مشخص نیست که آیا دیپلماسی مسکو کافی خواهد بود تا به روسیه اجازه دهد حضور نظامی خود را حفظ کند. برخی از مقامات اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفتند که از روسیه خواهند خواست تا خروج از سوریه را به عنوان شرطی برای لغو تحریم‌ها علیه سوریه قرار دهد.
پایگاه خبری جماران: در یک جلسه تلویزیونی یک ساعته با مقامات ارشد نظامی خود، ولادیمیر پوتین از اشاره به تحولات اخیر در سوریه خودداری و به وضوح اعلام کرد که پیروزی در اوکراین اولویت اصلی اوست.
به گزارش جماران، نیویورک تایمز در این باره می نویسد:
ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور و وزیر دفاع او روز شنبه یک جلسه یک ساعته را با مقامات ارشد نظامی روسیه که به شکل زنده پخش هم می شد، برگزار کردند. آنها در مورد ناتو، اوکراین و مسائلی به وضوح مبهم مانند وام مسکن برای اعضای خانواده نیروهای خدماتی روسیه صحبت کردند. اما یک موضوع به‌طور کامل نادیده گرفته شد: سوریه.
پوتین هنوز در مورد فروپاشی متحد نزدیکش، بشار اسد، در سوریه که بیش از یک هفته پیش اتفاق افتاد، در رسانه‌ها سخنی نگفته است، حتی در حالی که روسیه در تلاش است تا نفوذ خود را در خاورمیانه حفظ کند. سکوت پوتین نشانگر عدم قطعیت در مورد آینده پایگاه‌های نظامی روسیه در سوریه است و اولویت قطعی کرملین که جنگ در اوکراین شده است. به گفته آنتون مرداسوف، تحلیلگر نظامی مستقر در مسکو که بر خاورمیانه تمرکز دارد، سقوط اسد موضوعی دردناک برای مسکو است. پس شاید بهتر است چیزی گفته نشود.
یک سال پیش، شرایط بسیار متفاوت بود، زمانی که سرگئی شوئیگو، وزیر دفاع وقت، در همان جلسه سالانه به استقرار نیروهای روسی در سوریه و قره‌باغ کوهستانی اشاره کرد، منطقه‌ای که آذربایجان سال گذشته از ارمنستان بازپس گرفت.
اکنون برکناری اسد می‌تواند به مانعی بزرگ‌تر در تلاش‌های پوتین برای احیاء روسیه به عنوان یک قدرت جهانی تبدیل شود. مرداسوف در این باره می گوید که بهترین سناریو برای روسیه می‌تواند حضور محدود نظامی در پایگاه هوایی حمیمیم و پایگاه دریایی طرطوس در دریای مدیترانه باشد. این حضور این امکان را به مسکو می‌دهد که یک نقطه سوخت‌گیری و استقرار برای فعالیت‌های نظامی محدود در آنجا و در آفریقا حفظ کند.
اما این سناریو نمی‌تواند به آرزوهای وسیع‌تر پوتین در مورد نمایش قدرت در یک قدمی ناتو دست یابد. بمب‌افکن‌های هسته‌ای روسی در سال 2021 از سوریه پروازهای آموزشی انجام دادند که نشان می‌دهد پوتین حضور نظامی خود در سوریه را به عنوان یک سد در برابر درگیری جهانی خود با غرب می‌دید.
حالا به گفته مرداسوف وضعیت امنیتی در سوریه احتمالاً به قدری بی‌ثبات خواهد ماند که روسیه حتی اگر توافقی برای حفظ پایگاه‌هایش داشته باشد، قادر به استقرار تسلیحات هسته‌ای در آنجا نخواهد بود. او به نیویورک تایمز می گوید: چنین پایگاه‌هایی که برای تهدید جناح جنوبی ناتو طراحی شده بودند، اکنون به طور کامل از دست رفته‌اند. حتی اگر روس ها موفق به حفظ حضور شوند، این حضور فقط نمادین خواهد بود.
برای پوتین، نتیجه جنگ در اوکراین اکنون به بزرگترین عامل در امنیت آینده روسیه تبدیل شده است. او معتقد است که در حال پیروزی هم در میدان جنگ و هم در مقابله با غرب است، زیرا اندک اندک سیاستمداران شکاک به حمایت از اوکراین، به رهبری دونالد ترامپ در کشورهای اروپایی هم به قدرت می رسند.
دولت آلمان که یکی از بزرگترین حامیان اوکراین است، روز دوشنبه سقوط کرد و هزینه جنگ یکی از مسائلی است که احتمالاً در کمپین انتخاباتی آینده برجسته خواهد بود. پنج‌شنبه، رهبران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا قرار است در بروکسل دیدار کنند تا درباره راهی برای پیشرفت در اوکراین گفتگو کنند.
در سوریه، به نظر می‌رسد روسیه در روزهای اخیر حضور خود را کاهش داده است، با کاروان‌های نیروهایی که در سراسر کشور مستقر بودند و مشاهده شده که به پایگاه‌های حمیمیم و طرطوس در روسیه باز می‌گردند. تصاویر ماهواره‌ای هفته گذشته نشان داد که تجهیزات نظامی روسیه برای بارگیری روی هواپیماهای حمل‌ونقل آماده می‌شوند.
مقامات روسی در تلاشند تا با گروه اسلامی محافظه‌کار «هیئت تحریر الشام» که حمله شورشیانه‌ای را برای سرنگونی بشار اسد رهبری کرد، وارد مذاکره شوند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز دوشنبه به خبرنگاران گفت که «هیچ تصمیم نهایی» درباره آینده حضور نظامی روسیه در سوریه اتخاذ نشده است: ما با نمایندگان قدرت‌هایی که در حال حاضر وضعیت کشور را کنترل می‌کنند، در تماس هستیم. تمام این مسائل در طول گفتگو تعیین خواهد شد.
چند ساعت قبل از سقوط اسد در 8 دسامبر، سرگئی لاوروف، دیپلمات ارشد روسیه، هنوز شورشیان سوری را «تروریست» توصیف می‌کرد. اما اکنون رمضان احمدوویچ قَدیروف که ارتباط بسیار نزدیکی با کرملین دارد در تازه ترین اظهارات که می توان آن را نشانه ای از تمایل مسکو برای امتحان کردن شانس خود در رابطه با حاکمان جدید سوریه دانست، می گوید که هیأت تحریر الشام باید از فهرست تروریستی روسیه حذف شود. او که بر جمهوری چچن در روسیه حکمرانی می‌کند همچنین گفت که مقامات چچن آماده‌اند که در گشت‌های مشترک «با نهادهای قانون‌گذاری سوریه» شرکت کنند.
با این حال، مشخص نیست که آیا دیپلماسی مسکو کافی خواهد بود تا به روسیه اجازه دهد حضور نظامی خود را حفظ کند. برخی از مقامات اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفتند که از روسیه خواهند خواست تا خروج از سوریه را به عنوان شرطی برای لغو تحریم‌ها علیه سوریه قرار دهد. اما پوتین دوباره روز دوشنبه به وضوح نشان داد که سوریه به نگرانی ثانویه تبدیل شده است. او در سخنرانی خود ادعا کرد که نیروهایش «ابتکار استراتژیک» را در سراسر جبهه اوکراین در دست دارند و جریان داوطلبان روسی برای جنگیدن «متوقف نمی‌شود.» این شواهد تازه‌ای بود که پوتین معتقد است می‌تواند اوکراین را در میدان جنگ پشت سر بگذارد، حتی در حالی که ترامپ وعده می‌دهد که یک توافق صلح برای پایان دادن به جنگ به امضاء برسد.
وزیر دفاع پوتین، آندری بلیوسوف، در جلسه روز دوشنبه گفت که پیروزی در جنگ اوکراین اولویت نظامی مسکو است اما هیچ صحبتی درباره برنامه‌ها یا اهداف آنها در خاورمیانه نکرد. تلویزیون دولتی روسیه تلاش کرده است تا سکوت را با ادعاهایی پر کند که روسیه مأموریت خود را در سوریه به پایان رسانده و هرگونه بی‌ثباتی در آنجا اکنون تقصیر غرب است. در یکی از برنامه های هفتگی اخبار در این رسانه، مجری برنامه گفت که روسیه با رهبران مخالفان مسلح تماس گرفته و هر دو طرف خویشتنداری متقابل نشان داده‌اند. او در ادامه گفت: روسیه تمام تلاش خود را کرد تا آرامش و ثبات را در سوریه برقرار کند و اکنون موضعی عمل‌گرایانه اتخاذ کرده است.
