر ۲۰۲۴ سالی همراه با انتخاباتی سرنوشت‌ساز در سراسر جهان بود و زمینه ساز بازگشت دوباره دونالد ترامپ به قدرت در ایالات متحده، ادغام احزاب راستگرا در انتخابات اتحادیه اروپا، تغییر خط مشی سیاسی در بریتانیا و انتخاب دوباره نارندرا مودی در هند را فراهم کرد سال ۲۰۲۵ نیز در جای خود نوید‌بخش مجموعه شگفتی‌هایی است که بواسطه انتخابات در گوشه و کنار اروپا به ارمغان خواهد آمد.
در این گزارش خلاصه‌ای از انتخابات و رای‌گیری‌های مهمی که قرار است طی سال ۲۰۲۵ در کشورهای اروپایی برگزار شود به همراه انتظاراتی که می‌توان از این انتخابات داشت را با هم مرور می‌کنیم:
آلمان: بازگشت به بازی سیاسی اروپا؟
پس از رأی عدم اعتماد بوندستاگ به اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۴، انتخابات زودهنگام قرار است در تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۵ در این کشور برگزار شود.
کمپین انتخاباتی در آلمان تحت تأثیر حمله یک پزشک عربستانی‌تبار به بازار کریسمس ماگدبورگ در روز ۲۰ دسامبر قرار گرفت؛ اگرچه نانسی فایزر، وزیر کشور آلمان اعلام کرد که این فرد دیدگاه‌های اسلام‌هراسانه داشته و از حامیان حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان بوده است، اما این حادثه به هر حال احساسات ضد مهاجرتی را در منطقه‌ای از شرق آلمان که حزب افراطی یاد شده پیش‌تر نیز حامیان پرشماری در آنجا بدست آورده بود، تقویت کرده است.
فریدریش مرتس، وکیل و سیاستمدار آلمانی از حزب راست میانه اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان و نامزد مقام صدراعظمی در انتخابات پارلمانی پیش‌رو به ایده یک اروپای یکپارچه‌تر متعهد است. او خواهان احیای روابط با فرانسه و لهستان است، وابستگی بیش از حد اروپا به ایالات متحده را مورد انتقاد قرار می‌دهد و خواستار ارسال موشک‌های کروز تاروس به اوکراین شده است.
رومانی: رقابت ریاست‌جمهوری پرتنش پس از دخالت‌های خارجی
رومانی در سال ۲۰۲۵ انتخابات ریاست‌جمهوری جدیدی برگزار خواهد کرد، زیرا دیوان عالی کشور دور نخست رأی‌گیری را که پیش‌تر برگزار شده بود، باطل اعلام کرد. این تصمیم دادگاه پس از نگرانی‌ها درباره دخالت‌های خارجی در انتخاباتی اتخاذ شد که در آن الینا لاسکونی، نامزد میانه‌رو و حامی اتحادیه اروپا به همراه کالین جورجسکو، نامزد راست افراطی و حامی روسیه به دور دوم راه یافتند.
این حکم پس از ارائه شواهدی مبنی بر دخالت روسیه در انتخابات صادر شد، به‌ویژه پس از آنکه اقبالی غیرمعمول و عجیب به کالین جورجسکو در پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه در تیک‌تاک مشاهده شد. انتخابات جدید ریاست‌جمهوری قرار است در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ در این کشور برگزار شود. روندهای رسمی که توسط کمیسیون اروپا علیه تیک‌تاک تحت قانون خدمات دیجیتال اتحادیه آغاز شده‌اند، بینش عمیق‌تری درباره چگونگی عملکرد الگوریتم‌های این پلتفرم در خلال انتخابات فراهم خواهند کرد.
لهستان: آزمونی برای تایید دولت توسک
انتخابات ریاست‌جمهوری آتی در لهستان که ماه مه برگزار می‌شود در واقع حکم یک رفراندوم را برای تایید دولت این کشور به رهبری دونالد توسک دارد که از دسامبر ۲۰۲۳ ریاست دستگاه اجرایی را در دست دارد و احزابی از چپ تا راست میانه را متحد کرده است.
در حالی که آقای توسک به عنوان نخست‌وزیر نقش تاثیر‌گذاری در اداره امور روزمره کشور و اجرای سیاست‌های تایید شده دارد، اما جایگاه رئیس‌جمهوری در لهستان همچنان مهم و حیاتی باقی مانده است. آندژی دودا، رئیس‌جمهور کنونی لهستان از حزب راست و محافظه‌کار «قانون و عدالت» که هشت سال است در این مقام قرار دارد، بارها از حق وتوی خود برای جلوگیری از به اجرا گذاشتن بسیاری از ابتکارات و سیاست‌های پیشنهادی دولت توسک استفاده کرده است.
رقابت انتخاباتی ریاست‌جمهوری در لهستان اکنون به تقابلی میان نامزدهای دو حزب اصلی تبدیل شده است: رافال ترزاسکوفسکی، شهردار ورشو از حزب «پلتفرم مدنی» و کارول ناوروکی، مورخ و سیاستمداری که به نمایندگی از حزب قانون و عدالت پا به میدان گذاشته است. اگرچه این رقابت نزدیک است، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که احتمالاً نامزد پلتفرم مدنی پیروز انتخابات خواهد شد.
ایتالیا: چالش‌های انتخابات محلی برای سنجش اعتبار دولت ملونی
آزمون انتخاباتی مهمی سپتامبر آینده بواسطه برپایی انتخابات محلی در شش منطقه ایتالیا در انتظار جورجا ملونی، نخست وزیر این کشور است. این انتخابات تصویری از نظرات عمومی و کلی شهروندان ایتالیا درباره دولت نسبتا پایدار جورجا ملونی حداقل با توجه به استانداردهای شناخته شده در این کشور ارائه خواهد داد.
ائتلاف چپ میانه نوامبر گذشته در انتخابات منطقه‌ای امیلیا-رومانیا و اومبریا از احزاب ائتلافی پیشی گرفتند و این موضوع برای ملونی یک شکست به حساب می‌آید.
جمهوری چک: خطر شکل‌گیری یک محور قوی یوروفوبیک در اروپای مرکزی
انتخابات پارلمانی در جمهوری چک قرار است اکتبر ۲۰۲۵ برگزار شود. براساس آخرین نظرسنجی‌ها در جمهوری چک، حزب ANO (همسو با میهن‌پرستان پارلمان اروپا) به رهبری آندری بابیش، چهره سیاسی عوامگرای چک در انتخابات پارلمانی آینده ۳۴.۵٪ از آرای مردم را کسب خواهد کرد. این درصد آنها را به طرز قابل توجهی جلوتر از نزدیک‌ترین رقیبشان، حزب دموکراتیک مدنی (ODS)، قرار می‌دهد که تحت رهبری نخست‌وزیر محافظه‌کار پتر فیالا قرار داد و انتظار می‌رود ۱۳.۷٪ از آرای مردم را به دست آورد. همچنین، حزب راست میانه STAN با پیش‌بینی ۱۱٪ در جایگاه بعدی قرار دارد.
این ارقام نشان‌دهنده افزایش حمایت از احساسات پوپولیستی و احتمالاً یوروسپتیک در جامعه چک است و نگرانی‌هایی درباره شکل‌گیری یک محور ضد اروپایی قوی‌تر در اروپای مرکزی به همراه ویکتور اوربان مجارستانی و رابرت فیچو از اسلواکی رقم زده است.
کرواسی: انتخاب دوباره یک چهره عوام‌گرا
شهروندان کرواسی در تاریخ ۱۲ ژانویه، رئیس‌جمهوری جدید خود را طی برگزاری دور دوم انتخابات برخواهند گزید. زوران میلانوویچ، رئیس فعلی دولت برای انتخاب مجدد نامزد شده است. او به عنوان یک نامزد مستقل پا به میدان گذاشته اما توسط ائتلافی به رهبری حزب سوسیال دموکرات حمایت می شود.
میلانویچ در جریان انتخابات پارلمانی آوریل گذشته زمانی که تصمیم گرفت به‌عنوان سرلیست حزب سوسیال دموکرات (SDP) در زاگرب وارد رقابت شود همه را شگفت‌زده کرد، اما نامزدی او توسط دادگاه قانون اساسی رد شد.
او با حمایت دولت از اوکراین و مشارکت سربازان کروات در مأموریت ناتو به منظور آموزش سربازان اوکراینی مخالف است. میلانویچ با ۳۷.۴ درصد در نظرسنجی‌ها پیشتاز است و از دراگان پریموراک، که با ۲۰.۸ درصد در رتبه دوم قرار دارد، جلوتر است. پریموراک کاندیدای مورد حمایت حزب نخست‌وزیر، اتحادیه دموکراتیک کرواسی (HDZ) است که در پارلمان اروپا با حزب مردم اروپا (EPP) همکاری می‌کند و خواهان تقویت روابط کرواسی با متحدان غربی است.
بریتانیا: آیا پیروزی سال گذشته حزب کارگر به حمایتی پایدار تبدیل خواهد شد؟
بریتانیا در تاریخ ۱ مه اولین انتخابات خود را از زمان برپایی انتخابات عمومی ژوئیه گذشته برگزار خواهد کرد؛ انتخاباتی که در آن حزب کارگر با قدرت به صحنه بازگشت و کی‌یر استارمر به‌عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد.
این رأی‌گیری برای شوراهای شهرستانی انگلستان آزمونی کلیدی جهت سنجش اعتبار حزب کارگر خواهد بود و نشان خواهد داد که آیا پیروزی سال گذشته می‌تواند آغازگر حمایتی پایدار برای این حزب باشد یا خیر؟
بر اساس گزارش اسکای نیوز، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که حزب کارگر و محافظه‌کاران در حال حاضر با حدود ۲۰ درصد حمایت در رقابتی نزدیک هستند – سطح حمایتی که به‌طور تاریخی برای هر دو حزب پایین است. در همین حال، حزب عوامگرای اصلاحات بریتانیا (Reform UK) به رهبری نایجل فاراژ، تنها با پنج درصد فاصله در تعقیب آنهاست. این حزب در حال حاضر هیچ کرسی در شوراهای محلی ندارد.
بلاروس: انتخاباتی با اپوزیسیون بی‌صدا
انتخابات ریاست‌جمهوری بلاروس در سال ۲۰۲۰ با تقلب گسترده انتخاباتی، سرکوب خشونت‌آمیز مخالفان و برخوردهای سخت با معترضانی که نتایج را به چالش کشیدند، همراه بود.
در این انتخابات، الکساندر لوکاشنکو مدعی پیروزی بحث‌برانگیزی با کسب ۸۰ درصد آرا شد و قدرت را حفظ کرد؛ انتخاباتی که به‌طور گسترده محکوم شد و اتحادیه اروپا و سایر کشورها نتایج آن را به رسمیت نشناختند. لوکاشنکو از سال ۱۹۹۴ در قدرت است.
از آن زمان تاکنون، گروه حقوق بشری بلاروسی ویانا گزارش داده است که بیش از ۵۰ هزار نفر همچنان به دلایل سیاسی و اعتراض به نتایج انتخابات بازداشت شده‌اند.
با توجه به اینکه انتخابات آتی در بلاروس برای روز ۲۶ ژانویه برنامه‌ریزی شده است، انتظار نمی‌رود تغییر چندانی در راس دستگاه اجرایی رخ دهد. خبرگزاری دولتی بلاروس ماه نوامبر اعلام کرده بود که لوکاشنکو هشدار داده است در صورت برپایی اعتراضات مشابه در طول رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۵، دسترسی به اینترنت را به‌طور کامل قطع خواهد کرد.
روسیه: نتیجه‌ای از پیش تعیین‌شده
در انتخابات پیش‌روی روسیه که ماه سپتامبر آینده برگزار می‌شود، رأی‌دهندگان برای شرکت در انتخابات میان‌دوره‌ای دومای روسیه به منظور پر کردن کرسی‌های خالی مجلس سفلی، انتخاب فرمانداران در ۱۸ منطقه، پارلمان‌های منطقه‌ای در ۱۱ منطقه و نمایندگان دولت‌های محلی در بخش‌های مختلف پای صندوق‌های رأی خواهند رفت.
با این حال، نگرانی‌ها در مورد عادلانه بودن این انتخابات رو به افزایش است. آزادی رسانه‌ها به شدت محدود شده و مخالفان سیاسی همچنان با سرکوب شدید مواجه هستند؛ سرکوبی که نماد آن مرگ رهبر مخالفان، الکسی ناوالنی است. این مسائل سایه سنگینی بر سلامت و یکپارچگی روند انتخاباتی افکنده است.
نروژ (انتخابات پارلمان هشتم سپتامبر)، ایرلند (انتخاب رئیس جمهوری جدید حداکثر تا نوامبر آینده)، گرجستان (انتخابات سرنوشت‌ساز محلی با توجه به پیروزی اخیر حزب طرفدار روسیه رویای گرجی در انتخابات پارلمانی)، مولداوی (انتخابات پارلمانی) و آلبانی (انتخابات قانون‌گذاری ۱۱ مه) از دیگر کشورهای اروپایی هستند که برپایی انتخابات در آنها طی سال جاری میلادی پیش‌بینی شده است.
