عوامل به وجود آورنده بیابان ها به دو دسته بیابان های طبیعی و بیابان های انسانی (تخریب سرزمین) یا ثانوی تقسیم می شوند و با توجه به موقعیت کشورمان در کمربند خشک و نیمه خشک جهان و پایین بودن نزولات جوی آن (یک سوم میانگین بارش جهانی) و مضاعف شدن این شرایط با اثرات ناشی از تغییر اقلیم و فشار بیش از توان و ظرفیت به منابع طبیعی و آب و خاک کشور، تخریب سرزمین و بیابان زایی در ایران نیز همانند بسیاری از نقاط جهان یک مشکل جدی به حساب می آید.
در کشورما به منظور کاهش خسارات و تهدیدات ناشی از بیابان زایی، در برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به موضوع مقابله با بیابان زایی توجه ویژه ای شده است که باید از این فرصت برای سرمایه گذاری جهت مقابله با بیابان زایی بیشترین بهره را نسبت به گذشته برد.
در استان گلستان نیز زمینه بروز بیابانی ضعیف در سواحل شرق دریای خزر و اراضی دشتی استان دیده می شود که دلایل بروز آن به می توان شرح زیر است:
*اثر کمربند پرفشار جنب مداری در تابستان و عدم نفوذ توده های باران زای مدیترانه ای
*اثر مجاورت با بیابان های قره قوم و بیابان های سواحل شرق دریای خزر و کشور ترکمنستان
*وجود اراضی شور و رسوبات ریزدانه بستر قدیمی دریای خزر
*وجود سفره آب های شور سطحی و فسیلی و نوسان سطح دریای خزر
*تخریب سرزمین در نتیجه دخالت های غیر علمی و استفاده مفرط و خارج از قابلیت از منابع پایه
لذا به منظور مقابله با بیابان زایی و تهدیدات ناشی از آن در شمال گلستان و جلوگیری از تخریب سرزمین در دامنه های جنوبی استان، توجه ویژه به مطالعات آمایش استان از طرف تمام دستگاه های اجرایی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
در این راستا اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان پروژه هایی ذیل را اجرا نموده و در دست اقدام دارد:
* اجرای پروژه تحقیقاتی در خصوص گیاهان مقاوم به شوری و خشکی با دانشگاه گنبد کاووس
* اجرای پروژه پژوهشی با پژوهشکده های محیط های خشک و نیمه خشک در ایستگاه تولید بذر چپرقویمه گنبد با 18 نوع گراس سازگار و مقاوم به خشکی وشوری وارداتی توسط پرفسور پسرکلی
* انجام مطالعات پهنه بندی و اجرایی مناطق در معرض بیابان زایی.
* اجرای پروژه ترسیب کربن در حوزه تیل آباد و آزادشهر از سال 1394 تاکنون
* اجرای پروژه های بوته کاری در مراتع شمال استان گلستان با مشارکت تعاونی مرتعداران و بهره برداران
*اجرای پروژه های ذخیره نزولات در مراتع شمال گلستان
*به تصویب رسیدن دومین پروژه ترسیب کربن استان گلستان از طرف دفترعمران سازمان ملل در سال 1396
*تصویب حدود50 میلیارد ریال اعتبار برای فعالیت های مقابله با بیابان زایی، تخریب سرزمین و ترسیب کربن در سال 1396 تاکنون
* مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان
انتهای پیام در کشورما به منظور کاهش خسارات و تهدیدات ناشی از بیابان زایی، در برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به موضوع مقابله با بیابان زایی توجه ویژه ای شده است که باید از این فرصت برای سرمایه گذاری جهت مقابله با بیابان زایی بیشترین بهره را نسبت به گذشته برد.
در استان گلستان نیز زمینه بروز بیابانی ضعیف در سواحل شرق دریای خزر و اراضی دشتی استان دیده می شود که دلایل بروز آن به می توان شرح زیر است:
*اثر کمربند پرفشار جنب مداری در تابستان و عدم نفوذ توده های باران زای مدیترانه ای
*اثر مجاورت با بیابان های قره قوم و بیابان های سواحل شرق دریای خزر و کشور ترکمنستان
*وجود اراضی شور و رسوبات ریزدانه بستر قدیمی دریای خزر
*وجود سفره آب های شور سطحی و فسیلی و نوسان سطح دریای خزر
*تخریب سرزمین در نتیجه دخالت های غیر علمی و استفاده مفرط و خارج از قابلیت از منابع پایه
لذا به منظور مقابله با بیابان زایی و تهدیدات ناشی از آن در شمال گلستان و جلوگیری از تخریب سرزمین در دامنه های جنوبی استان، توجه ویژه به مطالعات آمایش استان از طرف تمام دستگاه های اجرایی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
در این راستا اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان پروژه هایی ذیل را اجرا نموده و در دست اقدام دارد:
* اجرای پروژه تحقیقاتی در خصوص گیاهان مقاوم به شوری و خشکی با دانشگاه گنبد کاووس
* اجرای پروژه پژوهشی با پژوهشکده های محیط های خشک و نیمه خشک در ایستگاه تولید بذر چپرقویمه گنبد با 18 نوع گراس سازگار و مقاوم به خشکی وشوری وارداتی توسط پرفسور پسرکلی
* انجام مطالعات پهنه بندی و اجرایی مناطق در معرض بیابان زایی.
* اجرای پروژه ترسیب کربن در حوزه تیل آباد و آزادشهر از سال 1394 تاکنون
* اجرای پروژه های بوته کاری در مراتع شمال استان گلستان با مشارکت تعاونی مرتعداران و بهره برداران
*اجرای پروژه های ذخیره نزولات در مراتع شمال گلستان
*به تصویب رسیدن دومین پروژه ترسیب کربن استان گلستان از طرف دفترعمران سازمان ملل در سال 1396
*تصویب حدود50 میلیارد ریال اعتبار برای فعالیت های مقابله با بیابان زایی، تخریب سرزمین و ترسیب کربن در سال 1396 تاکنون
* مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان
کپی شد
