به گزارش ایرنا هرساله با پایان اسفند و آغاز فروردین زمزمه کوچ عشایر به سمت مناطق سردسیری آغاز می شود و در این میان به دلایل مختلف برخی عشایر اقدام به کوچ زودهنگام می کنند.
کوچ زودهنگام عشایر تهدید جدی برای مراتع و منابع طبیعی به حساب می آید که علاوه بر نبود تعادل بین دام و مرتع در کهگیلویه و بویراحمد تهدیدی برای عرصه‌های منابع طبیعی این استان است.
در کهگیلویه و بویراحمد 2 میلیون واحد دامی و یک میلیون و 300 هزار هکتار جنگل و مرتع وجود دارد که این تناسب از نظر کارشناسان، استاندارد نیست و سبب تخریب مراتع می شود.
**مهمترین عوامل کوچ زودرس
گرمای بیش از حد، کمبود آب، کمبود علوفه، مدرسه فرزندان و حرکت سایر دامداران از مهمترین عوامل کوچ زودهنگام عنوان شده است.
براساس بررسی های صورت گرفته عشایر به ترتیب به دلیل کمبود آب، کمبود علوفه، گرمای بیش از حد ، حرکت سایر دامداران و مدرسه فرزندان به کوچ زودهنگام می پردازند.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به پیامدهای کوچ زودرس برای مراتع ییلاقی گفت که به طور معمول 15 اردیبهشت هر سال زمان کوچ عشایر از محل قشلاق به ییلاق تعیین می شود.
گودرز باقری با بیان اینکه مناطق ییلاقی کهگیلویه و بویراحمد در فروردین و ابتدای اردیبهشت، مناسب کوچ دام عشایر نیست تصریح کرد که فقر پوشش گیاهی مراتع و فرسایش خاک از زیانبارترین پیامدهای کوچ زودرس است.
باقری اظهار داشت که در این استان 550 هزار هکتار مرتع وجود دارد که که 40 هزار هکتار از این سطح به بیابان تبدیل شده است.
** زمان کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد تعیین شد
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: 15 اردیبهشت 1398 زمان کوچ عشایر از محل قشلاق به ییلاق تعیین شد.
محمد کاظم نظری اظهار داشت: با توجه به قانون سخت گیرانه قاچاق دام سبک و سنگین از استان هرگونه جابجایی در این خصوص قبل از تاریخ معین شده ممنوع است.
وی افزود: برای برقراری نظم و امنیت کوچ و همچنین جلوگیری از آسیب رسیدن به منابع طبیعی، عشایر کهگیلویه و بویراحمد در تاریخ اعلام شده اقدام به کوچ کنند.
وی هرگونه کوچ چه به روش سنتی و چه از طریق کامیون را تا قبل از این تاریخ غیرقانونی عنوان کرد.
نظری تاکید کرد: عشایر قبل از کوچ هماهنگی لازم را با اداره امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد و همچنین منابع طبیعی داشته باشند.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: فرمانداران هشت گانه نیز جلسه هماهنگی کوچ عشایر را در شهرستان ها برگزار کنند و نسبت به مشکلات آن ها آن برنامه ریزی لازم را انجام دهند.
** راهکارهای جلوگیری از کوچ زودهنگام
احمد عابدی سروستانی، استاد دانشگاه و کارشناس علوم کشاورزی و منابع طبیعی که در زمینه کوچ زودرس عشایر تحقیق کرده است می گوید: بیشتر عشایر به صورت پیاده کوچ می کنند و این روش در مقایسه با روشهای دیگر (مانند کوچ با ماشین) می تواند به کاهش میزان ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی بینجامد بنابراین جابجایی دام فقط با استفاده از ماشین می تواند اثر زیادی در افزایش ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی داشته باشد.
عابدی سروستانی معتقد است که اندیشیدن تمهیدات مناسب مانند صیانت از ایل راههای عشایری و گماشتن قرقبان برای مراتع ییلاقی به منظور اطمینان از چرانده نشدن این مراتع توسط دیگر دامداران، هم می تواند به افزایش این نوع کوچ در بین عشایر بینجامد و هم عشایر فرصت استفاده از مراتع میانبند را بیشتر خواهند داشت که خود به افزایش زمان طی مسیر کوچ و در نتیجه ، ورود بهنگام دام به مراتع ییلاقی کمک زیادی می کند.
نتایج مطالعات وی نشان می دهد که نبود امنیت در طی مسیر کوچ میتواند موجب اخلال در نظم کوچ شود، بنابراین سازمانهای ذیربط در افزایش تأمین امنیت کوچ عشایر تلاش بیشتری انجام دهند.
یکی از راه های جلوگیری از کوچ زود هنگام از نظر این محقق، آموزشهای ترویجی است که به اعتقاد عابدی سروستانی می توان با ارائه آموزشهای ترویجی مناسب در بین عشایری، بتوان تعدادی از خانوارها را با اهمیت و پیامدهای کوچ زودرس آشنا کرد و با این کار این احتمال وجود دارد آنان در هنگام کوچ، سایر خانوارهای عشایری را به رعایت زمان ورود بموقع و مناسب به مراتع تشویق کنند.
براساس تحقیقات این کارشناس، بیشتر عشایر با مشکل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی خود مواجه هستند و این مشکل باعث می شود آنان به طور متوسط 18 روز زودتر مجبور به ترک مراتع قشلاقی و حرکت به سمت مراتع ییلاقی شوند. بنابراین، لازم است مطالعات و اقدامات لازم برای کنترل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی عشایر انجام پذیرد و آموزشهای لازم در این باره به عشایر ارائه شود.
نتایج تحقیقات این پژوهشگر نشان داد نشان داد که مهمترین عامل در کوچ زودرس، ابتدا کمبود آب و دوم، کمبود علوفه است، از این رو، برای کاهش مشکل کوچ زودرس عشایر، لازم است ابتدا با روشهای مناسب نسبت به تأمین آب مورد نیاز آنان اقدام شود.
به اعتقاد عابدی سروستانی به دلیل اهمیت حفاظت و ارزش محیط زیستی مراتع در توسعه پایدار، در سالهای خشکسالی، بخشی از علوفه مورد نیاز دام های عشایر با قیمت مناسب در اختیار آنان گذاشته شود تا به کاهش میزان ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی کمک کند.
کهگیلویه و بویراحمد دارای 22 هزار خانوار کوچرو و نیمه کوچرو است.
خانوارهای عشایری کهگیلویه و بویراحمد در مناطق گرمسیری جنوب استان در گچساران، کهگیلویه، جنوب چرام، لنده و جنوب و غرب بهمئی مستقر هستند.
25 اتراقگاه در مسیر کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که تعدادی از آنها به سکو، انبارهای ذخیره، لوله کشی انتقال آب، برق و سایر زیرساخت‌ها تجهیز شده است.
54 درصد گوشت قرمز، 37 درصد شیر و سالانه 10 هزار مترمربع صنایع دستی توسط عشایر کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.
12 درصد از جمعیت استان 713 هزارنفری کهگیلویه و بویراحمد با 11 هزار خانوار عشایر هستند.
در مجموع، مهمترین عامل در کوچ زودرس، به ترتیب کمبود آب و کمبود علوفه برای دام است و صیانت از ایل راههای عشایری، گماشتن قرقبان بـرای مراتع ییلاقی، افزایش تأمین امنیت کوچ، ایجاد اتراق گاههای موقت در مسیر کوچ به منظور تأمین خدمات حمایتی دام، انجام اقدامات لازم برای کنترل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی، تامین آب مورد نیاز عشایر بـا روش های مناسب و تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام در سالهای خشکسالی از پیشنهادهای این کارشناس برای کنترل کوچ زودرس عشایر است.
9928/6110
انتهای پیام کوچ زودهنگام عشایر تهدید جدی برای مراتع و منابع طبیعی به حساب می آید که علاوه بر نبود تعادل بین دام و مرتع در کهگیلویه و بویراحمد تهدیدی برای عرصه‌های منابع طبیعی این استان است.
در کهگیلویه و بویراحمد 2 میلیون واحد دامی و یک میلیون و 300 هزار هکتار جنگل و مرتع وجود دارد که این تناسب از نظر کارشناسان، استاندارد نیست و سبب تخریب مراتع می شود.
**مهمترین عوامل کوچ زودرس
گرمای بیش از حد، کمبود آب، کمبود علوفه، مدرسه فرزندان و حرکت سایر دامداران از مهمترین عوامل کوچ زودهنگام عنوان شده است.
براساس بررسی های صورت گرفته عشایر به ترتیب به دلیل کمبود آب، کمبود علوفه، گرمای بیش از حد ، حرکت سایر دامداران و مدرسه فرزندان به کوچ زودهنگام می پردازند.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به پیامدهای کوچ زودرس برای مراتع ییلاقی گفت که به طور معمول 15 اردیبهشت هر سال زمان کوچ عشایر از محل قشلاق به ییلاق تعیین می شود.
گودرز باقری با بیان اینکه مناطق ییلاقی کهگیلویه و بویراحمد در فروردین و ابتدای اردیبهشت، مناسب کوچ دام عشایر نیست تصریح کرد که فقر پوشش گیاهی مراتع و فرسایش خاک از زیانبارترین پیامدهای کوچ زودرس است.
باقری اظهار داشت که در این استان 550 هزار هکتار مرتع وجود دارد که که 40 هزار هکتار از این سطح به بیابان تبدیل شده است.
** زمان کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد تعیین شد
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: 15 اردیبهشت 1398 زمان کوچ عشایر از محل قشلاق به ییلاق تعیین شد.
محمد کاظم نظری اظهار داشت: با توجه به قانون سخت گیرانه قاچاق دام سبک و سنگین از استان هرگونه جابجایی در این خصوص قبل از تاریخ معین شده ممنوع است.
وی افزود: برای برقراری نظم و امنیت کوچ و همچنین جلوگیری از آسیب رسیدن به منابع طبیعی، عشایر کهگیلویه و بویراحمد در تاریخ اعلام شده اقدام به کوچ کنند.
وی هرگونه کوچ چه به روش سنتی و چه از طریق کامیون را تا قبل از این تاریخ غیرقانونی عنوان کرد.
نظری تاکید کرد: عشایر قبل از کوچ هماهنگی لازم را با اداره امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد و همچنین منابع طبیعی داشته باشند.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: فرمانداران هشت گانه نیز جلسه هماهنگی کوچ عشایر را در شهرستان ها برگزار کنند و نسبت به مشکلات آن ها آن برنامه ریزی لازم را انجام دهند.
** راهکارهای جلوگیری از کوچ زودهنگام
احمد عابدی سروستانی، استاد دانشگاه و کارشناس علوم کشاورزی و منابع طبیعی که در زمینه کوچ زودرس عشایر تحقیق کرده است می گوید: بیشتر عشایر به صورت پیاده کوچ می کنند و این روش در مقایسه با روشهای دیگر (مانند کوچ با ماشین) می تواند به کاهش میزان ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی بینجامد بنابراین جابجایی دام فقط با استفاده از ماشین می تواند اثر زیادی در افزایش ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی داشته باشد.
عابدی سروستانی معتقد است که اندیشیدن تمهیدات مناسب مانند صیانت از ایل راههای عشایری و گماشتن قرقبان برای مراتع ییلاقی به منظور اطمینان از چرانده نشدن این مراتع توسط دیگر دامداران، هم می تواند به افزایش این نوع کوچ در بین عشایر بینجامد و هم عشایر فرصت استفاده از مراتع میانبند را بیشتر خواهند داشت که خود به افزایش زمان طی مسیر کوچ و در نتیجه ، ورود بهنگام دام به مراتع ییلاقی کمک زیادی می کند.
نتایج مطالعات وی نشان می دهد که نبود امنیت در طی مسیر کوچ میتواند موجب اخلال در نظم کوچ شود، بنابراین سازمانهای ذیربط در افزایش تأمین امنیت کوچ عشایر تلاش بیشتری انجام دهند.
یکی از راه های جلوگیری از کوچ زود هنگام از نظر این محقق، آموزشهای ترویجی است که به اعتقاد عابدی سروستانی می توان با ارائه آموزشهای ترویجی مناسب در بین عشایری، بتوان تعدادی از خانوارها را با اهمیت و پیامدهای کوچ زودرس آشنا کرد و با این کار این احتمال وجود دارد آنان در هنگام کوچ، سایر خانوارهای عشایری را به رعایت زمان ورود بموقع و مناسب به مراتع تشویق کنند.
براساس تحقیقات این کارشناس، بیشتر عشایر با مشکل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی خود مواجه هستند و این مشکل باعث می شود آنان به طور متوسط 18 روز زودتر مجبور به ترک مراتع قشلاقی و حرکت به سمت مراتع ییلاقی شوند. بنابراین، لازم است مطالعات و اقدامات لازم برای کنترل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی عشایر انجام پذیرد و آموزشهای لازم در این باره به عشایر ارائه شود.
نتایج تحقیقات این پژوهشگر نشان داد نشان داد که مهمترین عامل در کوچ زودرس، ابتدا کمبود آب و دوم، کمبود علوفه است، از این رو، برای کاهش مشکل کوچ زودرس عشایر، لازم است ابتدا با روشهای مناسب نسبت به تأمین آب مورد نیاز آنان اقدام شود.
به اعتقاد عابدی سروستانی به دلیل اهمیت حفاظت و ارزش محیط زیستی مراتع در توسعه پایدار، در سالهای خشکسالی، بخشی از علوفه مورد نیاز دام های عشایر با قیمت مناسب در اختیار آنان گذاشته شود تا به کاهش میزان ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی کمک کند.
کهگیلویه و بویراحمد دارای 22 هزار خانوار کوچرو و نیمه کوچرو است.
خانوارهای عشایری کهگیلویه و بویراحمد در مناطق گرمسیری جنوب استان در گچساران، کهگیلویه، جنوب چرام، لنده و جنوب و غرب بهمئی مستقر هستند.
25 اتراقگاه در مسیر کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که تعدادی از آنها به سکو، انبارهای ذخیره، لوله کشی انتقال آب، برق و سایر زیرساخت‌ها تجهیز شده است.
54 درصد گوشت قرمز، 37 درصد شیر و سالانه 10 هزار مترمربع صنایع دستی توسط عشایر کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.
12 درصد از جمعیت استان 713 هزارنفری کهگیلویه و بویراحمد با 11 هزار خانوار عشایر هستند.
در مجموع، مهمترین عامل در کوچ زودرس، به ترتیب کمبود آب و کمبود علوفه برای دام است و صیانت از ایل راههای عشایری، گماشتن قرقبان بـرای مراتع ییلاقی، افزایش تأمین امنیت کوچ، ایجاد اتراق گاههای موقت در مسیر کوچ به منظور تأمین خدمات حمایتی دام، انجام اقدامات لازم برای کنترل گیاه بهمن در مراتع قشلاقی، تامین آب مورد نیاز عشایر بـا روش های مناسب و تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام در سالهای خشکسالی از پیشنهادهای این کارشناس برای کنترل کوچ زودرس عشایر است.
9928/6110
کپی شد
