یزد با ۱۰ شهرستان و چهار حوزه انتخابیه همواره از استان های پیشتاز در انتخابات های مختلف در ایران بود و بُعد دمکراسی آن جلوه ای نمایان و برجسته داشته و دارد.
انتخابات مجلس با توجه به جایگاه رفیع این قوه در قانونگذاری و لزوم در صدر بودن آن به فرموده امام خمینی (ره )، همواره مورد توجه مردم فهیم و قدرشناس یزد بود به گونه ای که در ۹ دوره انتخابات مجلس ، میانگین میزان مشارکت مردم ۶۰ درصد بود و در دوره دهم نیز با ۷۴ درصد در رده پنجم استان ها با بالاترین آمار مشارکت قرار داشت .
جمعه هفته گذشته( دوم اسفند) یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی همزمان با سراسر کشور در یزد برگزار شد.
آمار واجدان شرایط شرکت در انتخابات این دوره به تفکیک شهرستان های استان در ابرکوه ۳۴ هزار و ۶۵۵ نفر، اردکان ۶۱ هزار و ۴۴۵ نفر، اشکذر ۲۱ هزار و ۱۳۳ نفر، بافق ۳۰ هزار و ۸۲۷ نفر، بهاباد ١٠ هزار و ۹۷۷ نفر، تفت ۳۰ هزار و ۶۸ نفر، خاتم ۲۳ هزار و ۵۸۷ نفر، مهریز ۳۳ هزار و ۱۴۹ نفر، میبد ۶۱ هزار و ۶۶۲ نفر و شهرستان یزد ۴۱۵ هزار و ۵۵ نفر اعلام شده است.
آمار رای اولی‌های استان ۳۹ هزار و ۹۱۶ نفر است که ۲۰ هزار و ۴۱۹ نفر دختر و بقیه پسر هستند.
در ادامه مروری بر آمار دوره های مختلف انتخابات مجلس در یزد و سپس تحلیلی کوتاه بر آمارهای دوره یازدهم خواهیم داشت.
این استان تا دوره پنجم سه حوزه انتخابیه داشت که از دوره ششم مهریز نیز به تعداد حوزه های انتخابیه اضافه شد .
در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی که در سال ۱۳۵۸ برگزار شد، تعداد واجدان شرایط حق رای ۲۳۲ هزار و ۲۵۸ نفر و میزان مشارکت ۶۴.۹۱ درصد بود که شهید سیدرضا پاکنژاد (میان دوره محمدعلی صدوقی) از یزد - ابوالقاسم وافی از تفت و سیدمحمد خاتمی از اردکان منتخب مردم شدند.
در دوره دوم مجلس که سال ۱۳۶۲ برگزار شد، تعداد واجدان شرایط ۲۷۷ هزار و ۲۴۷ نفر بود که
۷۵.۲۳ درصد مردم مشارکت کردند که در نهایت سیدجلیل صدر طباطبایی از یزد ، ابوالقاسم وافی از تفت، سیدمحمد حسینی نژاد از اردکان به مجلس راه یافتند.
انتخابات مجلس سوم که در سال ۱۳۶۶ با مشارکت ۷۴.۰۲ درصد برگزار شد، ۳۳۰ هزار و ۹۵۰ نفر واجدان شرایط حق رای بودند که سیدمحمد رضوی یزدی از یزد ، علیرضا فرزاد از تفت ، سید اسماعیل داودی شمسی از اردکان به عنوان نمایندگان مردم در قوه مقننه انتخاب شدند.
انتخابات دوره چهارم مجلس سال ۱۳۷۰ با ۳۹۵ هزار و ۵۵ نفر واجدان شرایط و با مشارکت ۶۳.۵۶ برگزار شد و سید عباس پاکنژاد از یزد ، سید محمدتقی محصل همدانی ازتفت و سید اسماعیل داودی شمسی از اردکان انتخاب شدند.
دوره پنجم انتخابات در سال ۱۳۷۴ در استان با تعداد واجدان شرایط ۴۵۷ هزار نفر و با مشارکت ۷۰.۰۴ درصد برگزار شد که در نتیجه سید عباس پاکنژاد از یزد ، سید محمدتقی محصل همدانی از تفت و سیدمحمد حسینی نژاد از اردکان به مجلس راه یافتند.
دوره ششم انتخابات مجلس در سال ۷۸ برگزار شد که حوزه مهریز به تعداد حوزه های انتخابیه استان اضافه شد که با ۴۵۷ هزار و ۴۸۴ نفر واجدان شرایط و مشارکت ۷۰.۸۷ درصد مردم، سید محمد رضوی یزدی از یزد ، سراج الدین وحیدی مهرجردی از تفت ، سید محمدکاظم مرتضوی از مهریز و محمدرضا تابش از اردکان انتخاب شدند.
دوره هفتم انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۸۲ با ۵۷۸ هزار و ۷۳۲ نفر واجدان شرایط برگزار شد، میزان مشارکت هم ۴۹.۱۷ درصد بود که سیدعباس پاکنژاد از یزد ، سید محمدتقی محصل همدانی از مهریز ، سیدجلال یحیی زاده از تفت و محمدرضا تابش از اردکان به عنوان نمایندگان حوزه های انتخابیه استان یزد به مجلس راه یافتند.
دوره هشتم مجلس در سال ۸۶ با تعداد واجدان شرایط حق رای ۵۶۵ هزار و ۳۰۱نفر و با مشارکت ۵۶ درصد برگزار شد، و علی اکبر اولیاء از یزد ، کاظم فرهمند از مهریز ، سیدجلال یحیی زاده از تفت و میبد و محمدرضا تابش از اردکان از سوی مردم برای نمایندگی مجلس انتخاب شدند.
دوره نهم مجلس در سال ۱۳۹۰ برگزار شد که از ۴۱۳ هزار و ۸۲۲ نفر واجدان شرایط حق رای
۶۷.۸۶ درصد آنان در انتخابات شرکت کردند.
در این دوره محمدصالح جوکار از یزد ، دخیل عباس زارع زاده از مهریز، سیدجلال یحیی زاده از تفت و محمدرضا تابش از اردکان راهی ساختمان بهارستان شدند و برای مدت چهار سال برکرسی نمایندگی مجلس تکیه زدند.
انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی در هفتم اسفند ۱۳۹۴ با ۶۶۵ هزار و ۵۰۴ نفر واجدان شرایط حق رای و با مشارکت ۷۴.۲۲ درصد مردم برگزار شد و سید ابوالفضل موسوی از یزد ، کمال دهقانی فیروزآبادی از تفت ، محمدرضا تابش از اردکان از سوی مردم به مجلس راه یافتند و انتخابات در حوزه مهریز با رقابت بین محمدرضا صباغیان و محمدرضا بابایی به دور دوم کشیده شد که نهایتا با پیروزی صباغیان به پایان رسید.
میانگین مشارکت مردم استان یزد در ۹ دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ۶۰ درصد بود که این رقم در دوره دهم به ۷۴ درصد رسید.
در دهمین دوره انتخابات مجلس ۶۶۵ هزار و ۵۰۴ نفر واجدان حق رای حضور داشتند که از این تعداد ۵۲ هزار و ۱۱۵ نفر مربوط به حوزه اردکان ، ۸۶ هزار و ۴۱۷ نفر مربوط به حوزه تفت و میبد ، ۱۲۱ هزار و ۲۹۳ نفر مربوط به حوزه های مهریز، ابرکوه ، بافق ، بهاباد و خاتم و ۴۰۵ هزار و ۶۷۹ نفر هم مربوط به حوزه یزد و اشکذر است.
درصد مشارکت مردم استان در این دوره از انتخابات ۷۴ درصد اعلام شد ضمن آنکه ۵۴ نامزد در انتخابات حضور داشتند.
انتخابات دوره یازدهم مجلس که در نخستین جمعه اسفندماه ۹۸ برگزار شد، از ۷۲۲ هزار و ۵۵۷ واجد شرایط حق رای ،میزان مشارکت ۴۸.۱ درصد بود که یزد از لحاظ مشارکت در میان ۳۱ استان کشور در ردیف ۱۱ قرار گرفت.
بر اساس نتایج اعلام شده در این دوره ، در حوزه انتخابیه یزد و اشکذر محمدصالح جوکار با کسب ۷۱.۱ درصد ، بیشترین رای را کسب کرد و در حوزه انتخابیه تفت و میبد سیدجلیل میرمحمدی میبدی از سایر رقبا پیشی گرفت و با ۳۸.۵۸ درصد موفق به کسب بیشترین رای شد.
در حوزه انتخابیه اردکان محمدرضا دشتی اردکانی با کسب ۵۷.۳ درصد موفق به کسب اکثریت در انتخابات شد و در حوزه انتخابیه بافق، بهاباد، خاتم، ابرکوه و مهریز محمدرضا صباغیان بافقی نماینده فعلی در دوره دهم با کسب ۳۶.۶. درصد، برای دومین بار به عنوان نماینده مردم این حوزه به مجلس یازدهم راه یافت.
در انتخابات این دوره در مهلت قانونی ۲۳۹ نفر، داوطلبی خود را با ثبت نام برای حضور در رقابت ها اعلام کردند که از این تعداد ۱۴۷ نفر تایید شدند و در مجموع یزدی ها از میان ۱۰۰ نامزد باقی مانده مورد تایید شورای نگهبان ، چهار نفر را برای چهار سال به نمایندگی از خود در قوه مقننه انتخاب کردند.
استان یزد بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ با یک میلیون و ۱۳۸ هزار نفر جمعیت چهار نماینده دارد.
