به گزارش ایرنا، سالهاست که آیین (علم) در دهه اول محرم در کوه پنج بردسیر با شکوه خاصی برگزار می شود و علاقمندان و ارادتمندان امام حسین (ع) را گرد هم می آورد.
2 علم تاریخی هر ساله در دهه اول محرم در منطقه کوه پنج بردسیر، روستا به روستا می چرخد و اهالی این روستاها در کنار این علم ها مراسم عزاداری برپا کند.
این مراسم که به نام (علم) مشهور است، دیر زمانی است که نسل به نسل ادامه دارد.
سابقه علم داری در منطقه کوه پنج بردسیر به حدود ۳۰۰ سال قبل برمی گردد، سندی در این زمینه وجود دارد که در سال ۱۳۰۱ هجری قمری به دست (عباس حسین ولی) نوشته شده است و در آن به هفت تن از بانیان آن زمان این سنت اشاره شده است.
این علم از گذشته به علم کهنوج بردسیر یا (کهنو) شناخته می شده که در شناسنامه آن هم به همین نام آمده است، کهنوج یا کهنو به بخشی از منطقه کوه پنج گفته می شده و اکنون نیز به روستای مومن آباد و آبادی های اطراف آن (کهنو) نامیده می شود.
بنیانگذار این علمها شخصی به نام (بنیاد) ولد مرحوم رمضان بوده که حدود سه قرن پیش هنگامی که برای انجام مناسک حج به عربستان سفر کرده بود، در راه برگشت از مکه تیغه این علم ها را از کربلا خریداری کرده و به این منطقه آورده است و هم اکنون از وفات بنیاد 237 سال می گذرد.
از آن زمان تاکنون سنت علم گردانی و عزاداری نسل به نسل و سینه به سینه گشته و ورثه مرحوم بنیاد برای نگهداری از علم هر کدام سهم و حقی دارند و بانیان اصلی این مراسم محسوب می شوند.
2 روستای ماهونک و مومن آباد که در گذشته بخشی از املاک مرحوم بنیاد و محل زندگی بستگان او بودند، محل اصلی علم و پایگاه اصلی مراسم هستند.
مراسم سوگواری در کنار علم ها در گذشته های دور، فقط در روزهای نهم و دهم محرم هر سال برگزار می شد، ولی کم کم با درخواست مردم آبادی های مجاور برای عزاداری و ادای نذورات، این مراسم توسعه پیدا کرد و اکنون از دهه محرم هم فراتر رفته و 12 روز به طول می انجامد.
علم در منطقه کوه پنج بردسیر همه ساله 2 روز قبل از محرم بسته می شود و یک سال در روستای مومن آباد و سال بعد در روستای ماهونک برگزار می شود.
پس از آن هر روز نوبت یک روستاست که مراسم عزاداری را برگزار و با نذورات اهدایی مردم، از خیل عظیم عزاداران حسینی پذیرایی کند.
هر روستا یک هیات امنا و هر هیات امنا یک نماینده در هیات امنای مرکزی دارد که نماینده آن روستا محسوب می شود و مسئولیت تحویل گرفتن علم از روستای قبلی و هماهنگی برگزاری مراسم بر عهده اوست و پس از پایان روز مسئول تحویل دادن علم به نماینده روستای بعدی است.
روستاهای پامزار، ده جمعه، مقصودک، حاج کاکا، دهلرز، لایه داران، ده رستگار، دهنوسادات، دستجرد، محمودآباد، ماهونک، دهکده و مومن آباد، هرساله افتخار علم داری و میزبانی عزاداران حسینی را دارند.
استقبال از علم نیز مراسم خاصی دارد، به طوری که زمانی علم وارد هر روستا می شود ابتدا به قبرستان روستا برده می شود و سپس در حسینیه که محل روضه خوانی است قرار می گیرد و مردم با سلام و صلوات و دود کردن اسفند به استقبال علم رفته و با پخش شربت و شکلات نذری به عزاداران حسینی حامل علم، خوش آمد می گویند.
بانیان عزای حسینی نیز برای پذیرایی از عزاداران هر ساله دهها گوسفند ذبح می کنند و این کار همراه با ورود علم به هر روستا انجام می شود.
پذیرایی از عزاداران در اکثر مناطق با غذای سنتی آبگوشت انجام می شود و این نوع پذیرایی نیز قدمتی چند ساله دارد و همچنان در بسیاری از روستاها رایج است.
هیاتهای سینه زنی و زنجیرزنی در برخی از روستاها در کنار مراسم علم به عزاداری می پردازند که این دسته ها برای استقبال از علم تشکیل شده است.
نوعی عزاداری به نام (جوش) در منطقه کوه پنج رایج است که روش منحصر به فردی از سینه زنی است.
افرادی که در جوش زنی مشارکت دارند باید با هماهنگی خاصی همزمان که سینه می زنند پاهای خود را نیز به طور هماهنگ حرکت بدهند.
نوحه خوان در وسط دایره جوش نوحه می خواند و بقیه به دور او سینه می زنند و این رسم دیرینه نیز سابقه کهنی دارد و احتمالا از همان زمان پیدایش سنت علم گردانی مرسوم شده است.
رفتن علم از هر روستا به روستای دیگر نیز ویژگی قابل توجهی دارد که در کمتر جایی دیده شده است.
حمل علم با پای پیاده از روستایی به روستای دیگر با وجود وسائل نقلیه و پیمودن بیابانهای بین راه جلوه ای از ارادت و دلدادگی به سرور و سالار شهیدان است.
امروزه بسیاری از روستاهای منطقه به دلیل خشکسالی و سایر مشکلات تقریبا خالی از سکنه شده و در زمستان کاملا متروکه می شود این در حالی است هنگام برپایی علم، روستاها لبریز از جمعیت عاشقان و عزاداران حسینی می شود.
علم ها پس از انجام مراسم در هر روستا، توسط مردم برای رفتن به روستای بعدی بدرقه می شوند.
پس از 10 الی 12 روز عزاداری، در عصر عاشورا علم در میان نوحه و اشک و آه عزاداران حسینی باز می شود و دلتنگی عصر عاشورا با باز شدن علم به اوج خود می رسد.
پس از آن علم تحویل آخرین نماینده می شود و تا سال دیگر نزد او می ماند تا باز محرمی برسد و مراسم سوگواری سالار شهیدان از سر گرفته شود.
سالهای متمادی است که مردمان کوه پنج بردسیر علم ابی عبدالله را برافراشته اند و در کنار آن عزاداری کرده اند و این سنت کهن، دوستی و همدلی میان روستاییان را مستحکم و پایدار کرده به طوری که با وجود عزیمت چندین ساله آنها از روستاهایشان، همچنان هر سال قبل از ماه محرم از اقصی نقاط ایران، در منطقه کوه پنج گرد هم می آیند تا برای برگزاری بهتر مراسم علم برنامه ریزی کنند. خبرنگار: زهرا بیرمی نیا ** انتشار دهنده: نجمه حسنی*
7421/3029
انتهای پیام 2 علم تاریخی هر ساله در دهه اول محرم در منطقه کوه پنج بردسیر، روستا به روستا می چرخد و اهالی این روستاها در کنار این علم ها مراسم عزاداری برپا کند.
این مراسم که به نام (علم) مشهور است، دیر زمانی است که نسل به نسل ادامه دارد.
سابقه علم داری در منطقه کوه پنج بردسیر به حدود ۳۰۰ سال قبل برمی گردد، سندی در این زمینه وجود دارد که در سال ۱۳۰۱ هجری قمری به دست (عباس حسین ولی) نوشته شده است و در آن به هفت تن از بانیان آن زمان این سنت اشاره شده است.
این علم از گذشته به علم کهنوج بردسیر یا (کهنو) شناخته می شده که در شناسنامه آن هم به همین نام آمده است، کهنوج یا کهنو به بخشی از منطقه کوه پنج گفته می شده و اکنون نیز به روستای مومن آباد و آبادی های اطراف آن (کهنو) نامیده می شود.
بنیانگذار این علمها شخصی به نام (بنیاد) ولد مرحوم رمضان بوده که حدود سه قرن پیش هنگامی که برای انجام مناسک حج به عربستان سفر کرده بود، در راه برگشت از مکه تیغه این علم ها را از کربلا خریداری کرده و به این منطقه آورده است و هم اکنون از وفات بنیاد 237 سال می گذرد.
از آن زمان تاکنون سنت علم گردانی و عزاداری نسل به نسل و سینه به سینه گشته و ورثه مرحوم بنیاد برای نگهداری از علم هر کدام سهم و حقی دارند و بانیان اصلی این مراسم محسوب می شوند.
2 روستای ماهونک و مومن آباد که در گذشته بخشی از املاک مرحوم بنیاد و محل زندگی بستگان او بودند، محل اصلی علم و پایگاه اصلی مراسم هستند.
مراسم سوگواری در کنار علم ها در گذشته های دور، فقط در روزهای نهم و دهم محرم هر سال برگزار می شد، ولی کم کم با درخواست مردم آبادی های مجاور برای عزاداری و ادای نذورات، این مراسم توسعه پیدا کرد و اکنون از دهه محرم هم فراتر رفته و 12 روز به طول می انجامد.
علم در منطقه کوه پنج بردسیر همه ساله 2 روز قبل از محرم بسته می شود و یک سال در روستای مومن آباد و سال بعد در روستای ماهونک برگزار می شود.
پس از آن هر روز نوبت یک روستاست که مراسم عزاداری را برگزار و با نذورات اهدایی مردم، از خیل عظیم عزاداران حسینی پذیرایی کند.
هر روستا یک هیات امنا و هر هیات امنا یک نماینده در هیات امنای مرکزی دارد که نماینده آن روستا محسوب می شود و مسئولیت تحویل گرفتن علم از روستای قبلی و هماهنگی برگزاری مراسم بر عهده اوست و پس از پایان روز مسئول تحویل دادن علم به نماینده روستای بعدی است.
روستاهای پامزار، ده جمعه، مقصودک، حاج کاکا، دهلرز، لایه داران، ده رستگار، دهنوسادات، دستجرد، محمودآباد، ماهونک، دهکده و مومن آباد، هرساله افتخار علم داری و میزبانی عزاداران حسینی را دارند.
استقبال از علم نیز مراسم خاصی دارد، به طوری که زمانی علم وارد هر روستا می شود ابتدا به قبرستان روستا برده می شود و سپس در حسینیه که محل روضه خوانی است قرار می گیرد و مردم با سلام و صلوات و دود کردن اسفند به استقبال علم رفته و با پخش شربت و شکلات نذری به عزاداران حسینی حامل علم، خوش آمد می گویند.
بانیان عزای حسینی نیز برای پذیرایی از عزاداران هر ساله دهها گوسفند ذبح می کنند و این کار همراه با ورود علم به هر روستا انجام می شود.
پذیرایی از عزاداران در اکثر مناطق با غذای سنتی آبگوشت انجام می شود و این نوع پذیرایی نیز قدمتی چند ساله دارد و همچنان در بسیاری از روستاها رایج است.
هیاتهای سینه زنی و زنجیرزنی در برخی از روستاها در کنار مراسم علم به عزاداری می پردازند که این دسته ها برای استقبال از علم تشکیل شده است.
نوعی عزاداری به نام (جوش) در منطقه کوه پنج رایج است که روش منحصر به فردی از سینه زنی است.
افرادی که در جوش زنی مشارکت دارند باید با هماهنگی خاصی همزمان که سینه می زنند پاهای خود را نیز به طور هماهنگ حرکت بدهند.
نوحه خوان در وسط دایره جوش نوحه می خواند و بقیه به دور او سینه می زنند و این رسم دیرینه نیز سابقه کهنی دارد و احتمالا از همان زمان پیدایش سنت علم گردانی مرسوم شده است.
رفتن علم از هر روستا به روستای دیگر نیز ویژگی قابل توجهی دارد که در کمتر جایی دیده شده است.
حمل علم با پای پیاده از روستایی به روستای دیگر با وجود وسائل نقلیه و پیمودن بیابانهای بین راه جلوه ای از ارادت و دلدادگی به سرور و سالار شهیدان است.
امروزه بسیاری از روستاهای منطقه به دلیل خشکسالی و سایر مشکلات تقریبا خالی از سکنه شده و در زمستان کاملا متروکه می شود این در حالی است هنگام برپایی علم، روستاها لبریز از جمعیت عاشقان و عزاداران حسینی می شود.
علم ها پس از انجام مراسم در هر روستا، توسط مردم برای رفتن به روستای بعدی بدرقه می شوند.
پس از 10 الی 12 روز عزاداری، در عصر عاشورا علم در میان نوحه و اشک و آه عزاداران حسینی باز می شود و دلتنگی عصر عاشورا با باز شدن علم به اوج خود می رسد.
پس از آن علم تحویل آخرین نماینده می شود و تا سال دیگر نزد او می ماند تا باز محرمی برسد و مراسم سوگواری سالار شهیدان از سر گرفته شود.
سالهای متمادی است که مردمان کوه پنج بردسیر علم ابی عبدالله را برافراشته اند و در کنار آن عزاداری کرده اند و این سنت کهن، دوستی و همدلی میان روستاییان را مستحکم و پایدار کرده به طوری که با وجود عزیمت چندین ساله آنها از روستاهایشان، همچنان هر سال قبل از ماه محرم از اقصی نقاط ایران، در منطقه کوه پنج گرد هم می آیند تا برای برگزاری بهتر مراسم علم برنامه ریزی کنند. خبرنگار: زهرا بیرمی نیا ** انتشار دهنده: نجمه حسنی*
7421/3029
کپی شد
