سید محمد علوی*: همانگونه که همه کارشناسان اذهان دارند یکی از ظرفیتهای خوب و بالقوه استان گیلان توسعه بر مبنای گردشگری پایدار با تاکید روی پتانسیلهای طبیعی،توریسم روستایی با محوریت گردشگری کشاورزی و ظرفیتهای صنایع دستی و بومگردی می باشد. از طرفی با توجه به وجود سواحل ، جنگل ، کوهستان و پیشیه تاریخی گیلان همواره به صورت سنتی نیز این قابلیت از دهه های قبل ملموس بوده است . خوب شاید به جرات بتوان گفت صنعت توریسم تنها صنعتی است که امروز علیرغم مدرن شدن هنوز جنبه اشتعالزایی مستقیم و غیر مستقیم خود را از دست نداده بلکه با عنایت به تنوع آن به بیش از ۸۰۰ زیر شاخه در سطح جهان افزایش هم یافته است تا جایی که بر اساس آمار جهانی به ازای هر ۳ تا ۹ گردشگر بین المللی در کشور میزبان یک شغل پایدار ایجاد می کند، همین تعریف در موضوع صنایع دستی که باعث حفظ آداب و سنن می شود نیز صدق می نماید. در صورتی که یک کارخانه که به سیستم اتوماتیک مجهز شده افزایش راندمان تولید را خواهد داشت امّا تمامی فرصتهای شغلی یک سیستم نیمه خودکار و سنتی را حذف می کند.
با این مقدمه ، به این نکته می پردازیم که توسعه گردشگری با دو بال صنایع دستی و میراث فرهنگی از قابلیتهای این استان است که شاید خیلی از کشورها حتی ده درصد این ظرفیت گیلان را ندارند بارها و در زمان مدیریت استاندار قبل و همچنین جناب آقای دکتر سالازی به این محور توسعه تاکید شده است و قطعاً این تاکیدات توسط نماینده عالی دولت در استان گیلان بر گرفته از خروجی سند چشم انداز افق ۱۴۱۴ توسعه استان می باشد که در آن گردشگری را در کنار شش راهبرد دیگر از جمله کشاورزی ، صنایع تبدیلی کشاورزی و خدمات با محوریت حفظ محیط زیست ، توسعه تجارت کالا با افزایش ظرفیت بنادر، مناطق ویژه و آزاد و توسعه محورهای مواصلاتی جاده ای و ریلی که منجر با بالارفتن میزان ترانزیت و ترانشیب کالا از طریق کریدور شمال جنوب میشود ،در اولویت قرار گرفته است. حال برای تحقق این مهم اولین سوال اینجاست ،که آیا برای توسعه گردشگری حداقل ها را که همان پذیرش فکری توسط مسئولین محلی و استانی در دستگاه های مختلف که نقش اعلام نظر و رای در کمسیون ها را دارند را فراهم نموده ایم؟
همه بخوبی میدانیم اولویت در تحقق اهداف برنامه ریزی شده ابتدا تهیه نقشه راهبردی و سپس طرح آمایش سرزمین، طرح جامع و بعد از آن طرح های تفصیلی و اجرای است؟
آیا این بستر در استان گیلان فراهم شده است ؟ می دانیم که این زمینه فراهم نشده و هنوز به صورت سنتی و موردی مسائل دنبال می شود و همچنان نقش کارشناسان و مدیران سازمان ها و ادارات و نهادها وارگان ها و... در موافقت یا مخالفت با صدور مجوز بسیار پررنگ و اثرگذار است که شاید بسیاری از این تصمیمات با راهبر توسعه گردشگری همخوانی ندارد.آیا برای مدیران استان این موضوع تفهیم شده است؟
به ضرس قاطع می توان گفت بهیچ وجه اینگونه نیست و هنوز این دغدغه در بسیاری از دستگاه ها وجود ندارد و نگاه بخشی خود را دارند.
اگر توسعه گردشگری یک راهبرد استراتژیک برای استان گیلان است ابتدا باید نگاه دست چندمی و فانتزی در تمامی کمسیون ها کنار گذاشته شود باید به مقوله گردشکری بعنوان یک راهبر اشتغالزا ، در آمد زا و توسعه گر نگاه گردد. درست یا غلط تجربه دهه اخیر نشان داده، تنها در صورتی رفع موانع در اجرا یا صدور مجوز پروژه ها شکل می گیرد که ریاست این جلسه توسط شخص اول اجرایی استان مدیریت گردد،در مواردی که ریاست به معاونین و مدیران کل تنفیذ شده همواره مصوباتی داشته است که اجرای آن در سیر بروکراسی سنگین اداری استان دچار مشکل شده است. پیشنهاد می شود جلسات ویژه ماهیانه مخصوص پروژه های گردشگری استان به ریاست استاندار محترم تشکیل و مصوبات آن بالاتر از نظریه کمسیون های معمول توسط دبیر که بهتر است یکی از معاونین استاندار باشد به تمامی دستگاه ها ابلاغ گردد.
از طرفی با توجه به نقش پررنگی که شهرداری ها بر اساس طرح های مصوب خود می توانند بهتر وارد شوند و در بستر سازی توسعه گردشگری از جمله فضاسازی شهری، گسترش پارکها و خدمات عمومی ، کمپ ها و اماکن تفریحی و توریستی از طریق انعقاد تفاهم نامه با شرکت توسعه گردشگری استان به عنوان بازوی اجرایی اداره کل میراث، نقش پررنگ تری ایفا کنند و زمینه جذب سرمایه گذاران توانمند بخش خصوصی فراهم آید ، البته نباید از ظرفیت مرکز خدمات سرمایه گذاری استان که با تهیه بانک اطلاعات و بسته های مختلف نقش بسزای است به راحتی گذر کرد، در کنار این برنامه ها که کوتاه مدتند ، باید با نگاه بلند و چشم انداز آینده با یک همت ملی و استانی اطلس توسعه گردشگری، صنایع دستی و فرهنگی استان تهیه و تدوین و ابلاغ گردد که بی شک ضمن هدفمند نمودن صدور مجوزها بر اساس نیاز و ظرفیت و آستانه تحمل اقلیم ، از برخوردهای سلیقه ای و گاهاً ایجاد رانت ها جلوگیری بعمل آید.
*بخشدار رودبنه شهرستان لاهیجان
46
