آشوراده در حوزه بندرترکمن از توابع استان گلستان تنها جزیره ایرانی خزر است، این جزیره در سده های گذشته در پی عملکرد و فعالیت گروه های انسانی با حفر کانال، از توده اصلی خشکی خود یعنی شبه جزیره میانکاله جدا شد.
آشوراده در سال 1354 جزو نخستین مناطق زیستکره جهان معرفی و ثبت شد، در همین حال در کنوانسیون جهانی رامسر در زمره تالاب های مهم دنیا قرار گرفت و سومین اهمیت این منطقه عضویت آن در پناهگاه حیات وحش است که در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان است و از سوی دیگر 40 درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می آید.
این جزیره در گذشته بیش از هزار نفر سکنه با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه داشته است اما در سال 1372 به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و وقوع سیلاب مردم جزیره را ترک کردند.
جزیره آشوراده از شمال به دریای خزر، از شرق به تنگه ای باریک موسوم به چپق اوغلی و از غرب به کانال طبیعی خزینی و ادامه شبه جزیره میانکاله و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می شود.
پوشش گیاهی جزیره، بوته های تمشک، نوعی خار خودرو و درختان انار ترش است و حیواناتی همچون شغال، روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول، کبک و پرندگان دریایی، گراز و نوعی اسب وحشی در جزیره یافت می شود. حضور هزاران پرنده به ویژه در فصل مهاجرت زیبایی این جزیره را صد چندان می کند.
بر این اساس طرح گردشگری آشوراده مطرح شد، مطالعه و تدوین این طرح از سال 1385 آغاز و تا سال 1390 مرحله توجیهی و تفضیلی آن به پایان رسید، بر مبنای آن عرصه هایی از جزیره که بر اساس مطالعه توان اکولوژیک و ظرفیت قابل تحمل محیط، قابلیت تمرکز فعالیت های طبیعت گردی دارند جانمایی و عرصه هایی که می توان در آنها به تفرج گسترده پرداخت نیز مشخص شد.
با روی کارآمدن دولت حسن روحانی، جزو مصوبات سفر آذرماه سال 93 دولت تدبیر و امید به استان گلستان شد و بالاخره بعد از کش و قوس های فراوان روز پنج شنبه هشتم آذرماه 97 کلنگ فاز اول پروژه طبیعت‌گردی و گردشگری جزیره آشوراده با حضور نماینده ولی‌فقیه در استان، استاندار گلستان و نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی در بندر ترکمن به زمین زده شد.
یکی از نگرانی های اصلی دوستداران محیط زیست با اجرای این طرح ، تخریب محیط زیست منطقه و از بین رفتن زیستگاه حیات وحش بود که «سید مناف هاشمی» استاندار گلستان در مراسم کلنگ زنی فاز اول آن با اشاره به گلایه و دل نگرانی های مطرح شده از سوی برخی تشکل ها و کارشناسان محیط زیست گفت: بنده و همه مدیران اجرایی این طرح ملی به همه مردم گلستان و طبیعت دوستان ایران اطمینان می دهیم که اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده و حضور مردم در منطقه آسیبی به این اکوسیستم و زیستگاه های منطقه وارد نخواهد شد. حفظ ارزش های زیست محیطی جزیره آشوراده، اصلی ترین دستور العمل این طرح ملی است.
در عین حال معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اگر در روند اجرای طرح تخلفی از پیمانکار دیده شود سازمان محیط زیست طبق قرار داد منعقد شده اقدام به خلع ید و توقف طرح خواهد کرد.
حمید ظهرابی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: محلی که کلنگ زنی شده در سایت 138 هکتاری خارج از پناهگاه حیات وحش است که در بندر ترکمن قرار دارد.
وی اظهار داشت: طی توافقی که با استانداری گلستان و سازمان همیاری شهرداری ها که به نمایندگی از استانداری گلستان به عنوان سرمایه گذار طرح انتخاب شده، قرار شد ساخت و سازهای سنگین مانند هتل، رستوران ها و اقامتگاه ها خارج از پناهگاه حیات وحش و در محدوده شهری انجام شود.
ظهرابی افزود: بنابراین جایی که اکنون کلنگ زده شد در محدوده ای خارج از پناهگاه حیات وحش آشوراده است اما داخل ذخیره گاه زیستکره قرار دارد یعنی در زون بینابینی ذخیره گاه زیستکره میانکاله واقع شده که قرار است تمام فعالیت های سنگین ساخت و سازی که احیانا تخریب محیط زیست را به دنبال دارد در این بخش انجام شود.
وی ادامه داد: بر اساس این توافق آنچه که قرار است در داخل حیات وحش و جزیره آشوراده انجام شود فعالیت در یک محدوه 22 هکتاری است که در این وسعت مساحت اشغالی پیش بینی شده کمتر از 7 درصد است و واگذاری زمین هم صورت نمی گیرد.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست گفت: بر اساس ماده 88 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بخشی از وظایف تصدی گری سازمان حفاظت محیط زیست به یک نهاد عمومی غیر دولتی واگذار می شود که بر این اساس به مدت 15 سال سازمان همیاری و شهرداری استان گلستان به عنوان سرمایه گذار وظایف سازمان را در حوزه طبیعت گردی در این 22 هکتار بر عهده می گیرد.
وی ادامه داد: اما بعد از این مدت اگر از عملکرد آنها رضایت داشتیم قرار داد تمدید می شود اگر رضایت نداشتیم همکاری قطع می شود و بر اساس قراردادی که اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان با نظارت معاونت حقوقی سازمان محیط زیست تنظیم کرده؛ اگر تخطی صورت گیرد و یا از نحوه کار رضایت نداشته باشیم می توانیم خلع ید کنیم و قرارداد تمدید نشود که در این صورت تمام ساخت و سازهایی که انجام شده به هم سازمان حفاظت محیط زیست تحویل داده می شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان این اختیار را دارد که در صورت تخلف در روند اجرا طرح را متوقف کند گفت: این هم در بخش دیگری از قرارداد پیش بینی شده که اگر تخلفی صورت گیرد بر اساس تعهداتی که به آنها سپرده شده؛ خارج از آن عمل کنند سپرده ای که به عنوان تضامین مالی نزد ما دارند ضبط می شود و در همان مرحله هم امکان خلع ید و توقف اجرای طرح وجود دارد.
ظهرابی با تاکید بر اینکه سازمان حفاظت محیط زیست در تمام روند اجرای طرح نظارت کامل دارد گفت: بر اساس تعهدات قید شده در قراردادها شروط زیادی در نحوه ساخت و ساز ، مصالح مورد نیاز ، ارتفاع ساخت و ساز ، فعالیت هایی که قرار است انجام شود مورد توافق قرار گرفته و اگر سرمایه گذار از هر کدام از آنها تخطی کند سازمان محیط زیست می تواند به این همکاری خاتمه دهد و همانجا اقدام به خلع ید کند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست اظهار داشت: اما با توجه به اینکه طرف ما یک سرمایه گذار خصوصی نیست که دنبال منفعت طلبی خاصی باشد خیلی امیدواریم چنین اتفاقاتی پیش نیاید.
وی درباره نحوه فعالیت در 22 هکتار زمین در محدوده پناهگاه حیات وحش گفت: این میزان زمین نیز در اختیار سازمان همیاری شهرداری استان گلستان به عنوان سرمایه گذار قرار می گیرد تا گردشگرانی را که در محدود 138 هکتاری اقامت دارند برای گردش به آن منطقه ببرند.
ظهرابی افزود: آنها می توانند روزانه 500 نفر گردشگر را به این منطقه 22 هکتاری آنهم در مسیرهای پیاده رو که برای آنها مشخص شده ببرند، در این بخش یک مرکز برای بازدید کنندگان احداث می شود که به ارائه توضیحات، آموزش و تفسیر منطقه برای گردشگران می پردازد، همچنین یک رستوران برای ارائه غذاهای سنتی و یک بازارچه کوچک برای عرضه محصولات صنایع دستی بومی منطقه نیز پیش بینی شده است.
وی ادامه داد: بر اساس توافقات صورت گرفته از 500 نفر گردشگری که روزانه وارد آن 22 هکتاری می شوند 100 نفر می توانند شب را در منطقه اقامت داشته باشند بنابراین در این راستا یک اقامتگاه بوم گردی دیده شده تا در منطقه ساخته شود که تمام مصالح آن سازگار با محیط زیست خواهد بود. همچنین باید در ارتفاع کم ساخته و از مصالح بومی استفاده شود.
وی افزود: بنابراین قرار است عمده اقامت و بارگذاری ها در خارج از محدوده و در بندر ترکمن انجام شود اما شرایطی فراهم شود تا گردشگران به این جزیره دسترسی پیدا کنند.
ظهرابی با اشاره به اینکه این طرح 15 ساله است گفت: بعد از 15 سال قرار داد تمام می شود اما اگر رضایت وجود داشت دوباره تمدید می شود بنابراین اگر هر چه زودتر انجام شود به نفع سرمایه گذار است ، همچنین این طرح موجب رونق اقتصادی در بندر ترکمن می شود که می تواند اشتغالزایی خوبی به همراه داشته باشد.
علمی 9014**1440
انتهای پیام آشوراده در سال 1354 جزو نخستین مناطق زیستکره جهان معرفی و ثبت شد، در همین حال در کنوانسیون جهانی رامسر در زمره تالاب های مهم دنیا قرار گرفت و سومین اهمیت این منطقه عضویت آن در پناهگاه حیات وحش است که در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان است و از سوی دیگر 40 درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می آید.
این جزیره در گذشته بیش از هزار نفر سکنه با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه داشته است اما در سال 1372 به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و وقوع سیلاب مردم جزیره را ترک کردند.
جزیره آشوراده از شمال به دریای خزر، از شرق به تنگه ای باریک موسوم به چپق اوغلی و از غرب به کانال طبیعی خزینی و ادامه شبه جزیره میانکاله و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می شود.
پوشش گیاهی جزیره، بوته های تمشک، نوعی خار خودرو و درختان انار ترش است و حیواناتی همچون شغال، روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول، کبک و پرندگان دریایی، گراز و نوعی اسب وحشی در جزیره یافت می شود. حضور هزاران پرنده به ویژه در فصل مهاجرت زیبایی این جزیره را صد چندان می کند.
بر این اساس طرح گردشگری آشوراده مطرح شد، مطالعه و تدوین این طرح از سال 1385 آغاز و تا سال 1390 مرحله توجیهی و تفضیلی آن به پایان رسید، بر مبنای آن عرصه هایی از جزیره که بر اساس مطالعه توان اکولوژیک و ظرفیت قابل تحمل محیط، قابلیت تمرکز فعالیت های طبیعت گردی دارند جانمایی و عرصه هایی که می توان در آنها به تفرج گسترده پرداخت نیز مشخص شد.
با روی کارآمدن دولت حسن روحانی، جزو مصوبات سفر آذرماه سال 93 دولت تدبیر و امید به استان گلستان شد و بالاخره بعد از کش و قوس های فراوان روز پنج شنبه هشتم آذرماه 97 کلنگ فاز اول پروژه طبیعت‌گردی و گردشگری جزیره آشوراده با حضور نماینده ولی‌فقیه در استان، استاندار گلستان و نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی در بندر ترکمن به زمین زده شد.
یکی از نگرانی های اصلی دوستداران محیط زیست با اجرای این طرح ، تخریب محیط زیست منطقه و از بین رفتن زیستگاه حیات وحش بود که «سید مناف هاشمی» استاندار گلستان در مراسم کلنگ زنی فاز اول آن با اشاره به گلایه و دل نگرانی های مطرح شده از سوی برخی تشکل ها و کارشناسان محیط زیست گفت: بنده و همه مدیران اجرایی این طرح ملی به همه مردم گلستان و طبیعت دوستان ایران اطمینان می دهیم که اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده و حضور مردم در منطقه آسیبی به این اکوسیستم و زیستگاه های منطقه وارد نخواهد شد. حفظ ارزش های زیست محیطی جزیره آشوراده، اصلی ترین دستور العمل این طرح ملی است.
در عین حال معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اگر در روند اجرای طرح تخلفی از پیمانکار دیده شود سازمان محیط زیست طبق قرار داد منعقد شده اقدام به خلع ید و توقف طرح خواهد کرد.
حمید ظهرابی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: محلی که کلنگ زنی شده در سایت 138 هکتاری خارج از پناهگاه حیات وحش است که در بندر ترکمن قرار دارد.
وی اظهار داشت: طی توافقی که با استانداری گلستان و سازمان همیاری شهرداری ها که به نمایندگی از استانداری گلستان به عنوان سرمایه گذار طرح انتخاب شده، قرار شد ساخت و سازهای سنگین مانند هتل، رستوران ها و اقامتگاه ها خارج از پناهگاه حیات وحش و در محدوده شهری انجام شود.
ظهرابی افزود: بنابراین جایی که اکنون کلنگ زده شد در محدوده ای خارج از پناهگاه حیات وحش آشوراده است اما داخل ذخیره گاه زیستکره قرار دارد یعنی در زون بینابینی ذخیره گاه زیستکره میانکاله واقع شده که قرار است تمام فعالیت های سنگین ساخت و سازی که احیانا تخریب محیط زیست را به دنبال دارد در این بخش انجام شود.
وی ادامه داد: بر اساس این توافق آنچه که قرار است در داخل حیات وحش و جزیره آشوراده انجام شود فعالیت در یک محدوه 22 هکتاری است که در این وسعت مساحت اشغالی پیش بینی شده کمتر از 7 درصد است و واگذاری زمین هم صورت نمی گیرد.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست گفت: بر اساس ماده 88 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بخشی از وظایف تصدی گری سازمان حفاظت محیط زیست به یک نهاد عمومی غیر دولتی واگذار می شود که بر این اساس به مدت 15 سال سازمان همیاری و شهرداری استان گلستان به عنوان سرمایه گذار وظایف سازمان را در حوزه طبیعت گردی در این 22 هکتار بر عهده می گیرد.
وی ادامه داد: اما بعد از این مدت اگر از عملکرد آنها رضایت داشتیم قرار داد تمدید می شود اگر رضایت نداشتیم همکاری قطع می شود و بر اساس قراردادی که اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان با نظارت معاونت حقوقی سازمان محیط زیست تنظیم کرده؛ اگر تخطی صورت گیرد و یا از نحوه کار رضایت نداشته باشیم می توانیم خلع ید کنیم و قرارداد تمدید نشود که در این صورت تمام ساخت و سازهایی که انجام شده به هم سازمان حفاظت محیط زیست تحویل داده می شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان این اختیار را دارد که در صورت تخلف در روند اجرا طرح را متوقف کند گفت: این هم در بخش دیگری از قرارداد پیش بینی شده که اگر تخلفی صورت گیرد بر اساس تعهداتی که به آنها سپرده شده؛ خارج از آن عمل کنند سپرده ای که به عنوان تضامین مالی نزد ما دارند ضبط می شود و در همان مرحله هم امکان خلع ید و توقف اجرای طرح وجود دارد.
ظهرابی با تاکید بر اینکه سازمان حفاظت محیط زیست در تمام روند اجرای طرح نظارت کامل دارد گفت: بر اساس تعهدات قید شده در قراردادها شروط زیادی در نحوه ساخت و ساز ، مصالح مورد نیاز ، ارتفاع ساخت و ساز ، فعالیت هایی که قرار است انجام شود مورد توافق قرار گرفته و اگر سرمایه گذار از هر کدام از آنها تخطی کند سازمان محیط زیست می تواند به این همکاری خاتمه دهد و همانجا اقدام به خلع ید کند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست اظهار داشت: اما با توجه به اینکه طرف ما یک سرمایه گذار خصوصی نیست که دنبال منفعت طلبی خاصی باشد خیلی امیدواریم چنین اتفاقاتی پیش نیاید.
وی درباره نحوه فعالیت در 22 هکتار زمین در محدوده پناهگاه حیات وحش گفت: این میزان زمین نیز در اختیار سازمان همیاری شهرداری استان گلستان به عنوان سرمایه گذار قرار می گیرد تا گردشگرانی را که در محدود 138 هکتاری اقامت دارند برای گردش به آن منطقه ببرند.
ظهرابی افزود: آنها می توانند روزانه 500 نفر گردشگر را به این منطقه 22 هکتاری آنهم در مسیرهای پیاده رو که برای آنها مشخص شده ببرند، در این بخش یک مرکز برای بازدید کنندگان احداث می شود که به ارائه توضیحات، آموزش و تفسیر منطقه برای گردشگران می پردازد، همچنین یک رستوران برای ارائه غذاهای سنتی و یک بازارچه کوچک برای عرضه محصولات صنایع دستی بومی منطقه نیز پیش بینی شده است.
وی ادامه داد: بر اساس توافقات صورت گرفته از 500 نفر گردشگری که روزانه وارد آن 22 هکتاری می شوند 100 نفر می توانند شب را در منطقه اقامت داشته باشند بنابراین در این راستا یک اقامتگاه بوم گردی دیده شده تا در منطقه ساخته شود که تمام مصالح آن سازگار با محیط زیست خواهد بود. همچنین باید در ارتفاع کم ساخته و از مصالح بومی استفاده شود.
وی افزود: بنابراین قرار است عمده اقامت و بارگذاری ها در خارج از محدوده و در بندر ترکمن انجام شود اما شرایطی فراهم شود تا گردشگران به این جزیره دسترسی پیدا کنند.
ظهرابی با اشاره به اینکه این طرح 15 ساله است گفت: بعد از 15 سال قرار داد تمام می شود اما اگر رضایت وجود داشت دوباره تمدید می شود بنابراین اگر هر چه زودتر انجام شود به نفع سرمایه گذار است ، همچنین این طرح موجب رونق اقتصادی در بندر ترکمن می شود که می تواند اشتغالزایی خوبی به همراه داشته باشد.
علمی 9014**1440
کپی شد
