امان از مینی بوس های قدیمی و دودزا *محمدحسین فلاح*

این دسته از مینی بوس ها که به وفور در سطح شهر یزد و بخصوص هسته مرکزی آن مشاهده می شود دودهای سیاهی بالا می‌آورند و گاها سر و صدای زیادی هم به پا می کنند.
این خودروهای فرسوده و قدیمی، برای یک مسیر چند کیلومتری، چند صد کیلو دود و مواد آلاینده به خورد مردم و رهگذران می دهند و اگر راننده خودرو پشت سر آنها با بوق های ممتد، اعتراض کند خنده ای می کنند و بر پدال گاز می فشارند دودها را بیشتر در هوا معلق می کنند تا حال اطرافیان، خوب جا بیاد و هوس بوق زدن نکنند!.
تعداد قابل توجهی از این مینی بوس های از رده خارج، سرویس مدارس، شرکتها و حتی ادارات هستند و استفاده از آنها برای این مجموعه ها هم به صرفه است چون هم تعداد زیادی را جابجا می کند و هم هزینه کمتری برای متقاضیان دارد.
در نظر بگیرید خیابانهای کم عرض و نفس گیر شهر کوچک و جمع و جوری چون یزد در ظهر روزهای گرم تابستان یا زمان بازگشایی مدارس، میزبان این دسته از خودروهای دودزا باشد.
تردد این دسته از خودروها در خیابانهای مرکزی شهر همچون فرخی، امام، مطهری، شهید رجایی و بلوار طالقانی، نفس ها را در سینه حبس می کند و دیگر خودروها و رهگذران هم، سعی می کنند خود را از آنها دور نگه دارند چون هر بار فشار بر روی پدال گاز از سوی هر یک از این مینی بوس ها مساوی با استنشاق دودهای آلوده و ناسالمی است که رقص کنان و در کوتاه ترین زمان ممکن، خود را به دماغ و دهان رهگذران می رسانند.
خودروهایی که بعد از چند دهه، با ظاهری رنگ و رو پریده، صندلی‌های بعضا شکسته، دیواره‌های ساییده شده، کف‌های سوراخ، موتورهای خراب و پر سر و صدا، همچنان در سطح شهر تردد می کنند .
کسی به آنها کاری ندارد اما آنها با همه کار دارند، گاهی در حال حرکت، درهای آنها خودبخود باز می شود، گل پخش کن آنها (شل گیر) به زمین کشیده می شود و در لاین چپ جاده هم حرکت می کنند و هر چه هم بوق می زنی از این لاین تکان نمی خورند و تو مجبوری برای فرار از خوردن دودهای آلاینده، از سمت راست آنها فرار کنی و خطر را به جان بخری!.
شیشه های آنها نیمه باز است و مسافران خودش هم از دودهای آن بی نصیب نمی مانند، شیشه های آنهایی که کمی با کلاس تر هستند پرده هم دارد، پرده هایی که با وزش باد، در میان هوا سرگردانند و به سر و صورت مسافران و دانش آموزان می خورند!.
همانطور که تاکسی ها و خودروهای شخصی، نو شدند، مینی بوس های قدیمی هم باید نو شوند، باید تسهیلاتی در اختیار مالکان این دسته از مینی بوسها قرار داده شود تا خودرو خود را با یک مینی بوس نو و تازه تعویض کنند و اگر هم با معاینه فنی حل می شود باید آن را تعمیر کنند.
مالکان این خودروها هم البته بی تقصیرند، آنها دارند با آن نان در می آورند و ارتزاق می کنند، هر چه قدر هم آن را به تعمیرگاه ببرند بی فایده است چون قدیمی هست و 'اقتضای طبیعتش این است'.
حال اضافه کنید به این دسته از خودروها، موتورسیکلت های دودزا که تعداد آنها هم کم نیست و ببینید خروجی آن در شهری مانند یزد چه شود.
امیدواریم که طرحی برای از رده خارج کردن این خودروها اندیشیده شود و البته به گونه ای باشد که مالکان این خودروها هم متضرر نشوند.
شهر شلوغ یزد با خیابانهای کم عرض و حجم تردد موتورسیکلت ها، دیگر طاقت تحمل دود و اگزوزهای دودزا را ندارد.
6197 خبرنگار ایرنا یزد