شهری بندری که با وجود جوانی و گستره کوچکش به دلیل موقعیت جغرافیایی و مراوده با اروپا ، شهری بین المللی با فرهنگها و قومیتهای مختلف بود . مردمان این دیار از نخستین کسانی بودند که با دستاوردهای جدید تمدن همچون سینما و نشریات آشنا شدند و به تاسیس شهرداری ، بهداری ، چاپخانه، دبیرستان، زایشگاه و غیره همت گماردند. شهری که با وجود فاصله از مرکز کشور، فعالیتهای فرهنگی و هنری اش با پایتخت رقابت می کرد .
شهری که هنرمندان پیشتاز و طلایه داری چون احمد عاشورپور، علی دریابیگی ، جلیل ضیاء پور، ابراهیم مرادی ، ناهید سالیانی و دیگران را به فرهنگ و هنر این سرزمین معرفی کرد.
برگزار کنندگان شب فرهنگی انزلی یاد عزیز طویلی محقق و تاریخ نویس این شهر را که با تالیف 11 جلد کتاب "تاریخ جامع بندرانزلی" نقش مهمی در معرفی فرهنگ این دیار داشت گرامی داشتند و خواستار تدوین و حفظ باقی مانده اسناد گردآوری شده او شدند.
هوشنگ عباسی محقق گیلانی بعنوان سخنران این مراسم در مورد هویت فرهنگی گیلان و انزلی و نقش هنرمندان و اصحاب فرهنگ و هنر و علم و اندیشه در ساختن هویت و فرهنگ یک جامعه سخن گفت .
وی با بیان این که در تعریف هویت نمی توان فرهنگ را جدا کرد افزود: هویت ما به نوعی فرهنگ ما و فرهنگ ما هویت ما است . فرهنگ مجموعه ای از آداب و سنن باورها و اندیشه ها و مجموعه ای از دستاوردهای مادی و معنوی است که انسان در طول تاریخ بدست می آورد و از نسلی به نسلی دیگر منتقل می شود.
این محقق با اشاره به این که زبان یکی از شاخصه های اصلی هویت ما است خاطرنشان کرد: زبان نه تنها وسیله ارتباط بین انسانها بلکه حامل فرهنگ است . وقتی زبان از بین می رود بخشی از هویت آن مردم و اندیشه ای که در بین مردم بوجود آمده از بین می رود.
وی خاطرنشان کرد خوشبختانه در مورد گیلکی خیلی کار شده که بعنوان نمونه می توان از وجود افرادی مانند محمد تقی بارور که عاشق طبیعت و زبان گیلکی است و آن را در اشعارش نمود می دهد، نام برد .
عباسی یکی دیگر از شاخصه های هویتی یک جامعه را انسانهای خلاق و نو اور دانست و افزود: وقتی از موسیقی گیلان صحبت می کنیم نمی توان از احمد عاشورپور ، پور داوود، ناصر مسعودی، فریدون پور رضا که بخشی از هویت زبانی و موسیقایی این سرزمین هستند یاد نکرد.
این محقق همچنین به نقش افرادی چون دکتر محمد معین بعنوان یکی از اثرگذاران فرهنگ و هویت گیلان اشاره کرد.
عباسی، معماری را از دیگر ارکان مهم هویت فرهنگی و میراث مادی یک جامعه دانست و بعنوان نمونه به وجود ساختمانهای تاریخی ارزشمند مربوط به دوره رضا خان در بندرانزلی یاد کرد.
وی با بیان این که آمیختگی اقوام را نمی توان در همه جا مشاهده کرد به زندگی مهربانانه و مسالمت آمیز اقوام مختلف همچون آذری ها و ارامنه در کنار گیلک ها در این شهر کوچک ساحلی اشاره و تصریح کرد: این تعامل از ویژگی های این منطقه است.
به گفته وی میراث طبیعی بخش دیگری از هویت هر منطقه را تشکیل می دهند چرا که آب و هوا و تغذیه در رفتار و کردار انسان تاثیر دارد و از این رو دریای خزر و تالاب انزلی را می توان جزو میراث طبیعی و بخشی از هویت این منطقه خواند و افزود : با انکه به محیط زیست خیلی لطمه وارد شده، باز گیلان در کشور نمونه است .
تجلیل از هوشنگ اسماعیل نیاز از اعضای موسس انجمن طرفداران توسعه انزلی به پاس سالها فعالیت اجتماعی و کنشگری برای بهسازی شهرش بخش دیگری از این مراسم بود.
وی هنگام تجلیل در مورد چگونگی شکل گیری انجمن طرفداران توسعه یاداور شد:سال 81 همراه گروهی در انزلی که در ارتباط با مسائل شهری اتفاق نظر داشتیم برای پی گیری مطالبات مدنی و امور رفاهی و محیط زیست شهری انجمنی را تشکیل دادیم.
وی خاطرنشان کرد: نهادهای مدنی و مردم نهاد برای مردم انزلی دور از ذهن نیست و انزلی در زمینه تشکیل نهادهای مدنی سابقه دارد .سالها پیش در گمرک سندیکای کارگران داشتیم . حکومت شوراها را داشتیم .
اسماعیل نیا بعنوان یکی از اعضای انجمن مردم نهاد طرفداران توسعه انزلی و شهروندی مسئول و کنشگر بر لزوم افزایش فرهنگ پرسشگری و مطالبه گری در جامعه تاکید کرد.
دو تن از اعضای باشگاه کتابخوانی " تو هم بخوان" به نمایندگی از مردم انزلی لوح تقدیری به این فعال اجتماعی دلسوز و متعهد تقدیم کردند.
همچنین در این آیین از ناهید سلطان آبادی از اعضای موسس انجمن خیریه احسان که 70 دانش اموز مستعد و کوشای خانواده های بدسرپرست و بی سرپرست را تحت پوشش کمکهای خیریه دارند قدردانی شد.
وی اظهار داشت: ما از 12 سال پیش انجمن را با مدیرعاملی خانم جاهد و 9 نفر هیات مدیره تشکیل دادیم و با شناسایی دانش اموزان از طریق آموزش و پرورش ، ارائه کمکهای مادی و همچنین فرهنگی همچون کلاسهای آموزش ریاضی و انگلیسی و کمکهای درمانی را آغاز کردیم .خوشبختانه امسال سه تن از این دانش آموزان به دانشگاه های دولتی راه یافتند.
حسن محمد رضایی نقاش طبیعت گرای اهل انزلی نیز یکی دیگر از تقدیرشدگان در آیین شب فرهنگی انزلی بود .
این هنرمند آرام و متین سالها است که در این شهر کوچک ساحلی به خلق آثار زیبای هنری و تدریس به هنرجویان این رشته مشغول است.
در ادامه مراسم از مریم ساحلی بانوی نویسنده اهل انزلی بعنوان موسس و مدرس انجمن داستان هزار و یک شب که سالها است چراغ فرهنگ و ادبیات و داستان را در این بندر مه گرفته فروزان نگه داشته تجلیل شد.
مریم ساحلی در سخنان کوتاهی با اشاره به 10 سال فعالیت این انجمن گفت : وجود انجمن ها برای هر شهر فرصتی مناسب برای ارتقای فرهنگ شهر است.
همچنین از وحیده تقی پور مسئول انجمن شعر شیدا و هما سامانی مسئول انجمن شعر پروین قدردانی شد.
سپس داریوش غریب زاد فیلمساز مهمان همایش به روی صحنه رفت و در سخنانی هنرجویان رشته فیلمسازی و سایر هنرها را به خودباوری ، دوری از تقلید و تلاش عاشقانه برای رسیدن به اهدافشان تشویق کرد .
وی با اشاره به اهمیت زبان در انتقال و حفظ فرهنگ گفت: شما زبان گیلکی را دارید حیف است این خدشه دار و محو شود باافتخار گیلکی صحبت کنید . از داشته هایتان حفاظت کنید. بگذارید پویایی این زبان و فرهنگ ادامه پیدا کند .
در بخش دیگری از مراسم ضمن تقدیر از تلاشهای بی دریغ و موثر زهره زمانی فیلمساز برجسته و رییس انجمن سینمای جوانان انزلی از سه تن از فیلمسازان برگزیده دبیرخانه لاله های تالابی برای ساخت فیلمهای با مضمون هویت بومی تجلیل شد.
نواب محمودی از لاهیجان با فیلم "صد در صد " ، نیلوفر زمان از انزلی با فیلم "پرندگان اواز نمی خوانند" ، محمد تقی اشرفی از انزلی با فیلم "مجمع پلا" نفرات اول تا سوم برگزیده این جشنواره بودند.
6030