گزارش روابط عمومی سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان به ایرنا حاکیست، طیفوری بیان داشت: اجرای طرح قیمت آمارگیری از کالاها و خدمات مورد مصرف خانوارهای شهری و روستایی یکی از مهم‌ترین طرح های مرکز آمار ایران است که با همکاری معانت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها در مناطق شهری و روستایی با مراجعه به واحدهای عرضه کالا و خدمات مصرفی خانوارها و قیمت‌گیری کالاهای منتخب اجرا می‌گردد.
وی ادامه داد: در این خصوص معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها به‌عنوان بازوان اجرایی مرکز آمار ایران بر اساس شرح وظایف اقدام به تولید آمار و اطلاعات استانی بر اساس استانداردها، تعاریف علمی و فنی و دستورالعمل‌های ابلاغی می‌کنند که در این راستا کلیه آمارهای اعلام‌شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان نظیر نرخ تورم، نرخ بیکاری و سایر آمارهای رسمی پس از تأیید و انتشار توسط مرکز آمار ایران می‌باشد.
وی گفت: به همه کاربران نیز توصیه می‌گردد در ارائه و یا استفاده از آمار، به دلیل پشتوانه علمی، فنی و قانونی، لزوماً از آمارهای رسمی و به‌ویژه آمارهای رسمی منتشرشده مرکز آمار ایران که بر اساس قانون، مرجع رسمی تولید آمار در کشور است، استفاده کنند.
طیفوری در بخش دیگری از سخنانش افزود: به‌طورکلی مراحل قیمت در چرخه اقتصاد در سه بخش «تولید»، «توزیع» و «مصرف» تفکیک می‌شود؛ آن بخش که به‌صورت روزمره در افکار عمومی بیشتر آشناست و مور داستفاده قرار می‌گیرد، تورم یا تغییرات قیمت در بخش «مصرف» بوده و از طریق محاسبه شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) به دست می‌آید و میزان تغییرات آن نسبت به دوره‌های خاص میزان تورم مصرف‌کننده یا همان تورم کل (شهری و روستایی) را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: برای تعیین میزان تورم در بخش «تولیدکننده» از شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) در بخش‌های صنعت، معدن، انرژی، خدمات و کشاورزی محاسبه و ارائه و در مرحله «توزیع» نیز از شاخص قیمت عمده‌فروشی (WPI)، شاخص قیمت صادرات (XPI) و شاخص قیمت واردات (MPI) برای بررسی میزان تغییرات قیمتی این بخش استفاده می‌شود.
طیفوری تصریح کرد: نرخ تورم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است که کاربردهای اساسی و متنوع این شـاخص در برآورد قــدرت خرید پول کشور، اندازه‌گیری روند درآمد و هزینه واقعی خانوارها، تعدیل مزد و حقوق و محاسبه حساب‌های ملی، اهمیت و جایگاه شاخص مزبور را در بررسی و برنامه‌ریزی اقتصادی نشان می‌دهد.
به گفته معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان ، نرخ تورم بر اساس درصد تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها محاسبه می‌شود و به‌طورکلی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها یگانه ملاک سنجش تغییرات بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها و تعیین نرخ تورم در اقتصاد است که اقلام کالاها و خدمات منتخب آن بر اساس سبد کالاهایی است که بیشترین مصرف را در عموم خانوارها (سبد کالاهای پایه) دارد؛ به این طریق رابطه منطقی بین کالاهای مورد مصرف عموم خانوارها و اقلامی که جهت تعیین تورم قیمت‌گیری می‌شود برقرار می‌شود.
وی ادامه داد: بر اساس استانداردهای جهانی، برای جمع‌آوری اطلاعات پایه و محاسبه شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها تعیین یک سبد کالای پایه ضروری است؛ این سبد پایه به دلایل فنی نظیر تغییر ماهیت کالاها، حذف یک کالا از مصرف عموم خانوارها و سایر دلایل فنی هرچند سال یک‌بار متناسب با تغییر سال پایه موردبازنگری قرار می‌گیرد.
طیفوری افزود: تعیین سبد پایه در واقع برای تعیین قیمت‌گیری از کالاهایی است که اکثریت مردم از آن استفاده می‌کنند بنابراین به دلایل کاملاً علمی ممکن است بسیاری از کالاهایی که در خانوارهای اندکی مورداستفاده قرار می‌گیرند، در سبد عمومی خانوارها قرار نگرفته و در محاسبه نرخ تورم در نظر گرفته نشود و بر اساس آخرین ویرایش طرح فنی در سال 1397، بر اساس سال پایه معادل 1395 برای محاسبه شاخص قیمت و نرخ تورم کشور و استان‌ها، درمجموع حدود 450 قلم از سبد کالاها و خدمات مورد مصرف خانوارها (به‌طور عمده کالاها و خدماتی عمومی، روزمره و پرمصرف مورداستفاده اکثریت خانوارها)، هرماه از طریق مراجعه به واحدهای ارائه این کالاها و خدمات قیمت گیری شده و موردبررسی قرار می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: شاخص قیمت، تغییرات قیمت سبد مشخصی از کالا و خدمات مورد مصرف خانوار را نسبت به زمان مرجع یا سال پایه نشان می‌دهد و منابع اطلاعات آن کارگاه‌های خرده‌فروشی هستند و این شاخص جهت محاسبه تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طیفوری تصریح کرد: برای جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز که همان قیمت کالا و خدمات سبد مصرفی خانوارهاست، از طریق مراجعه مستقیم هرماه (در روزهای تعیین‌شده) یا فصل (برای تعدادی از کالاهای خاص) آمارگیران با مراجعه واحدهای خرده‌فروشی (نظیر فروشگاه‌های مواد غذایی، پوشاک، قصابی‌ها، واحدهای ارائه خدمات آرایشی و پیرایشی، درمانی و فروشگاه‌های فروش لوازم‌خانگی و سایر موارد) نسبت به اخذ قیمت عملیاتی کالاهای (منظور از قیمت عملیاتی قیمتی است که کالا یا خدمت به آن قیمت به مصرف‌کننده عرضه‌شده است) موردنظر اقدام می‌کنند.
وی در توضیح انواع روش‌های محاسبه نرخ تورم گفت: این روش ها شامل روش تورم ماه جاری نسبت به ماه قبل، روش تورم ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) ، روش نرخ تورم ناشی از شاخص تغییرات در دوازده ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل است و معمولاٌ در علم اقتصاد محاسبه نرخ تورم متوسط 12 ماه از اولویت برخوردار بوده و به دلیل اینکه چون دو روش فوق یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را می‌بینند، لذا امکان تعمیم آن به یک سال وجود ندارد؛ بنابراین بهترین روش (مورد توافق اکثر اقتصاددانان) تعیین نرخ تورم است که بتواند تصویر دقیقی از نرخ تورم در یک دوره 12 ماهه (سالانه) را بیان کند، روش سوم است.
وی ادامه داد: البته در انتشارات مرکز آمار ایران هر سه روش نرخ تورم جهت استفاده برنامه‌ریزان و تصمیم گیران و پژوهشگران محاسبه می‌شود لیکن منظور از نرخ تورم کل، نرخ تورم تغییرات شاخص قیمت مصرف‌کننده در 12 ماهه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل است.
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان اضافه کرد: علیرغم اینکه نرخ تورم، مفهومی آشنا برای عموم مردم است، لیکن برخی از کاربران به دلیل عدم اطلاع از روش‌های محاسبه آن ممکن است تعابیر و برداشت‌های مختلفی از آن داشته باشند و در تفسیر آن دچار خطا شوند. وی گفت: موضوع مهمی که لازم است به آن توجه شود، اینکه برای محاسبه نرخ تورم یک دوره 24 ماهه موردنظر قرار می‌گیرد به این معنا که تورم اعلام‌شده از روش محاسبه درصد تغییر شاخص قیمت 12 ماهه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل به دست می‌آید بنابراین بدیهی است افزایش قیمت‌های مقطعی در یک یا چند ماه ممکن است تأثیر اندکی در متوسط 12 ماهه بر اساس میزان ضریب اهمیت آن کالا در سبد کالاهای مصرفی خانوارها و قیمت آن کالا در ماه‌های قبل داشته و در تورم اثر اندکی داشته باشد.
وی افزود: اگر این روند در تعداد قابل‌توجهی از کالاها (به‌ویژه کالاهایی که از ضریب اهمیت بالایی برخوردارند) به وجود آید، اثر بیشتری در افزایش نرخ تورم خواهند داشت؛ همان‌طور که گفته شد نرخ تورم به‌دست‌آمده میزان تغییرات شاخص قیمت حدود 450 قلم کالای مورد مصرف عموم خانوارها طی 12 ماه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل است.
طیفوری با ارائه توصیه ای در خصوص تفسیر آمارها گفت: بر اساس آموزه‌های علمی برای تفسیر صحیح آمارهای مختلف چند نکته ضروری است اول آن‌که برای تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها، از آمارهای رسمی که بر اساس آخرین استاندارد و اصول علمی تهیه‌شده‌اند، استفاده کرد دوم آن‌که در تفسیر آمارها حتماً به تعاریف و مفاهیم و روش‌های محاسبه شاخص‌ها و نماگرها توجه ویژه‌ای صورت گیرد تا از هرگونه تفسیر نادرست جلوگیری به عمل آید.
وی یادآور شد: احترام به آمارهای رسمی به‌عنوان پشتوانه سرمایه اجتماعی کشور از اهم امور است و بهتر است جهت استفاده از نظرات ارزشمند صاحب‌نظران و اندیشمندان، هرگونه نقد چرایی و چگونگی تولید آمارهای رسمی در جلسات فنی و تخصصی با حضور متخصصان امر صورت گیرد.
2007
انتهای پیام وی ادامه داد: در این خصوص معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها به‌عنوان بازوان اجرایی مرکز آمار ایران بر اساس شرح وظایف اقدام به تولید آمار و اطلاعات استانی بر اساس استانداردها، تعاریف علمی و فنی و دستورالعمل‌های ابلاغی می‌کنند که در این راستا کلیه آمارهای اعلام‌شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان نظیر نرخ تورم، نرخ بیکاری و سایر آمارهای رسمی پس از تأیید و انتشار توسط مرکز آمار ایران می‌باشد.
وی گفت: به همه کاربران نیز توصیه می‌گردد در ارائه و یا استفاده از آمار، به دلیل پشتوانه علمی، فنی و قانونی، لزوماً از آمارهای رسمی و به‌ویژه آمارهای رسمی منتشرشده مرکز آمار ایران که بر اساس قانون، مرجع رسمی تولید آمار در کشور است، استفاده کنند.
طیفوری در بخش دیگری از سخنانش افزود: به‌طورکلی مراحل قیمت در چرخه اقتصاد در سه بخش «تولید»، «توزیع» و «مصرف» تفکیک می‌شود؛ آن بخش که به‌صورت روزمره در افکار عمومی بیشتر آشناست و مور داستفاده قرار می‌گیرد، تورم یا تغییرات قیمت در بخش «مصرف» بوده و از طریق محاسبه شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) به دست می‌آید و میزان تغییرات آن نسبت به دوره‌های خاص میزان تورم مصرف‌کننده یا همان تورم کل (شهری و روستایی) را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: برای تعیین میزان تورم در بخش «تولیدکننده» از شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) در بخش‌های صنعت، معدن، انرژی، خدمات و کشاورزی محاسبه و ارائه و در مرحله «توزیع» نیز از شاخص قیمت عمده‌فروشی (WPI)، شاخص قیمت صادرات (XPI) و شاخص قیمت واردات (MPI) برای بررسی میزان تغییرات قیمتی این بخش استفاده می‌شود.
طیفوری تصریح کرد: نرخ تورم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است که کاربردهای اساسی و متنوع این شـاخص در برآورد قــدرت خرید پول کشور، اندازه‌گیری روند درآمد و هزینه واقعی خانوارها، تعدیل مزد و حقوق و محاسبه حساب‌های ملی، اهمیت و جایگاه شاخص مزبور را در بررسی و برنامه‌ریزی اقتصادی نشان می‌دهد.
به گفته معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان ، نرخ تورم بر اساس درصد تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها محاسبه می‌شود و به‌طورکلی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها یگانه ملاک سنجش تغییرات بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها و تعیین نرخ تورم در اقتصاد است که اقلام کالاها و خدمات منتخب آن بر اساس سبد کالاهایی است که بیشترین مصرف را در عموم خانوارها (سبد کالاهای پایه) دارد؛ به این طریق رابطه منطقی بین کالاهای مورد مصرف عموم خانوارها و اقلامی که جهت تعیین تورم قیمت‌گیری می‌شود برقرار می‌شود.
وی ادامه داد: بر اساس استانداردهای جهانی، برای جمع‌آوری اطلاعات پایه و محاسبه شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها تعیین یک سبد کالای پایه ضروری است؛ این سبد پایه به دلایل فنی نظیر تغییر ماهیت کالاها، حذف یک کالا از مصرف عموم خانوارها و سایر دلایل فنی هرچند سال یک‌بار متناسب با تغییر سال پایه موردبازنگری قرار می‌گیرد.
طیفوری افزود: تعیین سبد پایه در واقع برای تعیین قیمت‌گیری از کالاهایی است که اکثریت مردم از آن استفاده می‌کنند بنابراین به دلایل کاملاً علمی ممکن است بسیاری از کالاهایی که در خانوارهای اندکی مورداستفاده قرار می‌گیرند، در سبد عمومی خانوارها قرار نگرفته و در محاسبه نرخ تورم در نظر گرفته نشود و بر اساس آخرین ویرایش طرح فنی در سال 1397، بر اساس سال پایه معادل 1395 برای محاسبه شاخص قیمت و نرخ تورم کشور و استان‌ها، درمجموع حدود 450 قلم از سبد کالاها و خدمات مورد مصرف خانوارها (به‌طور عمده کالاها و خدماتی عمومی، روزمره و پرمصرف مورداستفاده اکثریت خانوارها)، هرماه از طریق مراجعه به واحدهای ارائه این کالاها و خدمات قیمت گیری شده و موردبررسی قرار می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: شاخص قیمت، تغییرات قیمت سبد مشخصی از کالا و خدمات مورد مصرف خانوار را نسبت به زمان مرجع یا سال پایه نشان می‌دهد و منابع اطلاعات آن کارگاه‌های خرده‌فروشی هستند و این شاخص جهت محاسبه تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طیفوری تصریح کرد: برای جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز که همان قیمت کالا و خدمات سبد مصرفی خانوارهاست، از طریق مراجعه مستقیم هرماه (در روزهای تعیین‌شده) یا فصل (برای تعدادی از کالاهای خاص) آمارگیران با مراجعه واحدهای خرده‌فروشی (نظیر فروشگاه‌های مواد غذایی، پوشاک، قصابی‌ها، واحدهای ارائه خدمات آرایشی و پیرایشی، درمانی و فروشگاه‌های فروش لوازم‌خانگی و سایر موارد) نسبت به اخذ قیمت عملیاتی کالاهای (منظور از قیمت عملیاتی قیمتی است که کالا یا خدمت به آن قیمت به مصرف‌کننده عرضه‌شده است) موردنظر اقدام می‌کنند.
وی در توضیح انواع روش‌های محاسبه نرخ تورم گفت: این روش ها شامل روش تورم ماه جاری نسبت به ماه قبل، روش تورم ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) ، روش نرخ تورم ناشی از شاخص تغییرات در دوازده ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل است و معمولاٌ در علم اقتصاد محاسبه نرخ تورم متوسط 12 ماه از اولویت برخوردار بوده و به دلیل اینکه چون دو روش فوق یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را می‌بینند، لذا امکان تعمیم آن به یک سال وجود ندارد؛ بنابراین بهترین روش (مورد توافق اکثر اقتصاددانان) تعیین نرخ تورم است که بتواند تصویر دقیقی از نرخ تورم در یک دوره 12 ماهه (سالانه) را بیان کند، روش سوم است.
وی ادامه داد: البته در انتشارات مرکز آمار ایران هر سه روش نرخ تورم جهت استفاده برنامه‌ریزان و تصمیم گیران و پژوهشگران محاسبه می‌شود لیکن منظور از نرخ تورم کل، نرخ تورم تغییرات شاخص قیمت مصرف‌کننده در 12 ماهه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل است.
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان اضافه کرد: علیرغم اینکه نرخ تورم، مفهومی آشنا برای عموم مردم است، لیکن برخی از کاربران به دلیل عدم اطلاع از روش‌های محاسبه آن ممکن است تعابیر و برداشت‌های مختلفی از آن داشته باشند و در تفسیر آن دچار خطا شوند. وی گفت: موضوع مهمی که لازم است به آن توجه شود، اینکه برای محاسبه نرخ تورم یک دوره 24 ماهه موردنظر قرار می‌گیرد به این معنا که تورم اعلام‌شده از روش محاسبه درصد تغییر شاخص قیمت 12 ماهه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل به دست می‌آید بنابراین بدیهی است افزایش قیمت‌های مقطعی در یک یا چند ماه ممکن است تأثیر اندکی در متوسط 12 ماهه بر اساس میزان ضریب اهمیت آن کالا در سبد کالاهای مصرفی خانوارها و قیمت آن کالا در ماه‌های قبل داشته و در تورم اثر اندکی داشته باشد.
وی افزود: اگر این روند در تعداد قابل‌توجهی از کالاها (به‌ویژه کالاهایی که از ضریب اهمیت بالایی برخوردارند) به وجود آید، اثر بیشتری در افزایش نرخ تورم خواهند داشت؛ همان‌طور که گفته شد نرخ تورم به‌دست‌آمده میزان تغییرات شاخص قیمت حدود 450 قلم کالای مورد مصرف عموم خانوارها طی 12 ماه منتهی به ماه موردنظر نسبت به دوره مشابه قبل است.
طیفوری با ارائه توصیه ای در خصوص تفسیر آمارها گفت: بر اساس آموزه‌های علمی برای تفسیر صحیح آمارهای مختلف چند نکته ضروری است اول آن‌که برای تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها، از آمارهای رسمی که بر اساس آخرین استاندارد و اصول علمی تهیه‌شده‌اند، استفاده کرد دوم آن‌که در تفسیر آمارها حتماً به تعاریف و مفاهیم و روش‌های محاسبه شاخص‌ها و نماگرها توجه ویژه‌ای صورت گیرد تا از هرگونه تفسیر نادرست جلوگیری به عمل آید.
وی یادآور شد: احترام به آمارهای رسمی به‌عنوان پشتوانه سرمایه اجتماعی کشور از اهم امور است و بهتر است جهت استفاده از نظرات ارزشمند صاحب‌نظران و اندیشمندان، هرگونه نقد چرایی و چگونگی تولید آمارهای رسمی در جلسات فنی و تخصصی با حضور متخصصان امر صورت گیرد.
2007
کپی شد
