مروری بر توصیه های اخلاقی سید علی قاضی (ره) + معرفی کتاب کهکشان نیستی

هدف از خلقت انسان رسیدن به قرب الهی است و این هدف فقط با تزکیه و تهذیب نفس به دست می آید، خداوند متعال در سوره شمس برای تبیین ضرورت و اهمیت تزکیه و تهذیب نفس بعد از سوگندهای پی در پی می فرماید: «قد افلح من زکیها وقد خاب من دسیها» به تحقیق کسی که نفس را پاک کند رستگار شود و کسی که آن را تباه کند، بی بهره گردد.

داشتن استاد و برنامه و دستورالعمل مشخص و پیروی از آن برای سیر و سیر و سلوک یک ضرورت است که در کنار اشارات و دستورات بزرگان اخلاق و معنویت در این مسیر بسان چراغ راهی روشنگر طریق سیر و سلوک سالکان است هرچندکه خود زندگی این قله های تقوا و عمل نیز الگویی مجسم برای پیمودن طریق سیر و سلوک است.

آیت آلله قاضی رحمه الله یکی از بزرگان اخلاق بود که دستورالعمل های اخلاقی او می تواند راهگشای ما برای رسیدن به مراحل عالی معنویت باشد؛ حضرت امام خمینی رحمه الله درباره ایشان می فرمودند: «قاضی، کوهی بود از عظمت و مقام توحید.

علامه طباطبایی رحمه الله نیز می فرمودند: «ما هر چه در این مورد داریم، از مرحوم قاضی داریم . چه آنچه را که در حیاتش از او تعلیم گرفتیم و از محضرش استفاده کردیم، چه طریقی که خودمان داریم، از مرحوم قاضی گرفته ایم.

سید هاشم حداد نیز سید علی قاضی طباطبایی را اینگونه توصیف می کند که «از صدر اسلام تا به حال، عارفی به جامعیت مرحوم قاضی نیامده است.

در این مقاله ما قصد داریم چند دستور العمل و توصیه اخلاقی و عرفانی از آیت الله قاضی رحمه الله را مرور کنیم و در ادامه نیز با کتابی روان و شیوا که با قالبی جدید به حیات این عالم وارسته پرداخته است آشنا شویم؛ باشد که رهنمون همه علاقه مندان این وادی باشد.

1. عمل به حدیث عنوان بصری

آیت الله سید علی قاضی به شاگردان و مریدان سیر و سلوکی خود برای گذشتن از نفس اماره و خواهش های نفسانی دستور می دادند روایت عنوان بصری را بنویسند و بدان عمل کنند؛ یعنی یک دستور اساسی و مهم، عمل طبق مضمون این روایت بود و علاوه بر این می فرمودند: باید آن را در جیب خود داشته باشند و هفته ای یکی دو بار آن را مطالعه نمایند . این روایت، بسیار مهم است و حاوی مطالب جامعی در بیان کیفیت معاشرت و خلوت و کیفیت و مقدار غذا و کیفیت تحصیل علم و یفیت حلم و مقدار شکیبایی و بردباری و تحمل شدائد و بالاخره مقام عبودیت و وصول به عرفان و قله توحید است . از این رو شاگردان خود را بدون التزام به مضمون این روایت نمی پذیرفتند .

2. توصیه به قرائت قرآن

آیت الله نجابت می فرمودند: آیت الله میرزا علی قاضی به مرحوم آیت الله شیخ علی محمد بروجردی (از شاگردان برجسته آقای قاضی) فرموده بودند که: هیچ گاه از قرآن جدا مشو و ایشان تا آخر عمر بر این سفارش آقای قاضی پایبند بودند به این صورت که هر وقت از کارهای ضروری و روزمره فارغ می شدند، قرآن می خواندند و همواره با قرآن بودند.

آیت الله قاضی در نامه ای به علامه طباطبایی فرمودند: دستورالعمل، قرآن کریم است؛ بر شما باد به قرائت قرآن کریم و تلاوت آن و سعی کن کمتر از یک جزء نباشد.

3. توصیه به خواندن نماز شب

در این رابطه علامه طباطبایی نقل می کنند: چون به نجف اشرف برای تحصیل مهاجرت کردم، از نقطه نظر قرابت و خویشاوندی گاهی به محضر مرحوم قاضی شرفیاب می شدم تا یک روز در مدرسه ای ایستاده بودم که مرحوم قاضی از آن جا عبور می کردند. چون به من رسیدند، دست خود را روی شانه من گذاشتند و گفتند: ای فرزند! دنیا می خواهی نماز شب بخوان، آخرت می خواهی نماز شب بخوان!

4. توصیه به خواندن نماز اول وقت

مرحوم علامه طباطبایی و آیت الله بهجت از ایشان بسیار نقل می کنند که آقای قاضی (ره) می فرمودند: اگر کسی نماز های واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد مرا لعن کند.

5. توسل به اهلبیت (ع ) به خصوص سیدالشهدا

از آقای قاضی نقل می کنند که ایشان می فرمود محال است انسانی به جز از راه سیدالشهدا علیه السلام به مقام توحید برسد. فیوضات و خیرات از مسیر حضرت سیدالشهدا علیه السلام جاری می شود و پیشکار این فضیلت هم حضرت قمر بنی هاشم ابالفضل العباس علیه السلام است.

در مجموع، دستورات و سفارشاتی از آیت الله قاضی (ره) در دست است که عمدتاً مبتنی بر روایات و دستورات دینی استوار است منتها ایشان با توجه و طریق خاصی به انجام امور عبادی سفارش می کردند حتی اموری که ما به سادگی و بدون توجه، روزانه آنها را انجام می دهیم.

حال که تا اینجا با برخی از سفارشات سید علی قاضی (ره) آشنا شدیم جا دارد مروری هم به کتاب کهکشان نیستی بکنیم چرا که با نگاهی عارفانه به زندگی ایت الله قاضی پرداخته و علاوه بر توجه به ظرافت های حیات عرفانی این معلم عرفان سفارشات ایشان را نیز در فصل پایانی کتاب جمع بندی کرده است.

کتاب کهکشان نیستی

کتاب کهشکشان نیستی به قلم محمد هادی اصفهانی ودر سال 1399 توسط نشر واژه پرداز اندیشه منتشر شد، این کتاب روایتی از زندگی ایت الله قاضی است و نویسنده، داستان را از جوانی مرحوم قاضی در سن 27 سالگی و از سفر آیت الله قاضی به نجف برای ادامه تحصیل شروع می کند.

این کتاب با وجود داستان جذابی که دارد و در قالب رمان منتشر شده است اما کاملا با این قالب تفاوت دارد چرا که داستان آن مستند و بر اساس واقعیت نوشته شده است و حجت الاسلام محمد هادی اصفهانی برای نگارش این کتاب از منابع زیادی بهره گرفته‌ است که تمامی این منابع را به جهت مستندسازی کتاب در انتهای ذکر شده است.

کهکشان نیستی در ۷۵ فصل تدوین شده است، در ابتدای هر فصل آیاتی از قرآن ذکر شده و در هر فصل از زبان راویان مختلفی، از جمله خود ایشان و همسر و فرزندانشان و افراد بسیار دیگری که با ایشان در ارتباط بوده‌اند، به شخصیت عظیم این عارف وارسته پرداخته شده است.

اگر می خواهید از نزدیک به تماشای زندگی یک سالک عرفان بنشینید و با جزئیات زندگی او درگیر شوید «کهشکان نیستی» را هرگز از دست ندهید چراکه علاوه بر معرفی زندگی و سلوک عرفانی سید علی قاضی (ره) ، سفارشات و دستورات عرفانی ایشان که در فصل آخر آورده شده می تواند چراغ راه مشتاقان وادی معرفت باشد.

برای خرید کتاب کهکشان نیستی با ارسال رایگان به سایت پاتوق کتاب سر بزنید.