هفته گردشگری در نخستین روزهای پائیز آغاز شده و نیک پیداست ایران سرزمین سفر است و هر یک از گردشگران سفیری خواهند شد از قامت سرزمینمان ؛ این روزها که فضای مجازی جولانگاه مردمان جامعه شده ، خوانده ایم که گاه به طنز و گاه به غضب فرهنگ گردشگری چون نحوه آدرس دادن ، برخورد با گردشگران ، شعله کش قیمت ها در هجوم مسافران و ... هم رسانی شده و مردمانی نیک و دیگرانی، کژفرهنگ خوانده می شوند.
گیلان است و باران؛ مسافرانی که عطش باران دارند و مردمانی که در تفقد میهمان شهره اند؛ اما گاه در میان همین میهمان نوازان گیلانی ، ناخلقی هایی در برخورد با گردشگران بروز می کند که به زعم کارشناسان گردشگری، تنها به آموزشی کوچک و جمعی، مرتفع شده و نیش ناخواه به میهمان، نوش می سازد.
بارها شنیدیم که در نزدیک فصل سفر که گردش آغاز می شود، قیمت ها شعله می کشند و مردمان برخی سرزمین های گردشگری نالان که چرا باید به پای مسافران سوخت؟ و بیان واضح همین کلام ، گزندی برای گردشگران خواهد شد.
کاملیا رشیدی کارشناس و دانش آموخته گردشگری معتقد است: دنیادیدگی در فرهنگ ما فضیلت است ؛ هزینه های سفر تنها شامل اقلام مالی و مادی نیست بلکه شامل صرف زمان و تجربه نمودن مقصد گردشگری با تمامی ویژگی های آن است و این نگرش ارزشی به سفر تنها متوجه مسافر نیست، بلکه میزبان نیز در قبال مسافر وظایف ارزشی مشخصی دارد که خلاصه آن در آداب و رسوم میهمان نوازی قابل تامل است.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا توضیح داد: چگونگی احترام گذاشتن به فرهنگ های جوامع میزبان و میهمان از ارزش های سفر است و شاید دور از باور باشد اما نحوه یک آدرس دهی ساده به گردشگر می تواند به نمادی نیک یا بد از یک شهر یا استان تبدیل شود.
رشیدی ادامه می دهد: گردشگر خسته و مستاصل وارد شهر می شود و برخورد یک فرد می تواند او را خسته تر و یا پر شور و نشاط سازد و همین برخورد در ذهن گردشگر به نمادی از میهمان نوازی آن منطقه تبدیل می شود.
وی می گوید: زمانی که گردشگر پذیری برند یک استان می شود ، توجه دادن مردم آن منطقه به فرهنگ این نمایه از سوی متولیان ضرورت است و این اهتمام گاه با هشدارهایی در قالب بنر در جای جای شهرها نیز کارساز است.
صدای آکاردئون با نوای ترانه ای قدیمی در لابه لای نواختن ساعت ساختمان کهن شهرداری رشت در هم می پیچد؛ پرتو نورافکن ها بازار رشت با قدمت بیش از ۶۰۰ سال را روشن کرده و هرکس طَبَق خویش را به آوایی می فروشد؛ یکی حلوای کنجد را به شرط نمره ۲۰ می خواند و دیگری ماهی سفید را به آواز نرخ می دهد و مدعی می شود لب دریا هم چنین نخواهید یافت؛ دیگری می گفت آب از چشمه آورده و انار می شوید و یک به یک در طبق به گونه ای می چیند که یکی بر دیگری متکی شود.
به موضوع پیوستم و جویا شدم چرا زمان ورود مسافران نرخ ها برمی آشوبند؟
راهبند ورودی بازار یک دستفروش بود که نام نگفت و بر همه آشنا بود و با صداقت گفت: یه شب عیدست و یه تابستون؛ همین و دیگر هیچ ...
قطرات زر ناب در سینی برنجی مینایی اش خوشه خوشه غلطان بود و لامپی پر نور بر طبقش روشن، کلاه پشمین بر سر چرخاند و ادامه داد: اگر در این روزها کار کردیم، تمام است و اگر نه، باید سماق مکید.
دیگران تایید می کردند و متفق بودند که قیمت ها در این روزها از سوی کل فروشان بالا می رود و ما هم کمی در این روزها بر قیمت ها می کشیم اما پیرمرد ناب سخن بازار که چیدمان گاری اش آفرین می آورد، گفت: همه یک جور نیستند و تنها عده کمی از همصنفان شب عید به قیمت ها دست می برند و شاید باید نظارت ها مستمر باشد اما این مقطعی است، می بایست خود مراقب انسانیت خویش بود.
علی خان احمدی کارشناس گردشگری معتقد است: تغییر در نرخ ، مسلط بودن به شاخصه های گردشگری شهر و استان، نحوه آدرس دادن،مقدم دانستن گردشگران در رانندگی و ... مولفه هایی است که فرهنگ گردشگری را شکل می دهد.
وی می گوید: در بحث گردشگری، مهمترین عامل خود گردشگر است که سفر می کند؛ گردشگر سفر می کند تا تجربه کسب کند و اطلاعات جدیدی از جهان به دست بیاورد و هر موضوعی به میزان تازگی و تمایزش می تواند برای گردشگر جذاب باشد.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ادامه می دهد: امروزه بازرگانان جاده ابریشم جای خود را به رسانه های جمعی و فضای مجازی داده اند و می بایست با تقویت جایگاه فرهنگ ایرانی در این فضا، جایگاه واقعی آن را در بازار گردشگری جهانی تقویت کرد.
خان احمدی می گوید: شما باید بتوانید پیام خود را به جهان برسانید؛ اگر می خواهید از طریق گردشگری به توسعه فرهنگ خود کمک کنید، باید تصویر روشنی از فرهنگ ایرانی معرفی کنید.
وی اضافه کرد: رسانه ها می توانند به زبان های مختلف منتشر شوند و همان گونه که هربار یکی از جنبه های فرهنگ و هنر را بررسی و معرفی کرده اید، گستره این عملکرد وسیع تر شود و از این طریق بتوان برای ارتقای فرهنگ گردشگری نیز برنامه ریزی کرد.
آنچه بیش از همه در اذهان گردشگران ماندگار می شود برخوردهایی از جامعه میزبان است که با میهمانان می شود، و در واقع همانی است که از سطح فرهنگ جامعه می تراود.
باران ، شالی ، تاریخ و طبیعت، سفر می آفرینند؛ آنچه در قاموس آدمیان خلق می شود ادبیات می طلبد؛ ادبیاتی که در اهمال و چشم پوشی، نشانی گمشده در فرهنگ ناساز می کند اما باز هم گویا، کلام پیر ناب سخن بازار رشت بهترین است " آثار ما به صفحه گیتی نشان ماست..."
گزارش از مرضیه ضامن
۱۸۸۱/۲۰۰۷/
