در باور عموم فراموشی اولین نشانه‌ی آلزایمر است، درحالی‌که این بیماری از سال‌ها قبل از اینکه خود را به شکل مشکلات حاظه نشان دهد، آغاز شده است. مطالعات در این زمینه نشان می‌دهند که یکی از راه‌های تشخیص زودهنگام آلزایمر توجه به سلامت چشم‌هاست، زیرا آن‌ها پنجره‌هایی هستند رو به مغز و درصورتی‌که به برخی از بیماری‌ها دچار شده باشند، نشان‌دهنده‌ی احتمال بروز آلزایمر در آینده‌اند.
البته نمی‌توان از این راه برای یک تشخیص‌گذاری قطعی استفاده کرد، با این حال می‌توان آن را به‌عنوان یک هشدار درنظر گرفت؛ هشداری که می‌گوید بهتر است هرچه زودتر سبک زندگی سالمند را تغییر دهید و عوامل خطری همچون فشارخون بالا، دیابت و… را جدی بگیرید. به این ترتیب قادر به پیش‌بینی علائم شروع آلزایمر در سالمندان، کاهش خطر ابتلا به آن و یا کنترل این بیماری خواهید بود.
بین سلامت چشم و بیماری آلزایمر چه ارتباطی وجود دارد؟
در پشت چشم انسان بافتی وجود دارد که با عنوان شبکیه شناخته می‌شود: بخشی که مسئول تبدیل نور به سیگنال‌های الکتریکی و انتقال آن به مغز است. شبکیه از عصب‌هایی تشکیل شده‌است که کاملاً مشابه سلول‌های عصبی مغزند؛ به همین دلیل می‌توان آن را آینه‌ای دانست که آنچه برای مغز رخ می‌دهد را منعکس خواهد کرد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند افراد مبتلا به آلزایمر شبکیه‌ای نازک‌تر نسبت‌به دیگران دارند و در درک نور و بینایی محیطی با مشکلاتی روبه‌رو هستند که می‌تواند نشانه‌ی از دست رفتن سلول‌های عصبی در مغز باشد.
از این‌ها گذشته، مغز سالمندان مبتلا به آلزایمر محل تجمع پروتئین‌های آمیلوئید بتاست؛ پلاک‌هایی که در بروز التهاب مغزی و تجزیه‌ی نورون‌ها نقش دارند. بررسی‌ها رسوب این پروتئین‌ها در شبکیه‌ی چشم‌ها را نیز اثبات کرده‌اند. بر طبق این بررسی‌ها، هرچه آلزایمر پیشرفته‌تر شود، مقدار این رسوبات در چشم هم افزایش می‌یابد؛ این درحالی‌ست که از تعداد سلول‌های ایمنی در بافت شبکیه کاسته می‌شود.
کدام بیماری‌های چشمی هشداردهنده‌ی احتمال ابتلا به آلزایمرند؟
یکی از بخش‌های مهم در خانه سالمندان در تهران و ایران و بهترین مراکز مراقبت از سالمندان آلزایمری واحد پزشکی آن است که به پیگیری دائمی وضعیت سلامتی سالمند می‌پردازد. پزشکان این واحد می‌گویند بین برخی از بیماری‌های مزمن و تخریبی چشم و آلزایمر ارتباط قابل‌توجهی دیده می‌شود. در حقیقت تحقیقات نشان داده‌اند احتمال بروز آلزایمر در سال‌های آینده در افرادی که به دژنراسیون ماکولا، رتینوپاتی دیابتی یا گلوکوم مبتلا شده‌اند، ۴۰ تا ۵۰ درصد بیش از سایرین است. این سه بیماری عارضه‌هایی جدی‌اند که حتی می‌توانند باعث از دست رفتن بینایی شوند؛ به همین دلیل، و به علت رابطه‌شان با آلزایمر، بد نیست تا کمی آن‌ها را بشناسیم و با علائمشان آشنا شویم.
گلوکوم
برعکس دو بیماری دیگر، گلوکوم یا آب سیاه عصب بینایی را هدف قرار می‌دهد. این عارضه یا دراثر بالا بودن فشار داخل چشم رخ خواهد داد یا به علت آسیب دیدن چشم، ژنتیک، عوارض دیابت در سالمندان و بیماری‌هایی نظیر، فشارخون بالا و… . گلوکوم را با درد و قرمزی چشم، سردرد، تاری دید، دید تونلی و از دست رفتن دید جانبی می‌شناسند. برای این عارضه‌ی پیش‌رونده درمان‌هایی وجود دارد که بسته به نظر چشم‌پزشک انجام می‌شوند.
دژنراسیون ماکولا
ماکولا به ناحیه‌ای در شبکیه می‌گویند که مسئول دید دقیق و مستقیم است و بروز دژنراسیون در آن می‌تواند موجب تاری دید، نمایان شدن نقاط کور در مرکز دید و یا حتی برخی توهمات بینایی شود. این عارضه اغلب در افراد بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد و همانند آلزایمر پیش‌رونده است و درمان قطعی ندارد. با این حال با اصلاح سبک زندگی، افزودن یک‌سری مکمل‌ها به رژیم غذایی و… می‌توان از سرعت پیشرفت آن کاست.
رتینوپاتی دیابتی
به‌طور کلی رتینوپاتی نیز به شبکیه آسیب می‌زند، اما عوامل متفاوتی باعث ایجاد این بیماری می‌شوند. رتینوپاتی‌ای که بیشتر در سالمندان مبتلا به آلزایمر دیده می‌شود به علت تغییرات به‌وجودآمده در رگ‌های خونی براثر دیابت رخ می‌دهد. این عارضه علائمی همچون تاری و کاهش دید، مشکل در تشخیص رنگ‌ها، آشکار شدن لکه‌های تاریک یا شناور در دید شخص و به‌دردسر افتادن در دیدن چیزهایی که در مرکز بینایی هستند را به‌دنبال دارد. برای رتینوپاتی دیابتی کنترل قندخون اساسی‌ترین اقدام است. با این‌همه درمان‌های دیگری نیز وجود دارند که باید در اسرع وقت به‌سراغشان رفت تا مبادا بینایی سالمند به‌خطر بیفتد.
آیا ابتلا به هرکدام از این بیماری‌ها نشانه‌ی بروز حتمی آلزایمر در آینده است؟
کوتاه‌ترین جوابی که می‌توان به این سؤال داد، «خیر» است! همان‌طور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، هیچ‌کدام از این عارضه‌هایی که سلامت چشم را به‌خطر می‌اندازند نشانه‌ی قطعی آلزایمر نیستند، آن‌ها صرفاً یک زنگ هشدار برای انجام بررسی‌های بیشترند. با این‌همه بسیار مهم است که معاینه‌ی منظم چشم‌های سالمند جدی گرفته شود و درصورت آشکار شدن علائم هریک از این بیماری‌ها، علاوه‌بر پیگیری درمان برای آن‌ها، احتمال بروز آلزایمر نیز مدنظر قرار گیرد. این‌چنین است که می‌توان بسیار زودتر از زمانی که اولین نشانه‌های فراموشی خود را نشان می‌دهند به ابتلای شخص به آلزایمر پی برد و هرچه سریع‌تر به تغییر سبک زندگی او برای مدیریت این بیماری پرداخت.
پارسایان، بهترین مرکز مراقبت از سالمندان آلزایمری در ایران
اگر نگهداری از سالمند مبتلا به آلزایمرتان را به سرای بسپارید، بسیاری سرزنشتان خواهند کرد، اما ما، هم شما را درک می‌کنیم و هم در کنارتان خواهیم بود. این بیماری چیزی نیست که بتوان با مراقبت‌های معمول از پس آن برآمد، میهمان ناخوانده‌ای‌ست که آرام‌آرام سالمند عزیزتان را به یک شخص دیگر تبدیل می‌کند: گاه کودکی بهانه‌گیر و گاه غریبه‌ای پرخاشگر. آلزایمر وادارتان خواهد کرد که تمام این صحنه‌ها را ببینید و در یک نگرانی دائم درباره‌ی خطراتی که ممکن است دراثر فراموشی و زوال عقل برای سالمندتان رخ دهد باقی بمانید، درحالی‌که پارسایان، با تیم حرفه‌ای و سابقه‌ی بیست‌ساله‌اش، آماده است تا همه‌ی بار این بیماری را از دوش او و شما بردارد و امن‌ترین خانه را برای سالمند بسازد. این مرکز مراقبتی و توان‌بخشی دارای واحدهای تغذیه، پزشکی، دندان‌پزشکی، پرستاری، روان‌شناسی، مددکاری، کاردرمانی و… است و یک شعار ویژه برای کسانی دارد که می‌خواهند از خدمات آن استفاده کنند: «لطفاً با لبخند وارد شوید!» لبخندی که اگر از اعضای خانواده‌ی یک سالمند مبتلا به آلزایمر باشید، سخت به لبتان خواهد آمد، اما هدف پارسایان نشاندن آن بر لب شما و سالمند عزیزتان است.
*** این مطلب در سرویس گزارش آگهی منتشر شده و تبلیغاتی می باشد؛ لذا جماران هیچ توصیه در رابطه با انجام فعالیت فوق ندارد.
