بی گمان، هفت سین خوراکی ها نماد و نشانه بیشتری در اهمیت فیزیولوژیکی غذاها دارد و کیست که نداند تمام روییدنی های خوراکی، میوه ها، گیاهان دارویی و هر ریشه دانه گل و برگی، نشانه و آیه ای از حکمت، صلابت و عظمت آفریدگاری است که علم بی کران وحکمت و قدرت الهی را نشانه رفته است و در نهان و آشکار، بیانگر معرفت کردگار است:
هر یک از عناصر تشکیل دهنده هفت سین، سفره نوروز باستانی، نماد سلامت و برکت ویژه ای است که در آیین نوروزی به مثابه یک شاخص و نماد، ویژگی یافته است.
**سین اول: سیب، میوه شادمانی و سلامتی
سیب، راهیابی به شهر سلامت و نماد صحت و تندرستی شخص و جامعه است، دنیایی از سلامتی در سیب نهفته است.
سیب در زبان فارسی از ریشه 'ساب' به معنای ساییده شده (صاف ولطیف شده) ساخته شده که برازنده سیب است و در بسیاری از سنت‌های مذهبی و اغلب به عنوان میوه ممنوعه و یا اسرار آمیز ظاهر میشود.
تا اواخر قرن هفدهم، کلمه سیب به عنوان یک کلمه عام برای تمام میوه‌ها و حتی میوه‌هایی مثل گردو (مغزدانه‌ها) استفاده می‌شد.
بسیاری از شاعران، آن را مظهر حیات، مهربانی و تجلی عشق دانسته اند اما درنظر حکمای طب ایرانی به عنوان غذا و داروی مفرحی برشمرده شده که از هر سه منظر قابل تامل است.
سیب علاوه بر خاصیت غذایی و خونسازی، مزاج معتدلی داشته و در رفع غم و اندوه و ایجاد تفریح و سرور موثر برشمرده شده است .
این میوه، دارای انواع شیرین و ترش ومیخوش بوده و بهترین ان رسیده بزرگ و لطیف آنست، طبیعت شیرین ان گرم و تربوده و خوردن و بوییدن ان نشاط اور و موجب تقویت قوای حیوانی، نفسانی و تقویت قلب، مغز و کبد می شود.
سیب، مدنظر قدما سیب قرمز است و نوع زرد بیشتر از حوزه قسطنطنیه(لبنان) به ایران واردشده است، رب و شربت سیب درجمیع افعال، قوی تر از جرم ان و جهت تفریح قلب و تقویت معده و کبد و دفع وسواس بسیار موثر دانسته شده است .
رنگ قرمز سیب، مقوی قلب بوده و هر چه پر رنگ تر باشد این اثر قوی تر است، اشکال مختلف آن شامل آب ، فالوده ، چای و رب سیب است که هرکدام در جای خود در درمان، مثمر ثمر هستند.
ساختارهای شیمیایی موجود در سیب وقتی با قند همراه میشوند بهتر جذب شده و مربای سیب باید در رژیم غذایی ما گنجانده شود، بعداز خوردن سیب نوشیدن اب مضر بوده و موجب فساد در معده میشود و البته تمامی خواص ذکر شده مربوط به سیب شیرین رسیده است و لیکن درمنابع امده خوردن سیب ترش موجب کندی ذهن ، فراموشی و مشکلات گوارشی شده و مصلح ان عسل و دارچین است.
*** سین دوم: سیر
سیر، دومین گیاه مقدس سفره هفت سین است که ضد عفونی کننده بدن ، بادشکن ،ضد سرما خوردگی و سرطان ،رفع التهاب های زکامی بینی ،پایین آوردن فشار خون ، رفع گرفتگی عروق و شریان ها، رفع غلظت و چربی و تری گلیسرید خون (به علت طبیعت بسیار گرم وخشک )، ضد درد مفاصل و باز کننده انسداد بدن است .
ابوعلی سینا معتقد بود سیر، غده های پنهان بدن را که دیده نمی شود آب میکند.
برای رفع میخچه ،نصف پره یک حبه سیر را روی محل میخچه ببندید وبه طور مکرر تا رفع کامل آن و در آمدن ریشه آن ادامه دهید، ضمنا توجه کنید که سیر، خاصیت زخم کنندگی نیز داشته و نباید بیش از حد استفاده شود.
چنانچه با سرکه و یا خام خورده شود برای صاف شدن صدا،حلق، تنگی نفس، فراموشی ،فلج، لقوه و رعشه، اکثر بیماری های عصبی، درد سیاتیک، رفع نفخ و باد، در افراد سرد مزاج برای تقویت باروری،رفع تب های کهنه، زخم ها وعفونت های ریه و خرد کردن سنگ کلیه بی نظیر است.
ضماد کوبیده سیر با روغن زیتون، مفید است و ادامه خوردن آن باعث از بین رفتن موی سفید، و سیاه شدن رنگدانه های سفید شده مو می شود.
اگر سیر را با شیر گوسفند پخته و با روغن حیوانی سرخ کنند و سپس با عسل شیرین کرده و به صورت حلوا تهیه و مصرف کنند در تحریک قوای باروری بسیار موثر است، در مصرف سیر، رعایت اعتدال مزاج سن و فصل را فراموش نکنید وچنانچه این موارد رعایت نشود ممکن است باعث سردرد شده و برای چشم ،ریه، بواسیر و زنان حامله و اشخاصی که بیرون روی دارند مضر است و قوای باروری را در گرم مزاجان ضعیف می کند.
توصیه می شود برای رفع این مضرات ،سیر را به صورت بخار پز شده در ظرف بخار پز با کمی نمک و سرکه مصرف کنید در ضمن به همراه مصرف سیر استفاده از روغن بادام یا روغن حیوانی و در افراد گرم مزاج خوردن گشنیز و سکنجبین و انار ملس تاکید می شود.
*** سین سوم: سماق
سماق نماد و نشانه صبر و بردباری و شرط دستیابی به پیروزی ونشستن بر اریکه کامیابی مبارزه ومقاومت است، خاصیت درمانی سماق بی شمار است،اما به طور اجمال می توان گفت که سماق طبعتی سرد و قابض دارد و اگر آن را روی مواد گوشتی مانند کباب بریزند جذب آهن گوشت را افزایش داده ومیزان دفع اسید اوریک را کاهش میدهد.
سماق در کاهش کلسترول و تصفیه خون موثر و برای بیماران دیابتی نیز مفید است، ترکیبات فعال موجود در این گیاه ارزشمند، قند خون را کاهش داده و از غلظت آن می کاهد، ترکیبات آنتی اکسیدانی این گیاه از بروز سرطان نیز پیشگیری می کند .
برای درمان اسهال می توان از کته ماست کم چربی وسماق استفاده کرد.
***سین چهارم: سمنو
سمنو، چهارمین پایه بنیادین سفره هفت سین و دستیابی به خانه سلامت توانمندی ،قدرت ،صلابت ،استحکام و مبارزه با ضعف وناتوانی است.
سمنو ویتامین های A وEوK و ویتامین های گروه Bبه همراه دارد، فسفر کروم روی سلنیوم ،آهن و مس از دیگر ریز مغذی های موجود در این غذای ارزشمند بوده که برای کودکان، زنان باردار و شیرده نیز مناسب است.
سمنو یک غذای مقدس و روحانی ویک غذای اصیل ایرانی است که آن را سلمان فارسی اولین بزرگمرد مهاجر ایرانی تبار با مهاجرت خود از ایران به مدینه همراه خود به عنوان سوغات پر محتوای ایرانی به آن دیار برد و آن را به حضرت فاطمه زهرا(س)تقدیم کرد، حضرت به ارزش والای غذایی آن پی برد و آن را برای حسنین تهیه و طبخ فرمود و
بدین سان این غذای خونساز پر انرژی مورد توجه وتایید گرامی دخت پیامبر اکرم قرار گرفت.
*** سین پنجم: سبزه
سبزه یا سبزی، پنجمین گام به سوی ساحل سلامت و بهداشت است، سبزه، رسیدن به ساحل ایثار و مفهوم آن صلای از خود گذشتگی و ایثار است، سبزه و سبزی عامل نشاط روح و روان و انبساط خاطر است.
نگاه به سبزه از برون و خوردن انواع سبزی های مفید نیروی اعجاز سبز گیاهان را که حاصل فتوسنتز و جذب انرژی خورشید در سلول های گیاهان سبز است متجلی می کند و موجب پاکسازی درون و رفع کسالت ها و افسردگی های روحی و روانی می شود .
*** سین ششم: سرکه
سرکه، عنصر ششم سفره هفت سین، نماد پذیرش ناملایمات و واقعیت های حیات است و به رغم وجود خواص بی شمار در سرکه انگور و خرما و بویژه سرکه سیب، افراط در مصرف آن به دستگاه گوارش وسیستم دفاعی بدن آسیب وارد می کند و موجب اختلال و ضایعات در ارگان های مختلف بدن می شود، سرکه خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد.
این محصول، معمولا از آب استحاله شده انگور یا کشمش به دست می آید (از هرمیوه ترش وشیرین می توان سرکه تهیه کرد)، دراثر تخمیر شدن زایش مولکول های اسید استی ک که به طور طبیعی در آب انگور و کشمش و در مکان گرم و تاریک و درمدت زمان حداقل 40 روز به وجود می آید وخاصیت بسیار مهم دارویی و تصفیه کنندگی غلظت خون راپیدا می کند.
سرکه در حقیقت، عالی ترین نقطه اوج وتکامل انگور است وهرچه کهنه وقدیمی تر باشد اثر و خواص دارویی اش فوق العاده تر می شود، اگر سرکه درخمره های سفالی بالعاب های فیروزه ای ریخته شودبهتر است، رنگ فیروزه ای به دلیل حکمت دارویی بخشی به سرکه انتخاب شده است .
*** سین هفتم: گل سنبل
گل سنبل، عنصر هفتم سفره هفت سین است، شاید اولین گل پس از اتمام فصل سرما و زمستان است که در اسفند ماه سر ازخاک بیرون می آورد، سنبله ای خوشه ای شکل با رنگ بسیار زیبا و رویایی با شکفته شدن غنچک هایی کوچک که به شکل هندسی خاصی در کنار هم چیده شده اند و دلربایی می کنند.
گل سنبل، مینو سرشتی پیام آور، شروع دوباره حیات و رستاخیز مجدد زمین پس از مرگ کوتاه مدت زمستانی است و درحقیقت وجود 2 عنصر سنبل وسبزه درسفره هفت سین نمادی ازتولدی نو و نوروزی دیگر از عمر هستی و انسان است.
دکتر 'محمد عسکر فراشاه'
متخصص طب ایرانی
6197
انتهای پیام هر یک از عناصر تشکیل دهنده هفت سین، سفره نوروز باستانی، نماد سلامت و برکت ویژه ای است که در آیین نوروزی به مثابه یک شاخص و نماد، ویژگی یافته است.
**سین اول: سیب، میوه شادمانی و سلامتی
سیب، راهیابی به شهر سلامت و نماد صحت و تندرستی شخص و جامعه است، دنیایی از سلامتی در سیب نهفته است.
سیب در زبان فارسی از ریشه 'ساب' به معنای ساییده شده (صاف ولطیف شده) ساخته شده که برازنده سیب است و در بسیاری از سنت‌های مذهبی و اغلب به عنوان میوه ممنوعه و یا اسرار آمیز ظاهر میشود.
تا اواخر قرن هفدهم، کلمه سیب به عنوان یک کلمه عام برای تمام میوه‌ها و حتی میوه‌هایی مثل گردو (مغزدانه‌ها) استفاده می‌شد.
بسیاری از شاعران، آن را مظهر حیات، مهربانی و تجلی عشق دانسته اند اما درنظر حکمای طب ایرانی به عنوان غذا و داروی مفرحی برشمرده شده که از هر سه منظر قابل تامل است.
سیب علاوه بر خاصیت غذایی و خونسازی، مزاج معتدلی داشته و در رفع غم و اندوه و ایجاد تفریح و سرور موثر برشمرده شده است .
این میوه، دارای انواع شیرین و ترش ومیخوش بوده و بهترین ان رسیده بزرگ و لطیف آنست، طبیعت شیرین ان گرم و تربوده و خوردن و بوییدن ان نشاط اور و موجب تقویت قوای حیوانی، نفسانی و تقویت قلب، مغز و کبد می شود.
سیب، مدنظر قدما سیب قرمز است و نوع زرد بیشتر از حوزه قسطنطنیه(لبنان) به ایران واردشده است، رب و شربت سیب درجمیع افعال، قوی تر از جرم ان و جهت تفریح قلب و تقویت معده و کبد و دفع وسواس بسیار موثر دانسته شده است .
رنگ قرمز سیب، مقوی قلب بوده و هر چه پر رنگ تر باشد این اثر قوی تر است، اشکال مختلف آن شامل آب ، فالوده ، چای و رب سیب است که هرکدام در جای خود در درمان، مثمر ثمر هستند.
ساختارهای شیمیایی موجود در سیب وقتی با قند همراه میشوند بهتر جذب شده و مربای سیب باید در رژیم غذایی ما گنجانده شود، بعداز خوردن سیب نوشیدن اب مضر بوده و موجب فساد در معده میشود و البته تمامی خواص ذکر شده مربوط به سیب شیرین رسیده است و لیکن درمنابع امده خوردن سیب ترش موجب کندی ذهن ، فراموشی و مشکلات گوارشی شده و مصلح ان عسل و دارچین است.
*** سین دوم: سیر
سیر، دومین گیاه مقدس سفره هفت سین است که ضد عفونی کننده بدن ، بادشکن ،ضد سرما خوردگی و سرطان ،رفع التهاب های زکامی بینی ،پایین آوردن فشار خون ، رفع گرفتگی عروق و شریان ها، رفع غلظت و چربی و تری گلیسرید خون (به علت طبیعت بسیار گرم وخشک )، ضد درد مفاصل و باز کننده انسداد بدن است .
ابوعلی سینا معتقد بود سیر، غده های پنهان بدن را که دیده نمی شود آب میکند.
برای رفع میخچه ،نصف پره یک حبه سیر را روی محل میخچه ببندید وبه طور مکرر تا رفع کامل آن و در آمدن ریشه آن ادامه دهید، ضمنا توجه کنید که سیر، خاصیت زخم کنندگی نیز داشته و نباید بیش از حد استفاده شود.
چنانچه با سرکه و یا خام خورده شود برای صاف شدن صدا،حلق، تنگی نفس، فراموشی ،فلج، لقوه و رعشه، اکثر بیماری های عصبی، درد سیاتیک، رفع نفخ و باد، در افراد سرد مزاج برای تقویت باروری،رفع تب های کهنه، زخم ها وعفونت های ریه و خرد کردن سنگ کلیه بی نظیر است.
ضماد کوبیده سیر با روغن زیتون، مفید است و ادامه خوردن آن باعث از بین رفتن موی سفید، و سیاه شدن رنگدانه های سفید شده مو می شود.
اگر سیر را با شیر گوسفند پخته و با روغن حیوانی سرخ کنند و سپس با عسل شیرین کرده و به صورت حلوا تهیه و مصرف کنند در تحریک قوای باروری بسیار موثر است، در مصرف سیر، رعایت اعتدال مزاج سن و فصل را فراموش نکنید وچنانچه این موارد رعایت نشود ممکن است باعث سردرد شده و برای چشم ،ریه، بواسیر و زنان حامله و اشخاصی که بیرون روی دارند مضر است و قوای باروری را در گرم مزاجان ضعیف می کند.
توصیه می شود برای رفع این مضرات ،سیر را به صورت بخار پز شده در ظرف بخار پز با کمی نمک و سرکه مصرف کنید در ضمن به همراه مصرف سیر استفاده از روغن بادام یا روغن حیوانی و در افراد گرم مزاج خوردن گشنیز و سکنجبین و انار ملس تاکید می شود.
*** سین سوم: سماق
سماق نماد و نشانه صبر و بردباری و شرط دستیابی به پیروزی ونشستن بر اریکه کامیابی مبارزه ومقاومت است، خاصیت درمانی سماق بی شمار است،اما به طور اجمال می توان گفت که سماق طبعتی سرد و قابض دارد و اگر آن را روی مواد گوشتی مانند کباب بریزند جذب آهن گوشت را افزایش داده ومیزان دفع اسید اوریک را کاهش میدهد.
سماق در کاهش کلسترول و تصفیه خون موثر و برای بیماران دیابتی نیز مفید است، ترکیبات فعال موجود در این گیاه ارزشمند، قند خون را کاهش داده و از غلظت آن می کاهد، ترکیبات آنتی اکسیدانی این گیاه از بروز سرطان نیز پیشگیری می کند .
برای درمان اسهال می توان از کته ماست کم چربی وسماق استفاده کرد.
***سین چهارم: سمنو
سمنو، چهارمین پایه بنیادین سفره هفت سین و دستیابی به خانه سلامت توانمندی ،قدرت ،صلابت ،استحکام و مبارزه با ضعف وناتوانی است.
سمنو ویتامین های A وEوK و ویتامین های گروه Bبه همراه دارد، فسفر کروم روی سلنیوم ،آهن و مس از دیگر ریز مغذی های موجود در این غذای ارزشمند بوده که برای کودکان، زنان باردار و شیرده نیز مناسب است.
سمنو یک غذای مقدس و روحانی ویک غذای اصیل ایرانی است که آن را سلمان فارسی اولین بزرگمرد مهاجر ایرانی تبار با مهاجرت خود از ایران به مدینه همراه خود به عنوان سوغات پر محتوای ایرانی به آن دیار برد و آن را به حضرت فاطمه زهرا(س)تقدیم کرد، حضرت به ارزش والای غذایی آن پی برد و آن را برای حسنین تهیه و طبخ فرمود و
بدین سان این غذای خونساز پر انرژی مورد توجه وتایید گرامی دخت پیامبر اکرم قرار گرفت.
*** سین پنجم: سبزه
سبزه یا سبزی، پنجمین گام به سوی ساحل سلامت و بهداشت است، سبزه، رسیدن به ساحل ایثار و مفهوم آن صلای از خود گذشتگی و ایثار است، سبزه و سبزی عامل نشاط روح و روان و انبساط خاطر است.
نگاه به سبزه از برون و خوردن انواع سبزی های مفید نیروی اعجاز سبز گیاهان را که حاصل فتوسنتز و جذب انرژی خورشید در سلول های گیاهان سبز است متجلی می کند و موجب پاکسازی درون و رفع کسالت ها و افسردگی های روحی و روانی می شود .
*** سین ششم: سرکه
سرکه، عنصر ششم سفره هفت سین، نماد پذیرش ناملایمات و واقعیت های حیات است و به رغم وجود خواص بی شمار در سرکه انگور و خرما و بویژه سرکه سیب، افراط در مصرف آن به دستگاه گوارش وسیستم دفاعی بدن آسیب وارد می کند و موجب اختلال و ضایعات در ارگان های مختلف بدن می شود، سرکه خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد.
این محصول، معمولا از آب استحاله شده انگور یا کشمش به دست می آید (از هرمیوه ترش وشیرین می توان سرکه تهیه کرد)، دراثر تخمیر شدن زایش مولکول های اسید استی ک که به طور طبیعی در آب انگور و کشمش و در مکان گرم و تاریک و درمدت زمان حداقل 40 روز به وجود می آید وخاصیت بسیار مهم دارویی و تصفیه کنندگی غلظت خون راپیدا می کند.
سرکه در حقیقت، عالی ترین نقطه اوج وتکامل انگور است وهرچه کهنه وقدیمی تر باشد اثر و خواص دارویی اش فوق العاده تر می شود، اگر سرکه درخمره های سفالی بالعاب های فیروزه ای ریخته شودبهتر است، رنگ فیروزه ای به دلیل حکمت دارویی بخشی به سرکه انتخاب شده است .
*** سین هفتم: گل سنبل
گل سنبل، عنصر هفتم سفره هفت سین است، شاید اولین گل پس از اتمام فصل سرما و زمستان است که در اسفند ماه سر ازخاک بیرون می آورد، سنبله ای خوشه ای شکل با رنگ بسیار زیبا و رویایی با شکفته شدن غنچک هایی کوچک که به شکل هندسی خاصی در کنار هم چیده شده اند و دلربایی می کنند.
گل سنبل، مینو سرشتی پیام آور، شروع دوباره حیات و رستاخیز مجدد زمین پس از مرگ کوتاه مدت زمستانی است و درحقیقت وجود 2 عنصر سنبل وسبزه درسفره هفت سین نمادی ازتولدی نو و نوروزی دیگر از عمر هستی و انسان است.
دکتر 'محمد عسکر فراشاه'
متخصص طب ایرانی
6197
کپی شد
