به گزارش ایرنا، مطالبه گری هر چند در لغت معنایی هم وزن درخواست و باز خواست دارد اما به نظارت همگانی بر امور حکومتی و مسئولان و پیگیری حقوق شهروندی و شیوه دستیابی به آن نیز بستگی دارد.
هر چند در قوانین و دستور العمل های سیاسی و اداری کشور مانند حقوق شهروندی برای مطالبه گری شهروندان جایگاه خاصی لحاظ شده است، اما ضعف و فقر شناخت مطالبه گری و شیوه های اجرای آن این مقوله را به یکی از معضلات اصلی جامعه ایرانی بدل کرده است.
نبود مطالبه گری و آگاهی نداشتن از روش پیگیری آن، ضمن بوجود آوردن آسیب ها و انحرافات و کاهش نشاط و مشارکت در جامعه، گاهی شیوه های غلط ابراز مطالبات موجب می شود خواسته های به حق به بیراهه برود و عواقب جبران ناپدیری داشته باشد.
دفتر خبرگزاری ایرنا کرمان به دلیل حساسیت و اهمیت موضوع مطالبه گری و لزوم توجه جدی همه اقشار جامعه به این مقوله، و رسالت نخبگان و اصحاب رسانه، میزگردی با حضور سه نفر از کارشناسان حوزه علوم اجتماعی و رسانه برگزار کرد و به بررسی اهمیت مطالبه گری و راه های رواج آن در میان افراد پرداخت.
*لزوم تغییر در نظام آموزشی
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان با اشاره به اهمیت آموزش مطالبه گری برای افراد در سنین پایین گفت: نظام آموزشی ناکار آمد امروز به بچه ها هزینه تحمیل کرده و بستر مطالبه گری را از همان ابتدا محدود می کند.
سیامک زند رضوی افزود: یکی ازگروه های ذینفعی که باید مطالبه گر باشد کودکان و افراد زیر 18 سال است و اگر به درخواست های آنها توجه نشود خواسته های خود را به بیرون از مدارس و فضا هایی که مورد قبول نباشد انتقال می دهند.
وی تاکید کرد: اگر می خواهیم مطالبه گری به عنوان یک بستر اجتماعی مطرح باشد باید نظام آموزشی را از وضعیت فعلی تغییر دهیم و منافع و درخواست های کودکان در اولویت قرار گیرد.
این محقق علوم اجتماعی با بیان اینکه باید افسانه های تاریخی را دور بریزیم تصریح کرد: به عنوان مثال اینکه نیاکان ما در حمله آقا محمد خان قاجار به کرمان کور شدند و زبانشان قفل شده است ، درست نیست و این برچسب قابل دفاع واقعی نمی باشد.
وی با بیان اینکه جامعه مجموعه ای از گروه های ذینفع بسیاری است افزود: تا زمانی که ما همه این گروه ها را در جامعه به رسمیت نشناسیم امکان مطالبه گری گسترده واقعی وجود ندارد.
زند رضوی تاکید کرد: مطالبه گری، اعلام درخواست ها و نیازها و مستلزم بستر هایی است که باید زمینه آنها فراهم شود.
* مطالبه گری با امنیتی کردن جامعه رابطه معکوس دارد
این پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی با اشاره به اینکه مطالبه گری با امنیتی کردن جامعه رابطه معکوس دارد تصریح کرد: هر چه فضا امنیتی شود ظاهرا مطالبات نمودهای کمتری دارد، اما خواسته ها متراکم شده و خود را به شکلی نشان می دهد که حتی ممکن است خواسته همان گروه های ذینفع هم نباشد.
* سکوت ظاهری تحصیلکردگان در مطالبه گری
استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: هزینه دار کردن مطالبه گری سبب شده است تا سکوت ظاهری در تحصیلکردگان دیده شود.
زند رضوی گفت : با تضمین حق آزادی بیان،ایجاد ساز و کارهای مشارکت شهروندان و پاسخ به پرسش های عمومی فرایند مطالبه گری نمود های ملموس تری پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به لزوم زمینه سازی برای مطالبه گری شهروندان تاکید کرد: برای کمک به این فرایند در میان شهروندان کرمانی، باید از امکانات موجوددر سطح شهر بهتر استفاده شود.
وی ادامه داد: به طور مثال امکاناتی نظیر فرهنگسراها، به جای اینکه فضایی برای تحقق حقوق شهروندی باشد، به رقیبی برای کسب وکارهای کوچک بخش خصوصی تبدیل نشود و جلساتی برای شنیدن صداهای گروه های ذینفع در آنها تشکیل شود و همه در این فضاهای عمومی عرصه ای برای مشارکت داشته باشند.
زند رضوی تاکید کرد: مدیران واقعا پاسخگو به همراه نشریات با کیفیت، در کنار شبکه های اجتماعی قدرتمند، سازمان های مردم نهاد، و انواع تشکل های صنفی وسیاسی ، مطالبه گری را به بستری برای رشد و توسعه همه جانبه تبدیل می کنند و سم آن هم امنیتی کردن فضای اجتماعی است.
* زمینه برای بروز تفکر انتقادی دانش آموز
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان کرمان در این میزگرد گفت: نکته اصلی مطالبه گری در دورانی نظیر کودکی و مدرسه، روش تفکر انتقادی است که باید در کلاس های درس گسترش پیدا کند و معلمان باید معتقد به شنیدن صدای دانش آموز است.
عباس تقی زاده افزود: گسترش مطالبه گری و تفکر انتقادی با صدور بخش نامه و دستور منافات دارد چرا که عمل و رفتار ما در سطوح مختلف ملاک است.
وی تصریح کرد: اگر ما دانش آموز و شهروند منتقد تربیت کنیم بیش از هر چیزی به نظام سیاسی و حاکمیتی خودمان کمک کرده ایم.
**رسانه ها پیشقراول مطالبه گری
محقق و پژوهشگر حوزه رسانه با بیان اینکه امروزه رسانه ها بخش زیادی از مطالبه گری را به دوش می کشند گفت: در سالهای اخیر با تحولات فناورانه در دنیای ارتباطات روبرو بودیم و این به طور حتم بر سبک زندگی ما از جمله مطالبه گری تاثیر گذاشته است.
تقی زاده بیان کرد: رسانه های جدید به دلیل تعاملی بودن به افراد و کاربرانشان این توانایی را می دهند که مثل یک رسانه محتوا تولید و انتشار بدهند و هرچند حساسیت و حرفه ای گری رسانه ها را ندارند.
تقی زاده ادامه داد: جامعه و افراد جدید از رسانه های کاربر محور استفاده می کنند و صاحب قدرت شده اند و می توانند مطالبات و خواسته ها را مطرح و باعث ایجاد یک موج بشوند.
وی تصریح کرد: هر چند گاهی این مطالبات از خواسته ها و مسیر صحیح منعکس نمی شود و با شبه خبر، اخبار جعلی و دروغین و یا غلو شده مواجه می شویم که آسیب هایی در سطح جامعه پدید می آورد.
تقی زاده بیان کرد: در کنار نظام آموزشی باید نهاد رسانه تغییراتی در خود ایجاد کنند و رسانه های رسمی، تغییرات فناورانه و قدرت بخشی مخاطبان را بپذیرد و با گشودگی بیشتری با جامعه رفتار کند تا همه افکار و دیدگاه های را نمایندگی کند.
وی تاکید کرد: باید تمامی صداها و مطالبات در چارچوب قانون شنیده شود و سیاست های سلبی جواب نمی دهد.
تقی زاده تصریح کرد: دولت ها باید نهادهای مدنی و سمن ها را تقویت کند و بخشی از اختیارات دولت به این تشکل ها واگذار شود و حمایت هر چه بیشتر از تشکل های غیر دولتی واقعی باعث مدیریت شدن مطالبات توسط این نهادهای قانونی خواهد شد.
**مطالبه گری نقطه مقابل تقدیر گرایی
این استاد دانشگاه تاکید کرد: باید باور کنیم که همه می توانیم با مطالبه گری روستا، شهر و کشور خودمان را بسازیم و از نگاه تقدیر گرایی فاصله بگیریم.
تقی زاده تاکید کرد: باید بخشی از نظارت ها به مردم و جامعه محلی واگذار شود و می توان با استفاده از پیشرفت تکنولوژیک و شفافیت لازم ،مردم را آگاه و مطالبه گری را پاسخ داد چرا که برخی اوقات حتی شهروندان از حقوق شهروندی خود اطلاع ندارند و از مطالبه گری بی اطلاع هستند.
*هزینه های تحمیلی ناشی از خلاء فضای مطالبه گری
محمد لطیف کار فعال رسانه ای هم در این میزگرد با تاکید براینکه خلاء فضای مطالبه گری موجب تحمیل هزینه های زیادی به جامعه می گردد ، معتقد است: باید پیگیری مطالبات در جامعه از کانال های درست و منطقی انجام و دنبال شود .
این کارشناس مطبوعات افزود: چون فضا و شرایط و کانال های بیان مطالبات در سالهای گذشته در اختیار افراد نبوده، مطالبات به نحوی در جامعه مطرح شده که به نظر می رسد چالش های جدیدی به جامعه تحمیل کرده است.
لطیف کار با بیان اینکه رسانه ها فرصت بسیار خوبی برای بیان و انتقال صحیح و بموقع مطالبات هستند ،افزود: احزاب، جمعیت ها، گروه ها و نهادهای مدنی نیز هم به نوبه خود کمک بسیار موثری برای ابراز مطالبات در جامعه بشمار می روند.
وی ادامه داد: هر چند که با وجود در اختیار داشتن این نهادها، تاکنون بخوبی نتوانسته ایم از وجود آنها بهره لازم و کافی را ببریم و و در نتیجه از کارکرد نهادهای ارتباطی مانند جوامع پیشرفته برخودار نشدیم.
وی تاکید کرد: در درون دستگاه های دولتی که باید شنونده و پاسخگو و پیگیر مطالبات باشند واحدهایی وجود دارند که می توانند مطالبات مردم را به گوش مسئولان برسانند.
سردبیر نشریه استقامت در استان کرمان اضافه کرد:در صورت کارآمدی واحدهایی که به عنوان کانال ارتباطی رسانه ای و مردمی با بدنه دستگاهها و ادارت از آنها نام برده می شود، بسیاری از انتقادات و افشاگری ها توسط نهادهای درون دستگاه های دولتی و غیر دولتی قابل پیگیری است .
وی اظهار کرد: متاسفانه ما فرصت زیادی برای تحقق مطالبه گری نداریم چراکه اگر گروه ها و اقشار مختلف اجتماعی تقاضاها و مطالبات خودشان را نتوانند بیان کنند، با انباشت آنها به یک مطالبه سیاسی فراگیر تبدیل می شود که راه حل ساده ای ندارد.
لطیف کار تصریح کرد: احزاب سیاسی می توانند مطالبات مردم را رصد کنند و در این عرصه رسانه های موجود کانال انتقال آنها در جامعه بشمار می روند.
*صدای مطبوعات در زمینه مطالبه گری به تنهایی کارساز نیست
این فعال رسانه ای همچنین با بیان اینکه مطبوعات به تنهایی نمی توانند کاری در زمینه مطالبه گری انجام دهند افزود: اگر شرایط مناسب برای توسعه موجود نباشد صدای مطبوعات به جایی نخواهد رسید.
لطیف کار گفت: باید در همه ابعاد جامعه مانند نهادهای سیاسی، آموزشی، فرهنگی در زمینه مطالبه گری همکاری وجود داشته باشد تا تلاش مطبوعات به ثمر برسد.
مطالبه گری در جامعه برغم اهمیت بسیار زیاد آن در تعالی و پیشرفت و آبادانی همچنان مغفول مانده و خلاء وجودی آن احساس می شود .
بر اساس نظرات و سخنان شرکت کنندگان این میزگرد با تغییر در ساختار آموزشی در راستای نهادینه سازی مطالبه گری از دوران کودکی و نوجوانی و توجه به نقش و کارکرد مثبت رسانه ها به عنوان مهمترین ابزار بیان مطالبات و مضاف بر آن ایجاد فضای مناسب برای تمامی گروه های ذینفع جامعه جهت بیان خواسته هایشان بمنظور جلوگیری از تراکم خواسته ها از عمده راهکارهای رونق مطالبه گری عنوان شد.
خبرنگار : داود رجبی *** انتشار : بهنام احمدی
7437/ 5054
انتهای پیام هر چند در قوانین و دستور العمل های سیاسی و اداری کشور مانند حقوق شهروندی برای مطالبه گری شهروندان جایگاه خاصی لحاظ شده است، اما ضعف و فقر شناخت مطالبه گری و شیوه های اجرای آن این مقوله را به یکی از معضلات اصلی جامعه ایرانی بدل کرده است.
نبود مطالبه گری و آگاهی نداشتن از روش پیگیری آن، ضمن بوجود آوردن آسیب ها و انحرافات و کاهش نشاط و مشارکت در جامعه، گاهی شیوه های غلط ابراز مطالبات موجب می شود خواسته های به حق به بیراهه برود و عواقب جبران ناپدیری داشته باشد.
دفتر خبرگزاری ایرنا کرمان به دلیل حساسیت و اهمیت موضوع مطالبه گری و لزوم توجه جدی همه اقشار جامعه به این مقوله، و رسالت نخبگان و اصحاب رسانه، میزگردی با حضور سه نفر از کارشناسان حوزه علوم اجتماعی و رسانه برگزار کرد و به بررسی اهمیت مطالبه گری و راه های رواج آن در میان افراد پرداخت.
*لزوم تغییر در نظام آموزشی
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان با اشاره به اهمیت آموزش مطالبه گری برای افراد در سنین پایین گفت: نظام آموزشی ناکار آمد امروز به بچه ها هزینه تحمیل کرده و بستر مطالبه گری را از همان ابتدا محدود می کند.
سیامک زند رضوی افزود: یکی ازگروه های ذینفعی که باید مطالبه گر باشد کودکان و افراد زیر 18 سال است و اگر به درخواست های آنها توجه نشود خواسته های خود را به بیرون از مدارس و فضا هایی که مورد قبول نباشد انتقال می دهند.
وی تاکید کرد: اگر می خواهیم مطالبه گری به عنوان یک بستر اجتماعی مطرح باشد باید نظام آموزشی را از وضعیت فعلی تغییر دهیم و منافع و درخواست های کودکان در اولویت قرار گیرد.
این محقق علوم اجتماعی با بیان اینکه باید افسانه های تاریخی را دور بریزیم تصریح کرد: به عنوان مثال اینکه نیاکان ما در حمله آقا محمد خان قاجار به کرمان کور شدند و زبانشان قفل شده است ، درست نیست و این برچسب قابل دفاع واقعی نمی باشد.
وی با بیان اینکه جامعه مجموعه ای از گروه های ذینفع بسیاری است افزود: تا زمانی که ما همه این گروه ها را در جامعه به رسمیت نشناسیم امکان مطالبه گری گسترده واقعی وجود ندارد.
زند رضوی تاکید کرد: مطالبه گری، اعلام درخواست ها و نیازها و مستلزم بستر هایی است که باید زمینه آنها فراهم شود.
* مطالبه گری با امنیتی کردن جامعه رابطه معکوس دارد
این پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی با اشاره به اینکه مطالبه گری با امنیتی کردن جامعه رابطه معکوس دارد تصریح کرد: هر چه فضا امنیتی شود ظاهرا مطالبات نمودهای کمتری دارد، اما خواسته ها متراکم شده و خود را به شکلی نشان می دهد که حتی ممکن است خواسته همان گروه های ذینفع هم نباشد.
* سکوت ظاهری تحصیلکردگان در مطالبه گری
استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: هزینه دار کردن مطالبه گری سبب شده است تا سکوت ظاهری در تحصیلکردگان دیده شود.
زند رضوی گفت : با تضمین حق آزادی بیان،ایجاد ساز و کارهای مشارکت شهروندان و پاسخ به پرسش های عمومی فرایند مطالبه گری نمود های ملموس تری پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به لزوم زمینه سازی برای مطالبه گری شهروندان تاکید کرد: برای کمک به این فرایند در میان شهروندان کرمانی، باید از امکانات موجوددر سطح شهر بهتر استفاده شود.
وی ادامه داد: به طور مثال امکاناتی نظیر فرهنگسراها، به جای اینکه فضایی برای تحقق حقوق شهروندی باشد، به رقیبی برای کسب وکارهای کوچک بخش خصوصی تبدیل نشود و جلساتی برای شنیدن صداهای گروه های ذینفع در آنها تشکیل شود و همه در این فضاهای عمومی عرصه ای برای مشارکت داشته باشند.
زند رضوی تاکید کرد: مدیران واقعا پاسخگو به همراه نشریات با کیفیت، در کنار شبکه های اجتماعی قدرتمند، سازمان های مردم نهاد، و انواع تشکل های صنفی وسیاسی ، مطالبه گری را به بستری برای رشد و توسعه همه جانبه تبدیل می کنند و سم آن هم امنیتی کردن فضای اجتماعی است.
* زمینه برای بروز تفکر انتقادی دانش آموز
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان کرمان در این میزگرد گفت: نکته اصلی مطالبه گری در دورانی نظیر کودکی و مدرسه، روش تفکر انتقادی است که باید در کلاس های درس گسترش پیدا کند و معلمان باید معتقد به شنیدن صدای دانش آموز است.
عباس تقی زاده افزود: گسترش مطالبه گری و تفکر انتقادی با صدور بخش نامه و دستور منافات دارد چرا که عمل و رفتار ما در سطوح مختلف ملاک است.
وی تصریح کرد: اگر ما دانش آموز و شهروند منتقد تربیت کنیم بیش از هر چیزی به نظام سیاسی و حاکمیتی خودمان کمک کرده ایم.
**رسانه ها پیشقراول مطالبه گری
محقق و پژوهشگر حوزه رسانه با بیان اینکه امروزه رسانه ها بخش زیادی از مطالبه گری را به دوش می کشند گفت: در سالهای اخیر با تحولات فناورانه در دنیای ارتباطات روبرو بودیم و این به طور حتم بر سبک زندگی ما از جمله مطالبه گری تاثیر گذاشته است.
تقی زاده بیان کرد: رسانه های جدید به دلیل تعاملی بودن به افراد و کاربرانشان این توانایی را می دهند که مثل یک رسانه محتوا تولید و انتشار بدهند و هرچند حساسیت و حرفه ای گری رسانه ها را ندارند.
تقی زاده ادامه داد: جامعه و افراد جدید از رسانه های کاربر محور استفاده می کنند و صاحب قدرت شده اند و می توانند مطالبات و خواسته ها را مطرح و باعث ایجاد یک موج بشوند.
وی تصریح کرد: هر چند گاهی این مطالبات از خواسته ها و مسیر صحیح منعکس نمی شود و با شبه خبر، اخبار جعلی و دروغین و یا غلو شده مواجه می شویم که آسیب هایی در سطح جامعه پدید می آورد.
تقی زاده بیان کرد: در کنار نظام آموزشی باید نهاد رسانه تغییراتی در خود ایجاد کنند و رسانه های رسمی، تغییرات فناورانه و قدرت بخشی مخاطبان را بپذیرد و با گشودگی بیشتری با جامعه رفتار کند تا همه افکار و دیدگاه های را نمایندگی کند.
وی تاکید کرد: باید تمامی صداها و مطالبات در چارچوب قانون شنیده شود و سیاست های سلبی جواب نمی دهد.
تقی زاده تصریح کرد: دولت ها باید نهادهای مدنی و سمن ها را تقویت کند و بخشی از اختیارات دولت به این تشکل ها واگذار شود و حمایت هر چه بیشتر از تشکل های غیر دولتی واقعی باعث مدیریت شدن مطالبات توسط این نهادهای قانونی خواهد شد.
**مطالبه گری نقطه مقابل تقدیر گرایی
این استاد دانشگاه تاکید کرد: باید باور کنیم که همه می توانیم با مطالبه گری روستا، شهر و کشور خودمان را بسازیم و از نگاه تقدیر گرایی فاصله بگیریم.
تقی زاده تاکید کرد: باید بخشی از نظارت ها به مردم و جامعه محلی واگذار شود و می توان با استفاده از پیشرفت تکنولوژیک و شفافیت لازم ،مردم را آگاه و مطالبه گری را پاسخ داد چرا که برخی اوقات حتی شهروندان از حقوق شهروندی خود اطلاع ندارند و از مطالبه گری بی اطلاع هستند.
*هزینه های تحمیلی ناشی از خلاء فضای مطالبه گری
محمد لطیف کار فعال رسانه ای هم در این میزگرد با تاکید براینکه خلاء فضای مطالبه گری موجب تحمیل هزینه های زیادی به جامعه می گردد ، معتقد است: باید پیگیری مطالبات در جامعه از کانال های درست و منطقی انجام و دنبال شود .
این کارشناس مطبوعات افزود: چون فضا و شرایط و کانال های بیان مطالبات در سالهای گذشته در اختیار افراد نبوده، مطالبات به نحوی در جامعه مطرح شده که به نظر می رسد چالش های جدیدی به جامعه تحمیل کرده است.
لطیف کار با بیان اینکه رسانه ها فرصت بسیار خوبی برای بیان و انتقال صحیح و بموقع مطالبات هستند ،افزود: احزاب، جمعیت ها، گروه ها و نهادهای مدنی نیز هم به نوبه خود کمک بسیار موثری برای ابراز مطالبات در جامعه بشمار می روند.
وی ادامه داد: هر چند که با وجود در اختیار داشتن این نهادها، تاکنون بخوبی نتوانسته ایم از وجود آنها بهره لازم و کافی را ببریم و و در نتیجه از کارکرد نهادهای ارتباطی مانند جوامع پیشرفته برخودار نشدیم.
وی تاکید کرد: در درون دستگاه های دولتی که باید شنونده و پاسخگو و پیگیر مطالبات باشند واحدهایی وجود دارند که می توانند مطالبات مردم را به گوش مسئولان برسانند.
سردبیر نشریه استقامت در استان کرمان اضافه کرد:در صورت کارآمدی واحدهایی که به عنوان کانال ارتباطی رسانه ای و مردمی با بدنه دستگاهها و ادارت از آنها نام برده می شود، بسیاری از انتقادات و افشاگری ها توسط نهادهای درون دستگاه های دولتی و غیر دولتی قابل پیگیری است .
وی اظهار کرد: متاسفانه ما فرصت زیادی برای تحقق مطالبه گری نداریم چراکه اگر گروه ها و اقشار مختلف اجتماعی تقاضاها و مطالبات خودشان را نتوانند بیان کنند، با انباشت آنها به یک مطالبه سیاسی فراگیر تبدیل می شود که راه حل ساده ای ندارد.
لطیف کار تصریح کرد: احزاب سیاسی می توانند مطالبات مردم را رصد کنند و در این عرصه رسانه های موجود کانال انتقال آنها در جامعه بشمار می روند.
*صدای مطبوعات در زمینه مطالبه گری به تنهایی کارساز نیست
این فعال رسانه ای همچنین با بیان اینکه مطبوعات به تنهایی نمی توانند کاری در زمینه مطالبه گری انجام دهند افزود: اگر شرایط مناسب برای توسعه موجود نباشد صدای مطبوعات به جایی نخواهد رسید.
لطیف کار گفت: باید در همه ابعاد جامعه مانند نهادهای سیاسی، آموزشی، فرهنگی در زمینه مطالبه گری همکاری وجود داشته باشد تا تلاش مطبوعات به ثمر برسد.
مطالبه گری در جامعه برغم اهمیت بسیار زیاد آن در تعالی و پیشرفت و آبادانی همچنان مغفول مانده و خلاء وجودی آن احساس می شود .
بر اساس نظرات و سخنان شرکت کنندگان این میزگرد با تغییر در ساختار آموزشی در راستای نهادینه سازی مطالبه گری از دوران کودکی و نوجوانی و توجه به نقش و کارکرد مثبت رسانه ها به عنوان مهمترین ابزار بیان مطالبات و مضاف بر آن ایجاد فضای مناسب برای تمامی گروه های ذینفع جامعه جهت بیان خواسته هایشان بمنظور جلوگیری از تراکم خواسته ها از عمده راهکارهای رونق مطالبه گری عنوان شد.
خبرنگار : داود رجبی *** انتشار : بهنام احمدی
7437/ 5054
کپی شد
