همان‌گونه که به خوبی می‌دانیم در کشورهایی که رتبه بالایی در جایگاه و سهم درآمد گردشگری دارند علاوه بر زیر ساخت قوی، طبیعت گردی و بوم گردی که در راستای توریسم پایدار و حفظ محیط زیست است، در اولویت برنامه‌ها قرار دارد. در سال های اخیر با گسترش اکوتوریسم بخصوص در نواحی کویری و جنگلی ایران و با هدف توسعه گردشگری بومی و با هدف معرفی بهتر ظرفیت‌های طبیعی و تاریخی کشور در دستور کار فعالین قرار گرفته است. از حدود شش ماه قبل زمزمه‌های توسعه بوم گردی در استان گیلان شنیده شد که با برپایی نشست های مشترک دستگاه‌های متولی امر، منتج به شکل گیری آیین نامه‌ای گردید.
در هفته‌های اخیر با تشکیل ستاد توسعه اشتغال روستایی به ریاست استاندار محترم و با حضور و مشارکت تمام دستگاه‌های اجرایی مرتبط و مدیران بانک‌های عامل، طرح بوم گردی در اولویت برنامه‌های اشتغالزای روستایی استان قرار گرفت، از آنجایی که نماینده عالی دولت در استان این موضوع را بصورت کامل رصد می‌نمایند، نشان از اهمیت و اثرگذاری این طرح در توسعه استان دارد.
خوب می‌دانیم که گردشگری علاوه بر ایجاد فرصت اشتعال مستقیم از مقرون به صرفه‌ترین صنایع اشتعالزایی از بُعد تناسب میزان سرمایه گذاری و بازدهی سرمایه است. در جلسه استانی این پروژه ضمن ارائه فلوچارت و فرایند صدور مجوز و ضوابط پیشنهادی آن، نمونه‌هایی از موارد موفق در سطح ملی و استانی به حاضرین معرفی شد و یکی از مدیران فعال این طرح به معرفی خود و اقدامات انجام گرفته در این زمینه پرداخت. جالب آنکه در چند نمونه موفق استان گیلان به غیر از یک طرح بوم گردی (خانم بردبار) مابقی پروژه‌ها به مدیریت و مالکیت افراد غیر بومی و مهاجر به گیلان اجرایی شده که رشته‌های تحصیلی و تخصصیشان نیز به غیر مرتبط با گردشگری بود. این افراد تجربیات خود را به اشتراک گذاشتند و همگی متفق القول بودند که بنا به علاقه و عشق به این کار پا در این عرصه گذاشته‌اند و موفقیت خود را مرهون خاص بودن کارشان و پشتکار و پیگیری و سرمایه گذاری بودند که در برای توسعه و تجهیز و تکمیل پروژه از تسهیلات بانکی نیز بهره‌مند شده‌اند.
جناب دکتر سالاری استاندار محترم در جلسه بوم گردی فرمودند که برای افق این طرح در استان حداقل تعداد 5000 پروژه بوم گردی مد نظر است، بی‌شک در صورت تحقق برنامه‌های ارائه شده از جمله بازاریابی شبکه‌ای و فروش و رزرو آنلاین و…. که ظاهراً تمهیدات آن پیش بینی شده و انشالله اجرایی خواهند شد توجیه اقتصادی این موضوع که همراه با اشتغالزایی، حفظ ارزش های بومی سنتی و آداب سنن جامعه میزبان را خواهیم داشت، وجود دارد.
اما باید به این مهم توجه داشت که در اینگونه طرح‌ها نباید تنها به جنبه کمّی کار و تعداد مجور و نحوه تامین مالی آن توجه شود بلکه باید در کنار آن به موضوع ظرفیت سنجی مناطق و شناسایی نقاط و روستاهای مستعد و همچنین به موضوع آموزش جامعه بومی و میزبان توجه لازم صورت نپذیرد، بی‌شک، موفقیت پیش بینی شده محقق نخواهد شد و بسیاری از این تعداد چند هزاری پروژه‌ها در فضای رقابتی که با آن تعداد و کمیّت شکل خواهد گرفت، شکست خورده و در سررسید بازپرداخت تسهیلات بانکی موجی از کاسه چه کنم چه کنم در استان براه خواهد افتاد.
باید در این موضوعات که بازخورد مثبت یا منفی بالایی در جامعه دارد، محتاط‌تر و دقیق‌تر ورود کرد، بهتر است این پروژه در سال اول به صورت پیشنهادی در روستاهای هدف گردشگری یا مناطق نمونه گردشگری با اولویت علاقه مندان و تحصیلکردگان به صورت پایلوت اجرایی شود و در کنارش موضوع آموزش‌های تخصصی و فنی در قالب میزبانی، پذیرایی آشپزی، بَلَدهای محلی، طبیعت گردی و آموزش لیدر توری و همچنین صنایع دستی و بازاریابی در سطح روستا‌ها مورد پیگیری قرار می‌گرفت.
همان‌گونه که مدیران موفق طرح بوم گردی در آن نشست عنوان کردند هر یک از آنان بنا به مقتضیات و شرایط زندگیشان با هدفگذاری خاص و در بازاری که کم کم شکل گرفت، وارد شده‌اند و اینگونه نبوده که به یکباره فقط با هدف دریافت وام بانکی ورود کرده باشند و موفق شده باشند.
حال چقدر بخواهیم نمونه‌های موفق خاص را به یک جامعه چندهزار نفره بسط دهیم خود جای تحقیق و مطالعه خواهد داشت. البته قطعاً باید اثرگذاری این طرح را به ظریب اشغال هتل‌ها و سایر اقامتگاه‌ها که فعالیت سنتی دارند نیز مورد بررسی قرار داد.
همان‌گونه که می‌دانیم نمونه‌های ناموفقی را از دهه و سال های قبل در قالب وام های خود اشتغالی و زود بازده تجربه کردیم که به دلیل نگاه کَمّی آمارساز بدون ارزیابی توانمندی متقاضیان و همچنین عدم شناخت بازار که با حرکت موج گونه همراه بود که ضعف آموزش و مسائل مختلف دیگر همراه داشت شاهد شکست بسیاری از طرح‌ها بودیم که هنوز هم بسیاری از مشکلات و معضلات اقتصادی مالی و بانکی کشور ریشه در اینگونه تصمیمات داشته است.
2007
انتهای پیام در هفته‌های اخیر با تشکیل ستاد توسعه اشتغال روستایی به ریاست استاندار محترم و با حضور و مشارکت تمام دستگاه‌های اجرایی مرتبط و مدیران بانک‌های عامل، طرح بوم گردی در اولویت برنامه‌های اشتغالزای روستایی استان قرار گرفت، از آنجایی که نماینده عالی دولت در استان این موضوع را بصورت کامل رصد می‌نمایند، نشان از اهمیت و اثرگذاری این طرح در توسعه استان دارد.
خوب می‌دانیم که گردشگری علاوه بر ایجاد فرصت اشتعال مستقیم از مقرون به صرفه‌ترین صنایع اشتعالزایی از بُعد تناسب میزان سرمایه گذاری و بازدهی سرمایه است. در جلسه استانی این پروژه ضمن ارائه فلوچارت و فرایند صدور مجوز و ضوابط پیشنهادی آن، نمونه‌هایی از موارد موفق در سطح ملی و استانی به حاضرین معرفی شد و یکی از مدیران فعال این طرح به معرفی خود و اقدامات انجام گرفته در این زمینه پرداخت. جالب آنکه در چند نمونه موفق استان گیلان به غیر از یک طرح بوم گردی (خانم بردبار) مابقی پروژه‌ها به مدیریت و مالکیت افراد غیر بومی و مهاجر به گیلان اجرایی شده که رشته‌های تحصیلی و تخصصیشان نیز به غیر مرتبط با گردشگری بود. این افراد تجربیات خود را به اشتراک گذاشتند و همگی متفق القول بودند که بنا به علاقه و عشق به این کار پا در این عرصه گذاشته‌اند و موفقیت خود را مرهون خاص بودن کارشان و پشتکار و پیگیری و سرمایه گذاری بودند که در برای توسعه و تجهیز و تکمیل پروژه از تسهیلات بانکی نیز بهره‌مند شده‌اند.
جناب دکتر سالاری استاندار محترم در جلسه بوم گردی فرمودند که برای افق این طرح در استان حداقل تعداد 5000 پروژه بوم گردی مد نظر است، بی‌شک در صورت تحقق برنامه‌های ارائه شده از جمله بازاریابی شبکه‌ای و فروش و رزرو آنلاین و…. که ظاهراً تمهیدات آن پیش بینی شده و انشالله اجرایی خواهند شد توجیه اقتصادی این موضوع که همراه با اشتغالزایی، حفظ ارزش های بومی سنتی و آداب سنن جامعه میزبان را خواهیم داشت، وجود دارد.
اما باید به این مهم توجه داشت که در اینگونه طرح‌ها نباید تنها به جنبه کمّی کار و تعداد مجور و نحوه تامین مالی آن توجه شود بلکه باید در کنار آن به موضوع ظرفیت سنجی مناطق و شناسایی نقاط و روستاهای مستعد و همچنین به موضوع آموزش جامعه بومی و میزبان توجه لازم صورت نپذیرد، بی‌شک، موفقیت پیش بینی شده محقق نخواهد شد و بسیاری از این تعداد چند هزاری پروژه‌ها در فضای رقابتی که با آن تعداد و کمیّت شکل خواهد گرفت، شکست خورده و در سررسید بازپرداخت تسهیلات بانکی موجی از کاسه چه کنم چه کنم در استان براه خواهد افتاد.
باید در این موضوعات که بازخورد مثبت یا منفی بالایی در جامعه دارد، محتاط‌تر و دقیق‌تر ورود کرد، بهتر است این پروژه در سال اول به صورت پیشنهادی در روستاهای هدف گردشگری یا مناطق نمونه گردشگری با اولویت علاقه مندان و تحصیلکردگان به صورت پایلوت اجرایی شود و در کنارش موضوع آموزش‌های تخصصی و فنی در قالب میزبانی، پذیرایی آشپزی، بَلَدهای محلی، طبیعت گردی و آموزش لیدر توری و همچنین صنایع دستی و بازاریابی در سطح روستا‌ها مورد پیگیری قرار می‌گرفت.
همان‌گونه که مدیران موفق طرح بوم گردی در آن نشست عنوان کردند هر یک از آنان بنا به مقتضیات و شرایط زندگیشان با هدفگذاری خاص و در بازاری که کم کم شکل گرفت، وارد شده‌اند و اینگونه نبوده که به یکباره فقط با هدف دریافت وام بانکی ورود کرده باشند و موفق شده باشند.
حال چقدر بخواهیم نمونه‌های موفق خاص را به یک جامعه چندهزار نفره بسط دهیم خود جای تحقیق و مطالعه خواهد داشت. البته قطعاً باید اثرگذاری این طرح را به ظریب اشغال هتل‌ها و سایر اقامتگاه‌ها که فعالیت سنتی دارند نیز مورد بررسی قرار داد.
همان‌گونه که می‌دانیم نمونه‌های ناموفقی را از دهه و سال های قبل در قالب وام های خود اشتغالی و زود بازده تجربه کردیم که به دلیل نگاه کَمّی آمارساز بدون ارزیابی توانمندی متقاضیان و همچنین عدم شناخت بازار که با حرکت موج گونه همراه بود که ضعف آموزش و مسائل مختلف دیگر همراه داشت شاهد شکست بسیاری از طرح‌ها بودیم که هنوز هم بسیاری از مشکلات و معضلات اقتصادی مالی و بانکی کشور ریشه در اینگونه تصمیمات داشته است.
2007
کپی شد
