به گزارش ایرنا هر چند بیشه ها باید رویای دیدن سلطان جنگل و شیر ایرانی را در خاطرات خود جستجو کند، اما آسمان آبی ایران و گلستان همچنان شاهد پرواز و شیرچه های بی نظیر پرندگان شکاری همچون شاهین و بالابان است.
پرندگانی که هیمنه، هیبت و قدرت آنها حتی درفضای لایتناهی آسمان چشم هر بیننده ای را مجذوب می کند، گونه هایی که حاکم مطلق آسمان زیستگاه های حیات وحش ایران و گلستان هستند.
گونه های شکاری مانند 'شاهین، قوش، بحری، بالابان و ترمتای' غذای خود را از طریق صید دیگر پرندگان، خزندگان و جوندگان و با استفاده از توانایی های خاص از قبیل سرعت عمل و بینایی بسیار بالا و داشتن منقار و چنگال قوی بدست می آورند و همواره در راس هرم غذایی هستند.
این پرندگان از نظر اکولوژیک به عنوان یک مبارزه گر بیولوژیک و زنده در دفع عوامل بیماری زا، آفات و امراض زراعی و گونه های مرتعی بوده و دارای اهمیت فوق العاده ای در چرخه زیستی هستند.
رفتار زیستی و تغذیه ای پرندگان شکاری مانند شکار با یک پا و چنگال به همراه هوش بالا در آموزش پذیری و دست آموز شدن از ویژگی های خاص و منحصر بفرد این گونه ها بوده که به نوعی بلای جان آنها هم شده است.
این ویژگی ها سبب شده تا شیوخ حاشیه خلیج فارس از به دست آوردن این پرندگان استقبال کرده و با پرداخت مبالغ گزاف و خرید، از آنها به عنوان نماد و الگوی صلابت طایفه و خاندان خود در مسابقاتی همچون قوش بازی بهره گیری کنند.
استان گلستان واقع در شمال ایران یکی از زیستگاه های اصلی پرندگان شکاری محسوب می شود بنوعی که حدود 6 تا 8 ماه از سال انواع این گونه ها را می توان در مناطق شمالی و مرزی استان گلستان مشاهده کرد، اما قیمت گزاف آنها در آن سوی آبها سبب شده تا چشم طمع قاچاقچیان به این پرندگان بیشتر شود.
آنان با اجیر کردن و پرداخت پول به افرادی در جای جای کشور و گلستان بدنبال صید و زنده گیری این پرنده های با ارزش و کسب درآمد و البته غارت ذخیره های ژنتیکی این سرزمین و هجمه به سلامت عمومی جامعه هستند.
اما زنده گیری و قاچاق این پرنده های شکاری علاوه بر آسیب به چرخه حیات وحش استان موجب شیوع انواع بیماری های پوستی در مناطق پیرامونی زیستگاه های آنها می شود، مساله ای که در حد شعار و احتمال نیست، بلکه آمارهای وزارت بهداشت در خصوص شیوع بیمارهای پوستی در استان گلستان موید این مطلب است.
حسین مرادی دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته حیات وحش در خصوص اهمیت این پرندگان در چرخه زیستی به خبرنگار ایرنا گفت: شاهین سانان از سه گونه عقاب های ماهیگیر، قوشیان و شاهینیان به عنوان مهمترین تیره های این راسته تشکیل شده اند.
وی اظهار داشت: از اوایل تیرماه شاهد حضور پرندگان مهاجر شکاری مانند شاهین در زیستگاه های گلستان از کلاله و مراوه تپه در شرق گرفته تا گمیشان و آق و قلا در غرب و شمال استان هستیم.
به گفته وی، این درحالی است که بیکاری و پایین بودن آمار اشتغال به همراه نیاز نداشتن به سرمایه اولیه سبب شده تا زمینه و رغبت به حضور در عرصه شکار و قاچاق این گونه ها زیاد باشد و دیده می شود افرادی که در ازای دریافت مبالغ ناچیز به عنوان کارگر و یا عمله قاچاقچیان این پرندگان فعالیت می کنند.
این کارشناس ادامه داد: هر چند مامورین یگان حفاظت محیط زیست با آنان مقابله می کنند، اما به سبب گستردگی زیستگاه های این پرندگان و البته زنده گیری به نسبت آسان این گونه ها، امکان برخورد قانونی موثر با متخلفان سال به سال کمتر می شود.
وی، تنها راه برخورد با متخلفان این حوزه را روشنگری و آگاهی بخشی به جوامع هدف بیان کرد و افزود: باید با افزایش آموزش ها، سطح آموزه های محیط زیستی مردم حاشیه نشین زیستگاه های پرندگان شکاری را ارتقا دهیم و آنها بدانند که با صید و فروش این پرنده ها چه آسیب خطرناکی به سلامتی خود و فرزندان آنها و خسارت به مزارع و احشام وارد می شود که در این بخش باید از ظرفیت اطلاع رسانی رسانه ها بیشتر کمک گرفته شود.
به گفته وی، در این چرخه درآمد و منفعت اصلی نصیب کسانی می شود که به عنوان نمایندگان اعراب حاشیه نشین خلیج فارس در استان فعالیت می کنند و گاه تا 10 میلیارد ریال پرنده شکاری را می فروشند.
وی اضافه کرد: این درآمدهای میلیاردی سبب می شود تا قاچاقچیان قبل از شروع فصل صید میلیون ها تومان در بین افراد بیکار توزیع و برای آنها موتورسیکلت و تلفن همراه خریده و اجیرشان کنند.
به گفته این کارشناس حوزه حیات وحش، اعراب حاشیه خلیج فارس و در مواردی کشورهایی مانند قزاقستان و قرقیزستان از این شاهین ها در امر مسابقات قوش بازی، صید سایر پرندگان و پستانداران استفاده می کنند، همچنین در مواردی برای انتقال مواد مخدر از این گونه ها بهره گیری می شود.
شفافیت و براقیت چشم ،نحوه نشستن ،آناتومی بدن ،طول و ابعاد بال و نیز زیبایی شاهپر پرنده از جمله موارد تاثیرگذار در قیمت این پرندگان شکاری است که بطور معمول بیشترین نرخ ها متعلق به بالابان، بحری، چرخ، شاهین و لاچین است.
این گونه ها در حالی شکار و قاچاق می شوند که از بعضی از آنها در کل دنیا کمتر از یکهزار و 500 بهله (واحد شمارش پرندگان شکاری) وجود دارد.
علی حسینی یکی از وکلای فعال در گلستان و کارشناس حقوقی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هر چند مجازات و جریمه های میلیونی برای متخلفان و قاچاقچیان این حوزه در قانون پیش بینی شده، اما متاسفانه همچنان رغبت به حضور در این شغل بسیار است.
وی اظهارداشت: با محکومان و مجرمان حوزه بازگیری (صید پرندگان شکاری ) طبق قوانین شکار و صید برخورد قانونی می شود و قانونگذارعلاوه بر اعمال جریمه های سنگین، مجازات حبس حتی تا سه سال را برای متخلفان درنظر گرفته است.
به گفته وی، هم اینک طبق قانون هر شخصی که مبادرت به زنده‌گیری، شکار، خرید و فروش، حمل، نگهداری و صادرات پرندگان شکاری از قبیل شاهین، بحری، بالابان و دلیجه کند علاوه بر محکومیت به حداکثر مجازات حبس مقرر، به جزای نقدی از 60 تا 86 میلیون ریال محکوم خواهد شد.
وی ادامه داد: محکومان این حوزه می بایست مبالغی بین 200تا 600میلیون ریال نیز به عنوان ضرر و زیان ناشی از شکار به محیط زیست پرداخت کنند.
این کارشناس حقوقی همچنین از برخی خلاهای قانونی در مبارزه با این صیادان متخلف نیز خبر داد و بر اصلاح آن تاکید کرد.
علی ادریسی همیار محیط زیست نیز به خبرنگار ایرنا گفت: باید با توان افزایی گروه های دوستدار محیط زیست و دخیل نمودن جوامع محلی و کشاورزان و همراهی آنان با محیط بانان ،حیات وحش منطقه حفظ شود.
به گفته وی، همچنین نهادهای حافظ امنیت و فعال در مناطق مرزی برای حفظ این پرندگان باید بیشتر وارد عمل شوند.
وی اظهار داشت: با استفاده از ظرفیت علمی و قانونی امکان ایجاد مزارع پرورش این پرندگان و صدور آنها را نیز فراهم کنیم، زیرا در مواردی صادرات یک بهله پرنده با چند بشکه نفت برابری می کند.
این دوستدار حیات وحش اضافه کرد: این اقدام علاوه بر ارزآوری به حفظ ذخایر ژنتیکی کشور، افزایش اشتغال و درآمدزایی کمک می کند.
عبدالبصیر دانه زاده یکی از روستانشینان مناطق مرزی گلستان هم اظهار داشت: بیشترین دلیل حضور افراد در کار صید پرندگان شکاری (بازگیری ) بیکاری است.
وی با اشاره به ابتلای فرزندش به بیماری پوستی گفت: وقتی دخترم را نزد پزشک بردم ،علت بیماری را وجود موش و انتقال بیماری از راه گزش حشرات و جوندگانی که غذای پرندگان شکاری هستند، تشخیص داد.
این روستایی گلستان به درآمد زنده گیری و قاچاق پرندگان شکاری نیز اشاره کرد و افزود: سود اصلی نصیب دلالان، خریداران پرنده و دست اندرکاران انتقال آن به خارج می شود.
به گفته وی، بازگیران اگر خوش شانس باشند در یک ماه 4 تا 6 میلیون ریال درآمد خواهند داشت، زیرا وقتی یک پرنده صید می شود همه افراد حاضر در صحرا که شاید 50 نفر باشند در پول آن سهیم می شوند.
وی ادامه داد: این درحالی است که بازگیران همواره در خطر بوده و صبح تا غروب از دست ماموران و محیط بانان در حال فرار هستند.
این صیاد پیشین پرندگان همچنین اظهار داشت: پرندگان شکاری به روش های مختلف صید می شود که در شیوه ثابت متخلفان در زیستگاه های این گونه ها چاله های به ابعاد یک متر حفر که آن را 'خوط 'می گویند و با کمین در آن و با همراه داشتن پرنده طعمه و ادوات صید (شبچه ) پرندگان شکاری را زمین گیر و صید می کنند.
دانه زاده اضافه کرد: در یک شیوه رایج در سال های اخیر نیز متخلفان با موتورسیکلت های پرقدرت و با دوربین های چشمی این پرنده ها را در صحرا پیدا کرده و مبادرت به زنده گیری آن با تله مخصوص می کنند.
یک کارشناس مرکز بهداشت گلستان هم درخصوص نقش این پرندگان در بهبود سطح سلامت جامعه پیرامونی گفت: حضور این پرندگان به عنوان دشمن طبیعی و اصلی جوندگان و خزندگان بوده و کمک شایانی در جلوگیری از گسترش بیماری ها بویژه مشکلات پوستی در مناطق مرزی استان است.
وی بدون ذکر نامش اضافه کرد: از مهمترین عوامل ایجاد بیماری های پوستی مانند سالک در مناطق مرزی گلستان رشد بیش ازحد جوندگانی مانند موش بوده که از طریق نیش حشرات و پشه ها منتقل می شود و اگر جمعیت موش ها کنترل شود این مشکل کاهش می یابد.
به گفته وی، سالانه میلیون ها تومان جهت تخریب لانه موش ها و دور کردن آنها از جوامع مسکونی و مناطق مستعد بیماری های پوستی در استان هزینه می شود، درحالی که با وجود پرندگان شکاری مانند عقاب و شاهین و تغذیه آنها از جوندگان، این مشکلات رفع می شود.
به گزارش ایرنا ،گلستان به دلیل برخورداری از زیستگاه های منحصر بفرد دشتی و تالابی در کریدور مهاجرت پرندگان شکاری واقع است و افزون بر نیمی از سال را میزبان این پرندگان با ارزش و حمایت شده، است.
این استان از معدود تنفس گاه های گونه های مختلف گیاهی و جانوری ایران است که به عنوان ایرانی کوچک از کوه، دریا، جنگل، دشت و بیابان به صورت یکجا برخوردار است، اما حفظ این گونه ها نیازمند همراهی مردم با محیط بانان و تشکل های زیست محیطی و دوستدار حیات وحش است.
7333/1648
انتهای پیام پرندگانی که هیمنه، هیبت و قدرت آنها حتی درفضای لایتناهی آسمان چشم هر بیننده ای را مجذوب می کند، گونه هایی که حاکم مطلق آسمان زیستگاه های حیات وحش ایران و گلستان هستند.
گونه های شکاری مانند 'شاهین، قوش، بحری، بالابان و ترمتای' غذای خود را از طریق صید دیگر پرندگان، خزندگان و جوندگان و با استفاده از توانایی های خاص از قبیل سرعت عمل و بینایی بسیار بالا و داشتن منقار و چنگال قوی بدست می آورند و همواره در راس هرم غذایی هستند.
این پرندگان از نظر اکولوژیک به عنوان یک مبارزه گر بیولوژیک و زنده در دفع عوامل بیماری زا، آفات و امراض زراعی و گونه های مرتعی بوده و دارای اهمیت فوق العاده ای در چرخه زیستی هستند.
رفتار زیستی و تغذیه ای پرندگان شکاری مانند شکار با یک پا و چنگال به همراه هوش بالا در آموزش پذیری و دست آموز شدن از ویژگی های خاص و منحصر بفرد این گونه ها بوده که به نوعی بلای جان آنها هم شده است.
این ویژگی ها سبب شده تا شیوخ حاشیه خلیج فارس از به دست آوردن این پرندگان استقبال کرده و با پرداخت مبالغ گزاف و خرید، از آنها به عنوان نماد و الگوی صلابت طایفه و خاندان خود در مسابقاتی همچون قوش بازی بهره گیری کنند.
استان گلستان واقع در شمال ایران یکی از زیستگاه های اصلی پرندگان شکاری محسوب می شود بنوعی که حدود 6 تا 8 ماه از سال انواع این گونه ها را می توان در مناطق شمالی و مرزی استان گلستان مشاهده کرد، اما قیمت گزاف آنها در آن سوی آبها سبب شده تا چشم طمع قاچاقچیان به این پرندگان بیشتر شود.
آنان با اجیر کردن و پرداخت پول به افرادی در جای جای کشور و گلستان بدنبال صید و زنده گیری این پرنده های با ارزش و کسب درآمد و البته غارت ذخیره های ژنتیکی این سرزمین و هجمه به سلامت عمومی جامعه هستند.
اما زنده گیری و قاچاق این پرنده های شکاری علاوه بر آسیب به چرخه حیات وحش استان موجب شیوع انواع بیماری های پوستی در مناطق پیرامونی زیستگاه های آنها می شود، مساله ای که در حد شعار و احتمال نیست، بلکه آمارهای وزارت بهداشت در خصوص شیوع بیمارهای پوستی در استان گلستان موید این مطلب است.
حسین مرادی دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته حیات وحش در خصوص اهمیت این پرندگان در چرخه زیستی به خبرنگار ایرنا گفت: شاهین سانان از سه گونه عقاب های ماهیگیر، قوشیان و شاهینیان به عنوان مهمترین تیره های این راسته تشکیل شده اند.
وی اظهار داشت: از اوایل تیرماه شاهد حضور پرندگان مهاجر شکاری مانند شاهین در زیستگاه های گلستان از کلاله و مراوه تپه در شرق گرفته تا گمیشان و آق و قلا در غرب و شمال استان هستیم.
به گفته وی، این درحالی است که بیکاری و پایین بودن آمار اشتغال به همراه نیاز نداشتن به سرمایه اولیه سبب شده تا زمینه و رغبت به حضور در عرصه شکار و قاچاق این گونه ها زیاد باشد و دیده می شود افرادی که در ازای دریافت مبالغ ناچیز به عنوان کارگر و یا عمله قاچاقچیان این پرندگان فعالیت می کنند.
این کارشناس ادامه داد: هر چند مامورین یگان حفاظت محیط زیست با آنان مقابله می کنند، اما به سبب گستردگی زیستگاه های این پرندگان و البته زنده گیری به نسبت آسان این گونه ها، امکان برخورد قانونی موثر با متخلفان سال به سال کمتر می شود.
وی، تنها راه برخورد با متخلفان این حوزه را روشنگری و آگاهی بخشی به جوامع هدف بیان کرد و افزود: باید با افزایش آموزش ها، سطح آموزه های محیط زیستی مردم حاشیه نشین زیستگاه های پرندگان شکاری را ارتقا دهیم و آنها بدانند که با صید و فروش این پرنده ها چه آسیب خطرناکی به سلامتی خود و فرزندان آنها و خسارت به مزارع و احشام وارد می شود که در این بخش باید از ظرفیت اطلاع رسانی رسانه ها بیشتر کمک گرفته شود.
به گفته وی، در این چرخه درآمد و منفعت اصلی نصیب کسانی می شود که به عنوان نمایندگان اعراب حاشیه نشین خلیج فارس در استان فعالیت می کنند و گاه تا 10 میلیارد ریال پرنده شکاری را می فروشند.
وی اضافه کرد: این درآمدهای میلیاردی سبب می شود تا قاچاقچیان قبل از شروع فصل صید میلیون ها تومان در بین افراد بیکار توزیع و برای آنها موتورسیکلت و تلفن همراه خریده و اجیرشان کنند.
به گفته این کارشناس حوزه حیات وحش، اعراب حاشیه خلیج فارس و در مواردی کشورهایی مانند قزاقستان و قرقیزستان از این شاهین ها در امر مسابقات قوش بازی، صید سایر پرندگان و پستانداران استفاده می کنند، همچنین در مواردی برای انتقال مواد مخدر از این گونه ها بهره گیری می شود.
شفافیت و براقیت چشم ،نحوه نشستن ،آناتومی بدن ،طول و ابعاد بال و نیز زیبایی شاهپر پرنده از جمله موارد تاثیرگذار در قیمت این پرندگان شکاری است که بطور معمول بیشترین نرخ ها متعلق به بالابان، بحری، چرخ، شاهین و لاچین است.
این گونه ها در حالی شکار و قاچاق می شوند که از بعضی از آنها در کل دنیا کمتر از یکهزار و 500 بهله (واحد شمارش پرندگان شکاری) وجود دارد.
علی حسینی یکی از وکلای فعال در گلستان و کارشناس حقوقی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هر چند مجازات و جریمه های میلیونی برای متخلفان و قاچاقچیان این حوزه در قانون پیش بینی شده، اما متاسفانه همچنان رغبت به حضور در این شغل بسیار است.
وی اظهارداشت: با محکومان و مجرمان حوزه بازگیری (صید پرندگان شکاری ) طبق قوانین شکار و صید برخورد قانونی می شود و قانونگذارعلاوه بر اعمال جریمه های سنگین، مجازات حبس حتی تا سه سال را برای متخلفان درنظر گرفته است.
به گفته وی، هم اینک طبق قانون هر شخصی که مبادرت به زنده‌گیری، شکار، خرید و فروش، حمل، نگهداری و صادرات پرندگان شکاری از قبیل شاهین، بحری، بالابان و دلیجه کند علاوه بر محکومیت به حداکثر مجازات حبس مقرر، به جزای نقدی از 60 تا 86 میلیون ریال محکوم خواهد شد.
وی ادامه داد: محکومان این حوزه می بایست مبالغی بین 200تا 600میلیون ریال نیز به عنوان ضرر و زیان ناشی از شکار به محیط زیست پرداخت کنند.
این کارشناس حقوقی همچنین از برخی خلاهای قانونی در مبارزه با این صیادان متخلف نیز خبر داد و بر اصلاح آن تاکید کرد.
علی ادریسی همیار محیط زیست نیز به خبرنگار ایرنا گفت: باید با توان افزایی گروه های دوستدار محیط زیست و دخیل نمودن جوامع محلی و کشاورزان و همراهی آنان با محیط بانان ،حیات وحش منطقه حفظ شود.
به گفته وی، همچنین نهادهای حافظ امنیت و فعال در مناطق مرزی برای حفظ این پرندگان باید بیشتر وارد عمل شوند.
وی اظهار داشت: با استفاده از ظرفیت علمی و قانونی امکان ایجاد مزارع پرورش این پرندگان و صدور آنها را نیز فراهم کنیم، زیرا در مواردی صادرات یک بهله پرنده با چند بشکه نفت برابری می کند.
این دوستدار حیات وحش اضافه کرد: این اقدام علاوه بر ارزآوری به حفظ ذخایر ژنتیکی کشور، افزایش اشتغال و درآمدزایی کمک می کند.
عبدالبصیر دانه زاده یکی از روستانشینان مناطق مرزی گلستان هم اظهار داشت: بیشترین دلیل حضور افراد در کار صید پرندگان شکاری (بازگیری ) بیکاری است.
وی با اشاره به ابتلای فرزندش به بیماری پوستی گفت: وقتی دخترم را نزد پزشک بردم ،علت بیماری را وجود موش و انتقال بیماری از راه گزش حشرات و جوندگانی که غذای پرندگان شکاری هستند، تشخیص داد.
این روستایی گلستان به درآمد زنده گیری و قاچاق پرندگان شکاری نیز اشاره کرد و افزود: سود اصلی نصیب دلالان، خریداران پرنده و دست اندرکاران انتقال آن به خارج می شود.
به گفته وی، بازگیران اگر خوش شانس باشند در یک ماه 4 تا 6 میلیون ریال درآمد خواهند داشت، زیرا وقتی یک پرنده صید می شود همه افراد حاضر در صحرا که شاید 50 نفر باشند در پول آن سهیم می شوند.
وی ادامه داد: این درحالی است که بازگیران همواره در خطر بوده و صبح تا غروب از دست ماموران و محیط بانان در حال فرار هستند.
این صیاد پیشین پرندگان همچنین اظهار داشت: پرندگان شکاری به روش های مختلف صید می شود که در شیوه ثابت متخلفان در زیستگاه های این گونه ها چاله های به ابعاد یک متر حفر که آن را 'خوط 'می گویند و با کمین در آن و با همراه داشتن پرنده طعمه و ادوات صید (شبچه ) پرندگان شکاری را زمین گیر و صید می کنند.
دانه زاده اضافه کرد: در یک شیوه رایج در سال های اخیر نیز متخلفان با موتورسیکلت های پرقدرت و با دوربین های چشمی این پرنده ها را در صحرا پیدا کرده و مبادرت به زنده گیری آن با تله مخصوص می کنند.
یک کارشناس مرکز بهداشت گلستان هم درخصوص نقش این پرندگان در بهبود سطح سلامت جامعه پیرامونی گفت: حضور این پرندگان به عنوان دشمن طبیعی و اصلی جوندگان و خزندگان بوده و کمک شایانی در جلوگیری از گسترش بیماری ها بویژه مشکلات پوستی در مناطق مرزی استان است.
وی بدون ذکر نامش اضافه کرد: از مهمترین عوامل ایجاد بیماری های پوستی مانند سالک در مناطق مرزی گلستان رشد بیش ازحد جوندگانی مانند موش بوده که از طریق نیش حشرات و پشه ها منتقل می شود و اگر جمعیت موش ها کنترل شود این مشکل کاهش می یابد.
به گفته وی، سالانه میلیون ها تومان جهت تخریب لانه موش ها و دور کردن آنها از جوامع مسکونی و مناطق مستعد بیماری های پوستی در استان هزینه می شود، درحالی که با وجود پرندگان شکاری مانند عقاب و شاهین و تغذیه آنها از جوندگان، این مشکلات رفع می شود.
به گزارش ایرنا ،گلستان به دلیل برخورداری از زیستگاه های منحصر بفرد دشتی و تالابی در کریدور مهاجرت پرندگان شکاری واقع است و افزون بر نیمی از سال را میزبان این پرندگان با ارزش و حمایت شده، است.
این استان از معدود تنفس گاه های گونه های مختلف گیاهی و جانوری ایران است که به عنوان ایرانی کوچک از کوه، دریا، جنگل، دشت و بیابان به صورت یکجا برخوردار است، اما حفظ این گونه ها نیازمند همراهی مردم با محیط بانان و تشکل های زیست محیطی و دوستدار حیات وحش است.
7333/1648
کپی شد
