به گزارش ایرنا، آیین های نوروزی، شاهنامه خوانی، سنت های ماه رمضان و یلدا از رسومی با بن مایه های شادی در این استان است.
هر چند ردپای باورهای دینی، سنت های باستانی و نوع دوستی در آیین های سنتی کهگیلویه و بویراحمد مشهود است اما سادگی در عین نشاط مهمترین جلوه این آئین هاست.
همراهی آیین های سنتی با پوشیدن لباس های محلی رنگارنگ شاد، رقص های آیینی و بومی با حرکت های منظم،آواهای محلی بر جذابیت های آن افزوده است.
**بازی های محلی تکمیل کننده نشاط اجتماعی
کارشناسان می گویند که 30 بازی محلی در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد از روزگاران کهن به یادگار مانده که این بازی ها بستری برای نشاط و شادی است.
یه قل دو قل، طناب کشی، الختر، اسب سواری، تیراندازی، چهارکوس، هفت سنگ، چوکلی و گرنا دوال از مهمترین بازی‌های سنتی در این استان است.
**آیین های نوروزی
چاله گرم کنون یا سفره پرکنون مشهورترین آیین سنتی مردم کهگیلویه و بویراحمد در عید نوروز باستانی است.
این آیین که در آخرین شب سال برگزار می‌شود، هر خانواده به نیت سالی پر خیر و برکت سفره خود را پر از نان تازه می‌کند و با طبخ غذاهای سنتی مانند شله ماش، شله عدس، شله بادام، شله کنجد چاله یا اجاق خود را گرم نگه می‌داشتند.
شب عید مردگان در این آیین که در آخرین پنجشنبه سال برگزار می‌شود، مردم برای شادی روح مردگان خیرات تهیه و توزیع می‌کنند.
غذای خیرات شب عید معمولاً متشکل از شیر، برنج و گیاه رازیانه موسوم به شیر برنج محلی است.
پیش از سیزده به در یا روز طبیعت زنان روستایی معمولاً سنگ‌های اطراف اجاق خود را بیرون می‌انداختند و مرغ یا گوسفندی را در آن ذبح می‌کردند و خونش را در اجاق می‌ریختند و سپس گوشت قربانی را بین خانواده‌ها تقسیم می‌کردند، این مراسم برای دفع بلا در طول سال انجام می‌شود.
این آئین ب ه‌تدریج با از بین رفتن اجاق‌های سنتی که با هیزم سوخت آن تأمین می‌شد محدود به قربانی مرغ یا گوسفند و توزیع آن بین همسایگان شده است.
** شاهنامه خوانی سنتی فراتر از قید و بند زمان
شاهنامه خوانی مهمترین سرگرمی دور هم نشینی های ایلات و عشایر کهگیلویه و بویراحمد به ویژه در شب های طولانی زمستان از دیرباز تاکنون بوده است.
اقوام مختلف این استان به ویژه لرها و ترک های این استان به دلیل روحیه سلحشوری با شاهنامه، انس و الفتی خاص دارند.
گفته می شود رقص چوب بازی که در جشن ها به ویژه آیین های عروسی از سوی مردان اجرا می شود برگرفته از شاهنامه است.
این اثر سترگ فردوسی همه وجوه زندگی،باورها و دستاوردهای فکری، دینی، اخلاقی و اجتماعی آنان را در خود جای داده است.
شاهنامه نگاهبان راستین سنت های ملی و شناسنامه اقوام ایرانی است و شاید بدون وجود این اثر بزرگ، بسیاری از عناصر مثبت فرهنگ آبا و اجدادی ما در توفان های حوادث تاریخی نابود می شد و اثری از آنها به جا نمی ماند.
فردوسی با خلق حماسه عظیم خود، دو فرهنگ ایرانی و اسلامی را به بهترین شکل ممکن در هم آمیخت.
اهمیت شاهنامه تنها در جنبه ادبی و شاعرانه آن خلاصه نمی شود و پیش از آن که مجموعه ای از داستانهای منظوم باشد، تبار نامه ای است که بیت بیت و حرف به حرف آن، ریشه در اعماق آرزوها و خواسته های جمعی ملتی کهن دارد ملتی که در همه ادوار تاریخی، نیکی و روشنایی را ستوده و با بدی و ظلمت در ستیز بوده است.
** شب یلدا
شب یلدا که در گویش لری به آن «شو چله» می گویند: در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد همراه با آداب سنتی خاصی برگزار می شود و سادگی و یک رنگی آداب ها و آیین های مخصوص این شب سبب شده نزد عشایر از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.
خانواده های کهگیلویه و بویراحمدی شب یلدا را به واسطه داستان ها و دورهمی هایش می شناسند افسانه هایی که توسط پدربزرگ ها نقل می شود و کودکان و بزرگترها برای شنیدن این داستان ها سر تا پا گوش می شوند.
یکی دیگر از زیبایی های این شب داستان سرایی مادر بزرگها برای نوه ها است، در ایام قدیم با جمع شدن نوه ها دور مادر بزرگ، او برایشان از متیل ها و داستان های باستانی سخن به میان می آورد و آنها را مجذوب این داستان سرایی ها می کرد که تا سالها در ذهن خردسالان جاری باشد و بماند.
**آئین رمضان و جلوه های عرفانی سنت ها
نگاه کردن در آینه و فرستادن صلوات یکی از سنت های دیرینه مردم این استان است که بعد از اعلام رویت هلال ماه رمضان انجام می شود.
مردم این خطه معتقدند که برای ورود به ماه ضیافت الهی باید دلی چون آینه صاف و خالی از هر کدورتی داشت.
دادن هدایایی به کودکان و نوجوانان روزه اولی، تشویق آنها به روزهای کله گنجشکی (کله بنگشتی) از رسوم رایج مردم این خطه برای سهیم کردن نسل جوان در آیین های ماه مبارک رمضان است.
جمع آوری کمک های مردمی، برپایی محافل ادعیه، ختم قرآن، اطعام نیازمندان و توزیع غذاهای نذری از آیین های مرسوم مردم کهگیلویه و بویراحمد در ماه مبارک رمضان است.
** ثبت در آثار ملی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: 59 اثر معنوی مردم این استان در زمینه‌های میراث فرهنگی و آداب و رسوم در پنج سال اخیر در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
مسعود شفیعی افزود: گلیم مشته، جاجیم بافی، مشک دوزی، دست بافته گچمه، سیاه چادر بافی، گلیم نقش برجسته و خیش بافی از مهمترین آثار معنوی ثبت ملی شده از کهگیلویه و بویراحمد است.
وی بیان کرد: شالی کاری، بازی کل کله برد، جشن انار و آیین‌های ازدواج از دیگر آثار معنوی ثبت ملی شده در این استان است.
شفیعی عنوان کرد: ثبت ملی آثار معنوی راهبرد میراث فرهنگی برای پیشگیری از به فراموشی سپرده شدن و احیای صنایع دستی، بازی‌ها، آیین و سنت‌های مردم است.
کهگیلویه و بویراحمد بیش از 700 اثر ملی در فهرست آثار ملی دارد.
استان کهگیلویه و بویراحمد متشکل از هشت شهرستان 17 شهر و یک هزار روستا با جمعیت 700 هزار نفر در جنوب غربی کشور واقع شده است.
6 شهرستان گچساران، کهگیلویه، بهمئی، چرام، لنده، باشت در بخش گرمسیری استان و دو شهرستان بویراحمد و دنا در بخش سردسیری در دامنه دنا واقع شده است.
8143/6110
انتهای پیام هر چند ردپای باورهای دینی، سنت های باستانی و نوع دوستی در آیین های سنتی کهگیلویه و بویراحمد مشهود است اما سادگی در عین نشاط مهمترین جلوه این آئین هاست.
همراهی آیین های سنتی با پوشیدن لباس های محلی رنگارنگ شاد، رقص های آیینی و بومی با حرکت های منظم،آواهای محلی بر جذابیت های آن افزوده است.
**بازی های محلی تکمیل کننده نشاط اجتماعی
کارشناسان می گویند که 30 بازی محلی در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد از روزگاران کهن به یادگار مانده که این بازی ها بستری برای نشاط و شادی است.
یه قل دو قل، طناب کشی، الختر، اسب سواری، تیراندازی، چهارکوس، هفت سنگ، چوکلی و گرنا دوال از مهمترین بازی‌های سنتی در این استان است.
**آیین های نوروزی
چاله گرم کنون یا سفره پرکنون مشهورترین آیین سنتی مردم کهگیلویه و بویراحمد در عید نوروز باستانی است.
این آیین که در آخرین شب سال برگزار می‌شود، هر خانواده به نیت سالی پر خیر و برکت سفره خود را پر از نان تازه می‌کند و با طبخ غذاهای سنتی مانند شله ماش، شله عدس، شله بادام، شله کنجد چاله یا اجاق خود را گرم نگه می‌داشتند.
شب عید مردگان در این آیین که در آخرین پنجشنبه سال برگزار می‌شود، مردم برای شادی روح مردگان خیرات تهیه و توزیع می‌کنند.
غذای خیرات شب عید معمولاً متشکل از شیر، برنج و گیاه رازیانه موسوم به شیر برنج محلی است.
پیش از سیزده به در یا روز طبیعت زنان روستایی معمولاً سنگ‌های اطراف اجاق خود را بیرون می‌انداختند و مرغ یا گوسفندی را در آن ذبح می‌کردند و خونش را در اجاق می‌ریختند و سپس گوشت قربانی را بین خانواده‌ها تقسیم می‌کردند، این مراسم برای دفع بلا در طول سال انجام می‌شود.
این آئین ب ه‌تدریج با از بین رفتن اجاق‌های سنتی که با هیزم سوخت آن تأمین می‌شد محدود به قربانی مرغ یا گوسفند و توزیع آن بین همسایگان شده است.
** شاهنامه خوانی سنتی فراتر از قید و بند زمان
شاهنامه خوانی مهمترین سرگرمی دور هم نشینی های ایلات و عشایر کهگیلویه و بویراحمد به ویژه در شب های طولانی زمستان از دیرباز تاکنون بوده است.
اقوام مختلف این استان به ویژه لرها و ترک های این استان به دلیل روحیه سلحشوری با شاهنامه، انس و الفتی خاص دارند.
گفته می شود رقص چوب بازی که در جشن ها به ویژه آیین های عروسی از سوی مردان اجرا می شود برگرفته از شاهنامه است.
این اثر سترگ فردوسی همه وجوه زندگی،باورها و دستاوردهای فکری، دینی، اخلاقی و اجتماعی آنان را در خود جای داده است.
شاهنامه نگاهبان راستین سنت های ملی و شناسنامه اقوام ایرانی است و شاید بدون وجود این اثر بزرگ، بسیاری از عناصر مثبت فرهنگ آبا و اجدادی ما در توفان های حوادث تاریخی نابود می شد و اثری از آنها به جا نمی ماند.
فردوسی با خلق حماسه عظیم خود، دو فرهنگ ایرانی و اسلامی را به بهترین شکل ممکن در هم آمیخت.
اهمیت شاهنامه تنها در جنبه ادبی و شاعرانه آن خلاصه نمی شود و پیش از آن که مجموعه ای از داستانهای منظوم باشد، تبار نامه ای است که بیت بیت و حرف به حرف آن، ریشه در اعماق آرزوها و خواسته های جمعی ملتی کهن دارد ملتی که در همه ادوار تاریخی، نیکی و روشنایی را ستوده و با بدی و ظلمت در ستیز بوده است.
** شب یلدا
شب یلدا که در گویش لری به آن «شو چله» می گویند: در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد همراه با آداب سنتی خاصی برگزار می شود و سادگی و یک رنگی آداب ها و آیین های مخصوص این شب سبب شده نزد عشایر از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.
خانواده های کهگیلویه و بویراحمدی شب یلدا را به واسطه داستان ها و دورهمی هایش می شناسند افسانه هایی که توسط پدربزرگ ها نقل می شود و کودکان و بزرگترها برای شنیدن این داستان ها سر تا پا گوش می شوند.
یکی دیگر از زیبایی های این شب داستان سرایی مادر بزرگها برای نوه ها است، در ایام قدیم با جمع شدن نوه ها دور مادر بزرگ، او برایشان از متیل ها و داستان های باستانی سخن به میان می آورد و آنها را مجذوب این داستان سرایی ها می کرد که تا سالها در ذهن خردسالان جاری باشد و بماند.
**آئین رمضان و جلوه های عرفانی سنت ها
نگاه کردن در آینه و فرستادن صلوات یکی از سنت های دیرینه مردم این استان است که بعد از اعلام رویت هلال ماه رمضان انجام می شود.
مردم این خطه معتقدند که برای ورود به ماه ضیافت الهی باید دلی چون آینه صاف و خالی از هر کدورتی داشت.
دادن هدایایی به کودکان و نوجوانان روزه اولی، تشویق آنها به روزهای کله گنجشکی (کله بنگشتی) از رسوم رایج مردم این خطه برای سهیم کردن نسل جوان در آیین های ماه مبارک رمضان است.
جمع آوری کمک های مردمی، برپایی محافل ادعیه، ختم قرآن، اطعام نیازمندان و توزیع غذاهای نذری از آیین های مرسوم مردم کهگیلویه و بویراحمد در ماه مبارک رمضان است.
** ثبت در آثار ملی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: 59 اثر معنوی مردم این استان در زمینه‌های میراث فرهنگی و آداب و رسوم در پنج سال اخیر در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
مسعود شفیعی افزود: گلیم مشته، جاجیم بافی، مشک دوزی، دست بافته گچمه، سیاه چادر بافی، گلیم نقش برجسته و خیش بافی از مهمترین آثار معنوی ثبت ملی شده از کهگیلویه و بویراحمد است.
وی بیان کرد: شالی کاری، بازی کل کله برد، جشن انار و آیین‌های ازدواج از دیگر آثار معنوی ثبت ملی شده در این استان است.
شفیعی عنوان کرد: ثبت ملی آثار معنوی راهبرد میراث فرهنگی برای پیشگیری از به فراموشی سپرده شدن و احیای صنایع دستی، بازی‌ها، آیین و سنت‌های مردم است.
کهگیلویه و بویراحمد بیش از 700 اثر ملی در فهرست آثار ملی دارد.
استان کهگیلویه و بویراحمد متشکل از هشت شهرستان 17 شهر و یک هزار روستا با جمعیت 700 هزار نفر در جنوب غربی کشور واقع شده است.
6 شهرستان گچساران، کهگیلویه، بهمئی، چرام، لنده، باشت در بخش گرمسیری استان و دو شهرستان بویراحمد و دنا در بخش سردسیری در دامنه دنا واقع شده است.
8143/6110
کپی شد
