گیلان با دو و نیم میلیون نفر جمعیت ثابت و حضور همیشگی صدها هزار گردشگر و مسافر دارای ۳۶ بیمارستان دولتی و خصوصی با حدود دو هزار و ۳۵۰ پزشک عمومی و متخصص و شش هزار و ۱۵۸ کادر پرستاری است.
به گفته مردم و به تائید مسئولان دانشگاه علوم پزشکی استان، بیمارستانهای گیلان از حیث فیزیکی و تجهیزات درمانی با مشکلات بسیار زیادی مواجه است به طوری‌که به علت وجود دستگاه‌های بسیار فرسوده، مستهلک و قدیمی امکان ارائه خدمات مطلوب به بیماران وجود ندارد.
مشکلات بیمارستان های گیلان به لحاظ مدیریتی، امکانات، نیرو و آمار بالای بیماران مراجعه کننده به حدی است که مردم، خود این مراکز درمانی را به شدت بیمار و نیازمند درمان و رسیدگی اساسی می دانند.
کمبود بیمارستانهای دولتی و امکانات، پرستار ، کادر درمانی، بویژه نیروی خدماتی و فرسودگی بیمارستانها و تجهیزات آنها و آمار بالای بیماران مراجعه کننده به این بیمارستان ها در حالی است که اکنون استان گیلان با شیوع ویروس کرونا و حج سنگینی از مراجعات روبرو شده و بیمارستانها و مراکز درمانی با شرایطی به مراتب سخت تر و مشکلاتی حادتر مواجهند.
اینک در استان گیلان، بیمارستان رازی رشت به عنوان بیمارستان ریفرال، بیمارستانهای امینی لنگرود، شهید نورانی تالش، نیکوکار املش، رسالت ماسال، شهدای رضوانشهر و قدیمی لاهیجان به عنوان بیمارستانهای با قابلیت تخلیه اضطراری هستند.
بیمارستان های بیمار و چالش کرونا
بانویی از شهروندان کلانشهر رشت می گوید: در حالی بیمارستان رازی را بعنوان مرکز درمان بیماران کرونایی انتخاب کرده اند که این بیمارستان در شرایط عادی نیز در وضعیت بسیار بدی قرار دارد.
وی که سابقه بستری شدن یکی از نزدیکانش را در این بیمارستان در گذشته داشت از عدم مدیریت مناسب این مرکز درمانی، نابسامانی بیمارستان و شلوغی و عدم وجود تخت کافی، فرسودگی بناها، کمبود شدید نیروهای خدماتی برای نظافت بیماران و بیمارستان یاد و اظهار کرد : حالا در چنین شرایطی کرونا نیز مزید بر علت شده و در شگفتم که وقتی در شرایط عادی این همه مشکل وجود داشت اکنون چگونه می توانند بر این شرایط بحرانی فائق آیند.
وی یادآور شد: در این بیمارستان علاوه بر این که به علت شلوغی بیمار دیر پذیرش می شد نیروی خدماتی کافی برای رسیدگی به وضعیت بهداشتی بیماران وجود نداشت و در اتاقی با شش بیمار مختلف از عفونی گرفته تا سالمند و سرطانی همراه بیمار باید به بیمار خود رسیدگی می کرد، ضمن این که در سرویش بهداشتی حیاط بیمارستان که علاوه بر مراجعان، دانشجویان پرستاری و پزشکی نیز استفاده می کردند حتی صابون مایع برای شست و شوی دست موجود نبود و داروهای دیالیزی در ایوان آفتابخور بیمارستان نگهداری می شد.
وی اظهار داشت: البته کادر درمانی به ویژه پرستاران با دلسوزی و تلاش متعهدانه در آن شرایط نامناسب به ارائه خدمت مشغول بودند که جای تقدیر بسیار دارد و به طور طبیعی امروز این از خودگذشتگی ها مضاعف تر هم شده است.
اعتراف متولیان دانشگاه علوم پزشکی به وجود مشکل
رئیس دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی گیلان طی ماههای اخیر و پیش از بروز بیماری کرونا اعلام کرده بود که بیمارستانهای استان با کمبود ۹۰۰ پرستار مواجه است.
ارسلان سالاری گفت که کمبود نیروی پرستاری موجب شده که فعالیت بسیاری از واحدهای درمانی در شهرستان ها کاهش یابد.
وی همچنین کمبود تجهیزات پزشکی در بیمارستان های گیلان را از دیگر مشکلات بیان داشته و تصریح کرده بود که برای رفع کمبود تجهیزات پزشکی ۸۶ میلیارد تومان هزینه برآورد شده است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان همچنین فرسودگی بیمارستان ها را از چالش های این دانشگاه عنوان و خاطر نشان کرده بود: رشت برخلاف مراکز استان های دیگر، از بیمارستان جامع که همه تخصص ها را در خود داشته باشد، برخوردار نیست و این مهم نیز یکی دیگر از چالش های دانشگاه علوم پزشکی گیلان است.
وی با اشاره به توجه دانشگاه علوم پزشکی گیلان به اورژانس بیمارستانی اضافه کرد: حق مردم نیست که در بخش اورژانس با شرایط بد خدمات دریافت کنند، زیرا احتمال آسیب دیدن بیمار وجود دارد و ایمنی بیمار برای ما مهمتر از هر چیز دیگر است.
همچنین به گفته وی، بسیاری از بیمارستان های استان سیستم فاضلاب ندارند و لوله های فاضلاب به رودخانه ها جاری می شود که برای رفع این مشکل به پنج میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
ارسلان زارع استاندار گیلان دو روز قبل نیز در جلسه ستاد کرونای کشور با حضور معاون اول رئیس جمهور، با تاکید بر ضرورت افزوده شدن امکانات، تجهیزات و نیروی کادر درمانی بیشتری به بیمارستان های رشت افزود : برای بهبود آمادگی ها و مقابله با این موضوع، راه اندازی دو بیمارستان تالش و لنگرود که به لحاظ ساختمانی تقریبا حدود ۱۰۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند و اضافه شدن ظرفیت تخت های بیمارستان تعیین شده دانشگاه علوم پزشکی گیلان از جمله ضرورت هاست.
به گفته وی؛ این دو بیمارستان فقط با خرید تجهیزات مورد نیاز به مبلغ ۲۲ میلیارد تومان آماده بهره برداری هستند.
وی با اشاره به اینکه پیش بینی احداث بیمارستان ۳۶۰ تخت خوابی در رشت صورت گرفته، تمهیدات فراهم و زمین تسطیح شده و خواستار استقرار این بیمارستان پیش ساخته هستیم.
استاندار گیلان از مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی کشور خواستار اضافه شدن کادر درمان و تقویت امکانات و تجهیزات به بیمارستان رسول اکرم رشت و همچنین ایجاد ظرفیت جدید به تعداد ۲۰۰ تخت در جوار آن بیمارستان به صورت پیش ساخته شده بود.
بیمارستان عهد قاجار
فرسودگی و مشکلات بیمارستان های استان به ظاهر بهره مند گیلان، حتی صدای نماینده ولی‌فقیه را در آورد آنجا کهآیت الله رسول فلاحتی با اعلام اینکه بیمارستانهای گیلان از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند، بیان داشت: بعضی از بیمارستان های شهر رشت متعلق به دوران قاجار هستند.
امام جمعه رشت با بیان اینکه بیمارستانهای رشت در شأن مردم این شهر نیست، تصریح کرد: بسیاری از مردم توان رفتن به بیمارستان خصوصی ندارد و باید برای بهبود خدمات بیمارستانهای عمومی تلاش کرد.
نماینده ولی‌فقیه در گیلان با اشاره به اینکه مختصصان پزشکی زبده در استان گیلان حضور دارند گفت: مسئولان مسئله تجهیز بیمارستانهای موجود و ساخت بیمارستان هزار تختخوابی لاکانشهر را پیگیری کنند.
کار با اعمال شاقه
شماری از کادر درمانی بیمارستانهای استان هم اینک خود درگیر بیماری شده و قادر به ارائه خدمات نیستند. اوضاع بیمارستان ها دشوار و نیروهای درمانی خسته اند. در ضمن پزشکان را برای کار در رازی فراخوان کرده اند در حالی که به گفته نیروها، کاور استاندارد و دیگر وسایل به اندازه کافی موجود نیست.
در حالی که بیمارستانهای دولتی در شرایط عادی با کمبود نیروهای خدماتی برای نظافت بخشها و بیمارها روبه رو بودند اکنون مشکل بهداشت بیمارستان و بیماران خود به معضلی جدی تر تبدیل شده است.
یکی از پرستاران بیمارستان پورسینا در شهر رشت با انتقاد از کمبود امکانات برای پیشگیری از بیماری گفت : شرایط کار در بیمارستان به ویژه در این وضعیت حاد به هیچ وجه اصولی و استاندارد نیست.
این پرستار خاطرنشان کرد: بیماران بخش داخلی بیمارستان رازی را به بیمارستان پورسینا که در حال تعمیر است و امکانات کافی هم ندارد منتقل کرده اند در حالی که این بیماران گرچه کرونا ندارند اما در معرض ویروس بوده و مشخص نیست که این ها مبتلا شده اند یا نه وقتی بین آنها مریض تبدار هم هست.
وی افزود: به پرستاران یک گان و ماسک و دستکش داده اند و گفته اند گان را نگه دارید در حالی که گان باید بعد از هر شیفت تعویض شود وگرنه خودش می تواند عامل شیوع بیماری باشد، کاور مخصوص هم ندارند.
به گفته وی در طی یک شیفت ۲۶ بیمار آوردند که در بین شان افراد مشکوک دارای علائم مشابه کرونا نیز بودند، مواد گند زدا، کافی نیست نیروهای خدماتی هم برای بهداشت کم است.
این نیروی درمانی می گوید: افرادی که سیستم ایمنی شان ضعیف است و به راحتی ممکن است به ویروس مبتلا شوند را به بیمارستان پورسینا آورده اند در حالی که اینها باید ایزوله باشند. در ضمن چون پرستاران این بخش اطلاعات کافی در مورد سایر بیماری ها ندارند نمی توانند خدمات مناسب به بیماران ارائه دهند.
وی خاطرنشان می کند: این بدیتر تصمیم بود که بیماران بیمارستان رازی را به بیمارستانهایی که مریض دارند بدهند چون بیماران بخش های مختلف رازی در جاهای تشخیصی مثل ازمایشگاه و سونوگرافی وسی تی اسکن که مشترک بین بخش ها هستند در تماس با دستگاه ها در معرض ویروس قرار می گیرند و احتمال پخش وانتقال ویروس هست.
به گفته این پرستار با تجربه، باید بیمارستانهای اطراف رشت که در اکثر سال خلوت بود و دم عید هم به شدید خلوت است را خالی و بیماران مبتلا به کرونا را به آنجا منتقل می کردند و بعد از ضد عفونی کردن وتجهیز و تامین دارو بیماران عادی را همانجا نگه می داشتند.
حالا که برای انتقال بیماران کرونایی اعتراض شده حداقل می توانند بیماران عادی را به این بیمارستانها منتقل کنند نه این که بیماران مختلف را در یک بیمارستان قدیمی و شلوغ مثل پور سینا بخوابانند.
اکنون بیمارستان رازی رشت به مرکز درمان بیماران کرونایی تبدیل شده، بیمارستانی که قبل از بروز این بحران نیز با عدم مدیریت مناسب، کمبود نیرو و تجهیزات، فرسودگی بنا و ازدحام بیمار خود نیازمند به درمان بود.
اوضاع در بسیاری از بیمارستانهای دیگر گیلان نیز چندان بهتر نیست و اغلب شهروندان از مراجعه خود به بیمارستانها خاطرات ناخوشایندی از کمبود امکانات و نیرو و عدم رسیدگی کافی دارند.
مشکل در برخی بیمارستانهای گیلان به حدی است که مردم شهر روی این بیمارستانها اسامی و لقبهایی کاملا مغایر با فلسفه کاری این مراکز درمانی نهاده اند.
لذا به نظر می رسد که مسئولان استانی در این وضعیت به طور جدی به دنبال تامین شرایط لازم برای گذر از این بحران باشند و مسئولان بلندپایه کشوری حداقل اکنون که وضعیت با توجه به شیوع کرونا بحرانی شده نگاه ویژه ای به بیمارستانهای دولتی و مراکز درمانی گیلان داشته باشند.
البته این روزها همه مسئولان استانی و کشور تلاش می کنند با تزریق امکانات و راه اندازی دو بیمارستان احداث شده و تجهیز آن بخشی از این مشکلات را مرتفع کنند.
گیلان دو و نیم میلیونی، ۳۶ بیمارستان با حدود یکهزار و ۴۰۰ تخت دارد. از این تعداد تا امروز ۱۵۰ تخت برای بیماران کرونایی در نظر گرفته شده است.
آنگونه که نماینده وزیر بهداشت در گیلان هشتم اسفندماه اعلام کرد : تاکنون ۱۲۶۰ مورد مشکوک به کرونا در سطح بیمارستانهای استان مشاهده شده، که بیش از ۴۰۰ نفر آنها بهبود یافته و مرخص شده‌اند.
ضروری است متولیان بهداشت کشور با توجه به محرومیت و مشکلات موجود مراکز درمانی گیلان نگاه ویژه ای به این استان درگیر کرونا داشته باشند. امید است مردم با رعایت اصول پیشگیرانه بتوانند از ابتلای خود به این بیماری بکاهند و بیمارستانهای استان نیز روسفید از این بحران بیرون بیایند و پس از گذر از بحران همه چیز فراموش نشود و فکر اساسی برای حل معضلات مراکز درمانی گیلان اندیشیده شود.
