اداره کتابخانه های عمومی اردکان شاید یکی از شاخص ترین نهادهایی است که قریب به 80 درصد کارکنان و کتابداران آن زن هستند و صد البته همین اندک رونق کتابخانه ها با وجود شرایط بد مالی و حقوقی این نهاد و همچنین امکانات کم کتابخانه ها، مرهون همت و تلاش بانوان کتابدار است(البته مردان کتابدار نیز بسیار زحمتکش و پرتلاش هستند).
در 14باب کتابخانه شهرستان بیش از 340 مترمربع فضا به بخش کودک اختصاص دارد و افزون بر چهار هزار مترمربع هم فضا ویژه بانوان است، خوشبختانه کتابخانه ها از لحاظ فضای اختصاصی با مشکل چندانی مواجه نیستند.
برگزاری 111 نشست کتابخوان کتابخانه ای و 30 نشست مدرسه ای سال گذشته حاصل تلاش آنهاست که از بین 900 شرکت کننده در این نشست ها 630 نفر خانم بودند(حدود70 درصد).
تعداد اعضای فعال کتابخانه های عمومی شهرستان، 6 هزار و 253 نفر است که قریب به 60 درصد این تعداد بانوان رده های سنی مختلف هستند. حدود یکهزار دختر در رده سنی کودک، همین تعداد دختران نوجوان، حدود 500 نفر زنان جوان و 450 خانم بالای 30 سال عضو کتابخانه ها هستند.
متاسفانه این آمار نشان می دهد، بزرگسالان کمتر به سراغ مطالعه کتاب و کتابخوانی می روند، البته این آمار برای مردان هم صادق است و حتی درصد کمتری از مردان بزرگسال کتابخوان عضو کتابخانه هستند.
از جمله افتخار اعضای کتابخانه ها، حضور حداقل 22 عضو فعال کتابخانه ها در بین 53 رتبه زیر هزار کنکور سراسری سال 96 است که از این تعداد 10 نفر دختران فعال عضو کتابخانه ها بودند.
مساله ای که با آن مواجه هستیم تجهیزات و منابع کتابخانه هاست، اگر مناسب و در حد نیاز مراجعه کنندگان من جمله کنکوری ها باشد مطمئنا با توجه به محیط امن و آرام کتابخانه ها، باعث بازدهی بالاتری در زمینه تحصیلی به ویژه کنکور خواهد داشت.
هم دختران و هم مادران کتابخوان در برنامه های کتابخانه ها من جمله نشست های کتابخوان، قصه گویی، جمع خوانی ها حضور قابل توجه دارند، متاسفانه این حضور مختص تعداد خاص و ثابتی است.
نکته قابل تحسین و شاید تأسف بار این است، از آمار موجود در بحث شرکت کنندگان نشست های کتابخوان، بعد از آمار بالای دانش آموزان، زنان خانه دار و اکثرا کم سواد، رتبه دوم را در بین شرکت کنندگان دارند که متاسفانه نشان از ضعف فرهنگ کتابخوانی در بین قشر تحصیل کرده و کارمند دارد.
بر این اساس شاید 2راه حل اساسی را باید در نظر گرفت تا فرهنگ کتاب و کتابخوانی در اردکان حداقل از این روند رو به افول خارج شود:
با توجه به اهمیت نهادینه سازی و آموزش در دوران کودکی و نوجوانی، چه بسا توجه ویژه به این قشر و آموزش و فرهنگ سازی امر کتابخوانی بتواند نتیجه مثبتی در ترویج کتابخوانی داشته باشد که این امر از طریق مدارس و حضور در کتابخانه ها جهت درس خواندن امکان پذیر خواهد بود البته در صورتی که علاقه درست قلبی در کودک ایجاد شود تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند.
نکته قابل توجه و قابل تأمل این است که قشر کودک وقتی وارد دوره نوجوانی و جوانی می شود و از مدرسه جدا و تحت تأثیر فرهنگ و رفتار خانواده قرار می گیرد، باید بتوان از طریق پدر، مادر و حتی خواهر و برادر بزرگتر که عادت به مطالعه کتابخوانی دارند آنان را همچنان به کتاب علاقه مند کرد در غیر این صورت تمام تلاش ها و زحمات دوران کودکی و نوجوانی به هدر خواهد رفت.
بر این اساس باید برنامه ای اندیشیده شود، بزرگسالان و والدین را نیز به این فرهنگ علاقه مند کرد و با توجه به نقش تربیتی مادران سرمایه گذاری روی این قشر نتیجه بهتری خواهد داشت.
تمام این برنامه ها در صورتی قابل اجراست که بودجه ای مختص فعالیت های ترویجی کتابخوانی و بودجه ای نیز مختص تهیه کتاب های جدید و مناسب در نظر گرفته شود که متاسفانه کتابخانه های عمومی در این 2 مورد بسیار محروم هستند.
به علاوه با وجود آمار حدود سه هزار نفری شرکت کننده در مسابقه کتابخوانی رضوی این امر متبادر می شود که وجود جوایز نقدی در ترغیب مردم به کتابخوانی موثر است که متاسفانه بودجه اندک کتابخانه ها این راه را نیز بسته است.
البته نسخه ای که حداقل در ایران ثابت شده است و عمل می کند این است که ایرانی تا اجبار در کار نباشد تن به کاری نمی دهد و بهره بردن از این نکته هم شاید مثمر ثمر باشد بر این اساس اجبار به کتابخوانی روزانه در ادارات و همچنین اختصاص ساعتی در مدارس تحت عنوان زنگ کتاب و یا اجبار به برگزاری بعضی کلاس های درسی در کتابخانه ها شاید باعث شود که کتاب بالاجبار وارد زندگی مردم شود و بعد کم کم نهادینه شود.
تحقق این امر سوای بحث مالی قضیه حمایت مقام ارشد اجرایی شهرستان و همراهی رئیسان و مسئولان ادارات به ویژه اداره آموزش و پرورش را می طلبد.
اردکان 98 هزار نفر جمعیت دارد و مرکز آن در 60 کیلومتری شمال شهر یزد واقع است.
** یادداشت: اشرف تقدیری مسئول فرهنگی و روابط عمومی اداره کتابخانه های عمومی شهرستان اردکان

7544*2047* خبرنگار: مژگان دشتی** انتشار: عباسقلی اشکورجیری
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.