استاندار کهگیلویه و بویراحمد در نامهای به وزیر نیرو از متوقف‌شدن پروژه سدچم شیر گچساران در این استان خبرداد و از پرداخت نشدن حقوق بیش از هزار کارگر این پروژه در 10 ماهه اخیر هم نگرانی کرد.
به گزارش ایلنا از یاسوج، علی‌محمد احمدی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در نامهای به رضا اردکانیان وزیر نیرو با تشریح وضعیت فیزیکی سدچم شیر گچساران در این استان نوشت:
بسمه تعالی
وزیر محترم نیرو
سلام علیکم
احتراما همانگونه که مستحضرید طرح سد مخزنی و نیروگاه چم شیر به عنوان بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی کشور در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران یکی از پروژه‌های مهم و تحول آفرین در دست اجرا می باشد.
ذخیره‌سازی، تنظیم و کنترل آب شناسایی شده در حوزه آبریز رودخانه محل احداث و بهسازی کیفیت آن، تولید انرژی برقابی به میزان حدود ۵۲۰ گیگاوات ساعت در سال، افزایش سطح زیر کشت از ۳۱ هزارهکتار به ۱۱۰ هزار هکتار، توسعه صنایع وابسته چون پرورش ماهی، ایجاد بستر مناسب جهت توسعه گردشگری و در نتیجه اشتغال زایی قابل توجه و افزایش کمی و کیفی سطح درآمد اهالی محترم منطقه از جمله آثار و فواید ارزشمند تکمیل و احداث سد مذکور به حساب می آید.
مع‌الاسف به‌رغم پیشرفت فیزیکی 77 و هفت دهم درصدی این پروژه، عدم امکان پرداخت حقوق و مزایای ۱۰ ماهه اخیر قریب به هزار نفر از کارگران، فعالیت این پروژه عملا متوقف شده است؛ از این رو با توجه به ضرورت تسریع و تسهیل دستیابی به اهداف اصلی و جانبی احداث سد مذکور خواهشمند است دستور فرمایید جهت پرداخت حقوق و مزایای معوق ۱۰ ماهه پرسنل سد و مطالبات تامین اجتماعی نسبت به اختصاص و پرداخت حداقل ۵۰۰ میلیارد ریال به پروژه مورد اشاره اقدام لازم معمول گردد.
این درخواست که در تاریخ ۱۲ مهرماه جاری به دفتر وزارت نیروی ارسال شده در تاریخ ۱۴ مهرماه از سوی دکتر اردکانیان وزیر نیرو چنین دستوری داده شده است.
بسمه تعالی
جناب آقای دکتر نوبخت
با سلام
لطفا سریع‌تر بررسی و در دستور کار شورای اقتصاد قرار دهید.
به گزارش ایلنا از یاسوج، مشخصات طرح، تاریخچه و سوابق طرح سد و نیروگاه، تاریخچه و سوابق طرح ساختمان شبکه آبیاری و زهکشی چم شیر،مشخصات رودخانه، اهداف و اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شرح زیر است:
مشخصات طرح
طرح سد و نیروگاه ۱۷۶ مگاواتی چم شیر - یکی از طرح‌های در حال اجرای شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان (گچساران) مرکز شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویر احمد قبل از پیوستن رودخانه خیرآباد به رودخانه زهره در مجاورت محلی به نام تنگه چم شیر نزدیک به مرز استان بوشهر احداث خواهد شد. تنگه چم شیر با عرض بسیار کم رودخانه زهره را از خود عبور می‌دهد. محل احداث سد توسط یک رشته راه آسفالته مربوط به شرکت نفت که از جاده اصلی نورآباد ممسنی به دوگنبدان منشعب و سرانجام به چاه شماره ۲۰ شرکت ملی نفت منتهی می‌شود، قابل دسترسی است. طبق برآورد اولیه به ۲۳۰ میلیون یورو جهت اجرای این طرح نیاز است و طول مدت اجرا به پنج سال بالغ خواهد شد.
تاریخچه و سوابق طرح سد و نیروگاه
با وجود موقعیت استثنایی تنگه چم شیر برروی رودخانه زهره، در مطالعات مختلف انجام شده تا سال ۱۳۶۵ این محل مورد توجه قرار نگرفته است. عدم وجود راه‌های دسترسی مناسب در سالهای قبل از دهة ۶۰، موقعیت نامشخص تنگه بر اساس نقشه‌های پایه مطالعاتی، و بحث کیفی آب رودخانه زهره بصورت کلی از عمده علل بی‌توجهی به این پتانسیل عظیم بالقوه می‌باشد. سازمان آب منطقه‌ای استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و بوشهر مطالعات شناخت و مقدماتی در سالهای ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ به انجام رسانیده است.
مطالعات مرحله اول سد مخزنی چم شیر، تأسیسات وابسته توسط مشارکت مهندسین مشاور پاراب فارس و مهندسین مشاور تهران سحاب در سال ۱۳۷۳ شروع شده و در سال ۱۳۸۱ مصوبه فاز ۱ را اخذ نمود. شروع مطالعات فاز ۲ بر مبنای تکمیل مطالعات مرحله اول توسط مهندسین مشاور تهران سحاب در سال ۱۳۸۵ انجام گرفته و اسناد مناقصه بصورت EPCF تهیه گردیده است. پس از برگزاری مناقصه، شرکت‌های سابیر، مهاب قدس و صفا نیکو سپاهان برنده آن شده که قرارداد در سال ۱۳۸۶ عقد گردید.
تاریخچه و سوابق طرح ساختمان شبکه آبیاری و زهکشی چم شیر
با احداث سد مخزنی چم شیر، اراضی پائین دست این سد شامل اراضی بندر دیلم در استان بوشهر و اراضی دشتهای جنوبی استان خوزستان که به نامهای زیدون، امیدیه و هندیجان می‌باشند، از این طرح منتفع می‌گردند. شبکه آبیاری و زهکشی چم شیر در وسعت حدود ۴۰ هزار هکتار در استانهای بوشهر و خوزستان احداث می‌گردد.
مطالعات مرحله اول این طرح در سال ۱۳۸۱ به اتمام رسید. پس از گذشت چندین سال و تغییرات در برنامه‌ریزی منابع آب مطالعات مرحله اول مورد بازنگری قرار گرفت. سرانجام در سال ۱۳۸۴ مطالعات مرحله دوم تحت عنوان مطالعات طرح بند انحرافی تنظیمی، تونل انتقال، نیروگاه برق آبی، حوضچه انرژی‌گیر و اتصال و شبکه آبیاری و زهکشی اراضی آبخور سد جم شیر به شرکت مهندسین مشاور پاراب فارس واگذار شد.
مشخصات رودخانه
رودخانه زهره یکی از رودخانه‌های حوضه آبریز هندیجان جراحی می‌باشد. حوضه آبریز هندیجان جراحی با وسعت ۴۰۷۸۸ کیلومترمربع دارای زیرحوضه‌های بسیاری است. حوضه آبریز رودخانه زهره در جنوب کشور واقع شده و از شمال به حوضه‌های مارون و جراحی و از شرق به حوضه‌های کارون و کر و از جنوب به مسیل‌های دیلم و گناوه محدود می‌شود. شهرهای اردکان فارس، پلدشت نورآباد، دوگنبدان، هندیجان و دهدشت در این حوضه قرار دارند.
وسعت حوضه آبریز رودخانه زهره ۱۵۴۶۰ کیلومترمربع است که ۱۰۶۰۰ کیلومترمربع آن را مناطق کوهستانی و ۴۸۶۰ کیلومترمربع آن را کوهپایه‌ها و دشت‌ها تشکیل می‌دهند. این رودخانه از دو شاخه اصلی فهلیان و خیرآباد تشکیل شده است. شاخه اولیه این رودخانه به نام اردکان شناخته می‌شود و سپس به فهلیان تغییر نام می‌دهد. شاخه دیگر رودخانه به نام شیرین یا خیرآباد از ارتفاعات گچساران سرچشمه گرفته و در محلی به نام حیدرکرار به رودخانه زهره متصل می‌گردد. متوسط آبدهی سالانه رودخانه فهلیان در محل ایستگاه گچساران حدود ۶۴ مترمکعب در ثانیه و آبدهی رودخانه خیرآباد در محل پل خیرآباد حدود ۲۵ مترمکعب در ثانیه و آبدهی کل حوضه زهره (هندیجان) در محل ایستگاه دهملا برابر ۸۳ مترمکعب در ثانیه برآورد گردیده است.
اهداف و اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
ذخیره و کنترل حجم عظیمی از آب رودخانه زهره (حدود ۱/۸ میلیارد متر مکعب)
تأمین آب مورد نیاز کشاورزی به میزان ۱۱۰ هزار هکتار در منطقه، تأمین آب شرب و صنعت منطقه
تولید انرژی برق آبی به میزان حدود ۶۲۰ گیگاوات ساعت در سال (۵۲۰ گیگاوات ساعت نیروگاه سد چم شیر و ۹۹ گیگاوات ساعت نیروگاه بند انحرافی)
تلفیق اهداف سد با اهداف سد کوثر و تأمین آب مورد نیاز کشاورزی و شرب استانهای همجوار
کنترل سیلابها و جلوگیری از خسارتهای طغیان رودخانه در مناطق زیدون سردشت و هندیجان و استفاده بهینه از آب جهت توسعه کشاورزی
کنترل شوری آب در مناطق دارای بسترهای نمکی و چشمه‌های شور و جلوگیری از آلوده شدن آب در مناطق پائین دست تنگه چم‌شیر
اجرای طرح در یکی از مناطق محروم کشور و تأثیر عمده بر رشد و شکوفایی اقتصاد منطقه
اشتغال‌زایی در منطقه
رشد صنعت و تکنولوژی برق‌آبی، افزایش قدرت عمل و ارتقاء مشاوران و پیمانکاران داخلی، فعال نمودن کارخانجات سازنده تجهیزات نیروگاهی و ارتقاء جایگاه بین‌المللی کشور از طریق ارتقاء صنعت برق‌آبی و پتانسیل‌های برقی.
با وجود اینکه گچساران یکی از مناطق مهم نفتی ایران است، علی‌رغم بارندگی‌های مناسب زمستانی، این منطقه در بخش عمده‌ای از سال بسیار گرم و خشک می‌باشد. با احداث سد چم شیر علاوه بر فراهم آمدن زمینه‌های ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی از جمله ورزش‌های آبی، قایقرانی و …، پرورش ماهی و صنایع وابسته به آن رونق نیز خواهد یافت. همچنین تأثیرپذیری میکروکلیمایی منطقه از حجم نسبتاً عظیم آب ذخیره شده در مخزن سد نیز می‌تواند از اهداف جانبی طرح باشد. همچنین اجرای طرح در یکی از مناطق محروم کشور، تأثیر عمده‌ای بر رشد و شکوفایی اقتصاد منطقه خواهد داشت.
