به گزارش ایرنا، حفر قنات های طولانی، ساخت خانه های خشتی با بادگیرهای منحصر بفرد و بافت شمد، زیلو ، حصیر و انواع هنرهای دستی نشان از سختکوشی، هنرمندی و نبوغ مردمان یزد در بهره گیری از طبیعت برای زندگی در این منطقه دارد.
هم اکنون در 40 رشته صنایع دستی پویای استان افزون بر سه هزار هنرمند یزدی فعالیت دارند که برخی رشته ها از جمله شمدبافی و زردشتی(زرتشتی) دوزی به دلایلی در خطر فراموشی قرار دارند.
حفظ و احیای میراث مردمان متمدن ایران از جایگاه خاصی برخوردار است و بدون شک بازگوکردن همت آنها به توجه بیشتر مسئولان و مردم در این راستا کمک خواهد کرد.
** شمد بافی
شمد بافی نوعی پارچه نازک است که در بافت آن نخ پنبه یا ابریشم مصنوعی ویسکوز به کار می رود و در فصل تابستان به عنوان « روانداز» از آن استفاده می کنند، از این رو طرفداران و مشتریان زیادی دارد.
شمد اغلب دارای نقش های ساده چهار خانه است و در آن ابریشم مصنوعی به عنوان « پود » و از نخ پنبه ای نمره 20 دولا به عنوان « تار» استفاده می شود که هم اکنون بیشتر توسط دستگاه های تک فاز بافته می شود.
شمدها معمولا در اندازه های 150در 220 سانتی متر تولید و 27 چله دارد.
یزدی ها از شمد در شب های گرم تابستان به عنوان روانداز استفاده می کنند، هم خنک است و هم برای جلوگیری از گزش حشره کارساز است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خط عمده تولید واحدهای نساجی استان از لحاظ کارکرد ماشینی و صنعتی است، برای نساجی سنتی از جمله شمد بافی باید فعالیت های فاخر و منحصر بفردی انجام شود.
محمدرضا دهقان مهرجردی افزود: اکنون شمد ارزان قیمت صنعتی در بازار فراوان است و شمدهای سنتی توجیه اقتصادی ندارد، از این رو هنرمندان صنایع دستی به جای شمد، بر روی پارچه ها ، طرح های مختلفی از جمله ابر و باد می بافند تا ارزش افزوده بیشتری به پارچه بدهند.
وی ادامه داد: هرچند این پارچه های فاخر اغلب به عنوان روتختی به مشتریان عرضه می شود اما از لحاظ بافت و کارکرد تفاوتی با شمد ندارد.
** زردشتی دوزی
سوزن دوزی زرتشتی، که به « زردشتی دوزی» یا « گبر دوزی» نیز معروف است، نوعی دوخت مخصوص بانوان این کیش ایران باستان است که پیشینه آن به پیش از اسلام می رسد و از گذشته در یزد معمول بود.
این دوخت با نخ های رنگی بسیار ظریف ابریشمی بر روی پارچه های ریزبافت انجام می شود.
رنگ های مورد استفاده در این هنر دستی ، روشن و زنده مانند سرخ، سفید و سبز است.
نقش های متنوعی در سوزن دوزی زرتشتی به کار می رود، نقوش گیاهی مانند درخت زندگی، درخت سرو، سرو خمیده، گل میخک، نقوش حیوانی نظیر طاووس، خروس، مرغ، هدهد و ماهی یا نقوش هندسی مانند مربع و دایره از جمله نقش های آن است.
این نقش ها بسیار ریز بر روی پارچه دوخته می شود، طوری که کوک های آن به سختی قابل مشاهده است.
دیگر دوخت های به کار رفته در زرتشتی دوزی شیلونه، نقطه دوزی، تنبل دوزی، کوک دوزی، یراق دوزی و ساتن دوزی است.
برای تزیین درزها و زیبایی کار از شیرازه دوزی استفاده می شود که در این ارتباط از دوخت هایی مانند ساقه دوزی، توپر دوزی، زنجیره و دندان موشی استفاده می شود.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی یزد می گوید: این اداره کل در راستای توجه به هنر زردشتی دوزی با همکاری گروهی از هنرمندان این حوزه به زودی در بافت تاریخی و محور گردشگری یزد نمایشگاهی برپا می کند.
دهقان مهرجردی می افزاید: آموزش، ترویج و توسعه رودوزی های سنتی با توجه به ارزش افزوده مناسبی که به پارچه می دهد، مورد توجه این اداره کل است.
وی با بیان اینکه افزون بر 150 نوع رودوزی پارچه از جمله زردشتی دوزی یزد در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: هم اکنون گروه هایی در استان برای مشتریان خاص از جمله شهروندان خارجی با تلفیق هنرهای مختلف رودوزی تهیه می کنند.
علاوه بر شمدبافی و زردشتی دوزی، چندین هنر سنتی و صنایع دستی دیگر استان نیز در آستانه فراموشی قرار دارد که باید برای حفظ و احیای آنها چاره اندیشی و راهکارهای مناسبی اتخاذ شود.
آشو زرتشت به روایتی سه هزار سال قبل از میلاد مسیح در تخت سلیمان آذربایجان و به روایتی هم در بلخ افغانستان و ... از مادری به نام « غدو » متولد شد و پدرش « پوروشسب» نام داشت.
زرتشتیان بر این باورند که وی در سن 30 سالگی از طرف اهورا مزدا(خدای واحد ) به پیامبری انتخاب و در 77 سالگی در آتشکده شهر بلخ به دست توربراتور کشته شد.
معتقدان به آیین زرتشت در جهان حدود 150 تا 200 هزار نفر تخمین زده می شوند که از این تعداد 30 هزار نفر در استان های یزد، کرمان، فارس، تهران، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد زندگی می کنند و افزون بر 6هزار نفر از این تعداد در استان یزد ساکن هستند.
استان یزد با یک میلیون و 138 هزار نفر جمعیت، یکهزار و 720 اثر تاریخی و فرهنگی ثبت ملی دارد.
با توجه به غنای یزد از لحاظ بناهای تاریخی، فرهنگی تاکنون پنج اثر شامل بافت تاریخی یزد، باغ های دولت آباد یزد و پهلوان پور مهریز و قنات های زارچ و حسن آباد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
/7532 / 2047/
انتهای پیام هم اکنون در 40 رشته صنایع دستی پویای استان افزون بر سه هزار هنرمند یزدی فعالیت دارند که برخی رشته ها از جمله شمدبافی و زردشتی(زرتشتی) دوزی به دلایلی در خطر فراموشی قرار دارند.
حفظ و احیای میراث مردمان متمدن ایران از جایگاه خاصی برخوردار است و بدون شک بازگوکردن همت آنها به توجه بیشتر مسئولان و مردم در این راستا کمک خواهد کرد.
** شمد بافی
شمد بافی نوعی پارچه نازک است که در بافت آن نخ پنبه یا ابریشم مصنوعی ویسکوز به کار می رود و در فصل تابستان به عنوان « روانداز» از آن استفاده می کنند، از این رو طرفداران و مشتریان زیادی دارد.
شمد اغلب دارای نقش های ساده چهار خانه است و در آن ابریشم مصنوعی به عنوان « پود » و از نخ پنبه ای نمره 20 دولا به عنوان « تار» استفاده می شود که هم اکنون بیشتر توسط دستگاه های تک فاز بافته می شود.
شمدها معمولا در اندازه های 150در 220 سانتی متر تولید و 27 چله دارد.
یزدی ها از شمد در شب های گرم تابستان به عنوان روانداز استفاده می کنند، هم خنک است و هم برای جلوگیری از گزش حشره کارساز است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خط عمده تولید واحدهای نساجی استان از لحاظ کارکرد ماشینی و صنعتی است، برای نساجی سنتی از جمله شمد بافی باید فعالیت های فاخر و منحصر بفردی انجام شود.
محمدرضا دهقان مهرجردی افزود: اکنون شمد ارزان قیمت صنعتی در بازار فراوان است و شمدهای سنتی توجیه اقتصادی ندارد، از این رو هنرمندان صنایع دستی به جای شمد، بر روی پارچه ها ، طرح های مختلفی از جمله ابر و باد می بافند تا ارزش افزوده بیشتری به پارچه بدهند.
وی ادامه داد: هرچند این پارچه های فاخر اغلب به عنوان روتختی به مشتریان عرضه می شود اما از لحاظ بافت و کارکرد تفاوتی با شمد ندارد.
** زردشتی دوزی
سوزن دوزی زرتشتی، که به « زردشتی دوزی» یا « گبر دوزی» نیز معروف است، نوعی دوخت مخصوص بانوان این کیش ایران باستان است که پیشینه آن به پیش از اسلام می رسد و از گذشته در یزد معمول بود.
این دوخت با نخ های رنگی بسیار ظریف ابریشمی بر روی پارچه های ریزبافت انجام می شود.
رنگ های مورد استفاده در این هنر دستی ، روشن و زنده مانند سرخ، سفید و سبز است.
نقش های متنوعی در سوزن دوزی زرتشتی به کار می رود، نقوش گیاهی مانند درخت زندگی، درخت سرو، سرو خمیده، گل میخک، نقوش حیوانی نظیر طاووس، خروس، مرغ، هدهد و ماهی یا نقوش هندسی مانند مربع و دایره از جمله نقش های آن است.
این نقش ها بسیار ریز بر روی پارچه دوخته می شود، طوری که کوک های آن به سختی قابل مشاهده است.
دیگر دوخت های به کار رفته در زرتشتی دوزی شیلونه، نقطه دوزی، تنبل دوزی، کوک دوزی، یراق دوزی و ساتن دوزی است.
برای تزیین درزها و زیبایی کار از شیرازه دوزی استفاده می شود که در این ارتباط از دوخت هایی مانند ساقه دوزی، توپر دوزی، زنجیره و دندان موشی استفاده می شود.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی یزد می گوید: این اداره کل در راستای توجه به هنر زردشتی دوزی با همکاری گروهی از هنرمندان این حوزه به زودی در بافت تاریخی و محور گردشگری یزد نمایشگاهی برپا می کند.
دهقان مهرجردی می افزاید: آموزش، ترویج و توسعه رودوزی های سنتی با توجه به ارزش افزوده مناسبی که به پارچه می دهد، مورد توجه این اداره کل است.
وی با بیان اینکه افزون بر 150 نوع رودوزی پارچه از جمله زردشتی دوزی یزد در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: هم اکنون گروه هایی در استان برای مشتریان خاص از جمله شهروندان خارجی با تلفیق هنرهای مختلف رودوزی تهیه می کنند.
علاوه بر شمدبافی و زردشتی دوزی، چندین هنر سنتی و صنایع دستی دیگر استان نیز در آستانه فراموشی قرار دارد که باید برای حفظ و احیای آنها چاره اندیشی و راهکارهای مناسبی اتخاذ شود.
آشو زرتشت به روایتی سه هزار سال قبل از میلاد مسیح در تخت سلیمان آذربایجان و به روایتی هم در بلخ افغانستان و ... از مادری به نام « غدو » متولد شد و پدرش « پوروشسب» نام داشت.
زرتشتیان بر این باورند که وی در سن 30 سالگی از طرف اهورا مزدا(خدای واحد ) به پیامبری انتخاب و در 77 سالگی در آتشکده شهر بلخ به دست توربراتور کشته شد.
معتقدان به آیین زرتشت در جهان حدود 150 تا 200 هزار نفر تخمین زده می شوند که از این تعداد 30 هزار نفر در استان های یزد، کرمان، فارس، تهران، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد زندگی می کنند و افزون بر 6هزار نفر از این تعداد در استان یزد ساکن هستند.
استان یزد با یک میلیون و 138 هزار نفر جمعیت، یکهزار و 720 اثر تاریخی و فرهنگی ثبت ملی دارد.
با توجه به غنای یزد از لحاظ بناهای تاریخی، فرهنگی تاکنون پنج اثر شامل بافت تاریخی یزد، باغ های دولت آباد یزد و پهلوان پور مهریز و قنات های زارچ و حسن آباد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
/7532 / 2047/
کپی شد
