فرمایش کونه:
- هن واورسِن داره پسر؟ هوایا نیدینی؟ دار و درخت تی تی نیدینی؟
بهار، ایمسال زودتر بامو ده. نَوا خوشحال بیبیم؟حظ نوکونی؟
گمه:
- بله بله! هم حظ کونم، هم عرض کونم.هم بهار زودتر بامو هم نوروز!
عمو هتو کی خنده کوداندره فرمایه:
- نه ده!عید حَلِه باقیه. فقط بهار زودتر بامو!
گمه:
- عید بامو و بوشو عموجان. خبر ناری؟ امی عیدی یم دولت فادا. یک میلیون تومون. هتو تا عیدی فاگیفتم هو روزه ره تومامابو. می قوراضه ماشین دیسک و صفحه کلاچ تعمیر، بوبوسته دو میلیون تومون. می نظر عید توماما بوسته. وقتی پولی نارم کی آجیل و شیرینی و خرت و خشال بیهینم ده چی عیدی؟ چی نوروزی؟ حله من هیچی! او کارگرانی کی چند ماه حقوق فانگیفتیدی چی وا بوکونید؟
عموجانَ خنده، اونا اوشکوفه.
- پسرجان! هسا دولت بامو زودتر ترا عیدی فادا، بدکاری بوکوده؟ هسا تی ماشین قوراضه‌یه، اونه خرج بوجوره، به دولت چی مربوط؟ خاسی مسافرکشی نوکونی؟ کمتر بوخور همیشک بوخور!
گمه:
- عموجان، نگم بدکاری بوکوده. می عرض هنه کی خیلی کم بو. اجناسم گیران. اصلن ایمسال عیدا وا بَکَته بیگیریم. والله جه ارزاقم کی خودتان خبر داریدی. هرچی بگم بازم کلیشه‌یه.
عمو بوراقا بئه. خو جاسرا ویریزه.
- هن چی گبی ایسه؟ ارزاق همیشک عید وقت گیرانا بئه ده! مارمضان زماتم هتو. تو وا خودتا ایداره بوکونی.
عرض کونم:
- والله همه جای دونیا جشن و عید و ماه موبارک میان، فروشگایان حراج زنیدی، ارزانا کونیدی. هیا برعکسه. مثلن اتوبوس و قطار بیلیط قیمت گیرانا بئه. ارزاق گیرانترا بئه. چی او زمات کی تحریم نوبو چی هه زمات کی تحریمه. یعنی امی عزیز تولید کنندگان و گرامی توزیع کنندگان و جانَ دیل دلالان، عید و ماه مبارک میان تا تانیدی امی شیره‌یا اودوشیدی. مرا فاندر عموجان! هچین بوبوستم راب والیشته.
عمو فرمایه:
- پسرجان ایچی ترا گمه جخترا نَوا دان. همیشک هتو بو و همیشکم هتو ایسه. هیچ گیرانی بی حکمت نیه و هیچ ارزانی بی علت!
گمه:
- عموجان هه فرمایشا قبلنم بفرماستیدی. بخدا ده کلیشه بوبوسته. بدرد امی روزگار نوخوره.
عموجان تورشا کونه.
- پسر حرف گوش بوکون! وقتی متوجه نیبی، ده بارم کلیشه ببه بازم وا گفتن. آخر ترا دیل ایه می حالَ خرابا کونی؟ هن همه شکوفه و بنفشه و آفتاب و بهار خوشگیلی ولا کودی بیگیفتی گیرانی و چه دانم دولت جا بدگویی و هه جور کله گبان؟ تی زندگانی جا لذت ببر!
خایم بگم عموجان شیمه گب مرا او پادشاه گبا بخاطر اَوره. اونا بوگفته‌بید مردوم گرسنه‌ییدی، نان ناریدی بوخورید، جواب بدابو خا شیرینی بوخورید.
ولی بترسم بگم. تی تی بوکوده دارانا فاندرستم، آه‌ناجه بکشم.
واژه شناسی:
واورسن: پرسیدن
تی تی: شکوفه
نَوا: نباید
اوشکوفه: از مصدر اوشکفتن به معنی پریدن یا جهیدن غذا یا چیزی در گلو
وا بَکَته بگیریم: اصصلاحا به معنی 'باید نادیده بگیریم' است. 'بکته' از مصدر کفتن یا کَتن، به معنی افتادن است.
بوراق یا بُراغ: فربه و با موی گردن پرپشت و یکدست مخملی، و آن صفتی است گربه را. بُراغ شدن بر کسی. بُراق شدن . به خشم به کسی نگریستن.
اودوشیدی: از مصدر اودوشتن به معنی دوشیدن
راب والیشته: کنایه از لاغری است. راب به حلزون گویند. والیشته از مصدر والیشتن به معنی لیسیدن است.
کله گب: دورهمی صحبت کردن است. در اصل دور کله یا اجاق هیزمی و دور چیزی امثال آن نشستن و از هر دری صحبت کردن را گویند که معمولا حرف‌های خودمانی است و استنباط صحبت غیر جدی و عادی هم از آن می‌شود.
جخترا نَوا دان: فراموش نکن. از خاطر مبر
آه‌ناجه: آه حسرت
*پرویز فکر آزاد** نویسنده و پژوهشگر فرهنگی
انتهای پیام - هن واورسِن داره پسر؟ هوایا نیدینی؟ دار و درخت تی تی نیدینی؟
بهار، ایمسال زودتر بامو ده. نَوا خوشحال بیبیم؟حظ نوکونی؟
گمه:
- بله بله! هم حظ کونم، هم عرض کونم.هم بهار زودتر بامو هم نوروز!
عمو هتو کی خنده کوداندره فرمایه:
- نه ده!عید حَلِه باقیه. فقط بهار زودتر بامو!
گمه:
- عید بامو و بوشو عموجان. خبر ناری؟ امی عیدی یم دولت فادا. یک میلیون تومون. هتو تا عیدی فاگیفتم هو روزه ره تومامابو. می قوراضه ماشین دیسک و صفحه کلاچ تعمیر، بوبوسته دو میلیون تومون. می نظر عید توماما بوسته. وقتی پولی نارم کی آجیل و شیرینی و خرت و خشال بیهینم ده چی عیدی؟ چی نوروزی؟ حله من هیچی! او کارگرانی کی چند ماه حقوق فانگیفتیدی چی وا بوکونید؟
عموجانَ خنده، اونا اوشکوفه.
- پسرجان! هسا دولت بامو زودتر ترا عیدی فادا، بدکاری بوکوده؟ هسا تی ماشین قوراضه‌یه، اونه خرج بوجوره، به دولت چی مربوط؟ خاسی مسافرکشی نوکونی؟ کمتر بوخور همیشک بوخور!
گمه:
- عموجان، نگم بدکاری بوکوده. می عرض هنه کی خیلی کم بو. اجناسم گیران. اصلن ایمسال عیدا وا بَکَته بیگیریم. والله جه ارزاقم کی خودتان خبر داریدی. هرچی بگم بازم کلیشه‌یه.
عمو بوراقا بئه. خو جاسرا ویریزه.
- هن چی گبی ایسه؟ ارزاق همیشک عید وقت گیرانا بئه ده! مارمضان زماتم هتو. تو وا خودتا ایداره بوکونی.
عرض کونم:
- والله همه جای دونیا جشن و عید و ماه موبارک میان، فروشگایان حراج زنیدی، ارزانا کونیدی. هیا برعکسه. مثلن اتوبوس و قطار بیلیط قیمت گیرانا بئه. ارزاق گیرانترا بئه. چی او زمات کی تحریم نوبو چی هه زمات کی تحریمه. یعنی امی عزیز تولید کنندگان و گرامی توزیع کنندگان و جانَ دیل دلالان، عید و ماه مبارک میان تا تانیدی امی شیره‌یا اودوشیدی. مرا فاندر عموجان! هچین بوبوستم راب والیشته.
عمو فرمایه:
- پسرجان ایچی ترا گمه جخترا نَوا دان. همیشک هتو بو و همیشکم هتو ایسه. هیچ گیرانی بی حکمت نیه و هیچ ارزانی بی علت!
گمه:
- عموجان هه فرمایشا قبلنم بفرماستیدی. بخدا ده کلیشه بوبوسته. بدرد امی روزگار نوخوره.
عموجان تورشا کونه.
- پسر حرف گوش بوکون! وقتی متوجه نیبی، ده بارم کلیشه ببه بازم وا گفتن. آخر ترا دیل ایه می حالَ خرابا کونی؟ هن همه شکوفه و بنفشه و آفتاب و بهار خوشگیلی ولا کودی بیگیفتی گیرانی و چه دانم دولت جا بدگویی و هه جور کله گبان؟ تی زندگانی جا لذت ببر!
خایم بگم عموجان شیمه گب مرا او پادشاه گبا بخاطر اَوره. اونا بوگفته‌بید مردوم گرسنه‌ییدی، نان ناریدی بوخورید، جواب بدابو خا شیرینی بوخورید.
ولی بترسم بگم. تی تی بوکوده دارانا فاندرستم، آه‌ناجه بکشم.
واژه شناسی:
واورسن: پرسیدن
تی تی: شکوفه
نَوا: نباید
اوشکوفه: از مصدر اوشکفتن به معنی پریدن یا جهیدن غذا یا چیزی در گلو
وا بَکَته بگیریم: اصصلاحا به معنی 'باید نادیده بگیریم' است. 'بکته' از مصدر کفتن یا کَتن، به معنی افتادن است.
بوراق یا بُراغ: فربه و با موی گردن پرپشت و یکدست مخملی، و آن صفتی است گربه را. بُراغ شدن بر کسی. بُراق شدن . به خشم به کسی نگریستن.
اودوشیدی: از مصدر اودوشتن به معنی دوشیدن
راب والیشته: کنایه از لاغری است. راب به حلزون گویند. والیشته از مصدر والیشتن به معنی لیسیدن است.
کله گب: دورهمی صحبت کردن است. در اصل دور کله یا اجاق هیزمی و دور چیزی امثال آن نشستن و از هر دری صحبت کردن را گویند که معمولا حرف‌های خودمانی است و استنباط صحبت غیر جدی و عادی هم از آن می‌شود.
جخترا نَوا دان: فراموش نکن. از خاطر مبر
آه‌ناجه: آه حسرت
*پرویز فکر آزاد** نویسنده و پژوهشگر فرهنگی
کپی شد
