کهگیلویه و بویراحمد در جنوب‌غربی ایران دارای آب و هوای معتدل و کوهستانی است و سوغاتی‌های خوراکی آن از دل طبیعت بوده و دستباف‌هایی مانند گلیم، جاجیم، گبه و ... دارد که چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
به گزارش ایلنا از یاسوج، وقتی به استان یا شهری سفر می کنیم حتما دوست داریم که طعم سوغاتی های آن منطقه را نیز بچشیم، استان کهگیلویه و بویراحمد پایتخت طبیعت ایران همچون سایر مناطق ایران اسلامی سوغاتی های خوراکی و غیر خوراکی بسیار زیادی دارد که همگی آنها طبیعی است.
این استان در جنوب غربی ایران واقع شده که دارای آب و هوای معتدل و کوهستانی است و سوغاتی های خوراکی آن از دل طبیعت بوده و دست باف هایی مانند گلیم، جاجیم، گبه و .. را دارد که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند.
پایتخت طبیعت ایران از استان‌های کوچک و کم‌جمعیت کشور است، مناطق مرتفع و کوهستانی، بیشتر مساحت این استان را تشکیل می‌دهند و بلندترین قله این استان رشته‌کوه دنا و طولانی‌ترین چین‌خوردگی رشته‌کوه بزرگ زاگرس، در این استان قرار دارند.
مرکز این استان شهر یاسوج است که با توجه به موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های اقلیمی‌اش، به پایتخت طبیعت ایران مشهور است.
بزرگ‌ترین پارک جنگلی جنوب کشور در شمال شهر یاسوج واقع شده و این استان یکی از مقاصد مهم گردشگری فصل تابستان و بهار در کشور است و علاوه بر داشتن جاذبه‌های طبیعی فراوان، جاذبه‌های تاریخی و مذهبی ویژه‌ای را در خود جای داده است.
آبشار کمردوغ شهرستان کهگیلویه
آبشار کمردوغ شهرستان کهگیلویه که برای رسیدن به آن باید از جاده‌های کوهستانی و پرپیچ‌و‌خم واقع در جنگل‌های بلوط، گذر کرد، دریاچه‌ی کوه‌گل در مجاورت شهر گردشگری سی‌سخت که در ارتفاعات قرار گرفته است و رسیدن به آن به مقداری کوه‌پیمایی نیاز دارد، روستاهای گردشگری مارین و نیمدور شهرستان گچساران، امامزاده بی‌بی حکیمه‌ی گچساران که محل دفن حکیمه خاتون خواهر امام رضا (ع) است و موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای دارد، چشمه بلقیس چرام که بهشت گمشده جنوب لقب گرفته است، امامزاده بی بی رشیده (س) چرام خواهر امام رضا(ع) ، شهر تاریخی بلاد شاپور (هفت گنبد) در نزدیکی شهر دهدشت که بنای اولیه‌ی آن مربوط به دوران ساسانی است و از شهرهای مهم مذهبی و تجاری در زمان صفویه بوده است و نقوش برجسته و سنگ‌نوشته‌های تنگه‌ی باستانی سولک در شهرستان بهمئی که مربوط به حکومت الیمایی از حکومت‌های محلی دوره‌ی اشکانی است.گردو این استان یکی از استان‌های برتر در زمینه‌ی تولید گردو در کشور است و بیش از ۷ هزار هکتار باغ بارور گردو دارد. شرایط جغرافیایی باعث شده تا گردوی این استان به عنوان یکی از مرغوب‌ترین گردوهای کشور شناخته شود و مشتریان زیادی در بازار گردوی کشور داشته باشد. بیشترین تولید گردوی استان، مربوط به شهرستان‌های بویراحمد، دنا و چرام است. برداشت گردو در استان از نیمه‌ی اول شهریور شروع می‌شود و تا اوایل نیمه‌ی دوم مهر، ادامه دارد.
انواع گلیم
مهمترین محصول استان در حوزه‌ی صنایع دستی، انواع گلیم است که بافت آن در بین زنان عشایر و روستایی بیشتر مناطق استان رواج دارد. از مشهورترین انواع گلیم استان، گچمه است که توسط عشایر قشقایی ساکن استان بافته می‌شود. گچمه نوعی گلیم گل‌برجسته است که علاوه بر زیرانداز به عنوان رویه‌ی پشتی نیز کاربرد دارد. در بافت گچمه، حاشیه و نقوش، به روش قالی‌بافی بافته می‌شوند و زمینه مانند گلیم بافته می‌شود. یکی دیگر از گلیم‌های مشهور استان، گلیم مشته است که فقط توسط زنان روستای درغک بخش دیشموک در شهرستان کهگیلویه بافته می‌شود. گلیم مشته، گلیمی یک‌رو و ضخیم است که روش بافت منحصربه‌فردی دارد.
در بافت این نوع گلیم، نقش در یک طرف بافته می‌شود و در روی دیگر گلیم، نمایان می‌شود. در واقع، آن طرفی که هنگام بافت، روی دار است، قسمت زیرین گلیم است و طرفی که هنگام بافت، پشت دار قرار گرفته، روی گلیم است و نقش دارد. این نوع گلیم، به دلیل رها شدن پرزهای اضافی در قسمت زیرین، نسبت به سایر انواع گلیم، قطر بیشتری دارد. البته در استان، علاوه بر گلیم‌های گچمه و مشته، گلیم ساده که به گلیم تخت یا دورو نیز مشهور است، بافته می‌شود. گلیم ساده به روش پودگذاری و بدون پرز بافته می‌شود به این صورت که نخ پود با عبور از لابه‌لای تارها، طرح مورد نظر بافنده را به وجود می‌آورد.
گبه سوغات کهگیلویه و بویراحمد
گبه زیر اندازی است گره دار با پرزهای بلند. مواد طبیعی به کار رفته در بافت آن سبب می‌شود در مقابل آفتاب از مقاومت بسیار خوبی برخوردار باشد. موی بز یا نخ پنبه ای و پشم مواد تشکیل دهنده گبه هستند. اندازه گبه معمولاً با عرض یک تا یک و نیم متر و طول 2 تا 2 و نیم متر است . طرح‌های به کار رفته در گبه متنوع و معمولاً از روی نقش‌های ذهنی صورت می‌گیرد. طرح‌های هندسی، مربع و مستطیل و لوزی و نقش شیر از نقوش مهم به کار رفته در گبه‌های کهگیلویه و بویراحمد است.
گبه کهگیلویه و بویر احمد، نوعی فرش با پرزهای بلند و چند پوده است که ابعاد آن حدود 150 در 220 سانتی متر می‌باشد. جنس پرزگبه‌های قدیمی از پشم خود رنگ و جنس تار آن مخلوط پشم و مو و پود آن از پشم بود.
سایر صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد که به عنوان سوغات نیز شناخته شده شامل قالی، گلیم، قالیچه‌های متنوع، خورجین، نمد، سفره محلی، سیاه چادر، خورجین ، توبره، جاجیم، گبه و جاقرآنی است و سوغاتی‌های معروف و خوراکی این استان شامل گردو، سیب، انگور، کشک، قره قورت، روغن حیوانی و عسل است. فرآورده‌های کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد که گاهی در سایر استان‌ها کمیاب یا نایاب است از دیگر سوغات‌های این استان محسوب می‌شوند. مهمترین این فرآورده ها، کارده، چویل، کرفس، قارچ کوهی، بیلهر، کنگر، کارده، لیزک و کره حیوانی است.
در کوه دنا این استان بیش از 4 هزار نوع گیاه وجود دارد که تعداد زیادی از آنها به عنوان گیاهان دارویی شناخته شده هستند.معروف‌ترین و پر کاربردترین این گیاهان دارویی شامل بومادران، بنشن، گل بابونه، گل لیزک و گل گاو زبان است.
گزارش: زهرا داوودی
