به گزارش ایرنا،میادین ورودی شهرهم با تجمع دستفروشانی روبروست که بدون استفاده از وسایل حفاظت فردی در حال مبادله ویروس هستند. زنان و کودکان بوته چین نیز در پیاده رو ها تجمع می کنند و بازارشان از بازار رسمی هم داغتر است.
مردم آنچنان موضوع ویروس کرونا را ساده گرفته اند که دنبال لباس عید و بساط سفره هفت سین و نوبت آرایشگاه از صبح تا شب در حال پرسه زدن در سطح شهر هستند. شهری که بیمارستان ، طلافروشی ، لباس فروشی ، مطب پزشکان و گیاهان دارویی ، دستفروش ، ساندویچی و رستورانش همه بدون هیچ نظم و قاعده ای کنار هم در حال فعالیت هستند و انگار هشدارهایی که درباره شیوع ویروس کرونا داده می شود مختص کشور و کره دیگری است.
اما چرا این همه هشدار درباره خطرات این ویروس اثر ندارد نیز موضوعی است که باید ریشه های آن را در دوگانه های حرف و عمل توصیه کنندگان ، نحوه اطلاع رسانی و برخی مشکلات فرهنگی جست و جو کرد.
اطلاع رسانی
بیراه نیست اگر بگوییم نحوه اطلاع رسانی مهمترین عاملی است که مردم این بیماری را جدی نمی گیرند. هر روز ساعت ۱۴ مردم پای رسانه ملی می نشینند و آمارها را می شنوند. آمارهایی که حکایت از آن دارد که استان کهگیلویه و بویراحمد استان پاکی است اما خود همین آمارها گمراه کننده هستند. زیرا در اعلام این آمار بسیاری از مسائل در نظر گرفته نمی شود. مثلا در هیچ کجای این آمارها اعلام نشده که استان کهگیلویه و بویراحمد در میان استانهای آلوده ای چون بوشهر، فارس، اصفهان و چهار محال و بختیاری قرار دارد و یا این استان در مسیر ترانزیت جنوب به مرکز کشور است و روزانه صدها کامیون حمل سوخت ، کالاو اتوبوس و وسایل نقلیه سبک از بنادر جنوبی از طریق این استان به اصفهان و تهران، یزد و مشهد رفته و بر می گردند.
با این حساب اگرچه جمعیت موارد مثبت به کرونا در استان ۱۱نفر است اما باید این جمعیت سیالی که در حال تردد بین استان هستند و میزان خطرشان را نیز به آمارها اضافه کرد.
ممکن است بسیاری دلخوش به انجام تست های غربالگری های در ورودی شهرهای استان باشند که این نیز باور اشتباهی است زیرا غربالگری و شناسایی افراد مشکوک به ویروس کرونا زمانی می تواند موثر باشد که قرنطینه هم در کنار آن تعریف شده باشد. اینکه به یک نفر گفته شود شما مشکوک به ویروس کرونا هستید و لطفا خود را به اولین بیمارستان معرفی کنید آن هم برای افرادی که در حال تردد غیر ضروری هستند چه تاثیری می تواند داشته باشد؟ همین افراد وارد شهر می شوند و بدون هیچ نگرانی برای سایرین، ویروس را انتشار می دهند و بعد هم به خانه بر می گردند در سوی دیگر مردم هم با این تصور که افراد مشکوک به بیماری در ورودی شهرها غربال شده اند به فعالیت روزانه می پردازند و در معرض آلودگی قرار می گیرند.
آمارها از جنبه های دیگری هم می توانند گمراه کننده باشند زیرا تنها کسانی در آمار بیماران کرونایی به شمار می آیند که نتایج آزمایش آنها مثبت شده باشد این در حالی است که بنا بر تحقیق خبرنگار ایرنا از منابع موثق در بیمارستان شهید جلیل تست بسیاری از افراد با تمامی علائم ویروس کرونا منفی می شود و پس از انجام سی تی اسکن مشخص می شود که گاه ریه این افراد تا ۵۰ درصد تخریب شده و یا درگیر بیماری هستند و اگر این بیماری منجر به فوت این افراد هم شود چون آزمایششان منفی بوده پس در آمارها اعلام نمی شوند.
آمارهای گمراه کننده
نکته دیگر اینکه کمبود مواد و محلولهای کشت نمونه های گرفته شده از افراد مشکوک باعث می شود پروسه شناسایی افراد دارای ویروس طولانی شود در نتیجه ممکن است در روزهایی که از نظر مردم و در اطلاع رسانی آمار تغییر نکرده نمونه ای به آزمایشگاه ارسال نشده باشد یا نمونه گیری به تعداد محدود انجام شده باشد.
این طولانی شدن فرایند اعلام جواب آزمایش ها باعث می شود برخی از بیماران ترخیص شوند و یک هفته پس از ترخیص تازه معلوم می شود که جواب آزمایش آنها مثبت بوده در نتیجه از آنجایی که نه قرنطینه فردی و نه قرنطینه بهداشتی و حتی حفاظت فردی در میان این افراد رعایت نمی شود ممکن است روزانه ده ها نفر را در اطراف خود به بیماری آلوده کنند.
پس از اعلام جواب آزمایش ها نیز بسیاری از افراد از مراجعه به بیمارستان امتناع می کنند زیرا نگرش بسیاری از مبتلایان و خانواده های آنها نسبت به فرد مبتلا به ویروس کرونا باعث می شود که افراد نشانه های بیماری را پنهان کرده و یا کاملا نادیده بگیرند.
بخش دیگری از مشکلات اطلاع رسانی درباره ویروس کرونا و شیوع آن نیز در حوزه هایی است که اقدامات رسانه ای نتیجه عکس می دهد.
در حالی که رسانه های کشوری و استانی و محلی شامل روزنامه ، خبرگزاری و سایتها مردم را به ماندن در خانه و حفاظت فردی برای پیشگیری از ابتلا و شیوع بیماری دعوت می کنند شبکه دنا ( تلویزیون محلی کهگیلویه و بویراحمد) به بیمارستان شهید جلیل که بیمارستان قرنطینه بیماران کرونایی است می رود و سوالاتی از پرستاران و کادر پزشکی می پرسد که پاسخ آن چنین است.« بیماری کرونا جدی نیست و هر کس مبتلا شود به سرعت درمان می شود.بیماری کرونا بیماری پیرمردهاست»
اگرچه هدف برنامه سازان این شبکه ایجاد آرامش روانی و استرس زدایی از جامعه است اما برنامه هایشان نتیجه عکس داده آنچنان که در روستاها که تلویزیون تنها رسانه در دسترس مردم است،کسی ویروس کرونا را جدی نمی گیرد.حتی در سطح شهر نیز مخاطبان این رسانه به خطرات این ویروس بی توجه هستند.
مطبهای پزشکان
اما همه مشکلات در اطلاع رسانی نیست. مردم آنچه را می بینند باور می کنند. وزیر ارتباطات اعلام کرد بیمارستانها ، پمپ بنزینها و سوپرمارکتها از مهمترین کانون های آلوده به ویروس کرونا محسوب می شوند. همگی این مکانها دارای یک ویژگی مشترک هستند ممکن است در یک زمان خاص تردد در آنها زیاد نباشد اما در طول فعالیت خود صدها نفر به آنها مراجعه می کند. اگر تداوم رفت و آمد در این مکانها را به عنوان یک عامل شیوع در نظر بگیریم در مقیاس استانی و بومی برخی از مکانها دارای چنین ویژگیهایی هستند. به عنوان مثال در کهگیلویه و بویراحمد به دلیل کمبود پزشکان متخصص ، نزدیک شدن به تعطیلات عید و تعطیلی برخی مطبهای خصوصی ، مطب پزشکانی که خدمت ارایه می دهند همواره ازدحامی در حد بیمارستان ها دارد.زیرا بسیاری از مردم ناگزیر به حضور در مطبها هستند اما به دلیل نداشتن تعریف درست از سیستم نوبت دهی جمعیت زیادی در مطبها ازدحام می کنند. سیستم نوبت دهی در شهر یاسوج به گونه ای است که زمان برای حضور بیمار تعریف نمی شود مثلا به بیمار گفته می شود از ساعت ۱۲ در مطب حضور داشته باشید تا نوبتتان برسد. و این انتظار ممکن است بین یک تا ۴ ساعت طول بکشد. برخی از پزشکان وقتی با اعتراض بیماران روبرو می شوند می گویند نمی توان برای ویزیت هر بیمار زمان خاصی را در نظر گرفت زیرا ممکن است بیماری زودتر کارش تمام شود و پزشک نمی تواند در این فاصله بیکار بماند. اما علاف شدن بیماران در ازدحام مطب ها از نظر پزشکان حتی در این شرایط بحرانی مساله مهمی نیست.با این اوصاف وقتی پزشک هم رعایت نمی کند طبیعی است که مردم عادی هم موضوع را جدی نگیرند.
کمبود تجهیزات در بیمارستانها
آنچنان که وزیر اراتباطات در اینستاگرام خود اشاره کرده است بیمارستانها خود به عنوان مهمترین کانون شیوع بیماری کرونا هستند. با این پیش فرض وقتی که کادر درمان در بیمارستانهای استان و خط مقدم مبارزه با کرونا یعنی بیمارستان شهید جلیل از حداقل های حفاظت فردی محروم هستند، طبیعی است مراجعه کنندگانی که در جریان کمبود ها نیستند به اشتباه تصور کنند موضوع جدی نیست چرا که از دید فردی که از بیرون می آید اگر موضوع جدی باشد پس باید پرستار و پزشکان خود بیش از هر کسی در حفاظت از خود بکوشند در حالی که کادر درمانی بیمارستان ها نه به دلیل ساده انگاری ویروس کرونا، بلکه به دلیل کمبود امکانات و تجهیزات مجبورند بدون انجام اقدامات حفاظتی ایفای خدمت کنند.
حتی این کمبودها کادر درمان را نیز به اشتباه انداخته بود که ویروس جدی نیست زیرا در غیر این صورت وزارت بهداشت حتما امنیت رزمندگان خط مقدمش را تحت هر شرایطی تامین می کرد البته این تصور پس از مثبت شدن جواب ازمایش یکی از کادر درمان این بیمارستان از بین رفت و باعث شد مسئولان دانشگاه و بیمارستان نیز نسبت به کمبود تجهیزات برای کادر درمان بیمارستانها واکنش نشان داده و هشدار دهند.
داروخانه ها و مشکلاتی که هیچ وقت برطرف نمی شود
در حالی که در بسیاری از سوپر مارکت های شهر بسیاری از وسایل حفاظت شخصی از جمله ژل ضد عفونی کننده دست ، دستکش و حتی ماسک و قرص های ویتامین به وفور یافت می شود اما داروخانه ها همچنان با کمبود روبه رو هستند.
اگر چه وجود این اقلام در سوپر مارکتها نشانه خوبی است اما طبق آنچه وزیر ارتباطات گزارش داده است سوپر مارکتها سومین مکان انتقال ویروس هستند پس این نشان می دهد سیستم توزیع داروخانه ای ایرادی دارد که با همه امتیازاتی که دارد نتوانسته بازار را اشباع کند که سوپر مارکتها که ناخواسته از مکانهای پر خطر محسوب می شوند به نسبت آنها عملکرد بهتری داشته است.
از حرف تا عمل توصیه کنندگان
وقتی مسئولان برای انجام هر کار و جلسه ای کارمندان و تعداد زیادی خبرنگار را جمع می کنند بی آنکه نکات و توصیه های بهداشتی را رعایت کنند پس انتظار جدی گرفتن بیماری توسط مردمی که حرفها و عملها را به نظاره نشسته اند عبث است.
رمز پویا و شیوع ویروس کرونا
رمز دوم پویا نیز یکی از مشکلاتی است که باعث شده بانکها با ازدحام روبرو باشند. همزمانی الزام به استفاده از رمز پویا و شیوع ویروس کرونا باعث شده بسیاری مجبور به حضور فیزیکی در شعب بانکی شوند تا برای نخستین بار کارت خود را فعال کنند و نتیجه این شده که بانکها به عنوان یکی از نقاط پرخطر هم برای پرسنل بانکی و هم مراجعه کنندگان تبدیل شوند.
برای هشدار جدی به ساکنان شهر یاسوج لازم است ورودی های این شهر بشدت کنترل شوند و در صورت مشاهدی فرد با علائم مثبت کرونا سریعا با امبولانس به بیمارستان منتقل شوند و اینک کادر درمانی در قرنطینه های ورودی شهر یاسوج از نبود امکانات از جمله امبولانس گلایه دارند.
همچون شهر های دیگر کشور ،بازار یاسوج باید تعطیل شود تا از ازدحام جمعیت در شهر جلوگیری شود. مراکز درمانی برای درمان بیماران اختصاص داده شود و مطب خهای پزشکان نیز تعطیل شوند تا بتوان با این بیماری مهلک مبارزه کرد.
شمار بیماران کم کرونایی در یاسوج به آتش زیر خاکستر می ماند .شاید روزی فرا رسد که دیگر نتوان کاری کرد.